İçeriğe atla

MPLS

MPLS (Multi Protocol Label Switching) teknolojisi en basit olarak OSI (Open Systems Interconnection) 2. katmanındaki anahtarlama(switching) ve OSI 3. katmanındaki yönlendirme(routing) işlemlerinin entegre edilmesi olarak açıklanabilir. 2. katmandaki anahtarlama işlemi yuksek hızlarda yapılabilirken 3. katmandaki yönlendirme işlemi nispeten daha yavaş yapılabilmektedir. MPLS teknolojisi bu iki ayrı işlemi kontrollü bir şekilde entegre ederek daha hızlı ve gelişmiş hizmetler verebilen data ağları oluşturmaktadır.

MPLS'in temel mantığı yavaş yapılabilen yönlendirme işlemini ağın giriş noktalarında, gereken çıkış noktasını belirleyerek bir kez yapmak ve ağın içinde hızlı bir şekilde anahtarlama yapmaktır. Ağın giriş noktalarında yapılan yönlendirme işlemi sırasında data paketlerine atanan MPLS etiketleri ile ağ içinde bu etiketlere göre hızlı bir şekilde anahtarlama yapılması yeterli olmaktadır.

Başlıca MPLS servisleri aşağıda verilmiştir:

  • Sanal özel ağlar (VPN, Virtual Private Network),
  • Trafik mühendisliği,
  • Hizmet niteliği (QoS, Quality of Service).

MPLS Terimleri

  • Aynı Yönlendirme Sınıfı (FEC, Forwarding Equivalence Class): Aynı rotadan yönlendirilen benzer paketler bütünü.
  • MPLS Etiketi: Paket başlığında taşınan ve paketin Aynı Yönlendirme Sınıfını belirten etiket.
  • Etiket anahtarlama yönlendiricisı (LSR, Label Switching Router): MPLS etiketlerine göre anahtarlama yapan yönlendirici.

Ayrıca bakınız

  • Intermediate system to intermediate system
  • Shortest Path Bridging
  • OSPF

devamı gelecek...

Dipnot

İngilizce terimlerin Türkçe karşılıkları için Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Bülent Sankur'un terimler sözlüğü temel alınmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar ağı</span> kaynaklarını paylaşmak üzere birbirine bağlanmış iki veya daha fazla bilgisayarın oluşturduğu yapı

Bilgisayar ağı, küçük bir alan içerisindeki veya uzak mesafelerdeki bilgisayarların ve/veya iletişim cihazını iletişim hatları aracılığıyla birbirine bağlandığı, dolayısıyla bilgi ve sistem kaynaklarının farklı kullanıcılar tarafından paylaşıldığı, bir yerden başka bir yere veri aktarımının mümkün olduğu iletişim sistemidir. En az iki bilgisayarı birbirine bağlayarak bir ağ oluşturulur. 1980'li yıllarla birlikte, Ethernet ve LAN teknolojisinin gelişmesiyle, kişisel bilgisayarlar ve ofisler bilgisayar ağlarına kavuşmuştur. En bilinen ve en büyük bilgisayar ağı, İnternettir.

İnternette paketlerin hedeflerine ulaştırılması yönlendirici (router) adı verilen ve bu amaçla özel alarak tasarlanmış bilgisayarlar tarafından gerçekleştirilir. Yönlendiriciler, IP paketinin başlığında bulunan hedef adres bilgisini kullanarak bu paketleri diğer yönlendiricilere iletirler. Bu işlem paket hedefine ulaşıncaya kadar devam eder. Bu işleme IP Yönlendirme veya routing adı verilir. Yönlendiriciler tuttukları yönlendirme tablolarına göre paketleri alıcılara nasıl göndereceklerine karar verirler. Yönlendirme tabloları iki şekilde oluşturulur:

  1. Ağ yöneticisi kendisi tanımlayabilir. Genelde bir ya da birkaç yere bağlantısı olan ağlarda bu yöntem kullanılır. Statik yönlendirme olarak adlandırılır. Ağdaki herhangi bir değişiklik durumunda tanımların yeniden elle değiştirilmesi gerekir.
  2. Yönlendirme algoritmaları tarafından hesaplanarak oluşturulur. Ağ yöneticisinin önceden bazı tanımlamalar ve filtreleme girmesi gerekir. Ağda herhangi bir değişiklik olduğunda alternatif yollar otomatik olarak bulunur. Dinamik yönlendirme olarak adlandırılır. RIP, OSPF, BGP en çok kullanılan dinamik yönlendirme protokolleridir.

Eşzamansız Aktarım Modu, verileri, 53 byte sabit büyüklüğünde hücreler halinde ileten bir ağ tekniğidir. Veri iletimi için paket anahtarlamanın bir türü sayılabilecek bir yöntem olan hücre aktarımı tekniğini kullanır. Bu teknik sanal devreler oluşturarak devre anahtarlamanın avantajlarından da faydalanır.

<span class="mw-page-title-main">Ethernet</span> Bilgisayar ağı teknolojisi

Ethernet, Yerel ağlar için kullanılan Veri Çerçevesi tabanlı bilgisayar ağı teknolojileri ailesi. Kelimenin kökeni etherden gelmektedir. OSI ağ modelinin Fiziksel katmanı için Veri bağlantısı katmanı/ Ortam erişim kontrolü üzerinden ağ erişimi yoluyla bir dizi kablolama ve sinyalleşme standardı ve ortak bir adresleme formatı tanımlar.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güvenlik duvarı</span>

Güvenlik duvarı veya ateş duvarı,, güvenlik duvarı yazılımı, bir kural kümesi temelinde ağa gelen giden paket trafiğini kontrol eden donanım tabanlı ağ güvenliği sistemidir. Birçok farklı filtreleme özelliği ile bilgisayar ve ağın gelen ve giden paketler olmak üzere İnternet trafiğini kontrol altında tutar. IP filtreleme, port filtreleme, Web filtreleme, içerik filtreleme bunlardan birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ağ geçidi</span>

Ağ geçidi, farklı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Bir başka deyişle aynı dili konuşamayan iki ağ arasında tercüman vazifesi görür.

<span class="mw-page-title-main">Yönlendirici</span>

Yönlendirici, aynı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Yönlendirme için OSI yedi katman modelinin üçüncüsü olan ağ katmanı kullanılır. Genellikle bu iş için özel üretilmiş donanımlar varsa da birden çok arayüzü olan bilgisayarlar da yazılım desteğiyle yöneltici olarak çalışabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Point-to-Point Protokol</span>

Bilgisayar ağlarında Point-to-Point Protokolü, iki ağ geçidi arasında doğrudan bağlantı kurmaya yarayan veri köprüleme protokolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ağ anahtarı</span> bilgisayar ağı cihazı

Dağıtıcı (İngilizce: switch), bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ donanımlarından biridir. OSI yedi katman modelinin 2. katmanında ve yeni dağıtıcılar IP routing yapabildiği için 3. katmanda da çalışır.

Ortam erişim kontrolü, bilgisayar ağlarıyla ilgili bir terimdir ve hangi ağ öğesinin hangi zaman aralığında ağ ortamına veri aktarabileceğini belirleyen bir alt katmanı tanımlar. OSI yedi katman modelinin 2. katmanını olan veri bağı katmanının iki alt katmanından alttakidir. Yani mantıksal bağ kontrolü alt katmanı ile fiziksel katman arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">OSI modeli</span>

Open Systems Interconnection (OSI) modeli ISO tarafından geliştirilmiştir. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda çalışan uygulamaların birbirleriyle nasıl iletişim kuracakları tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">CSMA\CD</span>

CSMA\CD, bilgisayar ağında bir ağ protokolüdür.

Logical Link Control bilgisayar ağında, IEEE standart ailesindeki OSI Referans modelinde bulunan Data Link Layer(Veri iletim katmanı)'ın alt katmanıdır.LLC çeşitli ağ protokolleri için çok bağlantılı multipoint ağların bir arada tutulmasını ve aynı ortam üzerinden veri akışını gerçekleştirmek için çoklama (multiplexing) ve akış kontrol(flow control) mekanizmaları sağlar.

Paket anahtarlama uygun boyuttaki bloklar içerisinde tüm verilerin aktarıldığı bir dijital ağ iletişimi yöntemidir. Aktarılan verinin küçük parçalara bölünmüş hali paket olarak isimlendirilir. Paketlerde kullanıcı verisi, yönlendirme, hata düzeltme ve akış kontrolü işlemleri için alanlar mevcuttur.

Dağıtıcı, bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ donanımlarından biridir. OSI yedi katman modelinin 2. katmanında ve yeni dağıtıcılar IP routing yapabildiği için 3. katmanda da çalışır.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

Bilgisayar ağlarında, İnternetin ağ mimarisinde genellikle TCP/IP olarak bilinen, İnternet iletişim kuralları dizisinde en düşük tabaka bağlantı katmanıdır. Bu tabaka RFC 1122 ve RFC 1123 ile tanımlanmıştır. Bağlantı katmanı metodların grubudur ve İletişim protokolleri sadece konağa fiziksel olarak bağlantı ile çalışmaktadır. Bağlantı, ağda konak ve düğümler arasında fiziksel ve mantıksal bileşenler kullanılmasıdır ve bir bağlantı protokolü metodların bir takımıdır ve standartlar sadece Yerel alan ağı parçalarında ya da bir Geniş alan ağı bağlantılarında sadece komşu ağ bileşenleri arasında geçerlidir.

Bir sanal devre (VC), verileri, bu verilerin kaynak ve hedef uç sistemleri arasında özel bir fiziksel bağlantı varmış gibi görünecek şekilde, paket anahtarlamalı bir ağ üzerinden taşımanın bir yoludur. Sanal devre terimi, sanal bağlantı ile eş anlamlıdır.