İçeriğe atla

M1 Garand

M1 Garand

İsveç Ordu Müzesi'nde yer alan M1 Garand tüfeği
Çeşidi Tüfek
Uyruğu Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
Hizmet geçmişi
Kullanıldığı savaşlar II. Dünya Savaşı
Kore Savaşı
Arap-İsrail savaşları
Birinci Çinhindi Savaşı
Süveyş Krizi
Vietnam Savaşı
Üretim tarihi
Tasarımcı John C. Garand
Tasarlandığı tarih 1932
Üretildiği tarih 1936-günümüze
Üretim adedi 5,400,000
Özellikler
Ağırlık 4.31–6.0kg
Uzunluk 1.107 mm
Namlu uzunluğu 609.6 mm

Mühimmat30-06 Springfield
7.62x51mm NATO
Kalibre7.62 mm
Etkili menzil 500 m

M1 Garand, bir II. Dünya Savaşı yarı otomatik bir Amerikan piyade tüfeğidir. 30 kalibrelik mermi kullanan bu tüfekler 1936'da resmi olarak Birleşik Devletler ordusunun standart servis tüfeği olan sürgülü Springfield M1903 tüfeklerinin yerini almıştır.[1] (M1903'ler keskin nişancı tüfekleri olarak rol üstlenmişlerdir) M1 de 1958'de M14'lerle değiştirilmiştir. M1'lerin geliştirilmiş versiyonu olan M14'ler hala Amerikan ordusu tarafından kullanılmaktadır. 1963'e hala kadar çok sayıda olan M1 kullanımı, 1966 itibarıyla gitgide azaldı.[2]

M1 asıl olarak II. Dünya Savaşı ve Kore Savaşı dönemlerinde kullanıldı, biraz da Vietnam Savaşı'nda rol aldı.[2] Çoğu M1 tüfeği Amerikan askerlerine hizmet etmiştir, bir kısmı da diğer ülkelere verilmiştir.

Tasarım özellikleri

John Garand tüfeği ordu yetklilierine gösterirken, 1944.

Amerikan yapımı olup barut gazının geri tepmesi icra yayını ileri itmesi ile yarı otomatik olarak çalışan şarjör ile dolan hava ile soğuyan piyadenin atışta ve dürtüşte kullandığı yakın savaş silahıdır. Üst tarafından takılan 8 mermilik bir şarjorü vardır. Şarjör bittiği zaman boş kutu kendini otomatik olarak atar. Tüfek, tek tek mermi sürülmesine de olanak tanımaktadır.

Sökülüp takılması ve bakımı çok kolaydır. 3 parçadan oluşur; "Dipçik ve Kundak Grubu", "Namlu ve Mekanizma Grubu" ve de "Tetik Grubu" dur. Tüfeğin dipçiğinin arkasında metal bir kapakla kapatılmış bir bölmesi vardır. Bu bölmede tüfeğin bakımı için gerekli olan yağı ve fırçası bulunmaktadır. Suya girip çıksa dahi çalışabilir. Tüfeğin ağırlık merkezi iyi ayarlanmıştır. Bu nedenle hedef almada güçlük çekilmez. Atışlarda geriye tepme uygun düzeydedir. Özellikle gelişmiş bir arpacık mekanizması vardır. Bu mekanizma x-y düzleminde ayarlanmaktadır (hem dikey hem yatay bir yatak bulunur). Bu mekanizma keskin nişancılığa izin verebilmektedir. Yükseklik ve rüzgâr tamburesi nişan almada etkin denetimi sağlamaktadır. 25, 50, 100, 200 metre gibi ayarları bulunmakta olup orijinalleri .30'luk mermi kullanmasına rağmen Amerikan Donanması ve bazı ülkelerdeki varyantları 7.62x51mm çapında NATO mermisi kullanmaktadır.

Kullanım alanları

Gösteri Alayına bağlı bir M3 personel taşıyı'nın yanında M1 Garand piyade tüfeğiyle nişan alan ABD Kara Kuvvetleri piyade askeri (Fort Knox, Kentucky, 1942)

M1'ler II. Dünya Savaşı'nda Amerikalılara savaşı kazandıran en önemli silah olarak görülmüştür. Almanların elindeki sürgülü Kar 98k tüfeklerinin her atışından sonra boş kovanın sürgüsünü çekerek çıkartılması gerekiyordu; ama Amerikan askerleri ardı ardına sekiz tane mermi gönderebiliyordu. Almanlar bu durum yüzünden yarı-otomatik tüfek çalışmalarına girişmişlerdir; ancak bunlar M1 Garand kadar uzun süre kullanılmamıştır.

M1'ler, Kore Savaşı ile birlikte Vietnam Savaşı'na kadar Amerikan ordusu tarafından kullanılmıştır. Günümüzde ise genelde siviller ve keskin nişancılar tarafından kullanılmaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetleri'de M1 tüfeklerini 1980'lere kadar kullanmıştır. 1970 yılına kadar 300 binden fazla M1 satın alınmış, bir kısmı ise hibe edilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nden sonraki en büyük kullanıcısı Türk Silahlı Kuvvetleri'ydi. M1 hâlen askerî okullarda ve de tören birliklerinde merasim tüfeği olarak kullanılmaktadır. Örneğin günümüzde TSK'da da genelde hava kuvvetlerinin acemi asker eğitiminde olmak üzere eğitim amaçlı tüfek olarak kullanılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Seijas, Bob. "History of the M1 Garand Rifle". Garand Collectors Association. 15 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b "The M14 Rifle: John Garand's Final Legacy". americanrifleman.org (İngilizce). 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heckler & Koch G3</span> Alman yapımı piyade tüfeği

Heckler & Koch G3 , otomatik, yarı otomatik ve tam otomatik atış seçeneklerine sahip 7.62 mm'lik piyade tüfeği. 1950'lerde Alman silah üreticisi Heckler & Koch ile İspanyol devletine ait dizayn ve geliştirme ajansı CETME iş birliğiyle geliştirilmiştir. 1959 yılında Bundeswehr'in standart piyade tüfeği olarak hizmete girmiştir.

Tüfek, hafif ateşli bir silahtır. Omuza dayanarak, elde veya kucakta kullanılır. Kullanıldığı yerlere göre piyade tüfeği, su altı tüfeği, av tüfeği gibi adlar alır. Mekanizma, kundak, dipçik ve namlu olmak üzere dört ana parçadan meydana gelir. Mekanizma ateşlemeyi ve kovanı dışarı atmayı sağlar. Kundağın muhafaza ettiği namlu mermiye yön vermeye, dipçik ise tüfeğin omuza dayanarak tepkisini hafifletmeye yarar. Çeşitli tüfekler bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Heckler & Koch HK33</span> piyade tüfeği

HK33, G3 piyade tüfeğinin 90'lı yıllara güncelleştirilmiş, NATO standardına getirilmiş versiyonudur. Türk Silahlı Kuvvetleri bu silâhı fizikî ömürlerini tamamlamakta olan G3 ile değiştirmek istemekteydi. Fakat, HK416 varyasyonu Mehmetçik-1'in üretilmesine karar verildi. HK33 Türkiye'de MKEK tarafından üretilmektedir. TSK tarafından komando, jandarma, özel harekât ve bazı ÖKK birliklerinde kullanılmaktadır.

Karabiner 98 Kurz, 1935 yılında ilk kez Nazi Alman Silahlı Kuvvetleri Wehrmacht tarafından, Alman Mauser fabrikasına siparişi verilerek üretilen tüfektir. Kar98k sürgülü tüfeği, piyade tüfeği olarak tanımlanan uzun namlulu Gewehr 98 tüfeklerinin, araç içi gibi kapalı alanlarda daha kolay manevra yapılabilmesi için mekanizması değiştirilmeden sadece namlu boyu kısaltılarak standart piyade tüfeğine dönüştürülmüş halidir.

<span class="mw-page-title-main">M4 (karabina)</span> Amerikan yapımı piyade tüfeği

M4 Karabina, Amerikalı Colt firması tarafından geliştirilmiş M16 piyade tüfeğinin Karabina versiyonudur. STANAG şarjörleri 5.56x45mm NATO mermisi kullanmaktadır. Gaz işleme ve geri tepme tekniğini kullanarak çalışır. Kişiye göre ayarlanabilir dipçiğe sahiptir.

Browning Automatic Rifle, bilinen adıyla BAR, II. Dünya Savaşı'nda ABD birliklerinde otomatik tüfek -hafif makineli sınıfında hizmet veren bir tüfek ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gewehr 98</span> Alman yapımı piyade tüfeği

Gewehr 98, 1898'ten 1935'e kadar Alman piyadelerinin standart piyade tüfeğidir. 1935'te hizmete giren Mauser Kar 98k, bu tüfeğin karabina modelidir. Birçok savaşta kullanılmıştır. Günümüzde bile sağlam olanları ve sonradan üretilenleri av için kullanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu ordusunun ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından en çok kullanmış olduğu tüfeklerden biridir. 1950 yılında Türkiye'nin Kore Savaşı'na girmesiyle M1 Garand TSK'nın envanterine girdi ve Gewehr 98 kullanımdan çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">M16</span> Amerikan menşeli piyade tüfeği ailesi

Bu madde M16 tüfeği hakkındadır. Gökcismi Messier 16 için Kartal Bulutsusu maddesine bakın.

<span class="mw-page-title-main">Keskin nişancı</span>

Keskin nişancı, uzun namlulu silahlarla —genellikle— uzun mesafeden hassas atış yapmak üzere yetiştirilmiş kimsedir. Çoğunlukla polis, asker gibi silahlı bir birlikte görev alan bu kimselere keskin nişancı tüfekleri ile özel eğitim verilir. Keskin nişancılar hedeflere çok uzaktan isabet kaydetmek ya da çok küçük hedefleri vurmak için keskin nişancı ekipmanlarını kullanırlar. Ayrıca, düşman tarafından görülmemeleri için gizlilik ve kamuflaj eğitimi alırlar.

<span class="mw-page-title-main">AN-94</span> hbbdnndndnd

AN-94, 5.45x39 mm'lik mermi kullanan, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri'nin kullandığı AK-74'lerin yerini alması için 1997 yılında Gennadiy Nikonov tarafından tasarlanmış Abakan kod adlı saldırı tüfeğidir. Ancak silah hem gaz işlemeyi hem de kısmen kısa geri tepme işlemeyi birlikte kullanan, kullanacak personelin eğitimini zorlaştıran ve üretim maliyetini arttıran çalışma sistemine sahiptir. Bu yüzden silah sadece Spetsnaz, OMON, MVD ve birkaç özel kuvvet tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe tüfeği</span>

Muharebe tüfeği, güçlü mermi kullanan, küçük şarjörlü ve mermiyi daha uzağa atabilen piyade tüfeği çeşididir. Saldırı tüfeğinden farklı olarak daha güçlü ve uzun mermiler kullanır. Ayrıca saldırı tüfeklerine oranla daha uzundurlar. Bu tür silahlar genellikle düzenli ordu savaşları için üretilmiştir. Bu tür silahlar Amerikan yapımı .30-06 Springfield, Rus yapımı 7.62x54mmR, NATO yapımı 7.62x51mm, İsviçre yapımı 7.5x55mm mermiler kullanır. Şarjörleri ise genellikle 20 mermiliktir. Eskiden savaş tüfekleri sadece yarı otomatik ateş edebilirken günümüz savaş tüfeklerinin atış modu değiştirilip hem yarı otomatik hem de tam otomatik ateş edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Springfield M1903</span>

M1903 Springfield, Amerika Birleşik Devletleri yapımı sürgü beslemeli piyade tüfeğidir. 20. yüzyılın yarısına kadar kullanımda kalmıştır.

Tac-50, Amerikan McMillan Brothers Rifle Company firmasının 1980 yılında tasarlamaya başladığı keskin nişancı tüfeği. Bir tüfek için oldukça uzun menzilli olması ve bilinen en uzun mesafeden atılan mermi ile öldürme rekorunu kıran keskin nişancının silahı olması onu ünlü yapan özelliklerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Dragunov (keskin nişancı tüfeği)</span> Sovyet yapımı keskin nişancı tüfeği

SVD, Sovyetler Birliği yapımı yarı otomatik, uzun menzilli keskin nişancı tüfeğidir. Türkiye'de Kanas adıyla da bilinir. Kanas kelimesinin "Keskin Nişancı Silahı"nın kısaltması olan KNS'den türetildiği ve/veya Arapça "keskin nişancı" (قناص) kelimesinden esinlendiği rivayet edilir.

30-06 Springfield, 1906'da ABD'de tasarlanan ve 7.62x51mm NATO 'dan önce ABD birlikleri tarafından beğeniyle kullanılan bir kalibre çeşidiydi. Metrik karşılığı 7.62x63mm'dir. Bu fişek efsanevi İkinci Dünya Savaşı tüfekleri olan M1903 Springfield, Browning Automatic Rifle (BAR), M1919 Browning Machine Gun ve M1 Garand gibi tüfeklerin kalibresini oluşturmaktaydı. 30 mermi çekirdeğinin çapını ve 06 fişeğin tasarlandığı dönemde yürürlükte olan bazı fişek adlandırma metotlarına göre tasarım tarihi olan 1906'nın 06'sından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">7.62×51mm NATO</span>

7.62x51mm NATO mermisi, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle savaşın getirdiği hızlı silah değişim ve gelişmesinin ürünü olarak üretilen tam/yarı-otomatik silahlarda kullanılmak üzere 30-06 SpringField kalibresinin kovanının uzun olması nedeniyle yaşanan tutukluk sorununun giderilememesi ve yeni bir kalibreye ihtiyaç duyulmasından dolayı T64E3 kod adıyla Winchester firmasıyla ortak çalışma sonucunda oluşturulan kalibredir. ilk olarak 1952'de sportif amaçlarla kullanılan .308 Winchester kalibresi Winchester'ın Model 70 tüfeği için geliştirildi ve ardından iki sene sonra onun askeri versiyonu olan ve çok az bir farkı olan 7.62x51mm tanıtıldı. Bu kalibre ABD'de ilk olarak M14'te kullanıldı ve başarısını kanıtladı; ancak kısa süre sonra ortaya çıkan 5.56x45mm kalibresi piyade tüfeklerinde bu kalibreye üstünlüğünü kanıtlayıp bu kalibreyi solladı. O tarihten günümüze söz konusu 7.62x51mm kalibresi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfeklerde üstünlüğünü ispatlamıştır ve yüksek miktarlarda üretimine devam edilmektedir. Türkiye'nin değiştirmek için çalışmalar olsa da halen ana ordu silahı olan G-3 bu kalibreyi kullanmaktadır. Diğer bu kalibredeki silahlardan ise keskin nişancı tüfeği olarak; PSG-1, M110 SASS ve M24 SWS, Piyade tüfeği olarak; HK417, FN SCAR, makineli tüfek olarak M240 makineli tüfek, M1919 Browning machine gun'ın ve FN MAG ve tabi bunlara ilaveten birçok silah daha sayılabilir. Genel olarak piyade tüfekleri ele alındığında yeni dizayn HK417 gibi silahlar sadece güçlü bir kalibreye ihtiyaç duyulup 5.56x45mm NATO yetersiz kaldığı yerlerde kullanıldığını görebiliyoruz ancak makineli tüfek ve keskin nişancı tüfeği gibi mutlak güce gerek duyulduğu yerlerde ve acı bir gerçek olarak "yaralamak değil öldürmek" gerekliliğinin %1,0 olduğu yerlerde bu kalibrenin üstünlüğü tartışılmazdır. SSCB yapımı silahlarda bu sorun baştan biraz farklı ve zamanının gerekçelerine göre farklı çözülmüştür. Sovyet yapımı silahlarda 7.62 kalibresi iki fişek ile tasarlanmış ve kullanıma girmiştir. AK-47 gibi piyade tüfekleri ve benzeri sovyet piyade tüfekleri 7.62x39mm ile donatılmış Dragunov SVD gibi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfekler ise 7.62x54mm kalibresinde dizayn edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zastava M76</span> askeri silah

Zastava M76, Zastava Arms fabrikası tarafından geliştirilen ve üretilen bir yarı-otomatik keskin nişancı tüfeğidir.

M14, ABD yapımı 7,62×51 fişek kullanan savaş tüfeği. Silah Vietnam Savaşı'ndan başlayarak günümüze kadar ABD ordusunun tüm birimlerince kullanılmıştır. M14; G3, FN FAL gibi silahlarla benzer şekilde geri tepmesi yüksek bir silahtır. Yerini M16 gibi 5,56×45mm mermi kullanan silahlara bırakmıştır. M14, büyük ölçüde M24 Keskin Nişancı Silah Sistemi ile değiştirilen M21 ve M25 keskin nişancı tüfeklerinin temelidir. M14'ün yeni bir çeşidi olan Mk 14 Enhanced Battle Rifle (EBR), 2002'den beri hizmette.

<span class="mw-page-title-main">M21 (keskin nişancı tüfeği)</span> Ateşli bir silah

M21, Amerika Birleşik Devletleri yapımı, M14'den uyarlanan yarı otomatik keskin nişancı tüfeğidir. 7,62×51mm NATO kullanır. Vietnam Savaşı'nda kullanılması amacıyla 1969'da, Rock Island Arsenal tarafından üretimine başlanmış olup Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetlerinin bazı birimleri tarafından günümüzde de kullanılmaktadır.

AR-15/ M4 platformu, AR-15 ve M4 ve benzeri tüfeklerin kullandığı mekanizmanın genel adıdır. Günümüzdeki AR-15 platformunun temeli ilk defa 1956'da ABD'de AR-10 ile atıldı. ArmaLite AR-15 ile günümüzde kullanılan platform geliştirilmiştir. Bu mekanizmada yer alan bazı parça ve tuşların işlevi şu şekildedir: