İçeriğe atla

M1 mayını

M4 mayınının yandan kesiti

M1,M1A1 ve M4 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan çelikten metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının Arjantin tarafından üretilen kopyası daha sonra Falkland Savaşı sırasında kullanılmıştır. Başka bir kopyası olan No.4 mayını ise Çinliler tarafından üretilmiştir. Mayına ait bazı modeller hala Çad ve Tunusda kullanılmaktadır.

Mayının üst kısmında bulunan ağ şeklindeki baskı plakasının merkezinde ateşleme fünyesi bulunmaktadır. Baskı plakasına bir basınç yapıldığında fünye içerisinde sabit durumdaki iğne altında bulunan hassas yanıcı madededen yapılan patlayıcıyı harekete geçirir. O da ana patlayıcı infilak ettirir. M4 modelinde üzerinde mayını yerinden oynatma veya içini açma durumunda patlamaya ayarlı ikincil bir tuzaklama fünyesi bulunmaktadır.

Modelleri

  • M1 – Mayının üst kısmında ikli dolgu tapası bulunmaktadır.
  • M1A1 - Mayının üst kısmında tekli dolgu tapası bulunmaktadır.
  • M4 - M1A1 modeli ile aynı ancak hem altında hem de yan tarafında tuzaklama fünyeleri bulunmakta.

Özellikleri

  • Ağırlığı: 4.9 kg
  • Patlayıcı içeriği: 2.75 kg of TNT
  • Yüksekliği: 75 mm
  • Çapı: 204 mm
  • Çalışma basıncı: 250 kg ila 120 kg

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

Riegel mine 43 veya II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından geliştirilen ve kullanılan çelik kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın uzun kalın dikdörtgen yapının alt ve üst kısmında metal tabla ve bunların arasındaki metal bir kutu içerisindeki patlayıcı maddeden oluşmaktadır. Mayının zıt uçlarında iki adet ZZ42 fünye bulunmaktaydı. Ayrıca ilave olarak üst fünyede takılmaktaydı. Mayın İtalyan yapımı B-2 mayınına benzemektedir. Diğer bir model olan Riegel mine 44 ise farklı bir fünye ile üretilmiştir. Mayın 1943 ile 1945 yılları arasında toplamda 3,051,400 adet üretilmiştir.

TM-44, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu tanksavar mayınıdır. Mayının kutusu kısa silindir şeklinde ve üst kısmında baskı tapası bulunmaktaydı. Mayın normal şartlarda kendisine oldukça benzeyen basit ve daha küçük olan TM-41 mayını gibi mat yeşil renge boyanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TM-35 mayını</span> SSCB yapımı dikdörtgen şekilli bir tanksavar mayın

TM-35 SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dikdörtgen şekilli bir tanksavar mayınıdır. Dikdörtgen kutusunun taşıma sapı ve orta kısmında ise fünyesi ateşleyen baskı tapası bulunmaktaydı. Yeterli baskıya maruz kaldığında baskı tapası aşağıya inmekte ve aynen bir kaldıraçta olduğu gibi diğer ucunda bulunan MUV fünyesine ait pimi çıkartmakta ve mayını patlatmaktaydı.

M6, M6A1 ve M6A2 ABD yapımı metal kutulu dairesel tanksavar mayınıdır. Daha sonra yerlerini M15 mayınına bırakmışlardır. Mayın doğal şartlarda zeytin yeşili renginde olup mayının merkezinde büyükçe bir baskı tapası bulunmaktadır.Mayının merkezinde bulunan baskı tapasını 3 farklı konuma getirilmekteydi. KURULU, TEHLİKELİ ve GÜVENLİ. Baskı tapası akordeona benzeyen bir yapıda durur ve yeterinde güç kullanıldığında bu baskıyı aşağıya iletir. Aşağıya iletilen bu baskı ateşleme tapası içerisindeki yayı harekete geçirir ve fünye içerisindeki iğne fünyeyi patlatır. Patlayan fünye çevrecinde bulunan ana patlayıcıyı infilak ettirir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 43</span> Almanya tarafından üretilen dairesel metal kutulu bir tanksavar mayını

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-2 mayını</span>

TMA-2 eski Yugoslavya yapımı dikdörtgensel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak yerini aldığı PT-56 modeline benzemektedir. Taşıma sapı açıkken görüntü olarak çanta veya dizüstü bilgisayara benzemesinden ötürü kısaca İngilizce “briefcase” veya “Laptop” takma adları verilmiştir. Mayın iki kesimden oluşmaktaydı. Üst kısımda iki yanlarda yivli baskı plakaları ve geniş geniş dairesel fünye tapaları ve bunların altında merkezinde UANU-1 fünyesi bulunan ana patlayıcılar bulunmaktaydı. Mayın üzerindeki ikincil fünye ise yerinden oynatılması durumunda patlamak üzere tuzaklama amaçlı takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-3 (mayın)</span>

TMA-3 eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak TMA-4 modeline benzemektedir. Mayının dış yüzeyi reçine ile güçlendirilmiş dairesel kumaşla kaplı olup içerisinde ateşleme fünyesi ve ana patlayıcı bulunmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet UTMA-3 fünyesine bulunur. Bunlar dışında tuzaklama amaçlı fünyede barındırmaktadır. UTMA-3 fünyesi dışında örneğin UPROM-1 tipi tuzaklama teli ile kullanılabilen fünyelerde takılabilmektedir.

Model 67 kare şeklinde plastik kasalı Avusturya yapımı metalsiz ibir tanksavar mayınıdır. Mayının baskı fünyesi üst kısımda bulunur. Bunun yanında mayın üzerinde tuzaklama amaçlı aygıtlar bulunmaktadır. MAyının ikinci modeli olan ATM-75 Model 67 mayınına çok benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">TC/2.4 mayını</span> TC/2.4 İtalyadan tanksavar mayını

TC/2.4 İtalyan yapımı dairesel plastik kasalı metalsiz bir tanksavar mayınıdır. Mayında her türlü patlamaya dayanıklı havalı fünye kullanılmıştır. Hem elle hem de makine yardımıyla döşenebilir. Mayın üzerinde yerinde oynatılması veya içinin açılması durumunda patlamasına yol açacak tuzaklama fünyesi bulunmaktadır. Mısır tarafından M/80 adı altında bir kopyası geliştirilmiştir. Irak'ta kullanılan mayın şu an üretilmemektedir.

NR 25 Hollanda yapımı metal kasalı dairesel bir tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü olarak Alman yapımı Tellermine 43 modeline benzemekle beraber NR 25 daha büyüktür. Mayının orta kısmında kubbe şeklinde baskı plakası ve onun altında NR-29 model mekanik basınç fünyesi bulunmaktadır. Simit şeklindeki ana patlayıcının ortasında patlamayı sağlayan ateşleyici madde bulunur. Mayının alt ve yanında bulunan diğer fünyeler ise tuzaklama amaçlı olup mayının yerinden oynatılması durumunda infilak etmesine neden olur.

PRB-111 kare şekilli Belçika yapımı metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın ana patlayıcı ve onun çevresini kaplayan asfalttan oluşmaktadır. Mayının üst kısmında bulunan plastik baskı tapası altında küçük bir baskı fünyesi bulunur. Kullanılan M5 model baskı fünyesi PRB M35 anti personel mayınında da kullanılmıştır. Mayın üzerinde bulunan ikincil fünyeler tuzaklama amaçlı olup maının açılması veya yerinden oynatılması durumunda patlamaya ayarlıdır.

FMK-3 cam elyafı kasaya sahip Arjantin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayın Direccion General de Fabricaciones Militares tarafından üretilmiştir. Mayında aslında FMK-1 anti personel mayınına ait fünye kullanılmıştır. FMK-1 modelinde bulunun fünyenin baskı tapası değiştirilmiş ve daha yüksek basınçta çalışır hale getirilmiştir. Arjantin depolarında bulunan FMK-1 anti personel mayınları 2003 yılında geliştirilerek mayının üst kısmında bulunan plastik baskı tapası kaynakla mayına tutturulmuştur. Mayın bu sayede metalsiz mayınlar grubuna girer. İstenilen durumlarda mayın tarayıcılar tarafından bulunması için metal bir daire eklenebilir.

TMA-4, dairesel şekilli plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Kendisinden önce kullanılmış TMA-3 modelinini geliştirilmiş hâlidir. Mayın aslında basit olarak plastik bir kutu içerisine yerleştirilmiş TNT sınıfı patlayıcı ve üç adet fünyeden oluşmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet plastik UTMA-4 fünyesi bulunur. Elde taşımak için kalın kablodan bir sapı vardır.Mayın üzerinde bulunan küçük baskı plakası mayını yoğun baskıdan korumaktadır. Mayın plastik yapısından ötürü mayın tarayıcılar ile tespit edilemez. İstenilmeyen durumlara karşı içerisinde tuzaklama düzeneği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TMM-1 mayını</span>

TMM-1 dairesel şekilli, metal kasalı, Yugoslavya yapımı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Aslında tam olarak Alman yapımı Tellermine 43 mayınının birebir kopyasıdır. Mayının orta kısmında bulunan fünye baskı plakası ile üstü kapatılmıştır. Mayının yn ve altına takılana ikincil fünyeler tuzaklama amaçlı olup mayının yerinden oynatılması veya açılması durumunda patlamaya ayarlıdır. Mayın günümüzde Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Kosova'da bulunmaktadır.

NV-41 ahşap kasalı SSCB yapımı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Mayın basit olarak dikdörtgen bir ahşap kutu ile alt kısmındaki patlayıcı doldurma tapasından oluşmaktadır. Üst kısmında ise yayla tutturulmuş baskı kapağı bulunur. Yeterli miktarda yapılan baskı sonucunda kapak çöker ve altında bulunan fünyeyi harekete geçirir. Baskı plakasına yapılan ağırlık sonucunda basınç pistonu aşağıya doğru iner ve yayla tuturulmuş ateşleme iğnesini ileriye doğru hareket ettirir. Ateşleme iğnesi ise mayının ana patlayıcısını infilak ettirecek olana hassas ateşleyiciyi yakar.

SACI İtalyan yapımı bakalit kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Farklı miktarlarda patlayıcı kullanılan birçok modelli üretilmiştir. Mayının baskı plakasının hemen altında üç adet ateşleme fünyesi bulunmaktadır. İçerisinde az metalli fünye olan farklı çeşitlerde ateşleme fünyesi takılabilir. Az metalli fünye takkılı modelinin mayın tarama aygıtı ile bulunması çok güçtür.

<span class="mw-page-title-main">FFV 028 mayını</span>

FFV 028 çelik kasalı İsveç yapımı elektronik fünyeye sahip bir tür tanksavar mayınıdır. Dairesel şekilli kutusunun altı kısmı ucu kesik bir huniyi andırmaktadır. Bu huni kesim içerisinde ise Misznay Schardin etkisi ile çalışan savaş başlığı bulunmaktadır. Huni içerisinde patlayıcıdan geriye kalan boşlukta ise fünye ve elektronik alıcılar bulunmaktadır. 1970'li yıllarda tasarlanan mayının manyetik etkili fünyesi sayesinde üzerinden geçmekte olan zırhlı araçları alt zırhından vurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Stock mine</span>

Stock mine Almanya tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kazıklı anti personnel mayınıdır. Mayın görünüm olarak içerisinde patlayıcı bulunan silindir şeklindeki gövde ve altında toprağa sabitlemek için ahşap kazıktan oluşuyordu. Beton başlık içerisinde patlayıcı ve şarapnel etkisi yapacak metal parçalar bulunuyordu. MAyının üst kısmında fünye bulunuyordu. ZZ 35, ZZ 42 ve ZU ZZ 35 model fünyeler tuzaklama teli ile tuzaklama yöntemi ile de kullanılmaktaydı.

NR-413 Belçika yapımı fünyesi tuzaklama teli ile çalışan bir tür anti personel kızak mayınıdır. Mayının ana gözdesi şarap şişesine benzemektedir. NR 410 model tuzaklama telli fünye ise mayının üst kısmına monte edilmiştir. Fünyeni altında sırasıyla patlatıcı ve saçma taneleri bulunur. Ana patlayıcı mayının gücünü artırmak amacıyla saçma taneleri ile sarılmıştır. Mayın dakikada 1660 metre hıza ulaşabilen 600 adet parçaya bölünübilir. Etkili menzili 15 metredir. Çelikten gövdeli farklı varyasyonları üretilmiştir.