İçeriğe atla

Maârif-i Umûmiye Nezâreti

Maârif-i Umûmiye Nezâreti
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi1857
Önceki kurum
  • Meclis-i Maarif-i Umumiye (1841)
Kapanış tarihi4 Kasım 1922
Sonraki kurum
  • Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı
TürüBakanlık
BağlılığıSadaret
Adresİstanbul, Osmanlı Devleti

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.[1]

3 defa Maarif Nazırlığı yapmış ve Galatasaray Lisesini kurmuş olan Mahmut Esat Saffet Paşa

Osmanlı Devleti'nde II. Mahmut dönemine kadar eğitim işlerinden sorumlu bir devlet görevlisi bulunmuyordu. Bu dönemde Heyet-i Vükela yani Bakanlar Kurulunun kurulmasıyla Evkaf Nazırlığı, eğitim işlerinden sorumlu oldu. İlk önceleri 1838 yılında açılan Rüştiye Mekteplerinden sorumlu olacak Mekatib-i Rüştiye Nezareti kuruldu.[2][3] Bir aralık Sıbyan Mekteplerini düzene koymak ve Darülfünun kurmak amacıyla geçici olarak bir Maarif Meclisi oluşturuldu. 1841 yılında bu meclisin adı Meclis-i Maarif-i Umumiye oldu. Nihayet 1857 yılında Tanzimat döneminde Maarif-i Umumiye Nezareti adı altında ilk Maarif Nazırlığı kuruldu ve başına ilk Maarif Nazırı olarak Abdurrahman Sami Paşa getirildi.

1869 yılında o zamanki Maarif Nazırı Mahmut Esat Saffet Paşa tarafından hazırlanan Maarif-i Umûmiye Nizamnâmesi ile eğitim siteminde köklü bir değişikliğe gidildi. Medrese sisteminden uzaklaşarak, Rüştiye Mekteplerinden sonra eğitim verecek İdadi Mektepleri kuruldu.

Son Osmanlı Maarif Nazırı 1921 yılının Ağustos ayında görev yapmış olan Abdullah Lami Bey'dir. Bu tarihten sonra bu görevi Ankara'daki Maarif Vekâleti üstlenmiş, sonradan dilde yapılan sadeleştirme sonucu Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı adını almıştır.

Nazırlar listesi

[4][5]

Kaynakça

  1. ^ "Millî Eğitim Bakanliği'nin Tarihsel Gelişimine Genel Bir Bakiş". 30 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011. 
  2. ^ "Maarif-i Umumiyye Nezareti Teşkilatı-I, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 51 (1-4) (1996) 183-247" (PDF). 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011. 
  3. ^ "Maarif-i Umumiyye Nezareti Teşkilatı-II, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 52 (1-4) (1997) 247-285" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011. 
  4. ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey
  5. ^ Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Esad Safvet Paşa</span> 198. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Esat Safvet Paşa, Osmanlı hükûmetinde çeşitli nazırlıklarda ve II. Abdülhamit döneminde 4 Haziran 1878 - 4 Aralık 1878 arasında altı ay sadrazamlık görevinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır. Tanzimat döneminin en mühim simalarındandır. Hürriyet gazetesinin kurucusu Sedat Simavi'nin dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Hakkı Paşa</span> 210. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Hakkı Paşa V. Mehmed saltanatında 12 Ocak 1910 - 30 Eylül 1911 tarihleri arasında bir yıl sekiz ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Münif Paşa</span>

Mehmed Tahir Münif Paşa veya kısaca Münif Paşa (1830-1910), Osmanlı devlet adamı.

Darülfünun, Arapça dar ve fünun (fenler) sözcüklerinden türetilmiş, "üniversite" anlamında kullanılan bir sözcüktür. Aynı zamanda 1900 yılında Avrupa üniversiteleri tarzında kurulan Darülfünun-ı Şahane veya İstanbul Darülfünununu ifade eder. Bu kurum 1933 reformuyla İstanbul Üniversitesi'ne dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Harbiye Nezâreti</span>

Harbiye Nazırlığı veya Harbiye Nezareti, Osmanlı Devleti'nde savaş işlerine bakmakla görevli bakanlığın adıydı. Bütün Osmanlı ordusu günümüzde yerini Millî Savunma Bakanlığına bırakmış olan bu bakanlığa bağlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Adliye Nezâreti</span>

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

Nafia Nazırlığı ya da Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret ve Ziraat Nezâreti</span>

Ticaret ve Ziraat Nazırlığı, Osmanlı Devleti'nde ticaret ve tarım işlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Posta ve Telgraf Nezâreti</span> Osmanlıda posta ve telgraf bakanlığı

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nail Bey</span> Osmanlı siyaset ve devlet adamı

Mustafa Nail Bey, Osmanlı devlet adamı. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra kısa bir süre maarif nazırlığı yapmış ve bu süre içinde daha sonraki İkinci Meşrutiyet eğitiminin temellerini atmıştır.

Gelenbevizade Mehmet Said, Osmanlı devlet adamı ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Dahiliye Nezâreti</span>

Dahiliye Nazırlığı veya Dahiliye Nezareti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde içişlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

Hazine-i Hassa Nazırlığı Osmanlı Devleti'nde padişahın özel gelir ve giderlerinden sorumlu nazırlıktı.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Maliye Nezâreti</span>

Maliye Nâzırlığı veya Maliye Nezâreti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde maliye işlerinden sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Manastır (eyalet)</span>

Manastır Eyaleti, Rumeli Eyaleti'nin kaldırılmasından sonra kurulan Osmanlı eyaletidir. Ayrıca Osmanlı Devletinin en büyük eyaletidir. 1846'da Vidin ve Niş de eyâlet olmuştur. 1864'te kabul edilen Teşkil-i Vilayet Nizammamesiyle Manastır Eyaleti son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Zühdü Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Zühdü Paşa, Osmanlı devlet adamı.

Mustafa Nuri Paşa Osmanlı devlet adamı ve tarihçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.