İçeriğe atla

Macar Sosyalist Partisi

Macar Sosyalist Partisi
Magyar Szocialista Párt
KısaltmaMSZP
Genel başkanBertalan Tóth
Kuruluş tarihi7 Ekim 1989
ÖnceliMacar Sosyalist İşçi Partisi
MerkezBudapeşte, Macaristan
İdeolojiSosyal demokrasi[1]
Siyasi pozisyonMerkez sol[2]
Uluslararası üyelikİlerici İttifak
Sosyalist Enternasyonal
Avrupa üyeliğiAvrupa Sosyalistler Partisi
Ulusal Meclis
10 / 199
Avrupa Parlamentosu
0 / 21
İnternet sitesi
Parti bayrağı
Macar Sosyalist Partisi bayrağı
Macaristan

Macar Sosyalist Partisi (MacarcaMagyar Szocialista Párt (MSZP)), Macaristan'da sosyal demokrat bir siyasi partidir. Parti, 7 Ekim 1989 tarihinde Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin iki halefinden biri olarak kurulmuştur ve muhafazakâr rakibi Fidesz ile birlikte 2010'lara kadar ülke siyasetindeki iki baskın partiden biriydi. 2006 protestoları ve ardından 2008 mali krizi sonucunda halk desteğinin çoğunu kaybetti. 2010 seçimlerinin ardından yeniden ana muhalefet partisi haline geldiyse de bu konumu, 2018 yılından itibaren merkez sağ Jobbik'e geçti. Partinin gücü büyük oranda kendi içinde bölünerek oluşan Demokratik Koalisyon adlı yeni partiye geçti.

Seçim performansı

1990'da yapılan ilk serbest seçimlerde yüzde 10 civarı oyla dördüncü parti olan MSZP, Gyula Horn liderliğinde 1994'te yüzde 32 ile birinci parti oldu. 1998'e kadar merkez sağ/liberal Özgür Demokratlar Birliği (SZDSZ) ile koalisyon kurdu. 1998 seçimlerinde en yüksek oyu alsa da vekil sayısı olarak Fidesz'e geçildikleri için bu partinin kurduğu koalisyonun dışında kalarak muhalefete düştüler. 2002 seçimlerinde Péter Medgyessy ve 2006 seçimlerinde Ferenc Gyurcsány başkanlığında yüzde 40 civarında oy alarak yeniden SZDSZ ile koalisyonlar kurdular. 2010'dan itibaren yaşadıkları düşüşle beraber yeniden hükûmetin parçası olamadılar.[3] 2011 yılında Demokratik Koalisyon adıyla kurulan hizip Ferenc Gyurcsány liderliğiyle partiden ayrıldı.

Sonraki seçimlerde çeşitli partilerle işbirliği yapmalarına rağmen oy oranındaki düşüş devam etti. Parti, 2019 Avrupa seçimlerinde daha da geriledi, oyların %6,61'ini alabildi ve yeni oluşumlar olan Demokratik Koalisyon ve Momentum tarafından geçildi. 2019 yerel seçimlerinde parti, diğer partilerle işbirliği içinde Érd ve Szombathely'de belediye başkanlıklarını kazanmayı başardı.[4]

2022 seçimlerine Macaristan İçin Birlik ittifakında yer aldılar ancak Fidesz iktidarını değiştiremediler.[5]

Kaynakça

  1. ^ Nordsieck, Wolfram (2018). "Hungary". Parties and Elections in Europe. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020. 
  2. ^ Freedom House (24 Aralık 2013). Nations in Transit 2013: Democratization from Central Europe to Eurasia. Rowman & Littlefield Publishers. ss. 255-. ISBN 978-1-4422-3119-1. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Macaristan'ın seçimi (18 Nisan 2010)". birgun.net. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023. 
  4. ^ Oğuz, M. C. (2020). "Melez Rejimlerden Çıkışta Seçim İttifakları: 2019 Macaristan Yerel Seçimi Üzerine Bir İnceleme". Fiscaoeconomia. 4 (1). 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023. 
  5. ^ "Macaristan'daki genel seçimi, Başbakan Viktor Orban'ın liderliğindeki Fidesz-KDNP koalisyonu kazandı". aa.com.tr. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sol Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Sol Parti, Türkiye'de faaliyet gösteren sosyalist siyasi parti. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "SOL Parti" şeklindedir. Özgürlük ve Dayanışma Partisinin (ÖDP) 22 Aralık 2019 tarihinde Ankara'da düzenlenen 8. Olağanüstü Kongresi'nde partinin isminin Sol Parti olarak değiştirilmesine dair alınan tüzük değişikliği kararıyla kurulmuştur. Genel başkanı Önder İşleyen'dir.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Halk Partisi</span> Avrupadaki en büyük uluslararası siyasi parti

Avrupa Halk Partisi (EPP), Hıristiyan demokrat, liberal-muhafazakar ve muhafazakar üye partilere sahip bir Avrupa siyasi partisidir. Ulusötesi bir örgüt olup diğer siyasi partilerden oluşur. 1976'da ağırlıklı olarak Hristiyan demokrat partiler tarafından kurulan parti, o zamandan beri üyeliğini liberal-muhafazakar partileri ve diğer merkez sağ siyasi perspektiflere sahip partileri kapsayacak şekilde genişletti. 31 Mayıs 2022'de parti, aynı zamanda EPP'nin de üyesi olan Manfred Weber'i Başkan olarak 2019'da Spitzenkandidat seçti.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal Demokrat Parti (Portekiz)</span> Portekizde siyasî parti

Sosyal Demokrat Parti Portekiz'deki liberal muhafazakâr bir siyasi partidir. Yaygın olarak kısaltması baş harfleri olan PSD ile bilinir; Oy pusulasında ilk baştaki üç harfi partinin orijinal isminden gelen resmi PPD/PSD formunda görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Orbán</span> Macaristan başbakanı (1998–2002, 2010–görevde)

Viktor Mihály Orbán, Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fidesz - Macar Yurttaş Birliği</span>

Fidesz – Macar Yurttaş Birliği, Macaristan'da muhafazakâr siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Gordon Bajnai</span> Macaristan başbakanı (hd. 2009-2010)

György Gordon Bajnai 2009-2010 yılları arası Macaristan'ın yedinci Başbakanı olarak görev yapan Macar girişimci ve ekonomist. 2009 yılı Mart ayında, Başbakan Ferenc Gyurcsany'ın istifası sonrasında Bajnai, Macaristan'ın yeni başbakanı olmak amacıyla iktidardaki Macar Sosyalist Partisi (MSZP) tarafından aday gösterildi. Parlamento, 14 Nisan 2009 tarihinde Ferenc Gyurcsany aleyhindeki gensorudan sonra Bajnai yeni başbakan oldu.

<span class="mw-page-title-main">Péter Boross</span> Macar siyasetçi

Péter Boross, Macar politikacı, Macar Demokratik Forumu (MDF) eski üyesi, Aralık 1993-Temmuz 1994 tarihleri arası Macaristan Başbakanı olarak görev yaptı. Selefi, József Antall'ın ölümü üzerine görevi üstlenmiştir. Sağ koalisyondan halefi Gyula Horn önderliğinde Macar Sosyalist Partisi (MSZP) tarafından seçimlerde yenilene kadar görevde kaldı. Başbakanlığı öncesinde, Sivil İstihbarat Hizmetleri Bakanı (1990) ve İçişleri Bakanı (1990-1993) olarak görev yaptı. 1994-1998 yılları arası ve 2006 yılından itibaren 2009 yılına kadar Parlamento üyesiydi.

1848 Macar Devriminden günümüze kadar görev almış Macaristan başbakanları listelenmektedir.

Bu madde, Macar Bağımsızlık Bildirgesi'nden ve 1849'da Macar Devleti'nin kurulmasından günümüze kadar Macaristan'ın devlet başkanlarını listelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Macar İşçi Partisi</span>

Macar İşçi Partisi, 1948-1956 yılları arasında Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde iktidarda bulunan komünist parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi</span>

Azerbaycan Millî İstiklal Partisi veya kısaca AMİP, bağımsız Azerbaycan tarihinde ilk resmî kayda alınan siyasi parti. Parti dönemin Azerbaycan Halk Cephesi kurucusu İtibar Mammadov liderliğinde kurulmuştur. 1992-1993 ve 1995-2000'li yıllarda ana muhalefet partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">CDU/CSU</span> Almanyada bir siyasi ittifak

CDU/CSU, Almanya'nın iki Hristiyan demokrat partisi Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birliği (CSU)'nun oluşturduğu siyasi ittifaktır. İttifak, Unionparteien veya sadece Union (Birlik) olarak da bilinir. Geleneksel olarak, iki parti bu adla seçime girer.

Liderlik seçimi, çeşitli ülkelerde siyasi bir parti üyelerinin partinin liderini belirlemek için yaptığı bir siyasi yarışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan Demokratik Halk Partisi</span>

Hristiyan Demokratik Halk Partisi Macaristan'da Hristiyan sağcı bir siyasi partidir. Resmi olarak iktidar partisi Fidesz'in koalisyon ortağıdır, ancak gerçekte Fidesz'in uydu partisidir ve 1998'den beri tek başına parlamentoya girememiştir. Koalisyondan önceki çok sayıda seçimde, oyların %5'i olan seçim barajını geçememişlerdi. Fidesz olmadan desteği ölçülemez ve önde gelen bir Fidesz siyasetçisi olan János Lázár bile Fidesz hükûmetini bir koalisyon hükûmeti olarak görmediğini belirtti.

<span class="mw-page-title-main">Gergely Karácsony</span> Macar siyasetçi

Gergely Szilveszter Karácsony, Macaristanlı siyaset bilimci ve politikacı. 2010'dan 2014'e kadar Ulusal Meclis'in bir üyesiydi. 2014 yılında Zugló'nun belediye başkanı olarak seçildi. Şu anda ise Budapeşte'nin belediye başkanı konumunda.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Koalisyon</span>

Demokratik Koalisyon, eski Başbakan Ferenc Gyurcsány liderliğindeki Macaristan'da sosyal-liberal bir siyasi partidir. 2010 yılında Macar Sosyalist Partisi (MSZP) içinde bir grup olarak kurulan Demokratik Koalisyon, 22 Ekim 2011'de MSZP'den ayrılarak ayrı bir parti haline geldi. Ulusal Meclis'te dokuz, Avrupa Parlamentosu'nda ise dört milletvekiline sahiptir.

Macaristan'da siyaset, parlamenter temsili demokratik cumhuriyet şeklinde işlemektedir. Çok-partili bir sistem bulunmaktadır. Başbakan, hükûmetin başıdır ve sistemde etkili bir role sahiptir. Cumhurbaşkanı ise devlet başkanı sıfatı ile büyük ölçüde sembolik bir konuma sahiptir.

Macaristan İçin Birlik, Macaristan'da iktidardaki Fidesz'e karşı 2022 parlamento seçimlerinde yarışmak üzere farklı siyasi partiler tarafından kurulmuş bir ittifaktır. İttifak yaklaşık 2 milyon oy alsa da bu seçimde iktidar olamamıştır.

Seçim ittifakı, yalnızca seçimlere katılmak için var olan bir siyasi parti veya bireyler birliğidir.