Mısırlı İbrahim Efendi
Mısırlı İbrahim Efendi | |
---|---|
Doğum | Avram Levi-İbrahim Hayat 1/7/1879, Halep |
Ölüm | 12/4/1948, İstanbul |
Başladığı yer | Yahudi |
Tarzlar | Klasik Türk müziği |
Meslekler | Besteci ve müzisyen |
Çalgılar | Ut |
Önemli çalgılar | |
Mısırlı İbrahim Efendi, (1879, Halep, Osmanlı İmparatorluğu (Bugünkü Suriye) - 1948, İstanbul, Türkiye) Klasik Türk müziği'nin ünlü udisi ve bestecisidir.
Asıl adı Avram Levi olan Yahudi asıllı Udî Mısırlı İbrahim Efendi 1879 yılında o zaman Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde olan Halep, Suriye'de doğdu. Babası Ovadia Halepli bir tüccardı. Mısırlı İbrahim Efendi küçük yaşta ud çalmaya başlamış, sazını ilerletmek için Osmanlı İmparatorluğu'nun Kahire, Şam, Halep gibi büyük kentlerde çalışmış, daha sonra İstanbul'a yerleşmiş; uzun yıllar Kahire'de yaşamış olması nedeniyle 'Mısırlı' sıfatıyla anılmıştır. Hem hanende hem sazende olan Mısırlı İbrahim Efendi, Klasik Türk müziğini Hacı Kirami Efendi, Hoca Ziya Bey ve İsmail Hakkı Bey'den öğrenmiştir. İkinci kez açılan Mehterhane'de hocalık da yapan Mısırlı İbrahim Efendi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış son büyük udilerinden olarak bilinir. Beş yüzün üzerinde bestesi olduğu öne sürülmekle birlikte bunlardan sadece 56'sının kendisine ait olduğu kanıtlanabilmiştir. Sinagoglarda seslendirilmek üzere bestelenmiş dini eserleri de vardır. Milli mücadelede orduya katılıp bando şefi olarak görev yaptı.[1] Yaşamının büyük ve geri kalan bölümünü İstanbul'da geçiren Mısırlı İbrahim Efendi, 1948 yılında gene İstanbul'da öldü.
Besteleri
- Acem Aşiran saz semaisi(Acem Aşiran)
- Ne şirindir Ne Füsünkar Bakışın(Acemaşiran)
- Arap saz semaisi(Beyati)
- Kadıköylü Bir Güzeli Öptüm Fakat Gücendi(Acem Kürdi)
- Sarmış yine zulmet gecenin ufkunu birden (Dilkeşhaveran)
- Kumrulardan seni sordum (Ferahnâk)
- Bahs açıp Aşıklığımdan Gizlice Cananıma(Hicaz)
- Nerde ahu bakışın(Hicaz)
- Güzelim nerde kaldın(Hicaz)
- Görmedim Hayli zamandır (Hicaz)
- Kederden mi Neden Bilmem(Hicaz)
- Beni sev rûhumu sar kalbime yaslan beni sev (Hicaz)
- Gelmeseydim âleme hiç görmeseydim ben seni (Hicaz)
- Mahzûn duruşun bâis-i feryâd ile âhdır (Hicaz)
- Solsan da sararsan yine gül-penbe dehensin (Hicaz)
- Seni sevdâ çiçeğim tâc-ı serim (Hicaz)
- Sırma saçlı yârimin can bahşederken işvesi (Hicaz)
- Kara Sevdaya düşürdü Kare Zülfün ey Peri(Hicaz)
- Ben ezelden dîdenin meclûbuyum bilmez misin (Hüseyni)
- Sislerle örtülü ince yollara (Hüseyni)
- Çılgın geceler gölgeli yollarda öpüştük (Hüzzam)
- Farkında değil yandığımın derdine cânân (Hüzzam)
- Neş'enle emeller gülüyor kalbime ey mâh (Hüzzam)
- Rûhum seni sevdi sana yandı sana yârdır (Hüzzam)
- Sarı ipek saçlarını ellerimle dağıtsam (Hüzzam)
- Sevmemek kâbil midir ey âfitâbım hiç seni (Hüzzam)
- Ne güzel ne şirin(Hüzzam)
- Kaçsan Beni Yaksan Sana Hasretle Bayılsam(Hüzzam)
- Bir gece bir sırma minderde(Hüzzam)
- Bilmem neydin sevgili sen o gece neydin (Isfahan)
- Bak ne çapkın sevdiğin var(İsfehan)
- Gece yorgundu sular durgundu (Karcığar)
- Leblerinden öperek bir gece nûş etsem (Kürdilihicazkâr)
- Mehcûr yaşamam bir an sevdiğim senden (Kürdilihicazkâr)
- Sazınla berâber o elâ gözleri süzdün (Kürdilihicazkâr)
- Sevdiğim günden beri çektiklerim derd ü keder (Kürdilihicazkâr)
- Sevdimdi seni cân ü gönülden a güzel kız (Kürdilihicazkâr)
- Sîneler aşkınla inler dîdeler mahmûr olur (Kürdilihicazkâr)
- Şen gözlerine neş'e veren bir çiçek olsam (Kürdilihicazkâr)
- O kadını Güneş sandım bakışını ateş sandım(Kürdilihicazkar)
- Küçük hanım yaşın(Kürdilihicazkar)
- Cevr ile Hicran ile Gönlüm yıkılmak bilmiyor(Kürdili Hicazkar)
- Gözyaşımla ıslanan yastıkdadır Hala(Kürdilihicazkar)
- Sevdim seni yana yana (Muhayyer)
- Yanakların Gül Olsun(Nihavend)
- Bir Gamlı Günün Sazlı geçen Şen gecesinde (Nihavent)
- Nihavent(Bülbül)Kanto (Nihavent)
- Semâlardan güneş hâlâ inmiyor (Nihavent)
- Sevdâya inanmak hezeyandır (Nihavent)
- Gel Ela Gözlüm Fidanım Nevbaharın Gülşeni(Rast Nevada)
- Sevdâlıyım beni kırma civanım (Rast)
- Sevmediklerinle gönül avutma (Rast)
- Yolunda inleyeyim sesini dinleyeyim (Saba)
- Gönlüm gibi Ruhumda da Bir Eski Elem var(Segah)
- Seni her dem anıyorum sözlerine kanıyorum (Segah)
- Seni Sevdim Seni Takdir Ederek bi bedelim(Sultaniyegah)
- Gelmiyor firkatin asla(Suzinak)
- Süzdükçe güzel gözleri belliydi melâlin (Şehnaz)
- İltiyam Bulmaz mı Sinem Yaresi(Tahir)
- Güzelsin Bir Gül Gibi(Uşşak)
- Haydindi arkadaşlar Demhaneye gidelim(Uşşak)
- İstiyorum Saatlerce Seni Seyre Dalayım(Uşşak)
- Mahrekinde devr ederken lâ-yuad üftâdegân (Uşşak)
- Sen bu ufkun yegâne yıldızısın (Uşşak)
- Yârda mı ağyârda mı yâ sende mi cürm ü kusur (Uşşak)
- Yalnız bırakıp gitme bu akşam yine erken (Uşşak)
- Elverdi Teni İncitti Keder(Yegah)
Albümleri
- Klasik Türk müziğinde Musevi Bestekarlar / CD - Tanburi İsak, İsak Varon, Mısırlı İbrahim (2006), Gözlem Kitap[3]
Kaynakça
- ^ https://avesis.cumhuriyet.edu.tr/dosya?id=e60cf5ab-1baa-41f1-9dc4-2afd5ee55fab []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2010.
- ^ Klasik Türk müziğinde Musevi Bestekarlar / CD 14 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tanburi İsak, İsak Varon, Mısırlı İbrahim
Dış bağlantılar
- http://seththeking.blogcu.com/bu-topragin-sesi-turk-muziginin-yahudi-bestecileri/16235974 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- https://web.archive.org/web/20090604232358/http://www.musikiklavuzu.com/misirliibrahim.aspx.htm
- https://web.archive.org/web/20160305132314/http://www.turkishmusicportal.org/composer.php?id=266&lang2=en