İçeriğe atla

Macar grisi (sığır)

Macar Grisi
Macar grisi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Takım: Artiodactyla
(Çift toynaklılar)
Alt takım: Ruminantia
(Geviş getirenler)
Familya: Bovidae (Boynuzlugiller)
Alt familya: Bovinae (Sığırlar)
Cins: Bos
Tür: B. primigenius
Alt tür: B. primigenius taurus
Bos primigenius taurus hungaricus

Macar grisi veya Macar bozkır sığırı (Macarca'Magyar szürke szarvasmarha') Macaristan kökenli eski bir sığır türüdür.[1][2] Macar ovalarından köken almıştır ve ekstansif yetiştiriciliğe çok iyi uyum sağlamıştır.

Özellikleri

Macar grisi uzun ve incedir. Öküzler 145–155 cm uzunluğa ve 800–900 kg. ağırlığa ; inekler 135–140 cm uzunluğa ve 500–600 kg. ağırlığa ulaşabilir. Renk gümüş-beyaz'dan kül rengine kadar görülebilir. Buzağılar kırmızımsı-sarımtırak renk kürkle doğarlar. Macar grileri dinç, gösterişsiz, kolay yavrulayan ve uzun yaşayan sığırlardır. Boynuzları yukarı doğru, eğimli ve uzundur.

Tarih

Bu tür büyük olasılıkla 9. yüzyılda'da Macar göçü sırasında Macar ovalarından doğuya gelmiştir. Orta Çağ ve modern çağın başında gücünden tarla sürme gibi işlerde yararlanılmıştır ancak 1861'den sonra besi performansı ve et kalitesi için Avrupa pazarlarına canlı hayvan olmak amacıyla yetiştirilmiştir. Şimdilerde ise Macar grisi turistik amaçlı Hortobágy doğal pakında ve diğer Macaristan'daki doğal parklarda bulundurulmaktadır. Ufak sürüler çeşitli yerlerde, örneğin : Bocfölde, Batı Macaristan'da bulunabilir. Bu sürüler, türün diğer kültür ırklarına göre sığır hastalıklarına daha dirençli oldukları bildirildiğinden gen bankası olarak bulundurulmaktadır. 1975'te iki sürüde sadece 300 sığır vardı ama günümüze kadar bu sayı artmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Breed data sheet: Magyar Szürke/Hungary. Domestic Animal Diversity Information System of the Food and Agriculture Organization of the United Nations. Accessed May 2014.
  2. ^ "FAO study; The state of agricultural biodiversity in the livestock sector p94" (PDF). 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Temmuz 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Elma</span> gülgillerden bir meyve

Elma, gülgiller (Rosaceae) familyasından kültürü yapılan bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">Asya mandası</span>

Asya mandası, kısaca manda, Boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasına ait bir memeli türü. Çoğunlukla evcil olarak yetiştirilen mandaların yabani nüfusları önemli ölçüde azalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">And tilkisi</span>

And tilkisi, And çakalı, Ateş Toprakları tilkisi, Macellan tilkisi, Culpeo, Culpeo tilki veya Patagonya tilkisi olarak da bilinir, yeleli kurtdan sonra Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği türü.

<span class="mw-page-title-main">Pampa kedisi</span>

Pampa kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<i>Bos mutus</i>

Bos mutus, Tibet öküzü, Tibet sığırı, Yak veya Hotoz olarak da bilinir. Boynuzlugiller (Bovidae) familyasından Tibet, Himalaya bölgeleri ve Moğolistan'da bulunan uzun tüylü kamburlu bir sığır türüdür. Büyük evcil bir nüfusa ek olarak küçük korunmasız vahşi bir yak nüfusu vardır. Evcilleri de, yabanileri de sürü hayvanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kurt</span> Avrasya ve Kuzey Amerikaya özgü memeli

Kurt veya bozkurt, Avrasya ve Kuzey Amerika'ya özgü ve Canis cinsinden iri bir memelidir. Otuzdan fazla Canis lupus alt türü tanınmakta ve bozkurt denildiğinde günlük konuşma dilinde evcilleştirilmemiş ve yabani alt türler anlaşılmaktadır. Ortalama ağırlığı erkeklerde 40 kg, dişilerde de 37 kg olan kurtlar, köpekgiller (Canidae) familyasının yaşayan en iri üyeleridir. Boyları 105 ila 160 cm arasında değişirken omuz yükseklikleri de 80 ila 85 cm arasındadır. Kurtlar diğer Canis türlerinden daha az sivri kulakları ve ağız ile burunlarıyla olduğu kadar daha uzun kuyrukları ve daha kısa gövdeleri ile de ayırt edilir. Yine de kır kurdu ile altın çakal gibi daha küçük Canis türleri ile yakın akraba oldukları için birlikte üreyerek doğurgan melezler ortaya çıkarabilir. Kurdun çizgili kürkleri genellikle beyaz, kahverengi, gri ve siyah alacalıdır ancak Arktik bölgelerde yaşayan alt türleri hemen hemen tamamen beyaz kürklü olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Altın çakal</span>

Altın çakal, Bayağı çakal olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyası içerisinde, coyote ile çok yakın akraba olan bir çakal türü. Sadece "çakal" denildiği zaman neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika tilkisi</span>

Güney Afrika tilkisi, Gümüş tilki ya da Kap tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından Güney Afrika'da bulunan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Tibet tilkisi</span>

Tibet tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasının az tanınan tilkilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kara sırtlı çakal</span>

Kara sırtlı çakal, Afrika'nın savanalarında yaşayan, köpekgiller familyasından bir tür ve burada en sık rastlanan çakaldır. Gümüş sırtlı çakal olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kum tilkisi</span>

Kum tilkisi, Rüpell tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından, Kuzey Afrika'nın ve orta doğu'nun kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Afgan tilkisi</span> Karnivor türü

Afgan tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasının Vulpini oymağına ait, Asyada bulunan bir tilki türü. En küçük köpekgillerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Habeş kurdu</span>

Habeş kurdu, Etiyopya kurdu ya da Habeş çakalı olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından en nadir rastlanan Canis türü. Eskiden "Habeş tilkisi" olarak da adlandırılmıştır, ama uzun bacakları yüzünden "tilki" ismi artık uygun bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alageyik</span> hayvan

Alageyik ya da Yağmurca geyikgiller (Cervidae) familyasından, göçmen olmayan ve sürü oluşturan, kürek boynuzlu ve benekli gececil bir geyik türüdür. Dünyada en saf yabani alageyiklerin bulunduğu tek yer Antalya'dır ve yöre halkı tarafından Benekli geyik adı da verilmektedir. Sonradan insanlar tarafından asırlar içinde bütün Avrupa'ya yayılmıştır. İran'ın batı kıyıları ötesinde Asya'da doğal olarak bulunmazlar.

<span class="mw-page-title-main">Chinchillidae</span>

Chinchillidae Hystricognathi infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yaz ördeği</span>

Yaz ördeği, ördekgiller (Anatidae) familyasından orta büyüklükte bir dalıcı ördek cinsi ve bu cinse ait olan tek ördek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Gaur</span> sığır türü

Gaur, boynuzlugiller (Bovidae) familyasından bugün en büyük popülasyonu Hindistan'da olan bir sığır türüdür. Yerli halk tarafından seladang, gayal veya mithun diye de çağrılır. Bazen Hint bizonu olarak isimlendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tundra kurdu</span> kurdun bir alt türü

Tundra kurdu, kurdun bir alt türüdür. Kurt isimleri coğrafyaya göre değişebilir. Örneğin, ormanda yaşayan bir gri kurt "orman kurdu" olarak isimlendirilirken, tundrada yaşayan bir gri kurt "tundra kurdu" olarak isimlendirilebilir. Tundra kurtlarının boy uzunluğu 2 metreye kadar ulaşabilir. Ağırlıkları ise 45–57 kilogram arasında değişir. Renkleri boz, gümüş ya da siyah olabilir. Tundra kurtları avlarını sabırla ve dikkatle avlarlar. İnsanların olduğu yerlerde bulunmazlar. Soğuğa dirençleri yüksektir. Kendilerine zarar verilmedikçe insanlara saldırmazlar. İnsanlar tarafından beslenemez ve evcilleştirilemezler. Gece görüşleri sayesinde çok iyi görürler ve çok iyi koku alırlar. 3,5 metreden daha yükseğe ve 5 metreden daha uzağa sıçrayabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ak dudaklı geyik</span>

Ak dudaklı geyik, Geyikgiller (Cervidae) familyasından, memeli hayvan türü.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan çayır engereği</span>

Tuna çayır engereği olarak da adlandırılan Macaristan çayır engereği,, Vipera ursinii'nin sekiz alt türünden biridir. Çoğunlukla Macaristan'da bulunabilen son derece nadir zehirli bir engerek türüdür. Macar çayır engereği, tüm Pannonian Havzası'nda nesli tükenmekte olan türdür. İlk kez 1893'te Macar zoolog Lajos Méhelÿ tarafından bilimsel olarak kaydedildi. 2004 yılında, tüm Macar nüfusunun 500 bireyden az olduğu tahmin ediliyordu.