İçeriğe atla

M19 mayını

Eğitim amaçlı M19 tanksavar mayını.

M19, ABD yapımı geniş kare plastik kutu şeklinde bir tanksavar mayınıdır. Mayının sadece çok ufak olan iki metal parçası bulunmaktadır. Bunlar toplamda sadece 2,86 gr ağırlığa ulaşan bakır fünye kapsülü ve paslanmaz çelikten ateşleme iğnesidir. Bu da mayını detektörler tarafından bulunmasını neredeyse imkânsız hale getirmiştir. Şili, Güney Kore ve Türkiye'de lisanslı olarak üretilmiştir. Kullanan ülkeler sırasıyla: Afganistan, Angola, Çad, Şili, Kıbrıs Cumhuriyeti, İran, Irak, Ürdün, Kore, Lübnan, Batı Sahra ve Zambiyadır.

1990 yılındaki Körfez Savaşın dan önce ABD elinde tahminen 74.000 olan mayın sayısı 2002 yılında 63.000 adede düşmüştür. [1] .

Eğitim amaçlı olarak M80 modeli üretilmiştir.

Tanımı

Mayın zeytin yeşili renginde geniş kare plastik bir kutu ve merkezinde ateşleme fünyesi bulunmaktadır. Doğal şartlarda taşıma sapından tutularak elle taşınır. Mayının üzerinde bulunan M606 fünyesi sarı veya kabartma olarak S ve A harfli iki adet konumda çalışır. S harfi İngilizce SAFE, A harfi ise ARMED kelimelerinin kısaltmasıdır. Mayın üzerinde ikincil bir fünye düzeneği daha bulunmaktadır. Bu fünyeler tuzaklama amaçlıdır. Bunun için M1 tipi açmayı önleyici fünye veya M5 tipi fare kapanı sınıfında kaldırmayı önleyici fünyeler kullanılmıştır.

Özellikleri

  • Ağırlığı: 12.56 kg
  • Patlayıcı ağırlığı: 9.53 kg Composition B
  • Uzunluğu: 332 mm
  • Genişliği: 332 mm
  • Boyu: 94 mm
  • Çalışma ağırlığı: 118 ila 226 kg (bunun yanında 90 kg ye kadar olan ağırlıkta çalışabilir.)

Kaynakça

  • Jane's Mines and Mine Clearance 2005-2006

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

MAT-76 Romanya yapımı dairesel az sayıda metalle üretilmiş bir tanksavar mayınıdır. Yapı olarak MAT-62B mayınına benzemekle beraber aynı fünye ile çalışmaktadır. Mayın içerisinde tek bir kalıp halinde dökülmüş TNT patlayıcı ve bunun üzerinde çok ince cam elyafından kaplama bulunmaktadır. Mayının merkezinde P-62 basınç fünyesi kullanılmaktadır. Bunun yanında Rus yapımı TM-62 veya TM-72 serisi mayınlara ait fünyelerde kullanılabilir. Bakalit kullanılan fünyeler kırılgan yapılarından ötürü çöl şartlarında çok çabuk bozulmakta ve yeterli basınç etkisini yitirmektedir. Mayın Angola, Irak, Kuveyt, Liberya, Mozambik ve Zambiyada kullanımaktadır.

Riegel mine 43 veya II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından geliştirilen ve kullanılan çelik kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın uzun kalın dikdörtgen yapının alt ve üst kısmında metal tabla ve bunların arasındaki metal bir kutu içerisindeki patlayıcı maddeden oluşmaktadır. Mayının zıt uçlarında iki adet ZZ42 fünye bulunmaktaydı. Ayrıca ilave olarak üst fünyede takılmaktaydı. Mayın İtalyan yapımı B-2 mayınına benzemektedir. Diğer bir model olan Riegel mine 44 ise farklı bir fünye ile üretilmiştir. Mayın 1943 ile 1945 yılları arasında toplamda 3,051,400 adet üretilmiştir.

M7 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan küçük metal kasalı bir [[tanksavar mayını|basınçlı tanksavra mayınıdır. Mayının geliştirilmesinde İngiltere yapımı Hawkins el bombasından yararlanılmıştır. Toplamda 2.5 milyon adet üretilmiştir. ABD Ordusunun kullanımından kaldırılmış olan mayın Angola, Burma, Kamboçya, Çat, Eritre, Etiyopya, Kore, Lübnan, Myanmar, Somali, Tayland ve Zambiya tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TM-35 mayını</span> SSCB yapımı dikdörtgen şekilli bir tanksavar mayın

TM-35 SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dikdörtgen şekilli bir tanksavar mayınıdır. Dikdörtgen kutusunun taşıma sapı ve orta kısmında ise fünyesi ateşleyen baskı tapası bulunmaktaydı. Yeterli baskıya maruz kaldığında baskı tapası aşağıya inmekte ve aynen bir kaldıraçta olduğu gibi diğer ucunda bulunan MUV fünyesine ait pimi çıkartmakta ve mayını patlatmaktaydı.

M6, M6A1 ve M6A2 ABD yapımı metal kutulu dairesel tanksavar mayınıdır. Daha sonra yerlerini M15 mayınına bırakmışlardır. Mayın doğal şartlarda zeytin yeşili renginde olup mayının merkezinde büyükçe bir baskı tapası bulunmaktadır.Mayının merkezinde bulunan baskı tapasını 3 farklı konuma getirilmekteydi. KURULU, TEHLİKELİ ve GÜVENLİ. Baskı tapası akordeona benzeyen bir yapıda durur ve yeterinde güç kullanıldığında bu baskıyı aşağıya iletir. Aşağıya iletilen bu baskı ateşleme tapası içerisindeki yayı harekete geçirir ve fünye içerisindeki iğne fünyeyi patlatır. Patlayan fünye çevrecinde bulunan ana patlayıcıyı infilak ettirir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 43</span> Almanya tarafından üretilen dairesel metal kutulu bir tanksavar mayını

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

MATS/2 serpme şeklinde döşenebilen İtalyan yapımı dairesel plastik kasalı az metalli patlamaya dayanıklı basınçlı tanksavar mayınıdır. Havalı ateşleme fünyesi sayesinde mayın basınç veya infilakla patlatılamaz. Aynı fünye TS-50 modelinde de kullanılmıştır. Mayının plastik kasası suya karşı dirençli olup, ayrıca saatte 200 km/s hızla giden helikopterden Tecnovar DAT dağıtma sistemi kullanılarak serpme yöntemi ile istenilen hedeflere döşenebilir. Üzerinde bulunan ikincil tuzaklama fünyeleri mayının elle temizlenmesini engellemek için takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-1 mayını</span>

TMA-1 ve TMA-1A, eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı, az metalli tahripli tanksavar mayın.

<span class="mw-page-title-main">TMA-2 mayını</span>

TMA-2 eski Yugoslavya yapımı dikdörtgensel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak yerini aldığı PT-56 modeline benzemektedir. Taşıma sapı açıkken görüntü olarak çanta veya dizüstü bilgisayara benzemesinden ötürü kısaca İngilizce “briefcase” veya “Laptop” takma adları verilmiştir. Mayın iki kesimden oluşmaktaydı. Üst kısımda iki yanlarda yivli baskı plakaları ve geniş geniş dairesel fünye tapaları ve bunların altında merkezinde UANU-1 fünyesi bulunan ana patlayıcılar bulunmaktaydı. Mayın üzerindeki ikincil fünye ise yerinden oynatılması durumunda patlamak üzere tuzaklama amaçlı takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-3 (mayın)</span>

TMA-3 eski Yugoslavya yapımı dairesel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak TMA-4 modeline benzemektedir. Mayının dış yüzeyi reçine ile güçlendirilmiş dairesel kumaşla kaplı olup içerisinde ateşleme fünyesi ve ana patlayıcı bulunmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet UTMA-3 fünyesine bulunur. Bunlar dışında tuzaklama amaçlı fünyede barındırmaktadır. UTMA-3 fünyesi dışında örneğin UPROM-1 tipi tuzaklama teli ile kullanılabilen fünyelerde takılabilmektedir.

TM-62 Rus yapımı serisi bir tanksavar mayınıdır. Mayın sahip olduğu 7.5 kg ana patlayıcı ve merkezi fünyesi ile basit bir yapısı olmasına rağmen incelendiğinde çok müthiş bir mayındır. Elle yerleştirilebildiği gibi PMR-1, PMR-2 model çekili tekerlekli ve GMZ model paletli mayın döşeyiciler ile yerleştirilebilir. Aynı zamanda VMR-2 model helikopter mayın döşeme sistemi ile havadan serpme usulü ile istenilen bölgeler mayınlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">ATM-72 mayını</span>

ATM-72 Kuzey Kore yapımı dairesel metal kutulu tanksavar mayınıdır. Rus yapımı TM-46 mayınına çok benzer olmakla beraber daha büyüktür. TM-46 dan farklı kalın kablodan taşıma sapı ve doldurma tıpası bulunmaktadır. Mayının dört çatallı fünyesi kendisine yapılan herhangi bir hareketi aynen ateşleme düzeneğine iletmektedir. Mayın her türlü ağırlık veya baskıya karşı korunaklıdır.

AT-8 veya Küba tanksavar mayını adından da anlaşılacağı gibi Küba yapımı dikdörtgen biçiminde yeşil plastik kasalı metalsiz tanksavar mayınıdır. Mayın aslında yine Küba yapımı anti personel mayınının ebatları büyütülmüş bir üst modelidir. Mayın aslında görüntü olarak plastik bir çantaya benzemektedir. Üzerine belirli bir baskı uygulandığı zaman ateşleme fünyesi harekete geçmektedir. Ana patlayıcı olarak 20 adet 400 gramlık TNT kalıbı kullanılmıştır. Mayının ateşlenmesi için MUV veya RO-1 tipinde fünyeler kullanılmıştır.

Cardoen AT mayını dairesel çelik kasalı Şili yapımı tahripli tanksavar mayınıdır. Industrias Cardoen SA firması tarafından üretilmiştir. Mayının klasik bir şekli vardır. Üst kısmında üç adet esnek mandal üzerine oturtulan baskı plakası ve bunun altında basit bir mekanik ateşleme fünyesi bulunmaktadır. Mayın üzerine takılan ikincil fünye ise tuzaklama amaçlı olup, mayının yerinden oynatılması veya içinin açılması durumunda patlamaya ayarlıdır.

<span class="mw-page-title-main">M1 mayını</span> Mayın

M1,M1A1 ve M4 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan çelikten metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının Arjantin tarafından üretilen kopyası daha sonra Falkland Savaşı sırasında kullanılmıştır. Başka bir kopyası olan No.4 mayını ise Çinliler tarafından üretilmiştir. Mayına ait bazı modeller hala Çad ve Tunusda kullanılmaktadır.

TMA-5 ve TMA-5A kare şeklinde plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının üst kısmında daire şeklinde ve mayını kaplayan vidalı fünye bulunur. İlave olarak fünyenin sökülü şekilde saklanabildiği bir bölümde bulunur. Mayın üzerinde herhangi bir tuzaklama amaçlı fünye olmadığından herhangi bir kişi tarafından kolayaca döşenebilir. Mayının tek bir siyah renkte plastik UANU-1 model fünyesi bulunu.

PM-60 veya K-1 Alman yapımı dairsel şekilli plastik kasalı metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. İki yarım parçanın on altı adet plastik somun ile birleştirilmesinden oluşan mayın bu yapısı sayesinde diğer mayınlardan kolayca ayırt edilebilir. Mayının üst kısmında geniş bir baskı plakası bulunmaktadır. İki farkılı fünye kullanılabilir. Bunlar klasik türde rulman kilitli ateşleme iğneli ve içerisinde asit bulunan iki cam kapsülden oluşan kimyasal fünyelerdir. Kimyasal fünye takılı mayınlar hiçbir metal parçaya sahip olmadığından klasik metal tarama aygıtları ile tespit edilemezler. Mayının alt kısmında bulunan ikincil bir fünye silahı uzaktan komuta yardımı ile patlatmaya olanak verir.

TMA-4, dairesel şekilli plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Kendisinden önce kullanılmış TMA-3 modelinini geliştirilmiş hâlidir. Mayın aslında basit olarak plastik bir kutu içerisine yerleştirilmiş TNT sınıfı patlayıcı ve üç adet fünyeden oluşmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet plastik UTMA-4 fünyesi bulunur. Elde taşımak için kalın kablodan bir sapı vardır.Mayın üzerinde bulunan küçük baskı plakası mayını yoğun baskıdan korumaktadır. Mayın plastik yapısından ötürü mayın tarayıcılar ile tespit edilemez. İstenilmeyen durumlara karşı içerisinde tuzaklama düzeneği bulunmaktadır.

SACI İtalyan yapımı bakalit kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Farklı miktarlarda patlayıcı kullanılan birçok modelli üretilmiştir. Mayının baskı plakasının hemen altında üç adet ateşleme fünyesi bulunmaktadır. İçerisinde az metalli fünye olan farklı çeşitlerde ateşleme fünyesi takılabilir. Az metalli fünye takkılı modelinin mayın tarama aygıtı ile bulunması çok güçtür.