İçeriğe atla

Macar edebiyatı

Macar edebiyatı

Kategoriler

Macar Edebiyatı Tarihi

Ortaçağ
16. yy - 17. yy
18. yy -19. yy
20. yy - Çağdaş

Macar yazarlar

Kronolojik liste
Yazarlar
Romancılar
Oyun yazarları
Şairler

Macar edebiyatı, öncelikli olarak Macarca veya (çoğunlukla Latince olmak üzere) başka dillerde, Macarlar veya Macar kültürüne yakın konular işleyen yazarların yazılı ürünlerinin bütününden oluşmaktadır.[1] Macar destan ve efsanelerinin ilk örnekleri arasında gösterilebileceği Macar edebiyatını, 16. yüzyıla dek bu türler ile günceler ve ilahiler oluşturmuştur. Batı ülkelerinde yüzyıllar boyunca oldukça az bilinen Macaristan edebiyatı; uluslararası bir erişilebilirlik elde eden Antal Szerb, Imre Kertész, Mór Jókai, Magda Szabó ve Sándor Márai gibi yeni nesil yazarlar sayesinde ancak 19. ve 20. yüzyılda şöhret kazanmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ Klaniczay, Tibor; Sinor, Denis; Gömöri, George. "Hungarian literature" (İngilizce). Encyclopedia Britannica. 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2015. 
  2. ^ Czigány, Lóránt (Haziran 1984). A History of Hungarian Literature (İngilizce). Clarendon Press. s. 1. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Edebiyat</span> sözlü ya da yazılı anlatıma dayanan sanat

Edebiyat, yazın veya literatür, dil aracılığıyla; duygu, düşünce, hayal, olay, durum veya herhangi bir olgunun edebî bir tarzda ve etkili bir şekilde yazılı veya sözlü anlatımını gerçekleştiren; malzemesi söz ve ses; muhatabı insan olan bir sanat dalıdır. Edebî yazılar yazan sanatçılara edebiyatçı denir. Daha kısıtlayıcı bir tanımla, edebiyatın; bir sanat formu olarak oluşturulan yazılar olduğu düşünülmüştür. Bunun nedeni, günlük kullanımdan farklı olarak edebiyatın, dil ürünü olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan</span> Orta Avrupada bir ülke

Macaristan, Orta Avrupa'da Karpatlarda kurulu olan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Komşuları; batıda Avusturya ve Slovenya, kuzeyde Slovakya, doğuda Romanya ve Ukrayna, güneyde Sırbistan ve Hırvatistan'dır. Başkenti Budapeşte olan Macaristan, OECD, NATO, AB, Vişegrad Grubu ve Schengen üyesidir. Ülkedeki resmî dil, Fin-Ugor dillerinden olan ve Avrupa Birliği'nin 24 resmî dilinden biri olan Macarcadır. Bu bağlamda Macarca, Avrupa Birliği'nde Fince, Estonca ve Maltaca ile beraber Hint-Avrupa dillerinden olmayan dört dilden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte</span> Macaristanın başkenti

Budapeşte, Macaristan'ın başkenti ve en kalabalık şehridir. Şehir sınırları içindeki nüfusa göre Avrupa Birliği'nin dokuzuncu en büyük şehri ve Tuna nehri üzerindeki ikinci en büyük şehirdir; şehrin yaklaşık 525 kilometrekarelik bir alanda tahmini nüfusu 1.752.286'dır. Hem şehir hem de ilçe olan Budapeşte, 7.626 kilometrekarelik bir alana ve 3.303.786 nüfusa sahip Budapeşte metropolitan alanının merkezini oluşturur. Şehrin nüfusu, toplam Macaristan nüfusunun %33'ünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Modernizm</span>

Modernizm veya çağdaşlık, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Batı toplumunda sanayileşme, kentleşme ve teknolojik ilerlemenin getirdiği hızlı değişimlere bir yanıt olarak ortaya çıkan kültürel ve sanatsal bir harekettir. Hareket, yenilik arzusu ve geleneksel sanat, edebiyat ve felsefe biçimlerinin reddedilmesiyle karakterize edilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Edebiyat Ödülü</span>

Nobel Edebiyat ödülleri her yıl Alfred Nobel'in sözleri ile bir idealist eğilimi en farklı şekilde ifade eden yazara verilmektedir. İsveç Akademisi her yıl bu ödüle layık kişileri seçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Macarca</span> Macaristanın resmi dili

Macarca (kendi dilinde

<span class="mw-page-title-main">Macarlar</span> Macaristan vatandaşları veya sakinleri

Macarlar, ağırlıklı olarak Macaristan'da, ayrıca azınlık topluluklar halinde Orta Avrupa'da yaşayan ve Fin-Ugor dil ailesine bağlı Macarcayı konuşan halk.

<span class="mw-page-title-main">Dunaújváros</span> Macaristannın Fejér Eyaletindeki bir şehri

Dunaújváros Tuna Nehri boyunca, Merkezi Transdanubia’da bir şehirdir. Şehir Fejér eyaleti içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hipermetin romanı</span>

Hipermetin romanı veya Hiper-roman, edebiyatta bir roman türü. Hipermetin ile yaratılan edebiyattır. Bu tür şiirsel metinlere ise Hiper Şiir denir. Bu türler günümüzde elektronik edebiyata ait en iyi örneklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Alice Munro</span> Kanadalı yazar

Asıl adı Alice Ann Laidlaw olan Alice Ann Munro, 2013 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Kanadalı bir kısa öykü yazarıdır. Ayrıca 2009 yılında Man Booker Uluslararası Ödülü, 1998 ve 2004 yıllarında Giller Ödülü ve 1968, 1978 ve 1986'da Governor General's Ödülü'nü kazanmıştır. İki evlilik yapmıştır ve üç çocuk annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Korku kurgu</span> korku ve gerilim temalı edebiyat türü

Korku kurgu, korku edebiyatı ve korku fantezi bir edebiyat türüdür ve okurlarına korku ve terör hissi vermeyi hedefler. Edebiyat tarihçisi J. A. Cuddon, korku hikâyelerini "farklı uzunluklarda bir kurgu... okurlarını şaşırtıyor ve hatta korkutuyor, ya da belki de onlara nefret ve tiksinme hislerini aşılıyor." sözleri ile tanımlar. Korku kurgu, genellikle tedirgin edici ve korkutucu bir atmosfer yaratır ve yine genellikle doğaüstüdür ancak bu onun her zaman doğaüstü olacağı anlamına da gelmez. Bir korku kurgu çalışması genellikle toplumun genelinin korktuğu bir benzetme olarak da tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da futbol</span>

Macaristan'da en popüler spor olan futbol, Macaristan Futbol Federasyonu tarafından yönetilmektedir. Ülkenin millî takımı FIFA ile UEFA'nın resmi organizasyonlarına katılma hakkına sahiptir. En üst seviyedeki ligi Nemzeti Bajnokság I olan ülkenin en çok lig şampiyonluğu kazanan kulübü Ferençvaroş'tur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Edebiyatı Müzesi</span>

Nizami Gencevi onuruna Azerbaycan Edebiyatı Müzesi, Bakü'de 12. yüzyıl şairi Nizami Gencevi'nin 800'üncü doğum yıldönümü münasebetiyle 1939 yılında kurulan, 1945'te ziyarete açılan edebiyat müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Károly Sándor Pallai</span>

Károly Sándor Pallai okyanusçi, kreyolci, bilim insanı, edebiyat tarihçi, şair ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Péter Esterházy</span> Macar yazar

Péter Graf Esterházy de Galántha Macar yazar ve edebiyatçı.

Macaristan'da din, Macaristan 1000 yılında topluca Hristiyan olmuştur günümüzde laik bir devlettir ancak anayasada Hristiyanlık Macar kültürünün önemli bir parçası olduğu yazar.

Macar karşıtlığı, Macarlara karşı yöneltilen hoşnutsuzluk, güvensizlik, ırkçılık veya yabancı düşmanlığıdır. Macar halkına, diline ve kültürüne karşı nefret, keder, güvensizlik, gözdağı verme, korku ve düşmanlığı içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da İslam</span>

Macaristan'da İslam, en az 10. yüzyıla kadar uzanan uzun bir tarihe sahiptir. Sünni İslam'ın etkisi, özellikle Macaristan'ın Osmanlı toprağı olduğu 16. yüzyılda belirgindir. Macaristan'daki Müslüman nüfus yaklaşık 5.000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Macaristan'daki Yahudilerin tarihi, Macaristan Krallığı'na kadar uzanmaktadır; hatta bazı kayıtlara göre, 895 yılında Karpat Havzası'nı Macarların fethinden 600 yıldan daha uzun bir süre öncesine kadar uzanmaktadır. Yazılı kaynaklar, Yahudi topluluklarının Orta Çağ Macaristan Krallığı'nda yaşadığını kanıtlıyor ve hatta heterojen Macar kabilelerinin birkaç klanının Yahudiliği uyguladığı varsayılıyor. Yahudi yetkililer, 13. yüzyılın başlarında II. András'ın hükümdarlığı sırasında krala hizmet etti. 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren genel dini hoşgörü azaldı ve Macaristan'ın politikaları Batı Avrupa'daki Yahudi nüfusa yönelik muameleye benzer hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Macaristan ilişkileri, Macaristan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkilerdir. Macaristan, Kasım 2014'ten bu yana Kürdistan Bölgesi'nde başkonsolosluk aracılığıyla temsil edilirken, Kürdistan Bölgesi'nin Macaristan'da temsilciliği bulunmamaktadır. İlişkiler, birkaç üst düzey görüşme ve yakın bağlarla şekilleniyor. Kürt Cumhurbaşkanı Mesud Barzani, 2012 ve 2015 yıllarında resmi ziyaretlerle Macaristan'ı ziyaret etti. Ayrıca, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın, 2015 yılında Kürdistan Bölgesi'nin Irak'tan bağımsızlığına verdiği desteği Irak İslam Devrim Konseyi'nde endişeye yol açtı.