İçeriğe atla

Mızrak

Samsun'daki Amazon Adası'ndaki yer alan mızraklı Amazon savaşçısı heykeli.

Mızrak; tahta saplı, sivri uçlu, avcılıkta ve savaşta kullanılan antik bir silahtır. Ucundaki sivriltilmiş sert uç (taş, kemik, ateşte sertleştirilmiş ahşap ya da metal), tahta sapa eklenmiştir. En sık görülen mızrak başı bıçak şeklindedir. Uzun ince silahlar arasında en yaygını mızraktır ve uzun mızrak, kargı, teber gibi silahların da atası olarak nitelendirilir.

Hafif veya ağır olup elle, dururken, koşarak veya fırlatıcı ile atılır. Mekaniğe göre mızrak fırlatmada hızın yarısını son el hareketi yapar. Askerlikte ve avcılıkta eski çağlarda kullanılan mızrak, cirit adıyla Olimpiyat Oyunlarına da girmiştir.

Yunanların, Büyük İskender döneminde kullanıldıkları bilinen boyu üç buçuk metreye ulaşan atları devirmekte kullanılan mızrak türü genellikle gümüş mızrakçılarca kullanılıp çok yaygın olarak kullanılmaktadır.

Günümüzden 30 bin yıl önce bulunduğu tahmin edilmektedir.

Yakından hedefe mızrağın sivri ucunu batırarak veya uzaklardan hedefe hareket halinde ya da sabitken atılırdı.

İlgili Araştırma Makaleleri

Silah veya teçhizat, canlıların diğer canlılara karşı savunma veya saldırı amacıyla kullandığı her türlü araç. Silahlar, bıçak ve kılıç gibi kesici araçlardan, top ve tüfek gibi patlayıcı araçlara kadar çok geniş bir yelpazede yer alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Falanks</span>

Falanks, genellikle mızrak ve benzeri silahlar kullanan askerlerin birbirinden ayrılmadan art arda saflar halinde savaşmasını esas kabul eden bir savaş düzenidir. İlk uygulamaları Arkaik Yunanistan'da Hoplites adı verilen ağır piyadelerin savaş düzeni olarak ortaya çıkmıştır. Falanks düzeninden önce savaşlar, düzensiz gruplar arasında bire bir çatışmalar şeklinde yürütülmektedir. Falanks düzeni, kütlesel bir vuruş gücüyle son derece etkili bir savaş düzeni olarak ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yay (silah)</span> kol kuvveti ile gerilip atılan, delici uzun menzilli savaş aleti

Yay, kirişi kol kuvvetiyle gerilip salıverildiğinde oku kontrollü bir şekilde çok uzaklardaki hedefe saplayabilen bir savaş, av ve okculuk sporu aletidir. Kavs veya kabza da denir.

<span class="mw-page-title-main">Bayrak</span> Bir ülke veya kurumu temsil eden kumaş

Bayrak, bir ülkeyi veya kurumu temsil eden renkli kumaş. Genellikle uzun bir sopa veya direğin ucunda salınırlar. Her ülkenin bağımsızlığını simgeleyen bir bayrağı vardır. Bayraklar çoğunlukla diktörtgen şeklindedir ancak bazı istisna durumlarda farklı şekillerde olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Mancınık</span> menzilli bir kuşatma makinesi türü

Mancınık veya katapult, bir mermiyi uzağa fırlatmak için kullanılan basit bir savaş aleti. Özellikle İlk ve Orta Çağlarda temel kuşatma aracı olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avcılık</span> Vahşi hayvanları aramak, takip etmek ve öldürmek

Avcılık, başlangıçta insanların karınlarını doyurmasına yönelik olan bir faaliyet. İlk insanlar ovalarda dolaşırken toplayabildikleri bitkiler ve kovalayıp yakalayabildikleri küçük hayvanlarla beslenmişlerdir.

Ateşli silahlar, barut gazının itici gücüyle mermi atan bütün silahların genel adıdır. Ateşli silah denince, genellikle bir kişi tarafından taşınabilen küçük çaplı silahlar akla gelse de ateşli silahlar kategorisi; büyük toplardan tüfeklere, av tüfeğine ve tabancaya kadar her türde ve boyuttaki silahları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tanto</span> Japon bıçağı

Tanto (短刀) Japon bıçak veya kamasıdır. Genellikle tek, bazen de çift taraflı ve 1 şaku (15–30 cm) uzunluğundadır. İddialı bir özdeyiş; "Tanto, vakizaşi ve katana aynı kılıcın farklı boylarıdır" der.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar</span> tank imha etmek üzere tasarlanan tahrip gücü yüksek silah

Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tatar yayı</span> ergonomik bir tahta gövdeye eklenmiş yaydan oluşan bir uzak mesafe silahı

Tatar yayı, kundaklı yay veya kurmalı yay, ergonomik bir tahta gövdeye eklenmiş yaydan oluşan bir kısa mesafe silahıdır. Çalışma prensibi, yayı gergin tutan tetiğin çekilmesiyle tahta gövdenin (kundak) üzerinde bulunan okun ileri fırlatılmasıdır. Menzili kısadır. En büyük özelliği kısa okları ve enerjisi sayesinde bütün parça levha zırhları bile çok iyi delmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Okçuluk</span>

Okçuluk, kökeni insanoğlunun avcılık günlerine dayanan, oku bir yay aracılığıyla hedefe göndermeyi amaçlayan spor dalıdır. Eski zamanlarda avlanmak, saldırmak vb. amaçlarla kullanılıyordu. Bu yay ve oklar basit bir yapıya sahiptir. Okçuluk ilk kez 1904 Yaz Olimpiyatları'nda olimpik programa alınmış, 1972'den beri aralıksız olarak programlarda yer almaktadır. Bu branşta ilk dönemlerde Fransa, Belçika ve Büyük Britanya söz sahibiyken, daha sonraki dönemlerde ABD, Rusya, İskandinav ülkeleri, İtalya ve Kore bu ülkeleri izlemiştir. 1931'de kurulan ve hâlen 140 ülkenin üye olduğu Uluslararası Okçuluk Federasyonu okçuluk dalında en büyük otoritedir.

<span class="mw-page-title-main">Zıpkın</span>

Zıpkın, ip ya da misinaya bağlı çentikli bir şişin el ya da tetik mekanizması yardımıyla fırlatılarak, sualtı ve deniz avcılığında balık, balina ya da diğer sualtı hayvanlarının avlanması ve yakalanmasında kullanılan mızrak gibi bir av silahıdır. Hedefteki avı atılan şiş sayesinde deldikten sonra, şişin uç kısmındaki kelebek sayesinde kaçmasını engeller ve avcının, şişin kıç tarafına bağlanılan ip yardımıyla avını yakalamasını sağlar. Günümüzde zıpkınlar, ahşap, alüminyum ve karbon gibi malzemelerden üretilmekte, havalı ve lastikli olarak ikiye ayrılmaktadır. Zıpkın boyu, zıpkının kullanılacağı ava göre farklılık göstermektedir. Günümüzdeki kullanımına göre 90-82-75-60-45 cm ve altı boylarındaki zıpkınlar taş altı ve sığ su avlarında, 100-110-120-130-140 cm ve üzeri boylarındaki zıpkınlar mesafeli atışların için, derin su ve büyük balık avlarında kullanılmaktadır.

Makaralı yay, okçulukta yaygın olarak kullanılan yay çeşitlerinden biridir. Yayın kolları makara sistemi sayesinde el ile daha kolay büküldüğü için daha kuvvetli, daha sert, daha az hareket eden yaylar kullanılabilir, ok daha yüksek hız ve kinetik enerjiyle fırlatılabilir. Bu yüzden enerji kol hareketinden çok, çok daha hafif olan ve kolay dönen makaraları çevirmeye ve asıl amaç olan okun gönderilmesine harcanır, daha verimlidir.

Ateşsiz silahlar, saldırı ya da savunmada kullanılan kesici, delici veya bereleyici aletlerdir. Barutun icadından önce yaygın olarak kullanılmaktayken, ateşli silahların ortaya çıkmasıyla birlikte önemini yitirmiştir. Bazı türleri günümüzde de hâlen kullanılmaktadır.

Atlatl, hedefe dart veya hafif bir mızrak atmak için Atlatl isimli bir fırlatma aletinin kullanıldığı hedef sporu ve eski bir Aztek silahı. Atlatl, ahşap sopadan yapılan bir fırlatma aletidir. Her türlü ahşap kullanılabilir. Bir uçta sap, diğer uçta dartı tutmaya yarayan bir bölüm bulunur. Dart büyük bir oka benzer ve en az 1.25 m. boyundadır. Dart bir kancaya mile veya oyuğa yerleştirilir. Oyunda, hedefler her şekilde ve büyüklükte olabilir. Ama genelde okçuluk hedeflerine benzerler. Bazıları vahşi hayvan şeklindedir. Hepsinde puanlamanın belirtildiği bölümler vardır.

Temren okun ya da kargının ucundaki özel, delici parçadır.

<span class="mw-page-title-main">Baltalı kargı</span>

Baltalı kargı, 14 ila 16. yüzyıllarda yaygın olarak kullanılan, iki elle tutulan bir gönderli silahtır. Baltalı kargı, uzun bir sopanın üzerine balta ağzı ve ucuna bir sivri uçlu bir demir yerleştirilmesiyle oluşur. Baltanın arka kısmında atlı birliklerin dengesini bozmak veya zırh delmek için bir sivri uç veya kanca istisnasız bulunur. Tasarım ve kullanım şekli olarak voulge adlı bir silah türünün bazı çeşitlerine benzemektedir. Baltalı kargı genellikle 1.5 ila 1.8 metre uzunluğundadır.

<span class="mw-page-title-main">Menzilli silah</span>

Menzilli silah, kullanan kişinin fiziki olarak erişebildiği mesafenin ötesindeki bir hedefe fırlatılabilen silah türüdür. Kullanan kişinin uzak bir mesafeden görebildiği herhangi bir yere atış yapabilmesini sağlayan menzilli silahlar; yakın dövüşün aksine tepki süresinin daha uzun olması, siperde kullanılabilmesi gibi özelliklere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Süngü</span> namluya takılan bıçak veya hançer

Süngü bir yivli tüfek, misket tüfek veya benzeri herhangi bir ateşli silahın namlusunun ucuna takılan bıçak, hançer, kılıç veya sivri uçlu bir silahtır. Tüfeğin mızrak gibi kullanabilmesine olanak sağlar. 17. yüzyıldan I. Dünya Savaşı'na dek piyade saldırıları için başlıca silah olarak kabul ediliyordu. Günümüzde ikincil silah görevi görür ve savaşta en son başvurulacak silah olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ahlspiess</span>

Ahlspiess'in yaklaşık bir metre uzunluğa kadar uzanan uzun, ince bir yapısı vardı. Bu silah'ların büyük bir kısmı hala sağlam bir şekilde Viyana Cephanelik ve Müzelerinde muhafaza edilmektedir; yanı sıra Metropolitan Sanat Müzesinde'de muhafaza edilmektedir.