İçeriğe atla

MKTBT mayını

MKTBT geniş dairesel şekilli bakalit kasalı Arnavutluk yapımı metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında kullanılan mekanik ateşleme fünyesi Rus yapımı MV-5 modelinin kopyasıdır. Mayın yapımında az miktarda metal kullanılmıştır. Bunun içerisinde taşıma sapı, metal ayakları altı adet vidayı sayabiliriz. Mayın normalde kırmızı yeşil renge boyanmıştır.

Az sayıda mayın Kosova ve Arnavutluk'ta bulunmaktadır.

Özellikleri

  • Çapı: 375 mm (tahmini)
  • Yüksekliği: 140 mm (tahmini)
  • Ağırlığı: 15 kg
  • Patlayıcı ağırlığı: 12 kg TNT

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Jane's Mines and Mine Clearance 2005-2006

İlgili Araştırma Makaleleri

MAT-76 Romanya yapımı dairesel az sayıda metalle üretilmiş bir tanksavar mayınıdır. Yapı olarak MAT-62B mayınına benzemekle beraber aynı fünye ile çalışmaktadır. Mayın içerisinde tek bir kalıp halinde dökülmüş TNT patlayıcı ve bunun üzerinde çok ince cam elyafından kaplama bulunmaktadır. Mayının merkezinde P-62 basınç fünyesi kullanılmaktadır. Bunun yanında Rus yapımı TM-62 veya TM-72 serisi mayınlara ait fünyelerde kullanılabilir. Bakalit kullanılan fünyeler kırılgan yapılarından ötürü çöl şartlarında çok çabuk bozulmakta ve yeterli basınç etkisini yitirmektedir. Mayın Angola, Irak, Kuveyt, Liberya, Mozambik ve Zambiyada kullanımaktadır.

MAT-5 İtalyan yapımı yuvarlak şekilli plastik kasalı en az metalle üretilen basınç etkili tanksavar mayınıdır. Havalı fünyesi sayesinde mayın sarsıntı ve patlamaya dayanıklı hale gelri. Ancak bu özelliği mayın temizleme çalışmalarında mayın harmanlama veya silindir araçları ile patlatılmayı önlemektedir. Mayın sahip olduğu plastik kutusu sayesinde sığ sulak arazilerde bile kolaylıkla kullanılmaktadır. Mayın bunun yanında ters olarak döşendiği durumlarda bile çalışmaktadır. Mayın çıkartılmaya karşı tuzaklama düzeneğine sahiptir. Üretimi yapılmamaktadır.

MAT/6 İtalyan yapımı yuvarlak şekilli plastik kasalı az metalle üretilen basınç etkli tanksavar mayınıdır. Havalı fünyesi sayesinde mayın sarsıntı ve patlamaya dayanıklı hale gelir. Ancak bu özelliği mayın temizleme çalışmalarında mayın harmanlama veya silindir araçları ile patlatılmayı önlemektedir. Mayın sahip olduğu plastik kutusu sayesinde sığ sulak arazilerde bile kolaylıkla kullanılmaktadır. Mayın bunun yanında ters olarak döşendiği durumlarda bile çalışmaktadır. Mayın çıkartılmaya karşı tuzaklama düzeneğine sahiptir. Üretimi yapılmamaktadır.

MAT.84-F5 Şili yapımı en az miktarda metalle üretilen ir tanksavar mayınıdır. Mayının ortasında 3 mm kalınlığında zeytin yeşili renginde plastik basınçla çalışan fünye sistemi bulunmaktadır. Mayın yerleştirilmeden önce emniyet vidasının çıkartılması ile çalıştırılır. Mayının Şili Ordusunda kullanıldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TM-46</span> Rus yapımı dairesel tanksavar mayını

TM-46 Rus yapımı dairesel tanksavar mayınıdır. Mayının TMN-46 adıyla bilinen ve sökülmesini önlemek için ikinci bir fünye takılmış modeli de bulunmaktadır. Mayın birçok Afrika, Ortadoğu ve Güneydoğu Asya ülkesinde kullanılmaktadır.

Riegel mine 43 veya II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından geliştirilen ve kullanılan çelik kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın uzun kalın dikdörtgen yapının alt ve üst kısmında metal tabla ve bunların arasındaki metal bir kutu içerisindeki patlayıcı maddeden oluşmaktadır. Mayının zıt uçlarında iki adet ZZ42 fünye bulunmaktaydı. Ayrıca ilave olarak üst fünyede takılmaktaydı. Mayın İtalyan yapımı B-2 mayınına benzemektedir. Diğer bir model olan Riegel mine 44 ise farklı bir fünye ile üretilmiştir. Mayın 1943 ile 1945 yılları arasında toplamda 3,051,400 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">M19 mayını</span>

M19, ABD yapımı geniş kare plastik kutu şeklinde bir tanksavar mayınıdır. Mayının sadece çok ufak olan iki metal parçası bulunmaktadır. Bunlar toplamda sadece 2,86 gr ağırlığa ulaşan bakır fünye kapsülü ve paslanmaz çelikten ateşleme iğnesidir. Bu da mayını detektörler tarafından bulunmasını neredeyse imkânsız hale getirmiştir. Şili, Güney Kore ve Türkiye'de lisanslı olarak üretilmiştir. Kullanan ülkeler sırasıyla: Afganistan, Angola, Çad, Şili, Kıbrıs Cumhuriyeti, İran, Irak, Ürdün, Kore, Lübnan, Batı Sahra ve Zambiyadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 35</span> tanksavar mayını

Tellermine 35 (T.Mi.35) Almanya tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan yapımı metal kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayının kasası çelik ten olup, ortasında bulunan ateşleme fünyesine doğru dışbükey bir şekildedir. İki adet ikincil fünye ise mayının yan ve taban yüzeyinde olup mayının yerinden çıkartılması durumunda tuzaklama amaçlı takılmıştır.

Tellermine 42 (T.Mi.42) Almanya tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan yapımı metal kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın kendisinden önce üretilen Tellermine 35 modeline göre daha geliştirilmiş patlama eşiği bulunuyordu. Daha sonra üretilecek olan Tellermine 43 modelinin daha basit haliydi.

<span class="mw-page-title-main">TMA-3 (mayın)</span>

TMA-3 eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak TMA-4 modeline benzemektedir. Mayının dış yüzeyi reçine ile güçlendirilmiş dairesel kumaşla kaplı olup içerisinde ateşleme fünyesi ve ana patlayıcı bulunmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet UTMA-3 fünyesine bulunur. Bunlar dışında tuzaklama amaçlı fünyede barındırmaktadır. UTMA-3 fünyesi dışında örneğin UPROM-1 tipi tuzaklama teli ile kullanılabilen fünyelerde takılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">ATM-72 mayını</span>

ATM-72 Kuzey Kore yapımı dairesel metal kutulu tanksavar mayınıdır. Rus yapımı TM-46 mayınına çok benzer olmakla beraber daha büyüktür. TM-46 dan farklı kalın kablodan taşıma sapı ve doldurma tıpası bulunmaktadır. Mayının dört çatallı fünyesi kendisine yapılan herhangi bir hareketi aynen ateşleme düzeneğine iletmektedir. Mayın her türlü ağırlık veya baskıya karşı korunaklıdır.

M/71 geniş Mısır yapımı metal kutulu tanksavar mayınıdır. Yapımında Rus yapımı TM-46 kara mayınından yararlanılmıştır. Mısır'ın çöl arazisine uygun olduğundan kum rengine boyanmıştır. Mayın fünyesi fazla basınca karşı oldukça hassastır. Ayrıca çok kolay bir şekilde mayın tarama aygıtları ile bulunabilir.

No 6 mine, İsrail yapımı metal kasalı dairesel bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın Rus yapımı TM-46 mayınının birebir kopyasıdır. Tek farkı dolgu haznesi TM-46 modelinde kubbe şeklinde No 6da ise yatay ve düzdür. Mayın üzerinde No 61 model basınç fünyesi veya No 62A uzatma çubuklu fünye kullanılır.

PT Mi-Ba dairesel bakalit kasalı Çekoslovakya yapımı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın 1950'li yıllarda Çek ve Slovak ordu hizmetine girmiştir. Şu an kullanılmamaktadır. Mayın klasik şekilde üst kısmın merkezinde baskı plakası, iç kısmında ise simit şeklinde ana patlayıcı ve onun ortasında RO-7-II tipi fünyeden oluşmaktaydı. Mayın üzerinde metal olan tek parça içerisinde yay, iğne ve ateşleyici kapsül olan fünyeydi.

PT Mi-K Çekoslovakya yapımı dairesel metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayında baskı plakası yerine metal ızgara kullanılmış bu sayede aşırı basınca maruz bırakılarak patlatılamıyordu. Şu an üreitlmeyen mayın günümüzde Afganistan, Kamboçya, Eritre, Namibya, Nikaragua ve Batı Sahrada bulunmaktadır.

MKT Mod 72 Arnavutluk yapımı metal kasalı dairesel şekilli tahripli tanksavar mayınıdır. Rus yapımı TM-46 modelinin bir kopyasıdır. Mayının iki farklı modeli üretilmiştir. PX adındaki model üzerine yerleştirilen MUV tipi tuzaklama düzeneği sayesinde mayın yerinden oynatılması veya içerisinin açılması durumunda patlamaya ayarlıdır. Mayın üzerinde kullanılan fünye yine Rus yapımı MV-5 fünyesinin birebir kopyasıdır.

TMA-4, dairesel şekilli plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Kendisinden önce kullanılmış TMA-3 modelinini geliştirilmiş hâlidir. Mayın aslında basit olarak plastik bir kutu içerisine yerleştirilmiş TNT sınıfı patlayıcı ve üç adet fünyeden oluşmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet plastik UTMA-4 fünyesi bulunur. Elde taşımak için kalın kablodan bir sapı vardır.Mayın üzerinde bulunan küçük baskı plakası mayını yoğun baskıdan korumaktadır. Mayın plastik yapısından ötürü mayın tarayıcılar ile tespit edilemez. İstenilmeyen durumlara karşı içerisinde tuzaklama düzeneği bulunmaktadır.

MIFF, MUSA ve MUSPA mayınları Alman yapımı havadan serpme yöntemi ile döşenen ve MW-1 ile beraber kullanılan otoyol etkisizleştirme silah sistemidir. Paraşüt yardımıyla serbest düşüş yapan mayınlar yere çarptıktan belli bir süre sonra kendi kendine ateşlemeye hazır hale gelir. Basınca dayanıklı olup en az 14 gün süreyle çalışabilirler.

<span class="mw-page-title-main">M21 (mayın)</span>

M21 dairesel şekilli ABD yapımı bir tür tanksavar mayınıdır. Sahip olduğu savaş başlığı Misznay Schardin etkisi ile çalışır. Mayın üzerinde M607 basınç fünyesi bulunur. Fünyeye istenirse uzatman çubuğuda takılabilir. Mayın basınç fünyesine yapılan ortalama 130 kg etki veya uzatma çubuğunun 1.7 den fazla bir kuvvet yardımıyla 20 dereceden fazla yatması durumunda çalışır. Bu hareketler sonucunda M46 patlatıcı içerisinde bulunan disk yay kendisine yapılan etkiyi aşağıya iletir. M46 ilk önce siyah barutu patlatarak dış kutuyu parçalar ve mayının üst kısmını örten toprak kısımıtemirler. Ardından ana patlayıcı olana savaş başlığı ateşlenir. Patlayıcı yüzeyini kaplayan huni çelik tabaka ters yönde ok şeklini alarak üzerinden geçmekte olan zırhlı aracın zırhına çarpar. 530 mmlik mesafeden 76 mmlik zırhı delebilir. ABD tarafından tahmini olarak 200,000 adet üretilen mayının, Güney Kore'de K441 ve K442 adları altında lisanslı olarak üretilen kopyaları bulunmaktadır.

P2 Mk2 ve P3 Mk2 Pakistan yapımı plastik kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. P2 Mk2 kare şeklinde olup kasasının merkezinde yivli baskı plakası bulunur. P3 modelinin kasası ise dairesel olup yine merkezinde daire şeklinde bir baskı plakası bulunur. Her iki mayında anti personel mayını olarak kullanılabilir. Mayınların üzerinde bulunan baskı plakalarının çıkartılması ile mayınlar çok daha düşük ağırlıklarda harekete geçebilir. Mayının yan yüzeyinde branda kumaşından sarı renkte taşıma sapı bulunur. Her iki modelin alt kısmında yerinden oynatılmaları durumunda patlamaya hazır tuzaklama amaçlı ikincil fünyeler bulunur. GLM-2 model elektronik fünye takılarak bubi tuzağı yapılabilir. Çok az olmakla beraber metal kutulu olarak üretilen modelleri kolaylıkla tespit edilebilir. Ancak ilk olarak 1980 yılında Birleşmiş Milletler tarafından imzaya açılan Klasik Silahlar Anlaşmasının imzalayan Pakistan, II nolu protokolde belirtilen şartlara uygun olarak 1997 yılından itibaren depolarında bulunan plastik kasalı mayınlara çelikten tarama plakaları eklemiştir. Mayın günümüzde Afganistan, Angola, Eritre, Etiyopya, Pakistan, Somali ve Tacikistan'da bulunmaktadır.