İçeriğe atla

Müslüman devletler ve hanedanlar listesi

(Bu makalede, bir Müslüman seçkin topluluk tarafından yönetilen veya bir şekilde bir Müslüman imparatorluğunun merkezi veya bir parçası olan bazı devletler, imparatorluklar veya hanedanlar listelenmektedir.)

Tüm İslam imparatorlukları, yalnızca İslam inancının değil, aynı zamanda Müslüman halkın ilk lideri olarak da Muhammed'i kabul etmektedir.

Akademisyenler tam olarak bir imparatorluğu neyin oluşturduğu konusunda fikir birliğine varmış değildir. Tanımlardan biri, bir imparatorluğu, iktidarın merkezindeki kültür / etnik kökenlerden kültürel ve etnik olarak farklı alanlar ve nüfus üzerindeki egemenliği genişleten bir devlet olarak tanımlar.

Müslüman devletlerin tarihi

İlk Müslüman fetihleri Muhammed hayatta iken başladı. Halefleri, ölümünden sonraki on yıllar içinde, Güney Avrupa ve Hint yarımadasının bazı bölümlerine ek olarak, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın büyük alanlarını fethetti. Râşidîn Halifeliği adı verilen ve en eski halefleri tarafından kurulan halifeliği, Emevî halifeliği ve daha sonra Abbasi halifeliği izledi.

Halifelikler yavaş yavaş düşerken diğer Müslüman hanedanlar yükseldi; bu hanedanların bir kısmı, en önemlilerini Safevi, Osmanlı ve Babür İmparatorlukları'nın oluşturduğu "İslami imparatorluklar" haline geldi.

Halifelikler

BayrakDevletTarih
Râşidîn Halifeliği632-661
Emevi Halifeliği661-750
Abbasi Halifeliği750-1258
Endülüs Emevî Devleti756-1031
Fatımî Halifeliği909-1171
Muvahhid Halifeliği1121-1269
Memlûk Devleti1261-1517
Osmanlı İmparatorluğu1517-1924
Sokoto Halifeliği1804-1903

Bölgesel imparatorluklar

Başkent veya çekirdek bölgeye göre gruplandırılmış

İran

I. Şah İsmail, Safevi hanedanının kurucusu

Mezopotamya ve Levant

Günümüzün Irak, Suriye, Lübnan, Ürdün, Filistin'i

Orta Doğu (Arap Yarımadası ve Arap Körfezi)

Anadolu (Türkiye)

Barbaros Hayreddin Paşa

Sahra-altı Afrika (Sahelya Krallığı/Orta Afrika)

Mali

Burkina Faso

  • Mossi Krallıkları (1095-1898)

Nijer

  • Dendi Krallığı (1591-1901)
  • Adagez Sultanlığı (1449-1900)
  • Damagaram Sultanlığı (1731-Günümüz)
  • Dosso Krallığı (1750-Günümüz)
  • Maradi Sultanlığı (1807-Günümüz)

Çad

Orta Afrika Cumhuriyeti

  • Dar El Kuti Sultanlığı (1830-1912)
  • Rafaï Sultanlığı (1800-1966)
  • Zemio Sultanlığı (1830-1923)
  • Bangassou Sultanlığı (1780-1966)

Moritanya

  • Brakna Emirliği (1600-1934)
  • Trarza Emirliği (1640-Günümüz)
  • Adrar Emirliği (1740-1932)
  • Tagant Emirliği (1580-Günümüz)

Batı Afrika

  • Sokoto Halifeliği (1804-1903)
  • Seku Amadu tarafından kurulan Massina İmparatorluğu'na bağlı Pöl İmparatorluğu (1818-1862)
  • Omar Saidou Tall tarafından kurulan Takruri Krallığı'na bağlı Pöl İmparatorluğu 1848-1898)
  • Malick Daouda Sy tarafından kurulan Bundu Devleti'ne bağlı Pöl İmparatorluğu (1669-1954)

Senegal/Gine

  • Futa Toro İmamlığı (1776-1821]]
  • Futa Jallon İmamlığı (1725-1911)
  • Büyük Fulo İmparatorluğu (1725-1911)
  • Jolof İmparatorluğu (1490-1776)
  • Jolof Krallığı (1549-1875)
  • Cayor (1549-1879)
  • Sine Krallığı (1449-1969)
  • Khasso Krallığı (1600-1880)
  • Takrur Krallığı (800-1285)
  • Baol Krallığı (1555-1894)
  • Waalo Krallığı (1287-1855)
  • Saloum Krallığı (1494-1969)

Togo

  • Kotokolia (1785-Günümüz)
  • Tchamba (1750-Günümüz)
  • Bafilo (1700-Günümüz)
  • Bassar (1800-Günümüz)
  • Cokossi (1750-Günümüz)

Gana

  • Dagbon Krallığı (1409-Günümüz)
  • Wala Krallığı (1317-Günümüz)
  • Mamprusi Krallığı (1450-Günümüz)
  • Nanumba Krallığı (1850-Günümüz)
  • Gonja Krallığı (1564-Günümüz)

Kuzey Afrika

Afrika Boynuzu

Somali

Etiyopya

  • Wollo Krallığı (1760-1896)
  • Aussa İmamlığı (1557-1672)
  • Aussa Sultanlığı (1734-Günümüz)
  • Gobaad Sultanlığı (1800-Günümüz)
  • Zelia Emirliği (1415-1420)
  • Hadiya Sultanlığı (1200-1495)
  • Ifat Sultanlığı (1285-1415)
  • Showa Sultanlığı (896-1285)
  • Dawaro Sultanlığı (900-1329)
  • Harar Sultanlığı (1526-1577)
  • Harar Emirliği (1647-1887)
  • Limmu-Ennarea Krallığı (1801-1890)
  • Gera Krallığı (1835-1887)
  • Gimma Krallığı (1770-1902)
  • Arababni Sultanlığı (1200-1314)

Eritre

  • Dahlak Sultanlığı (1050-1557)

Cibuti

  • Tadjourah Sultanlığı (1450-Günümüz)
  • Rahayta Sultanlığı (1600-Günümüz)

Doğu Afrika

Tanzanya

  • Zanzibar Sultanlığı (1856-1964)
  • Uhehu Sultanlığı (1860-1962)
  • Pemba Sultanlığı (1550-1829)
  • Tumbatu Sultanlığı (1800-1865)
  • Hadimu (1650-1873)
  • Ujiji (1800-Günümüz)

Kenya

  • Kilwa Sultanlığı (957-1517)
  • Mombasa Sultanlığı (1502-1895)
  • Witu Sultanlığı (1858-1929)
  • Pate Sultanlığı (1203-1870)

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

  • Utetera Sultanlığı (1860-1887)

Malavi

  • Yao Şefliği (1500-Günümüz)

Mozambik

  • Angoche Sultanlığı (1485-1910)
  • Kitagonya Şefliği (1750-1906)
  • Sankul Şefliği (1753-1910)

Hint Okyanusu Bölgesi

Maldivler

  • Maldivler Sultanlığı (1153-1968) hükümdarlığı altında,
    • Theemuge Hanedanı (1161-1338)
    • Hilaalee Hanedanı (1388-1558)
    • Utheemu Hanedanı (1632-1692)
    • Hamavi Hanedanı (1692)
    • Devadhu Hanedanı (1692-1701)
    • Isdhoo Hanedanı (1701-1704)
    • Dhiyamigili Hanedanı (1704-1759, 1766-1773)
    • Huraa Hanedanı (1759-1766/1774-1968)

Avrupa

Güney Avrupa

Mezquita

Doğu Avrupa

Ural Bölgesi ve Sibirya (Rusya)

Kafkaslar

Orta Asya

Güney Asya

Tac Mahal

Hindistan Yarımadası ve Afganistan

Güneydoğu Asya

Malay Takımadaları (Doğu Hint Adaları) (Endonezya, Malezya ve Brunei)

  • Malakka Sultanlığı (1400-1511)
  • Brunei İmparatorluğu (1368-1888)
  • Açe Sultanlığı (1496-1904)
  • Siak Sri Indrapura Sultanlığı (1723-Günümüz)
  • Aru Krallığı (1225-1613)
  • Langkat Sultanlığı (1568-Günümüz)
  • Asahan Sultanlığı (1630-Günümüz)
  • Serdang Saltanatı (1723-Günümüz)
  • Deli Sultanlığı (1632-Günümüz)
  • Pagaruyung Krallığı (1346-Günümüz)
  • Johor Sultanlığı (1528-Günümüz)
  • Kedah Sultanlığı (1136-Günümüz)
  • Kelantan Sultanlığı (1267-Günümüz)
  • Perak Sultanlığı (1528-Günümüz)
  • Pahang Sultanlığı (1475-Günümüz)
  • Selangor Sultanlığı (1743-Günümüz)
  • Terengganu Sultanlığı (1725-Günümüz)
  • Sarawak Sultanlığı (1598-1641)
  • Perlis Krallığı (1842-Günümüze)
  • Negeri Sembilan Krallığı (1773-Günümüz)
  • Bima Sultanlığı (1620-1958)
  • Sumbawa Sultanlığı (1674-1988)
  • Mataram Sultanlığı (1586-1755)
  • Demak Sultanlığı (1475-1554)
  • Cirebon Sultanlığı (1430-1666)
  • Banten Sultanlığı (1524-Günümüz)
  • Pajang Krallığı (1568-1618)
  • Yogyakarta Sultanlığı (1755-Günümüz)
  • Surakarta Sunanate (1755-Günümüz)
  • Sumedang Larang Krallığı (1527-1620)
  • Kalinyamat Sultanlığı (1527-1599)
  • Ternate Sultanlığı (1257-Günümüz)
  • Tidore Sultanlığı (1081-Günümüz)
  • Bacan Sultanlığı (1521-Günümüz)
  • Banjar Saltanatı (1526-Günümüz)
  • Pontianak Saltanatı (1771-Günümüz)
  • Sambaş Sultanlığı (1609-Günümüz)
  • Bulungan Sultanlığı (1731-1964)
  • Gowa Sultanlığı (1300-Günümüz)
  • Tallo Krallığı (15. yüzyıl-1856)
  • Adonara Krallığı (1650-Günümüz)
  • Palembang Sultanlığı (1659-1823)
  • Jambi Sultanlığı (1550-1905)
  • Pelalawan Sultanlığı
  • Lingga Riau Sultanlığı (1824-1911)
  • Kuntu Kampar Sultanlığı
  • İnderapura Sultanlığı
  • Barus Sultanlığı

Filipin Adaları

Filipinler 'deki Müslüman saltanatların yaklaşık tamamı

Tayland

  • Pattani Krallığı (1457-1902)
  • Singora Sultanlığı (1605-1680)
  • Setul Mambang Segara Krallığı (1802-1916)
  • Reman Krallığı (1810-1902)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk devletleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste tarih boyunca Türk halkları tarafından kurulmuş özerk cumhuriyet, bağımsız cumhuriyet, beylik, imparatorluk ve hanedanlık hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Afşar boyu</span> Oğuz Türklerinin yirmidört boyundan biri

Afşar boyu veya Avşar boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan biri ve Kaşgarlı Mahmud'a göre Divân-ı Lügati't-Türk'teki yirmi iki Oğuz bölüğünden diye tanımladığı altıncısıdır. Bu boyların Bozoklar kolundan Oğuz Kağan'ın oğlu Yıldız Han'ın dört oğlundan en büyüğü olan Afşar'ın soyundan gelir.

<span class="mw-page-title-main">İlhanlılar</span> İran merkezli Moğol devleti (1256–1335)

İlhanlılar veya İlhanlı Devleti, Cengiz Han'ın torunu Hülagû Han tarafından, merkezi Tebriz olmak üzere Orta Doğu'da kurulan Moğol devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Oğuzlar</span> Farklı Türk boylarının birleşerek oluşturduğu Türk toplumu

Oğuzlar Türk dillerinin Oğuz kolunu konuşan bir batı Türk halkıydı. 8. yüzyılda Orta Asya'da Oğuz Yabgu Devleti adında bir konfederasyon kurdular. Oğuz ismi, "kabile" anlamına gelen yaygın bir Türkçe kelimedir. Oğuz isminin kaynağı en güvenilir görüşe göre Türkçe 'ok' isminin Z harfiyle çoğulu olan 'okuz' isminden türediği tezidir. Bizans kaynakları Oğuzlara Uzlar der.

<span class="mw-page-title-main">Hilâfet</span> Muhammedin ölümünden sonra oluşturulan devlet başkanlığı makamı

Hilâfet veya halifelik, Arap coğrafyasında dünyanın diğer coğrafyalarındaki krallık, hanlık, çarlık, imparatorluk ve şahlık gibi makamlara eşdeğer olarak kurulmuş bir devlet başkanlığı makamıdır. 632'de ölen İslam peygamberi Muhammed'in kurduğu İslam Devleti'nin liderliğini sürdüren hükümdarlar; "kral", "çar" veya "imparator" gibi bir unvan olan halife unvanını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türk tarihi</span> Türk topluluklarının ortak tarihi

Türk tarihi, günümüzdeki Türk halklarının ve yabancı halkların arasında Türk dilini konuşmuş olan Türk topluluklarının ortak tarihidir. Göktürklerden önce var olmuş Türk dili konuşan topluluklar bazı tarihçiler tarafından, Türk tâbiri yerine Ön Türk tabiri ile anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Hâşimoğulları (Hicaz)</span> Arap kraliyet ailesi

Hâşimoğulları veya Hâşimîler, Hüseyin bin Ali tarafından kurulan Arap ailesi. İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Benî Haşim ailesine bağlı bir Kureyş boyu olduğunu iddia etmektedirler. Ayrıca kan bağı ve kabile birlikteliği yoluyla Kızıl Deniz boyunca kurulan hanedanların sahibi olan boy. Sülale ismini İslam peygamberi Muhammed'in büyük-büyükbabası Haşim bin Abdimenaf'dan alır. I. Dünya Savaşı esnasında İngiliz desteğiyle Osmanlı Devleti'ne isyan etmiş, Arap Yarımadası'nın kontrolünü eline geçirmiş, fakat birkaç yıl sonra Suudi Hanedanlığı'na yine bir isyanla kaybetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Suudi Arabistan Bayrağı, Suudi Arabistan'ın 15 Mart 1973'ten beri kullandığı resmî devlet bayrağıdır.

Mustain veya Mûstain Billâh (d. ? - ö. 1430) 67. İslam Halifesi ve Memlûk Sultanı. Abbasi hanedanına mensuptur. 1406-1414 yılları arasında Kahire'de Memlûk Devleti'nin koruması altında halifelik yapmıştır. Ayrıca 1412'de yedi ay boyunca ) Memlûk Sultanı olarak da hükümdarlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hamdânîler</span> 890dan 1004e kadar Kuzey Mezopotamya ve Suriyedeki bir Şii İslam devleti

Hamdânîler, Kuzey Irak ve Suriye'de hüküm sürmüş bir Şii Arap hanedanıdır. Hanedan Arapların Tağlib kabilesine mensuptur.

<span class="mw-page-title-main">Mirdasoğulları</span>

Mirdâsoğulları Hanedanı ya da Mirdâsî Hanedanı, 1023'ten - 1080'e, iki kez kısa süreliğine, kontrolü elinden kaybetmesine rağmen, en geniş sınırlarında, kuzeyde Azez ve hanedana bağlı, emirlik halindeki Halep'ten, batıda Tartus, Beyrut, Acre, Baalbek, orta topraklarında Humus, doğuda Qasr al-Rahba ve güneyde Taberiye'ye uzanan ve arada kalan bölgeyi yöneten bağımsız Arap hanedanlık. Kısa süreliğine Fatımiler Devleti'ne, daha sonraysa Büyük Selçuklu Devleti'ne bağımlı hale gelmiştir. Hanedanlığın başkenti, baştan sona Halep olmuştur. Hanedan üyeleri orta ve kuzey Suriye'de hakimiyet göstermiş olan Beni Kilab kabilesi kökenlidir.

Aksungur El-Hacib, tam adıyla Kasım ad-Davla Ebu Said Aksunkur el-Hacib, Aq Sunqur al-Hajib ya da Aksungur el-Hacip, Büyük Selçuklu Devleti altında, Sultan Melikşah saltanat dönemi'nde, 1086 - 1094 arasında, Selçuklu Halep Emirliği yapan yönetici.

Tâi veya Abdulkerim et-Tai Billah veya Ebû Bekir Abdulkerîm "et-Tâʾi Billâh" bin Fadıl Muti Abbâsî Hâlifelerinin yirmidördüncüsüdür.

Nasır Davud, babası ölünce 1227 – 1229 döneminde kısa bir süre beşinci Eyyubiler Suriye Sultanlığı yapmış; bu sultanlıktan azlinden sonra 1229 – 1248 döneminde Kerek Emirliği görevine geçmiş; 1248'de bu emirlikten azledilikten sonra 21 Mayıs 1259'da Moğollardan kaçmakta iken Şam yakınlarında Buvayda köyünde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Pan-Arap renkleri</span>

Pan-Arap renkleri, siyah, beyaz, yeşil ve kırmızıdır. Her dört Pan-Arap renginden birinin belirli bir Arap hanedanını veya dönemini temsil etmesi amaçlanmıştır. Siyah Abbasilerin, beyaz Emevîlerin, yeşil Fatimilerin ve kırmızı ise Haşimilerin rengi idi. Bu dört renk 14. yüzyılda Iraklı şair Safiyeddin El-Hilli tarafından "beyaz eylemlerimiz, siyah savaşlarımız, yeşil bölgelerimiz ve kırmızı kılıçlarımız" olarak tarif edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Merînîler</span> Fasta hüküm sürmüş eski bir sultanlık

Merini Sultanlığı, bugünkü Fas'ı ve aralıklı olarak 13. yüzyılın ortalarından 15. yüzyıla kadar Cebelitarık çevresindeki Kuzey Afrika ve güney İspanya'nın bazı bölümlerini kapsıyordu. Sultanlık, Berberî kökenli Zenate kabilesine mensup Merini hanedanı veya Beni Abdülhakk olarak bilinen sünni müslüman bir aile tarafından yönetildi.

Bu sayfada, sünni müslümanlarca kurularak yönetilmiş devlet, beyliklerin ve hanedanların bir listesi yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Beni Münkız</span> Suriyeli Arap aile

Beni Münkız, 1081-1157 yılları arasında merkezi Şayzar olmak üzere Suriye'nin bazı şehirlerinde hüküm süren Arap hânedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika imparatorlukları listesi</span>

Bu liste maddesinde, bilinen Afrika imparatorlukları ve bunların başkentleri listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması</span> I. Dünya Savaşının ardından Osmanlı topraklarının parçalanması

Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması, I. Dünya Savaşı'nı takiben Kasım 1918'de İstanbul'un Britanya, Fransa ve İtalya askerleri tarafından işgal edilmesinin ardından başlayan jeopolitik bir süreçti. Parçalanma, özellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun Almanya ile ittifak kurmasının ardından yapılan Sykes-Picot Anlaşması gibi İtilaf Devletleri'nin savaşın ilk safhalarında yaptığı birtakım anlaşamalar üzerinden planlanmıştı. Eskiden Osmanlı İmparatorluğu'nu oluşturan büyük topraklar ve halklar, birkaç yeni devlete bölündü. Osmanlı İmparatorluğu; jeopolitik, kültürel ve ideolojik yönden önde gelen İslam devletiydi. Osmanlı'nın savaşın ardından parçalanması, Britanya ve Fransa gibi Batılı güçlerin Orta Doğu'ya hâkim olmasına sebep oldu ve modern Arap dünyası ile Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açtı. Anadolu Hareketi tarafından bu Batılı güçlere direnilse de, Osmanlı'nın ardıl devletleri kapsamında böylesi bir direniş II. Dünya Savaşı'nı takip eden hızlı dekolonizasyon sürecine kadar görülmedi.