İçeriğe atla

Müslüman Kardeşler (Suriye)

Müslüman Kardeşler Suriye
Arapça: الإخوان المسلمون في سوريا
KısaltmaMK Suriye
Genel başkanMuhammed Riyad el-Şefik
Kuruluş tarihi1945[1]
MerkezHalep veya Humus, Suriye
İdeolojiPanislamizm
Sünni İslamcılık
Cihatçılık
Uluslararası üyelikMüslüman Kardeşler
Suriye

Suriye Müslüman Kardeşleri (Arapça: الإخوان المسلمون في سوريا El-İhvan'ül Muslimun fi Suriya) İslamcı ideolojiye sahip Müslüman Kardeşler'in bir koludur.[2] Suriye'de bulunan Müslüman Kardeşler'in Mısır Kardeşleri ile zayıf bir bağı olduğu[3] ve grubun kuruluşunda kendisini ılımlı olarak ve en son manifestosu olan 2012 Nisan bildirgesinde amacını bireysel haklara saygıyı taahhüt eder ibaresi ile çoğulculuk ve demokrasiyi ilerletme olarak tanımladığı ve İslam kelimesine bir vurguda bulunmadığı belirtilir.[2][4] 1940 yılında kurulmuştur. Uzun yıllar özgür eylem veya faaliyet yapamamıştır. Suriye İç Savaşı başlayınca, Beşşar Esad yönetimine karşı muhaliflerin saflarına geçmiştir. Günümüzde başkanlığını Muhammed Riyad el-Şefik yapmaktadır. Merkezi Halep veya Humus'tadır.

Tarihçe

Suriye Müslüman Kardeşleri, 1930'ların sonlarında veya II. Dünya Savaşı yıllarında 1940'ların ortalarında Hasan el-Benna'nın arkadaşı ve meslektaşı (öğretmen) olan Mustafa al-Siba'i ve Muhammad al-Mubarak al-Tayyib tarafından kuruldu. Teşkilat 1950'lere gelindiğinde önemli birkaç politik parti kurdu.

Suriye, 1 Şubat 1958'de Birleşik Arap Cumhuriyeti adı altında Mısır ile birleşti. 27 Eylül 1961'de içlerinde Kerim en-Nahlavi (Abd al-Karim al-Nahlawi)'nin bulunduğu bir grup tarafından düzenlenen bir askeri darbe[5] sonrası ertesi gün 28 Eylül 1961'de yeni Suriye yönetimi Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden çekildiklerini açıkladı. İki gün sonrasında ise Suriye Arap Cumhuriyeti'nin yeniden kurulduğu açıklandı. Suriye, Mısır ile BAC adı ile birleştiğinde, Suriye'de bir politik parti olan ve Abdünnasır ile Mısır'da çatışma içinde bulunan MK'nin dağıtılması Nasır tarafından bir koşul olarak sunulmuştu. Ancak Müslüman Kardeşler 1963 darbesinden sonra yasaklandı.[6]

Suriye'nin ilk bağımsızlık yılında Suriye'deki Müslüman Kardeşler yasal muhalefetin bir parçasıydı ve 1961 genel seçimlerinde 10 sandalye aldılar. 1963 darbesinden sonra seküler, pan-Arap ve sosyalist özellikleri ile Baas Partisi iktidara getirildi, Müslüman Kardeşler ise yasaklandı.

Kardeşler, Baas Partisi iktidarına karşı 1976-1982 yılları arasında sürdürülen muhalefette önemli bir rol oynadı.[7][8] Bundan daha kapsamlı 1979-1982 ayaklanması sırasında binlerce silahlı ayaklanmacı ve 30.000'den fazla sivil[9] Suriye ordusu tarafından öldürüldüğünde[10] Müslüman Kardeşler'in, Suriye'deki etkin politik gücü önemli ölçüde kırıldı.

Baas Partisi, 1971'den beri Nusayri Esad ailesi tarafından yönetildi. Bu da Müslüman Kardeşler muhalefetine kimileri tarafından dinsel bir element olarak eklendi. 1970'lerin sonlarından itibaren yükselen anlaşmazlık 1982 yılındaki Hama Katliamı olarak tarihe geçen Hama Ayaklanması ile zirveye ulaştı ve Suriye Ordusu tarafından binlerce kişi öldürüldü.[10]

1980 tarihli ve 49 sayılı Acil Kanunu kapsamında Suriye'de Müslüman Kardeşler üyesi olmanın dahi idam cezası verilecek bir suç olduğu belirtildi.[11] Kardeşler, bundan sonra Suriye'de sahip olduğu bilinmeyen güçteki destek ağını sürdürmesine karşın sindirildi ve Londra ve Kıbrıs'ta yönetim merkezlerini açtılar. Son yıllarda şiddetten vazgeçti ve çoğulcu, demokratik siyasal bir sistem çağrısında bulunarak reformcu bir çizgi benimsedi. Son dönemde uzun yıllardır Londra'da politik bir mülteci olarak yaşayan Ali Sadr ed-Din el-Beyanuni Suriye'deki Müslüman Kardeşlerin önderliğini yaptı.

Köken ve ideoloji

1930'ların sonlarına doğru, Mısır'ın Kahire Üniversitesi'nde okuyan gençlerinden bir kısmı Hasan el-Benna'nın görüşlerini benimseyerek Müslüman Kardeşler teşkilatına katıldılar. Bu öğrenciler mezun olup Suriye'ye döndüklerinde, daha sonradan Suriye Müslüman Kardeşler grubu olacak bir derneği Muhammed Gençliği (Şebab Muhammed) adı altında kurdular. Suriye'de Müslüman Kardeşler (lexicorient.com'a göre) 1930'larda veya gazeteci yazar Robin Wright'a göre Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı yıl olan 1946'dan bir yıl önce 1945'te kuruldu. Suriye Müslüman Kardeşler'i kurucusunu Mustafa al-Siba'i olarak belirtti.[4] 1954'te, Cemal Abdünnasır'ın Mısır'da Müslüman Kardeşler'e yönelik yoğun operasyon başlattığı yıllarda kardeş örgütlerine yardım önerisinde bulundular.[12]

Müslüman Kardeşlerin Vehhabi veya Şii akımlardan etkilenen veya bütün bunları uzlaştırmak iddiasında bulunan selefi bir hareket oldukları öne sürüldüğü gibi Suriye'de olduğu gibi Sünni bir yapı taşıdıkları da iddialar arasında yer aldı.

1976–1982 / İslamcı ayaklanma

16 Haziran 1979'da Müslüman Kardeşler, Halep Topçu Okulu'nun askeri öğrencilerine yönelik 83 kişinin hayatını kaybettiği Halep Topçu Okulu saldırısını yaptılar.[13]

Irak'ın bu saldırıya lojistik ve askeri destek sağladığı ortaya atılan iddialar arasındaydı. 1979'da Halep Üniversitesi profesörü Yusef al Yusef öldürülür. O günlerde, aynı okulda tıp öğrencisi olan Wafa Sultan bu olaya tanık olmasının ve suikastçıların Allahu Ekber nidaları ile ateş açmasının kendisinde şok etkisi yarattığını anlatır. Suriye hükûmeti bu saldırıya aralarında Irak lehine casusluk ile suçlanan, İslami Direniş Hareketi mensubu olduğu iddia edilen 15 mahkûmu idam ederek karşılık verir. Bundan sonra ise Suriye'de özellikle de Halep'te şiddet olayları neredeyse günlük yaşanır hale gelir. Carre'ye göre, hükûmet bu olayları Müslüman Kardeşlere yükleme eğilimindedir.[14]

Kasım 1979'da Kardeşler bir kitapçıklarında:

İslam ilkelerinin çok dışında kalan despotluğun her biçimini reddediyoruz, yerini bir başkası alacağından Firavun'un düşmesini istemiyoruz. Din güçle empoze edilemez...[15]

Bugünlerde 8 Mart 1980 (Baas darbesinin onyedinci yılı) yaklaşmaktaydı. Neredeyse tüm Suriye kentleri protesto ve eylemlerle kilitlendi. Yönetim ezici üstünlükte askeri kuvvetler, tank ve helikopterlerle desteklenmiş on binlerce birlik sevk etti. Halep dolaylarında yüzlerce gösterici öldü ve sekiz bin kişi tutuklandı.[16] Nisan ayına gelindiğinde ayaklanma yaşanan bu derece vahim olaylar ile bastırılmıştı.[16] Müslüman Kardeşler üyeliği 7 Temmuz 1980 tarihinde geçirilen bir yasa ile idamlık cezalar arasında yer aldı. Ağustos ayında Halep'te bulunan askerlere düzenlenen saldırıdan sorumlu tuttuğu 80 mahalle sakini idam edildi. 1981'de ise Hama'da yaklaşık 400 kişi idam edildi.[17]

Ağustos, Eylül ve Kasım 1981'de Kardeşler, Şam'da bulunan askeri tesislere yönelik üç bombalı araç saldırısı gerçekleştirdi, yüzlerce kişi hayatını kaybetti. 2 Şubat 1982'de Müslüman Kardeşler Hama'da büyük bir ayaklanma başlattı ve hızla şehrin kontrolünü eline geçirdi. Esad yönetimi buna Hama'yı bombardımana tutarak karşılık verdi. Bir ay sonunda 10.000 ve 30.000 arasında kişi hayatını kaybetti. Hama ayaklanması Hama Katliamı'na dönüştü. Hama trajedisi Müslüman Kardeşlerin ve militan İslamcı hareketin yenilgisi ile sonuçlandı.[18][19]

Hama sonrası dönem

Hafız Esad, cezaevinde bulunan Müslüman Kardeşler üyelerinin bir kısmını 1990'ların ortalarında serbest bıraktı. 2000'deki ölümünden sonra başlangıçta politik tartışma ortamı için daha açık fikirli olduğu sinyallerini veren oğlu Beşar Esad yerini aldı. 2001'de yeni poliktik bir iklimi işaret etti. Müslüman Kardeşler, bulundukları Londra'dan politik şiddeti reddettiklerini ifade ederek, çağdaş, demokratik bir devlet çağrısında bulundular. Cezaevinde bulunan Kardeşler hükümlülerinin birçoğu serbest bırakıldı. Bununla birlikte bu reform kısa ömürlü oldu. Aynı yıl, güvencesi verilmiş olan bazı özgürlükler aniden iptal edildi.[20]

Ocak 2006 tarihli bir röportajda Kardeşler önderi Ali Sadrettin Beyanuni, Müslüman Kardeşler'in Şam hükûmetinin barış içerisinde değişmesini ve bir İslam Cumhuriyetini değil; sivil, demokratik bir devletin teşkil edilmesini istediğini söyledi.[21][22]

ABD diplomatik kaynaklarından geldiği belirtilen bir iddiaya göre, Beşar Esad, Hamas'ı davetsiz bir misafir olarak tanımlamış ve sözlerine şöyle devam etmiş; "Eğer etkin ve hareketli olmamı istersen, bütün partilerle irtibatlı olmalıyım. Hamas, Müslüman Kardeşler demektir ama biz onların var oldukları gerçeğiyle çalışmalıyız", diyerek babası tarafından sindirilen Müslüman Kardeşler ile Hamas'ı mukayese etti'. denir. Sonrasında Orta Doğu'ya barış getirilirse Hamas'ın yok olacağı, savında bulunduğu öne sürülür.[23][24]

Aralarında sürgündeki Müslüman Kardeşler, UDH, KDB, Sivil Toplum Örgütleri, KDC ve GH gibi muhalefet parti ve topluluklarının bulunduğu 250 imzalı; Şam Yönetimini Otoriter, totaliter ve hizipçi olarak tanımlayan 2005 Şam Bildirgesi ile diyalog ve bir diğerine saygı temelinde barışsever, tedrici reformların uyum ve uzlaşma ile sağlanması çağrısı yapıldı.[25]

2011 Suriye İç Savaşı

Mohja Kahf'a göre, 1976-1982 tarihlerinde Müslüman Kardeşler'in başlattığı ayaklanmaların aksine Mart 2011'de başlayan ayaklanma şiddet karşıtı seküler bir genç harekettir.[26] Bu kaynakta protestocuların yirmi ve otuzlu yaşlarda olan politik duruşu bulunmayan kişiler olduğu iddia edilir.

Foreign Policy dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, 2011 Mart ayında başlayıp devam eden 2011 Suriye Ayaklanmasında Müslüman Kardeşler başlatıcı rol almadı.[27][28] ve protestocu kalabalıklar kimi zaman Siyasal İslamcılarla özellikle de Müslüman Kardeşler ile birlikte değerlendilmelerine (28 Nisan 2011'deki Jasam, Daraa protestolarında olduğu gibi) açıkça karşı çıktılar.[29] Suriye Ayaklanması protestocularının çekirdek nüfusunun Müslüman Kardeşlerin önemli derecede varolmadığı bir dönemde yetişen gençlerden oluştuğu öne sürüldü.[30] Bununla birlikte, sınırdışı edilen muhalif gruplar arasında bulunan Müslüman Kardeşler 2011 Ayaklanması içinde yer alan muhalifler arasında Dominant bir Grup[3] veya Dominant Güç[2] olarak görüldü.[3]

2012'de Kardeşler eylemcileri, Sivilleri Koruma Komisyonu (SKK) oluşturdular. SKK'nın Suriye içinde bulunan silahlı birimlerin bir diğeri ile ve bunun yanında sınır ötesi destekçileri ile bağlantı kurması için görevlendirildiği düşünüldü. İnternet sitesinde ilişkili olduğu çok sayıda Humus, Şam, İdlip ve başka yerlerde bulunan hizipler sayılmaktadır. Bununla birlikte bu grupların birçoğu küçük ve genellikle kendilerini Özgür Suriye Ordusu ya da Suriye İslami Özgürlük Cephesi olarak tanımlamaktadırlar.[31] Suriye Müslüman Kardeşler örgütünün finansman sağlamak yoluyla hepsi birlikte Özgür Suriye Ordusu olarak tanımlanan farklı yapılardaki silahlı milislerinden dörtte bir veya üçte bir kadarını kontrol altında tutmakta olduğuna inanılmaktadır.[30]

Washington Post'ta yer alan bir habere göre, aynı zamanlarda Kardeşler önderleri Ürdün, Irak ve Lübnan gibi komşu ve yakın ülkelerde ve batıda bulunan kendilerine güvence veren ancak Suriye Politik Sisteminin geleceği üzerine bir hükmetme arzusu içinde bulunmadığı iddia edilen bir takım liderlere ulaştılar.[3]

2012'nin ortalarında The Guardian'da yazan Hassan Hassan'a göre; Kardeşler, Suriye Ulusal Konseyi'nde dominant durumuna gelirken Suriye dışında bir yapı oluşturdular. Suriye içindeki ayaklanmacı nüfus arasında olduğundan daha fazla Suriye dışındaki sürgünler arasında popüler hale geldiler.[32]

İran'a yönelik tutumu

Seyyid Kutub düşüncesinin İran devriminin gerçekleşmesinde büyük payı olduğu, özellikle İran Humeyni devrimi ideologlarından Ali Şeriati'yi de etkilediği belirtilir.[33] Başlangıçta, Müslüman Kardeşler Şii İslam'a karşı bir tutumda değildiler. Suriye Müslüman Kardeşleri Şah'a karşı Humeyni Devrimini desteklediler ve kendilerini Humeyni ile kıyasladılar. Hafız Esad'ı Suriye'nin Şah'ı olarak etiketlediler. Suriye'deki İslamcı ayaklanmalarında İran'ın desteğini umdular; ama Humeyni'nin bu ayaklanmada Suriye Müslüman Kardeşlerine karşı Hafız Esad rejmini desteklemesi üzerine İran'a karşı tavır aldılar.

Kişiler

  • Mohammed Farouk Tayfour – Vekil ve bakan, Suriye Ulusal Konseyinin ikinci başkanı.[3]
  • Molham al-Drobi – Kardeşler önderliğinin bir üyesi, Suriye Ulusal Konseyi Dış İlişkiler Komitesi üyesi.[3]
  • Ali Sadreddine Al-Bayanouni – Kardeşler eski önderi.[2]
  • Mohammad Riad al-Shaqfeh Şimdiki Kardeşler önderi.

Genel önderler

Mürşit : Suriye'deki Müslüman Kardeşler'in ("Üst Rehber" ya da "Genel Önderleri" (G.Ö.));

  •  Kurucu & Birinci Genel Ö. (1945 - 1964): Mustafa el-Sibai
  •  2. G.Ö (1964 - 1973): İssam el-Attar
  •  3. G.Ö (1973 - 1976): Abdül el-Fettah Ebu Gudda
  •  4. G.Ö (1976 - 1981): Adnan Saad ed-Din
  •  5. G.Ö (1981 - 1985): Hasan Huveydi
  •  6. G.Ö (1985 - 1985): Münir Gadban
  •  7. G.Ö (1985 - 1986): Edip el-Gaci
  •  8. G.Ö (1986 - 1991): Abdül el-Fettah Ebu Gudda
  •  9. G.Ö (1991 - 1996): Hasan Huveydi
  • 10. G.Ö (1996 - 2010): Ali Sadr ed-Din el-Beyanuni
  • 11. G.Ö & Şimdiki Önder (2010 - günümüz): Muhammed Riyad eş-Şefik

Kaynakça

  1. ^ "من نحن – الإخوان المسلمون في سورية" (Arapça). 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021. 
  2. ^ a b c d Khaled Yacoub Oweis "Syria's Muslim Brotherhood rise from the ashes," 15 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reuters (6 May 2012).
  3. ^ a b c d e f Syria’s Muslim Brotherhood is gaining influence over anti-Assad revolt 9 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. By Liz Sly, Washington Post 12 May 2012
  4. ^ a b "Syria Muslim Brotherhood Issues Post-Assad State-for-All Commitment Charter," 17 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ikhwanweb.com (The Muslim Brotherhood's Official English web site) (7 April 2012).
  5. ^ "Suriye Siyasi Tarihi, Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-1961)". 31 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  6. ^ "Looklex Encycloapaedia". 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  7. ^ Middle East Watch. Syria Unmasked: The Suppression of Human Rights by the Assad Regime. New Haven: Yale UP, 1991
  8. ^ Wright, Dreams and Shadows, 2008, p.248
  9. ^ "Majalla, The Brotherhood Starts Anew In Syria". 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  10. ^ a b Tore Kjeilen (20 Eylül 2000). "Looklex encyclopedia". Lexicorient.com. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012. 
  11. ^ "Death Penalty Worldwide, Syria". 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  12. ^ Carré , 125.
  13. ^ Talhamy, Yvette (Sonbahar 2009). "The Syrian Muslim Brothers and the Syrian-Iranian Relationship". The Middle East Journal. 63 (4). ss. 561-580. doi:10.1353/mej.0.0088. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2013. 
  14. ^ Carré , 135-7.
  15. ^ Carré, 139.
  16. ^ a b Carré, 141–146.
  17. ^ Carré, 148–151.
  18. ^ Carré, 159.
  19. ^ ICG, 4.
  20. ^ ICG, 4, 7–8.
  21. ^ McCarthy 2006.
  22. ^ Wright, Dreams and Shadows, 2008, p.246
  23. ^ Nahmias, Roee (30 Kasım 2010). "Assad: Iran won't attack Israel with nukes". ynetnews.com. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2010. 
  24. ^ Meris Lutz (2 Aralık 2010). "Syria's Assad seems to suggest backing for Hamas negotiable, leaked cables say". Los Angeles Times. 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2010. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  26. ^ Mohja Kahf, The Syrian Revolution Then and Now: A Young Nonviolent Movement and the Ensuing Armed Struggle," Special Report from Friends for a Non-Violent World, St. Paul, Minnesota, February 28, 2013 http://www.fnvw.org/vertical/Sites/%7B8182BD6D-7C3B-4C35-B7F8-F4FD486C7CBD%7D/uploads/Syria_Special_Report-web.pdf 13 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  28. ^ http://www.fnvw.org/vertical/Sites/%7B8182BD6D-7C3B-4C35-B7F8-F4FD486C7CBD%7D/uploads/Syria_Special_Report-web.pdf 13 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., pp. 12-14.
  29. ^ http://www.youtube.com/watch?v=6wxBIwCq9rY 15 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dakika 2:30'a bakınız.
  30. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2013. 
  31. ^ Lund, Aron (5 Ekim 2012). "Holy Warriors". Foreign Policy. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2012. 
  32. ^ Syrians are torn between a despotic regime and a stagnant opposition 16 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. guardian.co.uk| Hassan Hassan| 23 August 2012
  33. ^ Müslüman Kardeşlerden Yeni Osmanlılara İslamcılık, Selin Çağlayan, İmge Kitabevi, S.240

Daha geniş bilgi için

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hama Katliamı</span> Suriye hükûmetinin, Hamadaki ayaklanmayı bastırmak amacıyla gerçekleştirdiği katliam

Hama katliâmı, 2 Şubat 1982'de Suriye hükûmetinin Müslüman Kardeşler'in Hama şehrinde başlattığı ayaklanmayı bastırmak amacıyla saldırarak binlerce kişiyi öldürdüğü katliam. Uluslararası Af Örgütü'ne göre ölenlerin sayısı 10.000-25.000 arasında olmasına rağmen gerçek rakam bunun çok üstünde veya altında olabilir. Suriye hükûmeti ölenlerin sayısı hakkında resmî bir açıklama yapmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman Kardeşler</span> uluslararası Sünni İslamcı örgüt

Müslüman Kardeşler Cemiyeti ya da İhvânü'l-Müslimîn, Arap dünyasının en eski, en etkili ve en büyük İslamcı hareketi olmakla birlikte birçok Arap ülkesindeki en geniş siyasi muhalif örgütüdür. Mısır'da 1928 yılında İslam alimi ve okul öğretmeni olan Hasan el-Benna tarafından pan-İslamist, şeriatçı, dinî-siyasi amaçlarla çalışan toplumsal hareket olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Beşşar Esad</span> Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Beşşaru Hafızı'l-Esed veya kısaca Beşşaru'l-Esed, Suriye devlet başkanı ve Suriye Baas Partisi'nin lideridir. İsminin Beşar Esad, Beşşar Esed gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı</span> Suriyede 2011den beri süren iç savaş

Suriye İç Savaşı, Suriye ordusu, Suriye hükûmeti ve Suriye'deki iç isyancılar arasında başlayan, sonrasında Irak ve Şam İslam Devleti, El Nusra ve bazı Kürt, Türkmen, Dürzi ve Süryani grupların da katıldığı, son dönemde ise Rusya, İran, Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye ve İsrail gibi dış güçlerin de sınırlı ve düzenli olarak dâhil olduğu çatışmalardır. Gösteriler 15 Mart 2011'de başlamış ve Nisan 2011 tarihinde ülke çapında yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Naci el-Utri</span>

Muhammed Naci el-Utri, Suriyeli siyasetçi. 2003-2011 yılları arasında Suriye Başbakanı olarak görev yaptı.

Müslüman Kardeşler, Hasan el-Benna tarafından İsmailiye, Mısır'da Mart 1928'de İslamcı bir dinsel, politik ve sosyal hareket olarak kuruldu. Grup diğer nüfusu müslüman olan ülkelere de yayıldı, ancak en geniş veya en geniş olduğu düşünülen yapılanmalarından birisini Mısır'da, yıllar boyunca en kapsamlı, en iyi organize olmuş ve en disiplinli politik muhalefet yapılanmalarından birisi olarak kurdu. 1948, 1954, 1965 yıllarında birbirini takip eden örgüt ve devlet arasında karşılıklı komplo ve suikast suçlamaları ile geçen yılların ardından 2011 yılı devrimi ile İhvan-ı Müslimin yasal olarak tanımlanan bir organizasyon haline geldi. ve 30 Nisan 2011'de Özgürlük ve Adalet Partisi adı ile Mısır'da genel seçimlere katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'deki İslamcı ayaklanma</span> Suriyede 1976dan 1982ye kadar süren şiddetli isyan

Suriye'deki İslamcı ayaklanma, Müslüman Kardeşler'in 1976'da suikastlarla başlattığı, 1980 yılından 1982 yılında kadar ise bir dizi ayaklanma ile devam eden ayaklanmadır. Ayaklanma, Suriye'yi kontrol eden laik Baas Partisi'ne karşı çıkarıldı. İslamcılar sivillere, devlet görevlilerine ve askerlere yaptıkları saldırıların ardından ayaklanma çıkardı ve 1982 Hama Harekâtı ile ayaklanma bastırıldı.

1964 Hama isyanı, Suriye'de 1963 darbesi ile iktidara gelen laik Baas Partisi ile İslamcı Müslüman Kardeşler arasındaki ilk çatışmadır. İsyan, askerî güçle bastırıldı. 70-100 isyancı öldürülmesi ile biten isyan sonucunda Hama kentindeki bazı mahalleler harap oldu. Hama daha sonra, Suriye'deki İslamcı ayaklanmanın merkezi olacaktı.

Baas Taburları olarak da bilinen Baas Tugayları, neredeyse tamamen Sünni Müslümanların Suriye Baas Partisi üyelerinden oluşan gönüllü bir milis. Suriye'den ve birçok Arap ülkesinden, Beşar Esad'ın Suriye Hükûmetine sadık, Halep'te, Bölge Sekreteri Hilal Hilal'in komutasında kuruldu. İsyancılar, Halep'in doğu yarısının çoğunu 2012 yazında aldı. İlk olarak, Baas Tugayları, hükûmet binalarını ve diğer kilit tesisatları korumak için kullanıldı. Şehirde, ancak güçleri Kasım 2012'deki 5.000 üyeden Aralık 2013'te 7.000'e yükseldikçe rolleri genişlemiştir. O zamandan beri de Lazkiye ve Tartus'ta birimler oluşmuştur. 2013'ün sonunda Tugaylar Şam'da konuşlandırmaya başladı, kontrol noktalarını yönetmeye ve "hafif lojistik operasyonları" yürütmeye başladı. 2014'ün başlarında Eski Halep Şehri'ne düzenlenen saldırıya öncülük ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Emin el-Hafız</span> Suriye Arap Cumhuriyeti 3. Cumhurbaşkanı

Emin el-Hafız Suriyeli politikacı, asker. Baas Partisi üyesi olan Hafız, 27 Temmuz 1963 - 23 Şubat 1966 tarhileri arasında Suriye devlet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye tarihi</span> Suriyenin tarihi

Suriye tarihi, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarında ve Suriye bölgesinde meydana gelen olayları kapsar. Antik çağlar boyunca, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti toprakları, Sümerler, Mitanniler, Asurlular, Babiller, Mısırlılar, Hititler, Kenanlılar, Fenikeliler, Aramiler, Amoriler, Persler, Yunanlar ve Romalılar dahil olmak üzere çeşitli medeniyetler tarafından işgal edildi ve yönetildi. Suriye, ilk kez 24 Ekim 1945'te, Suriye hükûmeti tarafından Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın imzalanmasıyla bağımsız bir ülke olarak ortaya çıktı ve Nisan 1946'da Fransa'nın Milletler Cemiyeti tarafından verilen Suriye'nin "nüfusa idari tavsiye ve yardım sağlama" yetkisi fiilen sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">2007 Suriye devlet başkanlığı seçimi</span> Suriyenin cumhurbaşkanını belirleyen seçim

Devlet başkanı adayı Beşşar Esad'ı onaylamak için bir referandum, Suriye Halk Meclisinin 10 Mayıs 2007'de görevdeki ikinci dönemine önermek için oy birliğiyle oy vermesinin ardından 27 Mayıs 2007'de Suriye'de yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">1966 Suriye askerî darbesi</span> Suriyede neo-Baasçıları iktidara getiren askeri darbe

1966 Suriye askerî darbesi, 21-23 Şubat tarihleri arasında Suriye Arap Cumhuriyeti hükûmetinin devrildiği ve değiştirildiği olaylara atıfta bulunur. Arap Sosyalist Baas Partisi'nin iktidardaki Ulusal Komutanlığı, partinin Salah Cedid liderliğindeki Askeri Komite ve Bölge Komutanlığı birliği tarafından iktidardan uzaklaştırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Düzeltici Hareket (Suriye)</span> Hafız Esad liderliğindeki 1970 darbesi

Düzeltici Hareket Düzeltici Devrim veya 1970 darbesi olarak da anılan olay, Suriye'de 13 Kasım 1970'te General Hafız Esad liderliğindeki bir darbeyle başlatılan siyasi bir hareketti. Esad'ın Suriye'de devrimci kabul edilen reform programı, devletin ve Baas partisinin "milliyetçi sosyalist çizgisini" sürdürmeyi ve geliştirmeyi amaçlıyordu. Esad, 2000 yılındaki ölümüne kadar Suriye'yi yönetecekti ve ardından yerine oğlu Beşşar Esad geçti.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin modern tarihi</span> 1918 sonrası Suriye tarihi

Suriye'nin modern tarihi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlıların Suriye üzerindeki kontrolünün Fransız kuvvetleri tarafından sona erdirilmesi İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi'nin kurulmasıyla başlar. Kısa ömürlü Suriye Arap Krallığı 1920'de ortaya çıktı, ancak kısa bir süre sonra Fransız Mandası halini aldı. Manda, kısa ömürlü özerk Halep Devleti, Şam Devleti, Nusayri Devleti ve Cebel el-Dürzi Devleti'ni kurdu. Özerklikler 1930'da Mandatör Suriye Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü. Suriye Cumhuriyeti, Nisan 1946'da bağımsızlığını kazandı. Cumhuriyet, Arap-İsrail Savaşı'na katıldı ve 1950'ler ve 1960'lar boyunca siyasi istikrarsızlık durumunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de siyaset</span> Suriyenin siyasi sistemi

Suriye Arap Cumhuriyeti'nde siyaset, çok partili temsili olan yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşir. Devlet Başkanı Beşşar Esad ve onun Arap Sosyalist Baas Partisi, 1970 darbesinden bu yana ülke siyasetinde baskın güçler olarak kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi Merkez Komutanlığı</span> Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesinin yönetim organı

Arap Sosyalist Baas Partisi Merkez Komutanlığı, Arap Sosyalist Baas Partisi Ulusal Komutanlığı ile Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölge Komutanlığının 2018 yılında birleşmesiyle kurulmuştur, Suriye'deki Baas Partisi örgütünün ve Suriye liderliğindeki Baas hareketinin yönetim organıdır. Selefi olan Bölge Komutanlığı, bölge kelimesinin Arap devleti anlamına geldiği Baas ideolojisinden kaynaklanmaktadır. 2012 yılına kadar, Suriye Anayasası'na göre, Merkez Komutanlığı devlet başkanı adayı gösterme yetkisine sahipti. Anayasa, Merkez Komutanlığı genel sekreterinin Suriye devlet başkanı olduğunu belirtmezken, Baas Partisinin üyesi olduğu Ulusal İlerici Cephenin (UİC) tüzüğünde devlet başkanı ve genel sekreterin UİC başkanı olduğu belirtilmektedir, ancak bu herhangi bir yasal belgede belirtilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesinin tarihi</span>

Bu madde, Baas Partisinin Suriye Bölgesel Şubesinin tarihini detaylandırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Casim Elvan</span> Suriyeli asker (1928-2018)

Casim Elvan, özellikle Şam yakınlarındaki Katana Üssü'nün komutanlığını yaptığı Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde (1958-1961) Suriye Ordusunun önde gelen yarbaylardan biriydi. BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın sadık bir destekçisi olan Elvan, Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasına karşı çıktı ve 1962'de ayrılıkçı hükûmeti devirmek için iki başarısız darbe girişimine liderlik etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.