İçeriğe atla

Münih Metrosu

Münih Metrosu
Almanya genelinde kullanılan
metro (U-Bahn) logosu
Dietlindenstraße İstasyonu'na
gelen bir U6 metro treni
Genel
Yerel adıU-Bahn München
SahibiMünih Belediyesi
Hizmet alanıMünih
Taşıma türüMetro
Hat sayısı8
İstasyon sayısı96
Yıllık yolcu sayısı390 milyon[1]
Hizmet
İnşaata başlama1 Şubat 1965
Hizmete giriş19 Ekim 1971
İşletmeci(ler)Münchner Verkehrsgesellschaft
Taşıt sayısı508
Teknik
Sistem uzunluğu95 km
Hat açıklığıStandart (1435 mm)
Ortalama hız35,3 km/h[2]
Sistem haritası

Münih metrosu (Almanca: U-Bahn München), Almanya'nın Bavyera Eyaleti'nin başkenti Münih'in metro ağıdır.

Almanca adı olan U-Bahn, Untergrundbahn yani "yeraltı demiryolu" kelimesinin kısaltmasıdır. 1971 yılında faaliyete geçmiş olan sistem,[3] belediyeye ait olan Münchner Verkehrsgesellschaft (Münih Ulaşım Şirketi) ya da kısaca MVG tarafından işletilmektedir. Münih metro ve banliyö tren hatları (Almanca: S-Bahn München), Münchner Verkehrs- und Tarifverbund (Münih Ulaşım ve Tarife Birliği) ya da kısaca MVV'nin bir parçası olarak birbirine bağlanmıştır. Bu sayede Münih içinden çevre belediyelere elektrikli demiryolu hatlarıyla ulaşılabilmektedir. Günümüzde metro sistemi, sekiz hat ve 96 istasyondan oluşmakta; 95 kilometrelik bir rotada 508 trenle hizmet vermektedir.[4]

Hatlar ve istasyonlar

Münih metrosu günümüzde sekiz hattan oluşmaktadır. Bu hatlardan U7, U1 ile U2'nin; U8, U2 ile U3'ün yoğun zamanlarda birleştiği geçici hatlardır.[5] Metro ağındaki 96 istasyondan dört hattın kesiştiği, iki katlı Münih Garı ve Sendlinger Tor İstasyonu, MVG tarafından iki kez sayılmakta ve istasyon sayısı 100 olarak verilmektedir.[2]

Hat Terminal Önemli ara istasyonlar Terminal Hat uzunluğu Toplam istasyon sayısı İstasyonlar arası ortalama uzaklık
U1Olympia-EinkaufszentrumRotkreuzplatz - Münih Garı - Sendlinger Tor - Kolumbusplatz Mangfallplatz12,185 km 15 870 m
U2FeldmochingHarthof - Scheidplatz - Münih Garı - Sendlinger Tor - Kolumbusplatz - Giesing - Innsbrucker Ring - Trudering Messestadt Ost24,377 km 27 938 m
U3MoosachOlympia-Einkaufszentrum - Olimpiyat Merkezi - Scheidplatz - Münchner Freiheit - Odeonsplatz - Marienplatz - Sendlinger Tor - Implerstraße - Obersendling Fürstenried West21,204 km 25 884 m
U4WestendstraßeHeimeranplatz - Münih Garı - Karlsplatz (Stachus) - Odeonsplatz - Lehel - Max-Weber-Meydanı Arabellapark9,245 km 13 770 m
U5Laimer PlatzWestendstraße - Heimeranplatz - Münih Garı - Karlsplatz (Stachus) - Odeonsplatz - Lehel - Max-Weber-Meydanı - Doğu Garı - Innsbrucker Ring Neuperlach Süd15,435 km 18 908 m
U6Garching-Araştırma MerkeziFröttmaning - Freimann - Studentenstadt - Münchner Freiheit - Odeonsplatz - Marienplatz - Sendlinger Tor - Implerstraße - Harras Großhadern Kliniği27,416 km 26 1.097 m

(Şehir içindeki kısmında 860 m)

U7Batı MezarlığıRotkreuzplatz - Münih Garı - Sendlinger Tor - Kolumbusplatz - Giesing Garı - Innsbrucker Ring Neuperlach Zentrum17
U8Olimpiyat MerkeziScheidplatz - Königsplatz - Münih Garı Sendlinger Tor9

Tarihçe

Münih için bir metro ağı kurma planları oldukça eskiye dayanmaktadır. Nazi hareketinin başladığı kent olan Münih'i, "Hauptstadt der Bewegung" (Hareketin Başkenti) olarak gören Naziler, kenti bu unvana uygun bir hale getirmek için büyük planlar yapmışlardır. Metro ağının inşası da bu planlara dahildir. Ayrıca o dönemde Münih'in başlıca toplu taşıma aracı olan tramvay ağının yetersiz kaldığını göstermek için yeni tramvay alımını da yasaklamışlardır. 1930'ların sonlarında metro inşaatı, Münih'in ana Luteryan kilisesi olan Matthäuskirche'nin "trafik engeli" olduğu için yıkıldığı Lindwurmstraße ve Sonnenstraße'de başlamıştır. 1941'de II. Dünya Savaşı'nın yoğunlaşmasıyla inşaat durdurulmuş; savaşın ardındansa öncelik, büyük hasar görmüş tramvay ağını[2] yeniden inşa etmeye verilmiştir. Bununla birlikte, 1950'lerde bile, Münih Belediye Meclisi, yeryüzü trafiğinin fazla artması nedeniyle, birkaç tramvay hattının yeraltına alınması planlarını görüşmüştür. Ancak 1964 yılında planlar değiştirilmiş ve gerçek bir metro ağının inşasına karar verilmiştir.[6]

İnşaat, 1 Şubat 1965 tarihinde Ungererstraße'deki Kuzey Mezarlığı'ndan başlamıştır. 1966 yılında, 1972 Yaz Olimpiyatları'nın Münih'te yapılacağı duyurulunca, inşaat Olimpiyat hattının zamanında bitirilmesi için hızlandırılmıştır. 19 Ekim 1971'de 12 kilometre uzunluğundaki ilk hat, Kieferngarten ile Goetheplatz arasında hizmete girmiştir. 8 Mayıs 1972'deyse Münchner Freiheit ve Olimpiyat Merkezi arasındaki hat banliyö treni hattının faaliyete geçmesinden sadece 10 gün sonra açılmış; Olimpiyat Oyunları sırasında oluşan talebi karşılamak içinse Nürnberg'den tren ödünç alınmıştır. Metro ağı, 1980 yılından bu yana sürekli genişlemektedir. Son genişleme 11 Aralık 2010'da U3'ün, iki durak eklenerek Moosach'a uzatılmasıyla gerçekleştirilmiştir.[7]

Olympia-Einkaufzentrum İstasyonu
Sendlinger Tor İstasyonu
Feldmoching İstasyonu
Hatların açılma ve uzatılma tarihleri
Açılış tarihi Hat Kısım Uzunluk Yeni istasyon sayısı
19 Ekim 1971 U6Kieferngarten – Goetheplatz 12,0 km 13
8 Mayıs 1972 U3Münchner Freiheit – Olimpiyat Merkezi 4,0 km 4
Goetheplatz – Münchner Freiheit[not 1]
22 Kasım 1975 U6/U3Goetheplatz – Harras 2,7 km 2
28 Mayıs 1978 U6/U3Poccistraße 0,0 km 1
18 Ekim 1980 U1/U2Münih Garı – Innsbrucker Ring 16,0 km 18
U2Münih Garı – Scheidplatz
Innsbrucker Ring – Neuperlach Süd
Scheidplatz – Olimpiyat Merkezi[not 1]
16 Nisan 1983 U6/U3Harras – Holzapfelkreuth 2,7 km 3
28 Mayıs 1983 U1-Batı Münih Garı – Rotkreuzplatz 3,3 km 3
10 Mart 1984 U5Westendstraße – Karlsplatz (Stachus) (4,6 km)
+ U6/U3 bağlantısı (1,4 km) 		6,0 km 6
1 Mart 1986 U5Karlsplatz (Stachus) – Odeonsplatz 0,7 km 1
24 Mart 1988 U5Westendstraße – Laimer Platz 1,4 km 2
27 Ekim 1988 U4/U5Odeonsplatz – Max-Weber-Meydanı (1,9 km) 7,7 km 7
U5Max-Weber-Meydanı – Innsbrucker Ring (2,2 km)
U4Max-Weber-Meydanı – Arabellapark (3,6 km)
U5Innsbrucker Ring – Neuperlach Süd[not 1]
U4Odeonsplatz – Laimer Platz[not 1]
1988 Sonu Bakım istasyonu Teknik altyapı 0,3 km
28 Ekim 1989 U3-Güney Implerstraße – Forstenrieder Allee 6,1 km 6
Implerstraße – Holzapfelkreuth[not 2]
1 Haziran 1991 U3-Güney Forstenrieder Allee – Fürstenried West 1,9 km 2
22 Mayıs 1993 U6-Batı Holzapfelkreuth – Großhadern Kliniği 2,9 km 3
20 Kasım 1993 U2-Kuzey Scheidplatz – Dülferstraße 5,0 km 5
Scheidplatz – Olimpiyat Merkezi[not 2]
30 Haziran 1994 U6-Kuzey Kieferngarten – Fröttmaning 1,0 km 1
28 Ekim 1995 U6-Kuzey Fröttmaning – Garching-Hochbrück 3,8 km 1
26 Ekim 1996 U2-Kuzey Dülferstraße – Feldmoching 1,9 km 2
8 Kasım 1997 U1-Güney Kolumbusplatz – Mangfallplatz 3,6 km 4
Kolumbusplatz – Innsbrucker Ring[not 2]
23 Mayıs 1998 U1-Batı Rotkreuzplatz – Batı Mezarlığı 2,0 km 2
29 Mayıs 1999 U2-Doğu Innsbrucker Ring – Messestadt Ost 7,7 km 6
Innsbrucker Ring – Neuperlach Süd[not 2]
Aralık 1999 U4-Batı Westendstraße – Laimer Platz[not 2]
18 Ekim 2003 U1-Batı Batı Mezarlığı – Georg-Brauchle-Ring 0,7 km 1
31 Ekim 2004 U1-Batı Georg-Brauchle-Ring – Olympia-Einkaufszentrum 0,5 km 1
14 Ekim 2006 U6-Kuzey Garching-Hochbrück – Garching Forschungszentrum 4,4 km 2
28 Ekim 2007 U3-Kuzey Olimpiyat Merkezi – Olympia-Einkaufszentrum 2,2 km 2
11 Aralık 2010 U3-Kuzey Olympia-Einkaufszentrum – Moosach 2,0 km 2
  1. ^ a b c d Yol, başka bir hatta aitti.
  2. ^ a b c d e Hat, bu yoldan alındı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Fahrgastrekord: MVG warnt vor Kollaps" (Almanca). Münih: Münchner Merkur. 27 Haziran 2015. 8 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 
  2. ^ a b c "Current facts and figures". MVG in figures (Almanca). Münih: Münchner Verkehrsgesellschaft mbH (MVG) Marketing. Ağustos 2016. 
  3. ^ "MVG – past and present". MVG in figures (Almanca). Münih: Münchner Verkehrsgesellschaft mbH (MVG) Marketing. Ağustos 2016. 
  4. ^ "Daten, Zahlen, Fakten" (Almanca). Müchner Verkehrs- und Tarifverbund. 2016. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016. 
  5. ^ "Schnellbahnnetz" (PDF) (Almanca). Münih: Münchner Verkehrsgesellschaft. Aralık 2015. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2016. 
  6. ^ Zimniok, Klaus (1981). Eine Stadt geht in den Untergrund: Die Geschichte der Münchner U- und S-Bahn im Spiegel der Zeit. München: Hugendubel Heinrich GmbH. ISBN 978-3880340640. 
  7. ^ "In Betrieb". Das Münchner U-Bahn-Netz (Almanca). Münih: Landeshauptstadt München Baureferat. Aralık 2010. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Münih Metrosu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ankara Metrosu</span> Ankarada hizmet veren metro sistemi

Ankara Metrosu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren hafif raylı ve metro sistemidir. EGO Genel Müdürlüğü tarafından işletilmektedir. 1996'da hizmete giren ilk hatla birlikte Ankara Metrosu, İstanbul'dan sonra Türkiye'de hizmete giren ikinci metro sistemi olmuştur. Hem toplam ağ uzunluğu olarak hem de yıllık yolcu sayısı bakımından Türkiye'nin en büyük ikinci metro sistemidir. İlk olarak 30 Ağustos 1996'da A1 Hafif Raylı Sistemi faaliyete geçmiştir. 28 Aralık 1997'de M1 Metro Hattı, 12 Şubat 2014'te M3 Metro Hattı, 13 Mart 2014'te M2 Metro Hattı, 5 Ocak 2017'de M4 Metro Hattı ve 12 Nisan 2023'te ise M4 Metro Hattı hizmete açılmıştır. Sistemde toplam 57 istasyon bulunmaktadır. A1 hattı 8,5 km, M1 hattı 14,6 km, M2 hattı 16,5 km, M3 hattı 15,3 km, M4 hattı ise 12,5 km uzunluğundadır. A1 uzatması inşa hâlindedir. A2 uzatması ihale aşamasındadır. M4 uzatmaları ile M2ᴀ, M2ʙ M5, M6 ve M7 hatlarının ise yapımı planlanmaktadır. Ankara Metrosu, hatların geçtiği halleriyle Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Sincan ve Yenimahalle ilçelerinden geçmektedir. Gelecekte Pursaklar, Akyurt ve Çubuk ilçelerinden de geçecektir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Metrosu</span> İstanbul, Türkiyede hizmet veren metro ağı

İstanbul Metrosu, Türkiye'nin nüfus bakımından en büyük şehri olan İstanbul'daki metro sistemidir. 3 Eylül 1989'da M1 hattının hizmete girmesiyle birlikte faaliyete başlamıştır. Günümüzde M1ᴀ, M1ʙ, M2, M3, M4, M5, M6, M7, M8, M9 ve M11 olmak üzere 11 hattan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Viyana Metrosu</span> Metro Hattı

Viyana metrosu Avusturya'nın başkenti Viyana'da kurulu hızlı toplu taşıma ağıdır. Beş hattan oluşan metro ağı çoğunlukla yeraltından ilerlemektedir. Yalnızca U6 ve U1'in orta kısmı, U2'nin Krieau'dan Seestadt'ta kadar yerüstündedir. Modern metro ağının ilk kısmı 1976 yılında kullanıma açılmıştır. Ancak U4 ve U6 hatları ilk kez 1898 yılında kullanıma açılmıştır. Metro ağı Viyana S-Bahn sistemine entegre edilmiştir. Bunun anlamı Viyana'daki tüm tramvay, otobüs ve demiryollarında aynı bilet kullanılmaktadır. İstasyon isimleri genellikle cadde veya mahalle isimlerinden veya yakınında bulunduğu bilinen binalardan gelmektedir. Ancak metro hatlarının özel isimleri bulunmamaktadır. U-Bahn kelimesinden U önekiyle birlikte hatlar U1, U2 şeklinde numaralandırılmıştır. Sistemin toplam uzunluğu 78,4 kilometredir.

<span class="mw-page-title-main">Taşkent Metrosu</span>

Taşkent metrosu, Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te bulunan bir metro ağıdır. Sovyetler Birliği'nde inşa edilen yedinci metro olup 1977 yılında açılmıştır. Günümüzde de Almatı metrosu ile birlikte Orta Asya'daki iki metro sisteminden biridir. Eski Sovyet metrolarının çoğu gibi çok derindir ve istasyonları oldukça gösterişli bir şekilde dekore edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Metrosu</span> Bakünün, 40,3 kmlik 3 hat ve 27 duraktan oluşan metro ağı

Bakü Metrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de yer alan metro sistemidir. 6 Kasım 1967 yılında açılmıştır. Uzunluğu 40,7 km olup 3 hattan oluşur ve 27 durak içerir. Türki ülkelerde kurulan ilk metrodur.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Metrosu</span>

Berlin U-Bahn, Almanya'nın başkenti Berlin'deki hızlı bir metrodur ve şehrin toplu ulaşım sisteminin önemli bir parçasıdır. Bir banliyö tren hatları ağı ve daha çok şehrin doğu kesimlerinde çalışan bir tramvay ağı olan S-Bahn ile birlikte, başkentin ana ulaşım aracı olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Madrid Metrosu</span>

Madrid metrosu, İspanya'nın başkenti Madrid'deki metro olarak adlandırılan toplu taşıma ağını anlatır. 17 Ekim 1919 tarihinde kral XIII. Alfonso döneminde açılan ilk metro hattı bugünkü Cuatro Caminos ile Sol istasyonlarını birbirine bağlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">M2 (Ankara Metrosu)</span> Ankara Metrosu hattı

M2 Metro Hattı, Ankara'daki metro hatlarından birisidir. Kızılay'dan başlayıp Koru'da sona ermekte olan hat, 16,590 kilometre (10,309 mi) uzunluğa sahiptir ve 11 istasyonu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halkapınar Aktarma Merkezi</span> Konak, İzmirde bir aktarma merkezi

Halkapınar Aktarma Merkezi, TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonu, İzmir Metro A.Ş.'ye ait hemzemin metro ve tramvay istasyonları ve ESHOT ve İZULAŞ otobüslerine hizmet veren otobüs duraklarından oluşan aktarma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">M9 (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu hattı

M9 Metro Hattı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, ilk istasyonu Ataköy, son istasyonu ise Olimpiyat olmak üzere toplam 14 istasyondan oluşan ve 17,2 km uzunluğunda olan bir yer altı metro hattıdır.

<span class="mw-page-title-main">M4 (Ankara Metrosu)</span> Ankara Metrosu hattı

M4 Metro Hattı, Ankara'daki metro hatlarından birisidir. Kızılay'dan başlayıp Şehitler'de sona ermekte olan hat, 12,500 kilometre (7,767 mi) uzunluğa sahiptir ve 12 istasyonu bulunmaktadır. Hatta Çin menşeli CSR-MNG marka araçlar 6'lı diziler halinde hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Toulouse Metrosu</span>

Toulouse metrosu, Fransa'nın Toulouse şehri ve çevresinde işletilen metro hattı. Şehrin toplu taşıma sistemi ilk başta Société d'économie mixte des voyageurs de l'agglomération toulousaine (SEMVAT) tarafından yönetildi. Bu şirketin %80'i yerel yönetimlere %20'si de özel şirketlere aitti. 2003'ten beri Syndicat Mixte des Transports en Commun otoritesi altında Tisséo tarafından yönetilir.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg Metrosu</span>

Nürnberg metrosu, Almanya'nın Bavyera Eyaleti'deki Nürnberg ve Fürth kentlerinin metro ağıdır. Almanca adı olan U-Bahn, Untergrundbahn yani "yeraltı demiryolu" kelimesinin kısaltmasıdır. 1 Mart 1972 tarihinde faaliyete geçmiş olan metro ağı, belediyeye ait bir iştirak olan Verkehrs-Aktiengesellschaft Nürnberg ya da kısaca VAG Nürnberg tarafından işletilmektedir. 15 Mart 2008'den beri makinistsiz çalışan sistem, Almanya'nın ilk tam otomatik metro metro sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Metrosu</span>

Tebriz metrosu, İran'ın Tebriz kentinde bulunan bir metro ağıdır. Tebriz metrosu 27 Ağustos 2015 tarihinde açılmıştır. Sistem 7 km uzunlukta olup bir hat ve 6 istasyona sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">U55 (Berlin Metrosu)</span> Almanya, Berlinde raylı sistem

U55, Berlin metrosunun hatlarından biridir. Hat, 8 Ağustos 2009 tarihinde açılmıştır. Hattın uzunluğu 1.8 km olup 3 istasyona sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Tramvayı</span> İzmir, Türkiyede tramvay sistemi

İzmir Tramvayı, İzmir'de hizmet veren tramvay ağıdır. Sahibi İzmir Büyükşehir Belediyesi, işletmecisi ise İzmir Metro A.Ş.'dir. Tramvay ağı, 11 Nisan 2017'de hizmete giren T1 Tramvay Hattı, 24 Mart 2018'de hizmete giren T2 Tramvay Hattı ve 27 Ocak 2024'te hizmete giren T3 Ring Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır. İzmir Tramvayı'nın toplam uzunluğu 33,6 km (20,9 mi) ve toplam istasyon sayısı 47'dir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Tramvayı</span> İstanbul, Türkiyedeki tramvay ağı

İstanbul Tramvayı, İstanbul'da hizmet veren modern tramvay ağıdır. Sistem, Avrupa Yakası'nda hizmet veren T1 Tramvay Hattı, T4 Tramvay Hattı ve T5 Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Viyana S-Bahn</span>

Viyana S-Bahn, Avusturya'nın Viyana, Aşağı Avusturya ve Burgenland eyaletlerinde hizmet veren banliyö treni sistemidir. Österreichische Bundesbahnen (ÖBB) tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Metrosu tarihi</span> İstanbul Metrosunun tarihçesi

İstanbul Metrosu, tarihi çok eskilere dayanan bir düşünce olmasına karşılık ancak 20. yüzyılın sonlarında gerçek anlamıyla hayat bulabilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.