İçeriğe atla

MERNİS

MERNİS'in logosu

Merkezî Nüfus İdare Sistemi ya da kısaca MERNİS, İçişleri Bakanlığı'na bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce yürütülen ve 2002 yılında[1] uygulanmaya başlanan merkezî nüfus bilgileri düzenlemesidir.

Bilişim teknolojileri ve ortak veritabanı işlemciliği açısından Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli ve temel projesidir. Sistem merkezi olarak Ankara, Yenimahalle ilçesi, Lalegül semtinde yer alan ilgili genel müdürlüğün yerleşkesi kullanılmaktadır.

MERNİS projesi kapsamında bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına bilgisayar ortamında 11 haneli sayıdan oluşan bir sayısal kişi kimlik atamasına dayanan ve adına Vatandaşlık Numarası denilen uygulama bu projenin vatandaşa yansıyan ve bilinen yanıdır. Projeye başlandığı 1960'lı yıllardan bu yana sistem veritabanına girilen ölü ve sağ kişi sayısı 120 milyonu geçmiş bulunmaktadır.

Konunun devlet erki açısından önemi dikey bir yapı olan nüfus verilerinin sağlam ve güvenilir olarak sağlamak ve bunun üzerinden diğer sosyal yatay toplumsal organizasyonlarına geçişi oluşturarak vatandaşlık bağı ile bağlı bulunan bütün ülke vatandaşlarının iş ve işlemlerinin ülkenin her yerinden hızlı ve zaman kaybettirilmeksizin erişimini ve talep eden vatandaşlarca işlemleri için yasalar ve yönetmelikler çerçevesinde kullanımına sunmaktır.

Projenin amaçları

  • Nüfus kayıtlarının bilgisayar ortamına aktarılarak ilçe nüfus veri tabanlarının oluşturulması ve hizmetin modernizasyonu sağlamak.
  • Nüfus hizmetlerinin ilçelerde bilişim teknolojileri kullanılarak verilmesini; ilçe nüfus veri tabanlarını Merkezde bütünleştirilerek Merkezi Nüfus Veri Tabanını kurulmasını gerçekleştirmek.
  • Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına birer kimlik numarası verilmesini sağlamak.
  • Kimlik numaraları aracılığıyla, kamu ve özel kesim bilişim projeleri arası kişi bilgileri alışverişinin, kişilerin biricik tanımlandığı bir alt yapı üzerinde çevrimiçi (on-line) yürütülmesini sağlamak.
  • Nüfus istatistiklerinin bilişim teknolojileri ile daha sağlıklı elde edilmesini sağlamak.
  • Kimlik bilgilerini kamu kurum ve kuruluşları ile kamu hizmeti veren kurumlarla paylaşarak hizmet akışını hızlandırmak, güvenilir hale getirmek ve vatandaşlarımızın hizmetlerini kolay, hızlı ve güvenilir olarak almasını sağlamak,
  • Bürokrasiyi azaltıcı, devletle vatandaşı yakınlaştırıcı bir hizmet güvenliği sağlamak.

İşlevleri

Adres Beyanı

Adres Beyanı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün MERNİS uygulamasının bir işlevi olarak 3 Kasım 2006 tarih ve 2006/11320 numaralı Bakanlar Kurulu Kararı ile, 15 Aralık 2006 tarih 26377 numarası ile Resmî Gazete'de yayınlanması ile yürürlüğe girmiştir.[2] Amaç, adres verilerinin tek merkezden standartlara uygun bir şekilde yönetilmesi ve paylaşılması sağlanmıştır. Ayrıca nüfus sayımların evden yapılma zorunluluğu ortadan kalkmıştır.[3]

Adres beyanı

Yeni taşınılan bir adresin 20 işgünü içinde bildirilmesi zorunludur. Ayrıca herhangi bir adres beyanı işlemi sonrası en az 1 ay sonra başka bir yerleşim yerine adres beyanı işlemi gerçekleştirilebilir. 20 işgünü sonra taşınılan konuta adres beyanı alınmaz ise gerek şikâyetler gerekte eski adrese yeni kayıt yapacak kişilerin adres beyanlarında nüfus memurunun şüphesi üzerine MERNİS Uygulaması, Adres İnceleme Raporu oluşturularak İlgili Adres ve Adreste önceki oturan kişiler İncelenecek Adresler Listesi'ne gönderilir. Buna göre adreste oturan önceki kişiler ilgili yerleşim birimindeki ilçe emniyet müdürlüğüne bildirilir. İlgili kaymakamın ya da mülki idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerince adres tespiti yapılır. Sonucu ise sisteme işlenir. Gerçeğe Aykırı Adres Beyanında bulunanlara ve adresini taşındıktan 20 gün sonra bildirenlere idari para cezası uygulanır.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Projeler". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2014. 
  2. ^ "T.C. Resmî Gazete". www.resmigazete.gov.tr. 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Adres Kayıt Sistemi (AKS)". www.nvi.gov.tr. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Cezalar - 2021 Yılı". nvi.gov.tr. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pasaport</span> Yabancı ülkelere gidecek olanlar için geçerli olan belgedir

Pasaport, yabancı ülkelere gidecek olanlara yetkili kuruluşça verilen, yabancı ülke yetkililerinin kimlik incelemesinde geçerli olan belgedir.

<span class="mw-page-title-main">.tr</span> Türkiye ve KKTCnin ülke üst seviye alan adı

.tr, Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin internet ülke üst seviye alan adıdır. 17 Eylül 1987'de ortaya çıkmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün uzun yıllardır yürüttüğü MERNİS uygulamasının hayata geçmesiyle her vatandaşın nüfus cüzdanında bulunan bir numaradır.

Türkiye'de Mavi Kart, doğumla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup ancak çıkma izni alarak Türk vatandaşlığından ayrılan kişilere ve üçüncü dereceye kadar olan altsoylarına verilen resmi bir kimlik belgesidir. Kimlik gösterilmesi gereken durumlarda nüfus cüzdanı yerine geçer. Mavi Kart sahibi kişiler bazı istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan bütün haklardan yararlanabilirler. Mavi Kart sahipleri resmiyette yabancı olarak işlem görmez.

e-Devlet (Türkiye) kamu hizmetleri internet sitesi

e-Devlet, e-Devlet Kapısı veya Dijital Türkiye, devlet hizmetlerinin kullanıcı ihtiyaçları göz önüne alınarak elektronik ortamda, güvenli, kesintisiz ve hızlı olarak ortak bir nokta üzerinden vatandaşa doğru bilgiye ulaştırılmasını amaçlayan web tabanlı bir sistemdir.

KPS, Kimlik Paylaşımı Sistemi, kişilerin nüfus bilgilerinin internet ortamında Web sayfaları ve XML Web servisleri aracılığıyla sorgulanmasına olanak sağlayan, e-devlet projelerinin merkezi olarak kabul edilen projenin adıdır. 8 Aralık 2006 tarihinde Resmi Gazete'de Kimlik Paylaşımı Sistemi Yönetmeliği adı ile yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik ile Türkiye vatandaşlarına ait Mernis ve UAVT veritabanında tutulan bilgiler Nüfus ve Vatandaşlık İşleri (NVİ) tarafından sınırlı alıcı kurumlar ve tüzel kişilikler ile 7 gün 24 saat süreyle elektronik ortamda paylaşılır.

<span class="mw-page-title-main">Türk pasaportu</span> Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yurt dışına çıkmasını sağlayan resmî belge

Türk pasaportu, 15 Temmuz 1950 tarihli Pasaport Yasası uyarınca Türk vatandaşlarına yurtdışına seyahat etmeleri için verilir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları da Türk pasaportu için başvuruda bulunabilirler. 1 Haziran 2010'dan bu yana verilen pasaportlar biyometriktir ve 10 yıla kadar geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç pasaportu</span>

Norveç pasaportu Norveç vatandaşlarına uluslararası seyahat yapabilmeleri amacıyla verilmektedir. Pasaportlar ayrıca Norveç vatandaşlığının kanıtı olarak kabul edilir. Norveç pasaportu 10 yıl süreyle geçerlidir ve standart düzende ve şarap kırmızısı renktedir. Norveç'in AB üyesi olmamasına rağmen, Avrupa Ekonomik Alanı ve Schengen Anlaşmasının üyesidir. Bu yüzden genelde Norveç vatandaşları Avrupa Ekonomik Alanı ülkelerinde AB vatandaşlarıyla aynı haklara sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Rus pasaportu</span>

Rus pasaportu, Rusya vatandaşlarına uluslararası seyahat için verilen bir kitapçıktır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna pasaportu</span>

Ukrayna pasaportu, Ukrayna vatandaşlığının ana kanıtı olarak Ukrayna vatandaşlarına verilen bir belgedir. Genellikle Ukrayna hükûmeti tarafından yerli pasaport ve uluslararası pasaport olarak verilen pasaport iki türü vardır. Yerli pasaport Ukrayna içinde Ukrayna vatandaşlarının bir birincil kimlik belgesi olarak kullanılır. Uluslararası bir pasaport uluslararası seyahat için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya pasaportu</span>

Estonya pasaportu, Vatandaşlığın kanıt olarak bir kimlik belgesinin yanı sıra, Estonya İçişleri Bakanlığı Göç Kurulu tarafından ve yurt dışında Estonya dış temsilciliklerin tarafından yayınlanan Estonya vatandaşının bir yolculuk belgesidir. Yurt Dışında Vatandaşlık Bürosu ve Polis Göçmen Bürosu ve Estonya Sınır Muhafızları tarafından da verilir. Henley Vize Kısıtlamaları Endeksi 2016 Raporu'na göre Estonya vatandaşları sınır kapısında vize alarak veya vizesiz 162 ülkeye seyahat edebilirler.

Filistin Otoritesi pasaportu 1993 Oslo Anlaşması kapsamında Filistin Yönetimi'nin 2 Nisan 1995 yılından bu yana uluslararası seyahat amacı ile Filistin topraklarında yaşayan Filistin vatandaşları için Filistin Otoritesi tarafından verilen seyahat belgesidir. Sadece Batı Şeria'daki Filistin vatandaşlarına verilir. Filistin Otoritesi pasaportu, Filistin'de doğduğunu gösteren bir doğum belgesi ibraz eden herkes tarafından kullanılabilir. Kudüs'te yaşayan Filistinliler ancak Ürdün'den alınan geçici pasaport ve İsrail'den geçici alınma seyahat belgesi taşıyabilmektedirler. Filistin dışında doğan Filistinliler için pasaportun geçerli olup olmadığı hâlen net değildir. Bununla birlikte, pasaport verilmesi İsrail hükûmeti tarafından getirilen ek kısıtlamalara tabidir. İsrail, Geçici Anlaşma uyarınca güvenlik ihtiyaçları için gerekli olduğunu kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika pasaportu</span>

Güney Afrika pasaportu Güney Afrika Cumhuriyeti vatandaşlarına uluslararası seyahat amaçlı verilen bir seyahat belgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü</span>

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, ülke nüfusunun yapısı, nitelikleri, nüfus hareketleri ve bunlardaki gelişmelere göre izlenecek politikaların saptanmasına yönelik çalışmaları ilgili kuruluşlarla iş birliği içinde yapmak; belirlenecek esasların yürütülmesini sağlamak, nüfus hareketlerini izlemek ve değerlendirmek, Merkezi Nüfus İdaresi Sisteminin uygulanmasına geçilen yerlerden başlamak üzere Türk vatandaşları ile Türkiye'de nüfus kaydı tutulan yabancılara nüfus kütüklerinde bilgi alışverişini kolaylaştırmaya ve kamu kuruluşlarında tutulan kayıtlar arasında bağ oluşturmaya esas olacak bir numara sistemi geliştirmekle görevlidir. Bunların yanı sıra özel kanunlarla ve Bakanlıkça verilen diğer görevleri yürütür.

Ulusal Yargı Ağı Projesi veya kısaca UYAP, Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarının dijital ortama taşınmış bilgi sistemidir. Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatlarının iş sürecini hızlandırmış, vatandaşların hukuki işlemlerinin daha hızlı ve daha kolay gerçekleştirilmesini sağlamıştır. Bilgi İşlem Daire Başkanlığı tarafından hayata geçirilen ve yönetilen sistem, farklı amaçlara hizmet edebilmenin yanı sıra, şeffaf belge sunumu ve temini sağlamaktadır.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS), kişilerin yerleşim yerlerine göre nüfus bilgilerinin güncel olarak tutulduğu, nüfus hareketlerinin her an izlenebildiği, MERNİS kayıtlarındaki T.C. Kimlik Numarasına göre kişiler ile ikamet adreslerinin eşleştirildiği TÜİK tarafından yapılan bir kayıt sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı</span> Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen kimlik belgesi

Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı, sahibinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunu ve nüfus kütüklerinde kaydı bulunduğunu kanıtlayan resmî kimlik belgesidir. Yurt içinde nüfus müdürlükleri, yurt dışındaysa Türkiye Cumhuriyeti'nin dış temsilcilikleri tarafından verilir. Kanunen her Türk vatandaşı, doğumuyla beraber nüfusa kaydettirilmeli ve adına kimlik kartı çıkarttırılmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de sürücü belgesi</span>

Türk sürücü belgesi, ilgili hükûmet kurumu, yerel veya bölgesel güvenlik gücü tarafından verilen, hamiline motorlu araçlar sürme yetkisi veren bir belgedir. Sürücü belgesi sınavları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılır ve belge ise Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilir.

<span class="mw-page-title-main">Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, sanayi ve teknoloji işlerinden sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü</span> devlet kurumu

Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı genel müdürlük. Mevcut genel müdür, 2024 yılında bu göreve atanan Veli Ozan Çakır'dır. Spor Genel Müdürlüğünün 81 ilde il müdürlüğü bulunmaktadır. Amacı Türk sporunun gelişmesi, gençleri spora teşvik olan müdürlük tüm branşlarda spor faaliyetlerini desteklemektedir.