Şiilik veya Şia, Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan; Ali ile birlikte onun soyundan gelen imamların günahsızlığına, yanılmazlığına ve bizzat Allah tarafından imam olarak seçildiklerine dair inanışların ortak adıdır. İslam dünyası içerisinde Müslüman nüfusun yüzde 10-15'lik kısmını oluşturur. Siyasi saiklerle ortaya çıkan bu ayrılık, zaman içinde fıkhi ve itikadi bir alt yapı kazanarak mezhepleşmiştir.
Haşhâşîler (Arapça: حشیشیة Haşîşiyye ya da Arapça: حشاشون Haşşaşun), Sabbâhîler ya da Suikastçılar (İngilizce: Assassins), Şî'a mezhebinin İsmâîliyye koluna mensup din adamı Hasan bin Sabbah tarafından 1090 yılının Eylül ayında Alamut Kalesi'ni (Elemût) zapt ettiğinde kurulmuş olan dinî tarikat ve siyasî örgüt.
Hasan Sabbah, Nizârî-İsmaili Devleti'nin ve Haşhaşî fedai tarikatının kurucusu ve ilk lideridir. Şii mezhebine bağlı olan İsmaililik alt mezhebindendir.
İsmâilîlik, adını İsmâil b. Ca'fer es-Sâdık'tan alan Şii mezhebi.
Alamut Kalesi, ya da Elemût – Belde't-ûl'İkbâl ; Nizârî-İsmaili Devleti'nin ve Haşhaşîler tarikatının yönetim merkezi konumunda olan ve Hazar Denizi güneyinde, İran'ın Kazvin şehri sınırları içerisinde yer alan bir kaledir. Kelime mânâsı olarak "Kartal Yuvası" anlamına gelmektedir. Rivayete göre Cüstânîler kralı Veşudan İbn-i Cüstan tarafından inşa ettirilmiştir. Ebced hesabına göre ise "Elemût", Hicrî 483 yılına tekâbül etmektedir ki, bu sayı da kalenin tarikat kurucusu Hasan Sabbah tarafından zaptedildiği yıla karşılık gelmektedir. Alamut Kalesi, Hasan bin Sabbah tarafından fethedilene kadar Cüstânîler'in denetimi altında kalmıştır. Hasan Sabbah'ın eline geçen kale, Haşhaşiler'in karargâhı hâline gelmiştir. Kale, 1256 yılında, Bağdat İşgali'ne giden Hülâgû Han komutasındaki Moğol ordusu tarafından Haşhaşiler'i yok etmek amacıyla ele geçirilmiş ve kalede bulunan neredeyse tüm Haşhaşiler öldürülmüştür. Kale tahrip edilmiş, içinde bulunan ünlü kütüphanesi de yakılmıştır.
Fâtımîler ya da Fâtımî Devleti, Tunus'ta kurulduktan sonra merkezi Kahire'ye taşıyan ve Fas, Cezayir, Libya, Malta, Sicilya, Sardinya, Korsika, Tunus, Mısır, Filistin, Lübnan, Ürdün ve Suriye'de egemenliğini kuran Şii meşrebinin İsmailî mezhebine bağlı Arap devleti.
Nizârîlik, İslam'ın Şia mezhebi olan İsmâilîyye mezhebinin alt kollarından biridir.
Mustâlîlik, Şiîliğin İsmâilîyye mezhebinin Mustâ‘lî fıkhını tâkip eden kolu.
Davudî İsmailîlik veya Davudî İsmailîyye, Nizarî İsmailîlik'ten sonraki en yaygın İsmailiyye koludur. Kökeni birçok ayrışmaya dayanmaktadır. 1094 yılında Fâtımî Hâlifesi ve sultanı Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın ölümünün ardından halef oğul Nizâr'ın yerine daha küçük olan ʿAhmed el-Mustâ‘lî vezir El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh tarafından tahta geçirilmiş ve imâm olarak ilân edilmiştir.
Mûstensir veya El-Mûstensir Billâh veya tam künye Ebū Tamīm El-Mustensir Billāh Maāḏ Bin aẓ-Zāhir, (Arapça:. Adı "El-Mûstensir Billâh", Allah'a kendisini zafere erdirmesi için yakaran anlamına gelmekte idi.
Nizari fıkhı, İsmâil’îyye mezhebinin bir kolu olan Nizarîlik şubesinin kendine has İslâmî hukûk, ilke ve kurallarını tanımlayan, temelleri Meymûn’ûl-Kaddâh ve oğulları tarafından atılan Bâtınî fıkıh öğretisi. Bu fıkha göre İmâmet sona ermemiş olup hâlâ babadan oğula geçmektedir. Günümüzdeki imâmları Nizârîlik mezhebinin Kırk Dokuzuncu İmâm-ı Zamânı olan IV. Ağa Han'dır. Nizârî mezhebinin âkidesine göre İmâmet babadan oğula geçmek suretiyle hiç kesintiye uğramadan günümüze kadar ulaşmıştır. Nizar'ın Mısır'dan ayrılması ve vefât etmesinden sonra ise oğlu El-Hâdî bin el-Nizâr'ın Elemût Kalesi'nde Gayba halinde "Gizlenen-İmâm" olarak İmâmet'i devam ettirdiğine inanılmaktadır.
Mustâ'li fıkhı ya da Tâyyîb'îyye; Mustâ‘lî Mezhebi'nin fıkıh sistematiğidir. İmâmet Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım ile sona ermiştir. Bu görev "Dâ'î el-Mutlaklar" aracılığıyla icra edilmektedir. Tâyyîb, Davudî İsmailîlik, Süleymânî, Kutbî ve Alavî Buhralarca "Gizlenen son imâm" olarak bilinir. İsnâ‘aşer’îyye'deki Muhammed Mehdi'nin rôlünü üstlenen İmâmdır.
El-Efdâl Şehinşâh veya uzun ismi ile El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh ve Latince: Lavendalius/Elafdalio; 1066, Akka - 11 Aralık 1121, Kahire), 1094-1121 döneminde Fâtımîler Hâlifeliği'nin veziri.
Amir veya El-Âmir bi'Ahkâmillâh Tam Adı: Ebû Ali Mansur ibni el-Mustâ‘lî el-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh Onuncu Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Mustâlîlik Mezhebi'nin "Yirminci İmâmı".
Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım. Evvelki hâlife El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh'ın oğlu olan "Ebû’l-Kâsım" İsmâilîyye-Mustâlîlik mezhebinin Mustâ‘lî fıkhına göre yirmi birinci İmâmdır.
Dâ'î İsmâilîyye mezhebinin İslâmiyet ve İsmâilîlik mezhebine dâvet için görevlendirmiş olduğu din adamlarına verilen ad. Geniş anlamda, insanlar arasında bir diyalog ortamı oluşturduktan sonra onları İslâm'ı anlamaya ve uygulamaya, dua etmeye, İslâmî usullere göre yaşamaya ve ibâdet yapmaya çağıran kişi olarak tanımlanır. Dâ'î birçok hal için Hristiyanlıktaki misyonerlerin eşdeğeri olarak algılanabilir.
Bedr el-Cemâli (Arapça: بدر الجمالى; Fatimiler Devleti'nde Halife Mûstensir'in hilafet döneminin son 20 yılında "Emîr el-Cûyuş", "Bedî el-Du'at" ; ve Vezir unvanlarını taşıyan bir asker kökenli devlet adamı.
Hâfız veya El-Hafız li-Din Allah Tam Adı: Ebu-l-Maymun Abdulmecid bin Muhàmmed bin al-Mustànṣir El-Hàfız li-din-Allah
Zafir veya El-Zafir bi-din Allah Tam Adı: Ebu Muhammad El-Zafir bi-dīn Allah İsmāīl bin El-Ḥafîz Arapça: أبو محمد الظافر بدين الله إسماعيل بن الحافظ.
Hilal, Necid kökenli bir Arap kabilesidir.
