İçeriğe atla

MI6

Kontrol Edilmiş
MI5 ile karıştırılmamalıdır.
Secret Intelligence Service
MI6
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi1909
BağlılığıDışişleri ve İngiliz Milletler Topluluğu Ofisi
AdresSIS Building, Londra, Birleşik Krallık
51°29′13.9″K 0°07′26.6″B / 51.487194°K 0.124056°B / 51.487194; -0.124056
Personel sayısı2.479 (31 Mart 2015)[1]
Yıllık bütçe2.6 Milyar Sterlin (2014-2015)
Yönetici(ler)

Gizli İstihbarat Servisi (İngilizce: Secret Intelligence Service, kısaca SIS) veya yaygın adıyla MI6 (Military Intelligence, Section 6), Birleşik Krallık'ın dış istihbarat teşkilatıdır. Temel olarak, İngiltere'nin ulusal güvenliğini sağlamak için denizaşırı bilgilerin gizlice toplanması ve analizi ile görevlendirilmiştir. İngiliz iç istihbarat teşkilatı MI5 ile karıştırılmamalıdır. SIS, İngiliz istihbarat teşkilatlarının bir parçasıdır ve kurumun yöneticisi İngiltere Dışişleri Bakanlığı'na karşı sorumludur.[3]

1909 yılında, dış istihbarat konusunda uzmanlaşması için kurulan örgüt, I. Dünya Savaşı sırasında dramatik bir büyüme yaşadı ve 1920 yılında resmî olarak bugünkü adını aldı. MI6 adı (Askeri İstihbarat, Bölüm 6 anlamına gelir), SIS'ın II. Dünya Savaşı sırasında elverişli bir şekilde adlandırılması için ortaya çıkmıştır. Bu isim, günümüzde hala yaygın olarak kullanılmaktadır.[4] SIS'in varlığı 1994 yılına kadar resmî olarak kabul edilmedi.[5] 1994 yılında, SIS'ı yasal bir temele oturtmak için 1994 İstihbarat Hizmetleri Yasası (ISA) İngiliz Parlamentosu'na getirildi. Bu yasa, örgütün faaliyetleri için yasal dayanak sağlamaktadır. Günümüzde, SIS, Soruşturma Yetkileri Mahkemesi ve Parlamento'nun İstihbarat ve Güvenlik Komitesi tarafından kamu gözetimine tabidir.[6]

SIS'ın belirtilen öncelikli rolleri terörle mücadele, nükleer silahların yayılmasını önleme, siber güvenliği destekleyen istihbarat sağlama ve denizaşırı suç faaliyetlerini aksatarak istikrarı desteklemektir.[3] Kardeş kurumları olan Güvenlik Servisi (MI5) ve Devlet İletişim Merkezi'nden (GCHQ) farklı olarak, SIS yalnızca yabancı ülkelerde istihbarat toplamaktadır, bununla beraber SIS sadece İngiliz Adaları dışındaki kişilere karşı operasyon yürütme yetkisine sahiptir.[7] 2000'li yıllardan bu yana SIS'ın işkence eylemlerine ortaklık etmesi ve şüphelilerin ülkeler arasında yasa dışı transferine yardımcı olması kamuoyunda önemli tartışmalara yol açmıştır.[8][9]

1994 yılından bu yana SIS'in merkezi Londra'da, Thames Nehri'nin South Bank semtinde bulunan SIS Binası'dır.[10]

Resmi durumu ve hiyerarşisi

SIS, Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı altındaki Savunma Konseyi'ne bağlı hizmet verir. Ayrıca İçişleri ve Dışişleri bakanlıklarıyla da sürekli irtibat halindedir. Faaliyetleri hakkındaki halka açık yayınları sansür yetkisi bulunur.

Kaynakça

  1. ^ House of Commons (5 July 2016). Intelligence and Security Committee of Parliament Annual Report 2015–2016 14 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., page 12. Retrieved 23 October 2016.
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020. 
  3. ^ a b "Our Mission". The Secret Intelligence Service. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  4. ^ "1920: What's in a Name". SIS website. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017. 
  5. ^ Whitehead (13 Ekim 2005). "MI6 to boost recruitment prospects with launch of first website". Brand Republic. 12 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2010. 
  6. ^ "The Intelligence and Security Committee of Parliament". Isc.independent.gov.uk. 25 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  7. ^ "Intelligence Services Act 1994". The Secret Intelligence Service. legislation.gov.uk. 16 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Foster (5 Nisan 2014). "Tony Blair 'knew all about CIA secret kidnap programme'". The Telegraph. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017. 
  9. ^ Norton-Taylor (1 Haziran 2016). "Public need answers in 'shocking' MI6 rendition scandal, says senior Tory". The Guardian. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017. 
  10. ^ "Queen visits Mi6.", The Times, London, 15 July 1994, pg 2

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">CIA</span> Amerika Birleşik Devletlerinin ulusal istihbarat teşkilatı

CIA, Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisidir ve resmî olarak dünyanın dört bir yanındaki ulusal güvenlik bilgilerini, öncelikle insan istihbaratını (HUMINT) kullanarak toplamak, işlemek ve analiz etmekle görevlendirilmiştir.

Güvenlik Servisi veya yaygın adıyla MI5 1909'da kurulan İngiliz iç istihbarat teşkilatı. MI5 iç istihbarattan sorumluyken, MI6 dış istihbaratla ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">FBI</span> Amerika Birleşik Devletleri federal kolluk kuvveti

Federal Soruşturma Bürosu, kısaca FBI, Amerika Birleşik Devletleri'nin iç istihbarat ve güvenlik gücüdür. Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nin başlıca Federal kolluk kuvveti organizasyonudur. ABD Adalet Bakanlığı yetki alanı altında çalışır. FBI şu anda ABD İstihbarat Topluluğu'nun üyelerinden biridir ve Adalet Bakanı'na ve Ulusal İstihbarat Direktörü'ne bildirim yapar. ABD'nin bir terörle mücadele, karşı casusluk ve suç araştırma organizasyonu olan FBI'ın tam 200 kategoriden fazla federal suç üstünde yargılama yetkisi vardır.

Servislerarası İstihbarat için Direktörlük veya bilinen adıyla Servislerarası İstihbarat kısa adıyla ISI, Pakistan İslam Cumhuriyeti'nin ana istihbarat teşkilatıdır. Görevi kritik ulusal güvenlik operasyonları ve istihbarattır. ISI ilk olarak 1947 Hindistan-Pakistan Savaşı sırasında İstihbarat Bürosu ve Askeri İstihbarat arasındaki koordinasyonu sağlamak için kurulmuştur. Ancak diğer iki teşkilatın zayıflaması ve ISI'ın Sovyet-Afgan Savaşı sırasında CIA ile birlikte Mücahitlere verdiği destek ve Afgan İç Savaşı sırasında Hint-İran destekli Kuzey İttifakı'na karşı Taliban'a verdiği destek ile büyük bir güç kazanmış ve Pakistan'ın en büyük istihbarat teşkilatı haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">GCHQ</span> GCHQ, İngiltere hükümetinin ve silahlı kuvvetlerinin elektronik istihbarat ve bilgi güvenliğini sağlamakla görevli, İngiliz istihbarat ve güvenlik organizasyonuna verilen isimdir.

GCHQ, İngiliz devletini siber saldırılara ve tehditlere karşı korumak amacıyla hükûmet tarafından görevlendirilen güvenlik ve istihbarat kurumu. Devlet Başkanına veya ilgili kurum için bu tür saldırılara karşı nasıl hareket edileceğine dair bilgi ve danışmanlık sağlar. Kurum ilk başlarda 1919'da ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Bletchley Parkı merkez üssü seçip, telekomünikasyon sistemlerinin çok büyük bir önem arz ettiği bir zamanda bu sistemlerin şifrelerini kırmayı başarmıştır. Bugün ise kurum siber güvenlik hizmetlerine ek olarak kimyasal, biyolojik ve nükleer silahlara ve tehditlere karşı önlem almak ve durdurmakla yükümlüdür. GCHQ İngiltere'nin Cheltenham kentinde yer alır. Joint Intelligence Committee (JIC), the Security Service (MI5), The Secret Intelligence Service (MI6) ve Defence Intelligence (DI) gibi kurumların altında çalışır.

Bu makale, ülkelere göre istihbarat teşkilatlarının bir listesidir. Bu liste, sadece şu anda faaliyet gösteren kurumları kapsamaktadır.

Ulusal Güvenlik Müdürlüğü Afganistan Hükûmetinin iç istihbarat ve güvenlik servisiydi. Merkezi Kabil'deydi ve Afganistan'ın 34 ilinin tümünde saha ofisleri ve eğitim tesisleri vardı. Doğrudan başkana ve meclise karşı sorumluydu. Çoğunluğu ABD Department of Homeland Security tarafından ve geri kalanı NATO ülkeleri tarafından eğitilmiş, aktif olduğu dönemde tahmini olarak 15,000-30,000 personeli olduğu düşünülmüştür. Ulusal Güvenlik Müdürlüğü, Afgan Ulusal Güvenlik Güçlerinin (ANSF) bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya Gizli İstihbarat Servisi</span>

Avustralya Gizli İstihbarat Servisi Avustralya ulusal dış istihbarat kuruluşudur. Hem karşı istihbarat dahil olmak üzere diğer ülkelerin istihbarat örgütleri ile bağlantıya geçmek hem de deniz aşırı istihbarat toplamadan sorumludur. ASIS, İngiliz Gizli İstihbarat Servisi (MI6) ve Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) ile karşılaştırılabilir.

Güney Afrika Gizli Servisi (SASS) Güney Afrika istihbarat teşkilatıdır. Şu anda, Devlet Güvenlik Ajansı Dış Şubesi olarak bilinir. Tüm askeri olmayan yabancı istihbarat için hizmet kendi içinde karşı istihbarattan sorumludur. Ayrıca, toplama, ilişkilendirilme, değerlendirme ve bu istihbarat analizi gerçekleştirmeden sorumludur.

Ulusal Değerlendirmeler Bürosu Yeni Zelanda'nın istihbarat ajanslarından biridir. 2010 yılında bugünkü durumuna değiştirildiği zaman eskiden Dış Değerlendirmeleri Bürosu olarak biliniyordu. Özellikle ulusal güvenlik konuları açısından, Yeni Zelanda'nın çıkarlarını ilgilendiren olaylara ve gelişmelere ilişkin Başbakanlık değerlendirmeleri, diğer Bakanlıklar, üst düzey yetkililer ve yurt dışında Yeni Zelanda'nın diplomatik görevlerini yerine getirir.

<span class="mw-page-title-main">Araştırma ve Çözümleme Kanadı</span>

Araştırma ve Çözümleme Kanadı Hindistan'ın başlıca dış istihbarat kuruluşudur. Bu İstihbarat Bürosu tarafından üstlenilen istihbarat toplama boşluklarına maruz kalarak 1962 Çin-Hint Savaşı ve 1965 Hint-Pakistan Savaşı sonrasında oluşturuldu. Bu uzmanlaşmış, bağımsız ajans yabancı istihbarat toplama için gerekli olan durumlarda Hindistan Hükûmeti'ni ikna etmiştir. Böylece R&AW ilk Direktörü Rameshwar Nath Kao gözetiminde Eylül 1968 yılında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Genel İstihbarat Servisi (Sudan)</span> Sudan federal hükûmetine bağlı olarak faaliyet gösteren ülkenin ulusal istihbarat teşkilatı

Genel İstihbarat Servisi, Sudan federal hükûmetine bağlı olarak faaliyet gösteren ülkenin ulusal istihbarat teşkilatıdır. Aynı zamanda gizli polis olarak da hizmet veren kurumun merkezi başkent Hartum'da bulunmaktadır. Ulusal İstihbarat ve Güvenlik Servisi adıyla kurulmuştur.

Büyük Şeytan, İran'ın dış politika bildirilerinde bazen Amerika Birleşik Devletleri için kullanılan aşağılayıcı bir adlandırmadır. Bazen bu kelimeler aynı zamanda Birleşik Krallık hükûmeti için de kullanılmıştır. Bu terim, ilk olarak İran lideri Ruhullah Humeyni tarafından 5 Kasım 1979 tarihinde konuşmasında, emperyalizm ve dünya çapında yolsuzluklara destek vermekle suçlanan ABD'yi tanımlamak için kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Richard Moore (diplomat)</span> Britanyalı diplomat

Richard Moore CMG, Ekim 2020 tarihinden itibaren Birleşik Krallık istihbarat teşkilatı MI6'in başında bulunan, Aziz Michael ve Aziz George Nişanı sahibi devlet adamı. Önceden Dışişleri, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi'nde Siyasi Genel Müdür olarak görev yapmakta olan İngiliz diplomattır. Daha önce Britanya'nın Türkiye Büyükelçisi olarak 2013 yılından itibaren beş yıl süreyle görev yapmıştır. 2020 sonbaharında MI6'nın başına geçmiştir. 1 Ekim 2020 tarihinden beri MI6 yöneticiliği görevini sürdüren Moore, bu görevde iken Twitter'ı etkin kullanan ilk isim olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cengel Operasyonu</span>

Cengel Operasyonu, istihbarat ve direniş ajanlarının Polonya'ya ve Baltık ülkelerine gizlice sokulması için Soğuk Savaş'ın (1948-1955) başında İngiliz Gizli İstihbarat Servisi'nin (MI6) yürüttüğü gizli programın adı. Ajanların çoğu, İngiltere ve İsveç'te özel olarak eğitilen; Polonyalı, Estonyalı, Leton ve Litvanyalı sürgünlerden oluşuyordu. Bu ajanlar sızdıkları ülkelerde, Lanetli askerler ya da Orman Kardeşleri gibi Sovyet karşıtı gruplarla bağlantı kuruyorlardı. Operasyonun deniz ayağı Royal Navy ve Alman Mayın Tarama Yönetimi'ne bağlı askerlerdi. Amerikan destekli Gehlen Organizasyonu da Doğu Avrupa'dan ajan teminine dahil oldu. KGB bu casusluk ağına sızdı; ajanların çoğunu yakalayarak veya taraf değiştirmelerini sağlayarak, operasyonu çökertti.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri İstihbarat Topluluğu</span> ABD İstihbarat Topluluğu

Amerika Birleşik Devletleri İstihbarat Topluluğu, Amerika Birleşik Devletleri'nin dış ilişkilerini ve ulusal güvenliğini desteklemek amaçlı istihbarat faaliyetlerini yürütmek üzere ayrı ayrı ve birlikte çalışan 16 ayrı devlet kurumunun oluşturduğu bir topluluktur. Bu topluluğa üye örgütleri arasında istihbarat teşkilatları, askerî istihbarat ile federal yönetim bakanlıklarına bağlı sivil istihbarat ve analiz büroları bulunmaktadır. İstihbarat Topluluğu'nun başında doğrudan Amerika Birleşik Devletleri başkanı'na karşı sorumlu olan Ulusal İstihbarat Direktörü (DNI) bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Hizmeti</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Hizmeti, Azerbaycan'nın iç istihbarat teşkilatıdır. 2015 yılında eski Millî Güvenlik Bakanlığı'nın lağvedilip ikiye ayrılması sonucu kurulmuş olup iç istihbarat ve istihbarata karşı koyma görevlerinden sorumludur. Merkezi başkent Bakü'de Parlamento Caddesi üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Federal İstihbarat Servisi (İsviçre)</span>

İsviçre istihbarat topluluğu İsviçre'nin çıkarlarını ve altyapısını korumakla görevli bir grup teşkilattır.

<span class="mw-page-title-main">Koruma Polisi (Finlandiya)</span> Güvenlik Teşkilatı

Koruma Polisi, Finlandiya'nın iç güvenlik teşkilatıdır. Koruma Polisi, 17 Aralık 1948 tarihinde Devlet Polisi'nin yerine kurulmuş olup doğrudan İçişleri Bakanlığı'na bağlıdır ve istihbarata karşı koyma ve terörle mücadele gibi ulusal güvenlik konularından sorumludur. Merkezi başkent Helsinki'de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Beş Göz</span>

Beş Göz, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık başta olmak üzere Avustralya, Kanada ve Yeni Zelanda'nın oluşturduğu İstihbarat ittifakıdır. Resmi olarak bu ülkeleri Sinyal istihbarat antlaşması olan UKUSA kayıtlarda tutmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.