İçeriğe atla

Münir Nurettin Selçuk

Münir Nurettin Selçuk
Genel bilgiler
Doğum1900
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm27 Nisan 1981 (81 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Başladığı yerTürk
TarzlarTürk müziği
MesleklerBestekâr, Şarkıcı
ÇalgılarTanbur
Etkin yıllar1920-1981
İlişkili hareketlerAlâeddin Yavaşça, İnci Çayırlı, Emel Sayın, Bekir Sıdkı Sezgin

Münir Nurettin Selçuk (1900, İstanbul - 27 Nisan 1981, İstanbul), Klasik Türk müziği şarkıcısı ve bestecisidir.

Yaşamı

1900'de İstanbul, Sarıyer'de doğdu. Doğum yılı farklı kaynaklarda 1899, 1901 ya da 1902 olarak da gösterilmiştir. Mülgâ Dâire-î Sâadet Âmiri, Divân-ı Hümâyun muavini ve Dârülfünûn ilâhiyat şubesi muallimlerinden Mehmed Nuri Bey ile Fatma Hanife Hanım'ın oğludur.

Anne tarafından Germiyanoğulları Beyliği'ni kuran âileye mensuptur. Münir Nurettin Selçuk, 1928 senesinde Enise Selçuk ile evlenmiş ve eşinin ölümüne kadar (1966) evli kalmıştır. Bu evliliğinden kızı Meral Selçuk; Şehime Erton'la olan beraberliğinden ise Timur Selçuk ve Selim Selçuk dünyaya gelmiştir.[1] Nükhet Sirel, Roksan Selçuk, Mercan Selçuk ve Hazal Selçuk'un ise dedesidir.

3 Haziran 1920 tarihli Spor Alemi dergisinde Saint Joseph Lisesi futbol takımı ve Fenerbahçe ikinci takımını bir arada gösteren resimde, ayakta en solda Münir Nurettin Selçuk.
Aşiyan Mezarlığı'ndaki mezarı
Kadıköy Kalamış Parkı'nda Münir Nurettin Selçuk büstü.

On beş yaşında Dâr-ül Feyz-î Musikî Cemiyeti'ne öğrenci olarak girdi. 1907'de Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesi'ni bitirip Kadıköy Sultanîsi'ne yazıldı. Aynı yıl Darülelhan'a da girdi, Zekaizade Ahmed Efendi'den dört yıl ders aldı.

Ailesinin ısrarı ile ziraat öğrenimi[2] için gittiği Macaristan’dan 1917 yılında geri döndü. Dâr-ül Feyz-î Mûsikî Cemiyeti'ne devam etti. Ahmet Irsoy ve Bestenigâr Ziya Bey'den müzik dersleri aldı. Münir Nurettin, bestekârlığa 1920 yılında Tevfik Fikret’in “Bu bir terânedir” şiirine yaptığı bir besteyle başladı. İkinci olarak “Sensiz ey şûh gözlerim avâre kalbim ağlıyor” güfteli şarkısını besteledi ve bu iki eserden sonra yirmi yıl süreyle beste yapmadı.

1923 yılında askerliği sırasında Mızıka-î Hümâyûn’da, sonradan da Riyâset-î Cumhur Mûsikî Heyeti’nde çalışan Münir Nurettin Bey, eski okuyuşla yeni anlayışı birleştirerek alışılagelenden çok farklı bir üslupla, 1928’de Sahibinin Sesi firmasında ilk plaklarını yaparak dikkatleri üzerine çekti. Aynı yıl Paris’e giderek ses tekniği konusunda öğrenim gördü. Aynı zamanda özgün bir ses tekniği eğitimi görmüş ilk Türk müziği ses sanatçısı olan Münir Nurettin, 19.yüzyıl İtalyan opera şarkıcılığının izlerini taşıyan icrâ üslûbu Bel Canto'dan etkilendi.

Türk müziği tarihinde ilk kez solist olarak konser veren Münir Nurettin Bey, ilk solo konserini 1930 yılında, şimdiki Ses Tiyatrosu’nda[3] vererek büyük ilgi topladı ve hayranlık uyandırdı. Konserlerde frak giyen ve ayakta şarkı söyleyen, aynı zamanda koro eşliğinde solo okuma geleneğini de ilk kez uygulayan sanatçı oldu. Batıdan gelen opera, tango gibi etkileri, kendi Türk müziği okuyuş üslûbuna dahil etti.

Beste çalışmalarına asıl 1940-1941 yıllarından sonra başlayan Münir Nurettin, İstanbul’a döndükten sonra otuz yılı aşkın bir süreyle İstanbul Belediye Konservatuvarı icrâ heyetinde görev yaptı. Birçok genç kuşak sanatçısının yetişmesine katkıda bulunan Selçuk’un özel olarak ders verdiği kişiler arasında Türk müziği ses sanatçısı olan Alâeddin Yavaşça da vardır.

Yeşilçam'a da giren Selçuk, Muhsin Ertuğrul'un ilk müzikal film denemesi olan "Allah'ın Cenneti" filminde rol aldı.[4] Bir dönem Ayhan Işık'a müzik dersleri verdi.

Münir Nurettin Selçuk, 27 Nisan 1981'de evinde öldü. Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi.

Bazı Eserleri

  • Aziz İstanbul (Güfte: Yahya Kemal Beyatlı)
  • Beni Kör Kuyularda Merdivensiz Bıraktın (Şiir: Ümit Yaşar Oğuzcan)
  • Bir Söz Dedi Canan ki Keramet Var İçinde
  • Rindlerin Akşamı (Dönülmez Akşamın Ufkundayız) (Güfte: Yahya Kemal Beyatlı)
  • Dumanlı Başları Göklere Ermiş
  • Endülüs'te Raks (Şiir: Yahya Kemal Beyatlı)
  • Gül Yüzünde Göreli Zülf-i Semen-say Gönül
  • Hülyama Doğan Son Güneşim
  • Kalamış
  • Ne Doğan Güne Hükmüm Geçer Ne Halden Anlayan Bulunur
  • Rindlerin Ölümü
  • Safa-yı Metle Parıldasın Camımız
  • Sen Şarkı Söylediğin Zaman
  • Sessiz Gemi (Şiir: Yahya Kemal Beyatlı)
  • Son Hevesimde
  • Söyle Sevgili
  • Varalım Kuy-ı Dilaraya Gönül Hu Diyerek
  • Yedi Renk Üstüne Hareli Dağlar

Kaynakça

  1. ^ "Babama ithafen..." 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 
  2. ^ Türk musikisinin büyük ve olgun ses üstadı, yeri doldurulmaz büyük kıymet Münir Nureddin Selçuk (yazan: Zeki Tükel) Radyo Haftası Dergisi Sayı 7, 8 Temmuz 1950
  3. ^ EKSD (16 Eylül 2017). "Münir Nureddin Selçuk Eserleri". Esendere Kültür ve Sanat Derneği. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  4. ^ "O unutulmaz sesi doğduğu semtte dinleyin". 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yahya Kemal Beyatlı</span> Türk yazar ve siyasetçi

Yahya Kemal Beyatlı, doğum adıyla Ahmed Agâh, Türk şair, mütefekkir, yazar, siyasetçi ve diplomattır.

Zehra Nesrin Sipahi,, Türk klasik Türk müziği sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Yaşar</span> Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi (1930-2017)

Necdet Yaşar,. Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Yavaşca</span>

Mehmet Alaettin Yavaşca, Türk tıp doktoru ve Klasik Türk müziği sanatçısı.

<i>Kendi Gök Kubbemiz</i>

Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal Beyatlı'nın üç bölümden oluşan şiir kitabı.

<span class="mw-page-title-main">Aşiyan</span> İstanbul, Beşiktaşta İstanbul Boğazına bakan bir semt

Aşiyan, İstanbul'un Avrupa yakasında, Beşiktaş ilçesine bağlı, İstanbul Boğazı'na bakan bir semt. Ayrıca "Aşiyan" Farsça bir kelime olup "ev, yuva" anlamına gelmektedir.

Esat Kabaklı, Türk halk müziği sanatçısı.

Cinuçen Tanrıkorur Türk bestekâr ve ud virtüözü, müzikolog ve şarkı sözü yazarı. İtalyan lisesi mezunudur. Uzun yıllar TRT'ye verilen müzik eserlerini inceleyen komisyonun başkanlığını yaptı. Müzik hayatı boyunca 505 beste yapmıştır. Şedd-i sabâ, Zâvil-aşiran ve Gülbûse makamlarını terkip etmesiyle birlikte bu makamlarda klasik fasılları da mevcuttur. 1986'da Fransız Devlet Radyosu'nca LP'si yapılan ilk Türk sanatçısı unvânına sahiptir. Münir Nurettin Selçuk'tan sonra Yahya Kemal’in şiirlerini en çok besteleyen ikinci kişidir. Feyzi Halıcı şiirlerinden pek çok bestesi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Niyazi Sayın</span> Türk neyzen

Niyazi Sayın, Türk neyzen, ebru sanatçısı ve fotoğrafçı. Sanat Musıkisinin ney üstatlarından Mesut Cemil Bey ve İstanbul ekolünün temsilcisidir.

Endülüs kavramı aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Mualla Mukadder Atakan</span> Türk şarkıcı

Mualla Mukadder Atakan, sesinin güzelliği ile olduğu kadar kendi güzelliği ile de tanınmışTürk Müziği ses sanatçısı.

<i>Emel Sayın Münir Nurettin Selçuk Söylüyor</i>

Emel Sayın Münir Nurettin Selçuk Söylüyor, Münir Nurettin Selçuk'un öğrencisi Emel Sayın tarafından seslendirilen Münir Nurettin Selçuk şarkılarından oluşan canlı konser kaydını içeren Emel Sayın albümüdür. Ayrıca albümde Timur Selçuk, şarkılara koro eşliğinde eşlik etmiştir.

Meral Uğurlu, Türk Sanat Müziği yorumcusu.

Fahire Fersan, Türk kemençe sanatçısıdır. Fersan'ın babası, padişah II. Abdülhamid'in mabeyincisi Faik Bey, kız kardeşi tanburî Faize Ergin ve kocası besteci tanburî Refik Fersan'dır.

<i>Ey Şûh-i Sertab</i> Sertab Erenerin stüdyo albümü

Ey Şûh-i Sertab, Sertab Erener'in dokuzuncu stüdyo albümü. Türk Sanat Müziği şarkılarından oluşur. Erener kendisine de Sertab ismini veren babasına ithafen hazırladığı albümde 15 klasik eseri seslendirmiştir.

Dönülmez Akşamın Ufkundayız veya Rindlerin Akşamı, sözleri Yahya Kemal Beyatlı'ya, müziği Münir Nurettin Selçuk'a ait segâh makamı, düyek usûlündeki şarkıdır. Şarkı Münir Nurettin Selçuk, Bülent Ersoy, Zeki Müren, Sertab Erener ve Tarkan gibi sanatçılar tarafından söylenmiştir.

Santurî Ethem Bey Santur müziğinin son dönem Osmanlı döneminin en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilen Türk bestekâr.

Emin Ongan, keman üstadı klasik Türk müziği bestecisi, Üsküdar Musikî Cemiyeti'ne ismi verilen eski başkanlarından.

<i>Nadide</i> (albüm)

Nadide, Nükhet Duru'nun dokuzuncu albümüdür.

Yusuf Sadun Aksüt,, Türk bestekâr ve tamburi.