İçeriğe atla

MEB 100 temel eser listesi (ortaöğretim)

(Ortaöğretim Okullarında Okutulacak) 100 Temel Eser, Türkiye 59. Hükûmeti Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığının (MEB) ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilere hem Türk Dili ve Edebiyatı dersi müfredatı ile ilişkilendirilerek okutulması hem de boş zamanlarını değerlendirmek üzere öncelikle başvurabilecekleri kaynak eserler olarak tavsiye edilmesi için derlenmiş edebî eserlerdir. Bu liste, Millî Eğitim Bakanı Doç. Dr. Hüseyin Çelik tarafından 19 Ağustos 2004'te yayımlanan bir genelgeyle kamuya açıklanmıştır. Ayrıca bu genelgede, ilköğretim okulları için de benzer bir eser listesinin hazırlanıp yayımlanacağı ifade edilmiştir.[1][2]

"Türk Edebiyatı" ve "Dünya Edebiyatı" başlıkları altında derlenmiş olan kitapların seçiminde, tartışma konusu olmaması için "Türk Edebiyatı" başlığı altında yaşayan yazarların eserlerine yer verilmemiştir.[2]

Listedeki değişiklikler

Yusuf Atılgan'ın Anayurt Oteli adlı eseri, Bakanlığın 29 Nisan 2008'de yayımladığı genelge ile listeden çıkarılmış, yerine Tarık Buğra'nın Osmancık adlı eseri dâhil edilmiştir.[3]

Eserler

Ortaöğretim okullarında okutulmak üzere hazırlanarak kamuoyuna duyurulmuş olan eser listesi şöyledir:


Roman

  1. Açlık (Knut Hamsun)
  2. Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı)
  3. Akdeniz (Panait Istrati)
  4. Ayaşlı ile Kiracıları (Memduh Şevket Esendal)
  5. Babalar ve Oğullar (Turgenyev)
  6. Beyaz Diş (Jack London)
  7. Beyaz Gemi (Cengiz Aytmatov)
  8. Bir Bilim Adamının Romanı (Oğuz Atay)
  9. Cemo (Kemal Bilbaşar)
  10. Çalıkuşu (Reşat Nuri Güntekin)
  11. Çanlar Kimin İçin Çalıyor (Ernest Hemingway)
  12. Derviş ve Ölüm (Mehmet Selimoviç)
  13. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa)
  14. Don Kişot (Cervantes)
  15. Drina Köprüsü (İvo Andriç)
  16. Drina'da Son Gün (Faik Baysal)
  17. Esir Şehrin İnsanları (Kemal Tahir)
  18. Eskici ve Oğulları (Orhan Kemal)
  19. Fareler ve İnsanlar (John Steinbeck)
  20. Fatih-Harbiye (Peyami Safa)
  21. Gora (Rabindranath Tagore)
  22. Gün Olur Asra Bedel (Cengiz Aytmatov)
  23. İbrahim Efendi Konağı (Samiha Ayverdi)
  24. İki Şehrin Hikâyesi (Charles Dickens)
  25. Kalpaklılar (Samim Kocagöz)
  26. Kaplumbağalar (Fakir Baykurt)
  27. Karartma Geceleri (Rıfat Ilgaz)
  28. Kayıp Aranıyor (Sait Faik Abasıyanık)
  29. Kiralık Konak (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
  30. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (Hüseyin Rahmi Gürpınar)
  31. Kuyucaklı Yusuf (Sabahattin Ali)
  32. Küçük Ağa (Tarık Buğra)
  33. Madame Bovary (Flaubert)
  34. Mai ve Siyah (Halit Ziya Uşaklıgil)
  35. Mor Salkımlı Ev (Halide Edib Adıvar)
  36. Onlar da İnsandı (Cengiz Dağcı)
  37. Ölü Canlar (Gogol)
  38. Robinson Crusoe (Daniel Defoe)
  39. Sahnenin Dışındakiler (Ahmet Hamdi Tanpınar)
  40. Savaş ve Barış (Tolstoy)
  41. Sefiller (Victor Hugo)
  42. Sergüzeşt (Samipaşazade Sezai)
  43. Ses ve Öfke (William Faulkner)
  44. Sinekli Bakkal (Halide Edib Adıvar)
  45. Sokakta (Bahattin Özkişi)
  46. Suç ve Ceza (Dostoyevski)
  47. Tütün Zamanı (Necati Cumalı)
  48. Vadideki Zambak (Balzac)
  49. Yaban (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
  50. Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (Aziz Nesin)
  51. Yedinci Gün (Orhan Hançerlioğlu)
  52. Yılkı Atı (Abbas Sayar)

Söylev

  1. Nutuk (Mustafa Kemal Atatürk)

Tiyatro

  1. Faust (Goethe)

Hikâye

  1. Çağlayanlar (Ahmet Hikmet Müftüoğlu)
  2. Dede Korkut Hikâyeleri
  3. Gazoz Ağacı (Sabahattin Kudret Aksal)
  4. Gurbet Hikâyeleri (Refik Halit Karay)
  5. Gülistan (Sadi)
  6. Ömer Seyfettin Hikâyelerinden Seçmeler
  7. Haldun Taner Hikâyelerinden Seçmeler
  8. Sait Faik Abasıyanık Hikâyelerinden seçmeler
  9. Kelile ve Dimne (Beydeba)
  10. Kerem ile Aslı
  11. Memleket Hikâyeleri (Refik Halit Karay)

Şiir

  1. Orhan Veli Kanık'ın Bütün Şiirleri
  2. Çile (Necip Fazıl Kısakürek)
  3. Divan Şiirinden Seçmeler
  4. Dostlar Beni Hatırlasın (Aşık Veysel)
  5. Halk Şiirinden Seçmeler
  6. Han Duvarları (Faruk Nafiz Çamlıbel)
  7. Kendi Gök Kubbemiz (Yahya Kemal Beyatlı)
  8. Kutadgu Bilig'den Seçmeler
  9. Memleketimden İnsan Manzaraları (Nâzım Hikmet)
  10. Mesnevi'den Seçmeler (Mevlânâ)
  11. Otuz Beş Yaş (Cahit Sıtkı Tarancı)
  12. Safahat (Mehmet Âkif Ersoy)
  13. Ahmet Muhip Dıranas şiirlerinden seçmeler
  14. Ahmet Kutsi Tecer şiirlerinden seçmeler)
  15. Yunus Emre Divanı'ndan seçmeler

Deneme

  1. Beş Şehir (Ahmet Hamdi Tanpınar)
  2. Bize Göre (Ahmet Haşim)
  3. Boğaziçi Mehtapları (Abdülhak Şinasi Hisar)
  4. Boğaziçi Şıngır Mıngır (Salah Birsel)
  5. Bu Ülke (Cemil Meriç)
  6. Devlet (Platon)
  7. Diyorlar Ki (Ruşen Eşref Günaydın)
  8. Eğil Dağlar (Yahya Kemal Beyatlı)
  9. Gençlerle Başbaşa (Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil)
  10. Sokrates'in Savunması (Eflatun)
  11. Şehir Mektupları (Ahmet Rasim)
  12. Türkçenin Sırları (Nihad Sami Banarlı)

Gezi

  1. Anadolu Notları (Reşat Nuri Güntekin)
  2. Seyahatname (Evliya Çelebi)

Anı

  1. Çankaya (Falih Rıfkı Atay)
  2. Zeytindağı (Falih Rıfkı Atay)

Biyografi

  1. Suyu Arayan Adam (Şevket Süreyya Aydemir)

Fıkra

  1. Nasreddin Hoca Fıkralarından Seçmeler

Masal

  1. Türk masalları (Naki Tezel)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ ""100 Eser" konulu genelge". Ağustos 2004. 30 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b "100 TEMEL ESER". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2006. 
  3. ^ ""Anayurt Oteli" 100 Temel Eser'den çıkarıldı, Cumhuriyet gazetesi, 27.01.2009". 25 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî Eğitim Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda millî eğitim hizmetlerini yürütmekle sorumlu olan bakanlık.

Belirli Gün ve Haftalar, Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği çerçevesinde, ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında kutlanılması kararlaştırılmış yılın belirli gün ve haftalarında öğrenciler, öğretmenler ve bazı kuruluşların birlikteliğiyle gerçekleştirilen, toplum değerlerine yönelik kutlama ve anma günleridir.

<span class="mw-page-title-main">Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu</span> Ülkedeki bütün eğitim kurumlarının Maarif Vekaleti’ne bağlanmasını öngören yasa

Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu , Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 3 Mart 1924 tarih ve 430 Kanun Numarası ile kabul edilmiş olan ve ülkedeki bütün eğitim kurumlarının Maarif Vekâleti'ne bağlanmasını öngören yasadır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Şaik Gökyay</span> Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen (1902 - 1994)

Orhan Şaik Gökyay, Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Âli Yücel</span> Türk politikacı ve eğitimci (1897–1961)

Hasan Âli Yücel, Türk felsefe öğretmeni, eski millî eğitim bakanı, Köy Enstitüleri'nin kurucusudur.

İlköğretim Okullarında Okutulacak 100 Temel Eser, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığının ilköğretim kurumlarındaki öğrencilere hem Türkçe dersi müfredatı ile ilişkilendirilerek okutulması hem de boş zamanlarını değerlendirmek üzere öncelikle başvurabilecekleri kaynak eserler olarak tavsiye edilmesi için 2005 yılında yayımladığı bir edebi eser listesidir.

Orta öğretim, ulusal eğitim sisteminde belirlediği müfredata ve süreçlere göre 14-18 yaşları arasındaki öğrencilerin genel, mesleki ve teknik alanlarda eğitimlerini sürdürebilmesini sağlayan kurum. Temel eğitimin ikinci ve son aşaması olarak kabul edilir. İlköğretim'den sonraki, yükseköğretim, lisansüstü, meslekî eğitim'den önceki aşamadır.

<i>Anayurt Oteli</i> Yusuf Atılgan tarafından yazılan roman

Anayurt Oteli (1973) Yusuf Atılgan'ın ikinci romanıdır.

Nihad Sâmi Banarlı,, Türk edebiyat tarihçisi, yazar, şair ve edebiyat öğretmenidir.

Şermin, Tevfik Fikret'in 1914 yılında çocuklar için yazdığı şiirlerden oluşan ve aynı yıl yayımlanmış olan kitabı.

Kemal Bilbaşar,, Türk yazar, romancı.

<span class="mw-page-title-main">Öğrenci andı (Türkiye)</span> Türkiyede 1933-2013 yılları arasında ilköğretim okullarında her sabah öğrencilere okutulmuş ant

Öğrenci andı ya da Andımız, Türkiye'deki ilköğretim okullarında 1933-2013 yılları arasında her sabah öğrencilere bir tören ile okutulmuş olan bağlılık yeminidir.

<i>Drinada Son Gün</i>

Drina'da Son Gün, Faik Baysal'ın 1972'de yayımlanan romanıdır. Roman, Yugoslavya İç Savaşı sırasında Türkiye'ye göç etmeye çalışan bir aileyi anlatmaktadır. Kitap, Milli Eğitim Bakanlığı'nın 100 Temel Eser listesinde yer almaktadır.

Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığının 2013-2014 Eğitim Öğretim yılından itibaren uygulamaya başladığı ve 2017-2018 Eğitim Öğretim yılında uygulamadan kaldırdığı ortaöğretime geçiş sistemine verilen addır.

100 Türk Edebiyatçısı, 59. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde Millî Eğitim Bakanlığının (MEB) ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilere hem Türk Dili ve Edebiyatı dersi müfredatı ile ilişkilendirilerek yazarların kitaplarının okutulması hem de boş zamanlarını değerlendirmek üzere öncelikle başvurabilecekleri yazarların kaynak eserleri olarak tavsiye edilmesi için derlenmiş Türk yazarlar listesidir.

Sabahattin Ali, Türk yazar ve şair.

<i>Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi</i> Cemal Süreya kitabı

Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi, Cemal Süreya'nın 1993'te Broy Yayınları tarafından basılan kitabıdır. Kitap, Süreya'nın Nisan 1984'ten Mart 1985'e kadar Çocukça dergisindeki "Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi" köşesinde çocuklar için yazdığı on iki köşe yazısından oluşmaktadır. Bu on iki yazı, Süreya'nın ölümünden sonra kitap olarak basılmıştır. Kitap, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 100 temel eser listesinde 30. sırada yer almıştır. Süreya, Çocukça dergisinde yazdığı bu yazılarda başlangıçta zorlansa da sonradan büyük bir keyif aldığını ancak işine son verilmesiyle yazıları noktaladığını belirtmiştir.

Cemal Süreya (1931-1990), hayatı boyunca şiir, deneme, eleştiri, çeviri, günlük ve antoloji alanında eserler vermiştir. Türk şiirinde modernist bir hareket olan İkinci Yeni şiirinin öncü şairlerinden biri Süreya, ilkokul sıralarında Ali cenkleri ve bir takım dinî içerikli eserleri okumuş ve dergi çalışmaları yapmıştır. Şairliğe ilk adımını, ortaokul arkadaşı ve sonradan eşi olan Seniha Hanım'a yazdığı şiirler oluşturmaktadır. Lisedeyken Eski edebiyatla ilgilenen şair, Osmanlıcayı kendi kendine öğrenmiş ve şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır. İlk şiirini, "Şarkısı-Beyaz", 8 Ocak 1953 tarihli Mülkiye dergisinde yayımlamıştır. Derginin nisan sayısında "Di Gel", mayıs sayısında "Çıkmaz Sinir" yer almıştır. Ayrıca Asır, Yeditepe, Yenilik dergilerine de şiirler göndermeye başlamıştır. Şairlik duygusunu yaratan ilk etken, annesinin ona anlattığı Kerem ile Aslı hikâyesi, ikinci etken de Ali cenkleri ve Köroğlu kitaplarıdır. Başlarda Garip hareketine ilgi duymayan Süreya, yeni şiire ilgisi Ahmet Muhip Dıranas'ın "Kar" şiiriyle başlamıştır. Yeni şiire yönelmesi Dıranas ve Özdemir Asaf'a olan ilgisiyle gelişmiştir. Süreya'yı şöhrete kavuşturan şiir Yeditepe dergisinde Haziran 1954'te yayımlanan "Gül" şiiridir. Eserlerini Yeditepe'nin yanı sıra Şiir Sanatı, Evrim, Yenilik, Şimdilik, Pazar Postası gibi yerlerde yayımlamaya devam etmiştir. Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp Sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Sözleri (1990) şiir kitaplarını yayımlamıştır. Ayrıca Fransızcadan kırka yakın kitabı Türkçeye çevirmiştir. Onüç Günün Mektupları (1990) dışında hiçbir yazısı veya şiiri, dergi ve gazetede yayımlanmadan kitaba dönüşmemiştir. Kendini "sol sempatizanı demokrat aydın" olarak gören Süreya, Papirüs dergisini çıkarmış ve bu dergide edebî görüşlerini açıklamasının yanı sıra dergiyi bir aydın olarak da fikirlerini ortaya koymak için bir araç olarak kullanmıştır.

İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Bursluluk Sınavı (İOKBS) Türkiye'de Millî Eğitim Bakanlığı tarafından her sene uygulanan ve sınavı kazanan öğrencilerin burs kazandığı bir sınav türüdür.