Mükrimin Halil Yinanç

Ord.Prof.Dr. Mükrimin Halil Yinanç
Doğum	1900 Kahramanmaraş Elbistan
Kurul üyeliği	Türk Tarih Kurumu
Resmî site	İstanbul Üniversitesi

Akademik çalışmaları
Ana ilgi alanı	Anadolu Türk Tarihi

İbrahim Mükrimin Halil Yinanç, (1900 Kahramanmaraş – 22 Aralık 1961 İstanbul) Türk Tarihçi ve akademisyen. Türk Tarih Kurumu kurucularındandır. Anadolu, Türk ve Türkiye tarihi hakkında eserler yazmıştır.

Hayatı

1900 yılında Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde doğdu.^[1] Babasının adı Halil Kâmil ve annesi Ayşe’dir. Tahsiline Elbistan’da başlayıp Malatya, Mardin ve Diyarbakır’da Kadı(Hakim) olan babasının mesleği dolayısıyla sürdürdü. 1919 senesinde İstanbul Dârülfünunu Edebiyat Fakültesi Tarih Şubesi bitirdi. 1921 yılında Mekteb-i Mülkiyye mektebini de tamamladı.

1930 yılında kurulan sonradan adı Türk Tarih Kurumu olarak değiştirilen Türk Tarihi Tedkik Heyeti kurucu üyeliğine getirildi.^[2]

Dârülfünun 1933 yılında İstanbul Üniversitesi olunca doçent oldu. 1941 senesinde profesörlük unvanı aldı. 1957’de ordinaryüs pâyesini aldı. 22 Aralık 1961 tarihinde İstanbul Haseki Hastahanesi’nde vefat etmiştir.

Çalışmaları

Yinanç’ın yazıları 1924 senesinde Anadolu Mecmuası ile Türk Tarih Encümeni Mecmuası yayımlanmaya başladığı yazısında Osmanlı Devleti’ne ait belgelerden bir kısmının kaynak tenkidini yaparak alanında başarılı olmuştur. Fatih Sultan Mehmed’in tarihçi veziri Karamani Nişancı Mehmed Paşa’nın yazdığı eseri tercüme etmiştir. Tarihçilerden Enverî’nin eserlerini yayımlamıştır. Yinanç, telif eser olarak 1944 senesinde, 1015 senesinden 1085 yılına kadar Anadolu’nun Türkler hakkındaki süreci anlattığı Türkiye Tarihi, Selçuklular Devri I, Anadolu’nun Fethi’ni hazırlamıştır.^[3]

Eserleri

1928 Düsturname-i Enveri
1929 Düsturname-i Enveri’ye Medhal
1934 Anadolu’nun Fethi
1940 Tanzimat’tan Meşrutiyet’e Kadar Bizde Tarihçilik
1957 Fezleke Ekval El Ahyar Hakkında^[4]

Kaynakça

^ "KSÜ ORD.PROF.MÜKRİMİN HALİL YİNANÇ". kutuphane.ksu.edu.tr. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2023.
^ "Türk Tarih Kurumu". 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2023.
^ "YİNANÇ, Mükrimin Halil". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2023.
^ Haber7. "Ord. Prof. M. Halil Yinanç paneli". Haber7. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2023.

İlgili Araştırma Makaleleri

Zağanos Mehmed Paşa, II. Mehmed saltanatında 1453-1456 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'un Fethi'nden sonra sadrazamlığa getirilen ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Şemsettin Günaltay</span> 8. Türkiye başbakanı

Mehmet Şemsettin Günaltay, Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. başbakanı, tarihçi ve eski Türk Tarih Kurumu başkanı.

Elbistan, Kahramanmaraş iline bağlı bir ilçedir. Akdeniz Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgelerinin kesiştiği noktada konumlanmıştır. Şehir merkezinin nüfusu yaklaşık olarak 110.000'dir. TÜİK 2023 yılı ADNKS nüfus sayımına göre tüm ilçe nüfusu belde ve köyleriyle birlikte 127.755'dir.

<span class="mw-page-title-main">Halil Ethem Eldem</span>

Halil Ethem Eldem, Sadrazam İbrahim Ethem Paşa'nın oğlu, Osman Hamdi Bey'in küçük kardeşidir.

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Türkiye'de ismi İktisat Fakültesi olan ilk öğretim kuruluşudur. Ülkede tarihi 1453 yılına dayanan en eski ve en büyük öğretim kurumu olan İstanbul Üniversitesi bünyesinde yer alan İktisat Fakültesi, 14 Aralık 1936 tarihinde kurulmuştur. Fakülte; İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampüsü'nde bulunmaktadır.

Arıtaş, Kahramanmaraş ilinin Afşin ilçesine bağlı bir mahalledir. Arıtaş Mahallesi, 1563 tarihli Maraş Tahrir Defteri'ndeki resmi kayıtlarda "Hunu" olarak geçmektedir. Afşin ilçe merkezine 14, il merkezine 160 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

İsmâil Hâmî Dânişmend, Türk tarihçi ve Türk Dili araştırmacısıdır.

Şevket Aziz Kansu, Türk, tıp doktoru, antropolog, akademisyen, üniversite idarecisi.

Saltuklu Beyliği, Malazgirt Savaşı'ndan sonra Büyük Selçuklu Devleti komutanlarından, Ebü’l-Kāsım İzzeddin Saltuk Bey'in 1071 yılında kurduğu, merkezi Erzurum olan Anadolu Türk Beyliği'dir.

Umur Bey ya da tam sanıyla Aydınoğlu Gazi Umur Bey, Aydınoğulları Beyliği’nin ikinci ve en ünlü beyidir.

II. Mehmed veya bilinen adıyla Fatih Sultan Mehmed ya da kısaca Fatih, Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. padişahıdır. İlk olarak 1444–1446 yılları arasında kısa bir dönem, daha sonra 1451'den 1481 yılındaki ölümüne kadar 30 yıl boyunca hüküm sürdü. 29 Mayıs 1453 tarihinde İstanbul'u fethetti ve yaklaşık bin yıllık Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'na son verdi. Fetihten sonra "Fâtih" ünvanıyla anılmaya başladı. Bu olay, birçok uzman kişi tarafından Orta Çağ'ın sonu ve Yeni Çağ'ın başlangıcına neden olan tarihî olaylardan biri olarak görülmektedir. Ayrıca bu vesileyle İslam peygamberi Muhammed'in konuyla ilgili "Konstantiniyye elbet fetholunacaktır. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden ordu ne güzel ordudur." hadisine nâil olduğu için günümüzde Müslüman dünyasının bir kesiminde "kahraman" olarak görülmektedir.

Osman Turan, Türk tarih profesörü, akademisyen ve siyasetçi. Selçuklu İmparatorluğu hakkında detaylı incelemeler ve araştırmalar yapmıştır. Selçuklu üzerine yaptığı çalışmalar İslam Ansiklopedisi gibi yerlerde yayımlanmış ve uluslararası tarih camiasında tanınmasına olanak sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Riyaziyeci Mehmet Nadir Bey</span>

Riyaziyeci Mehmet Nadir Bey, Türk matematikçi, eğitimci, çevirmen.

Anadoluculuk veya Anadolu milliyetçiliği, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışı sırasında güçlenen ümmetçilik, Osmanlıcılık ve Turancılık gibi akımlara tepki olarak gelişmiştir. Irk esasına dayanmak yerine, Anadolu coğrafyasında yaşayan herkesi merkeze koymuştur. Genellikle Anadolu adı altında birleşilmesi gerektiğini düşünen kimseleri kapsar.

Hoca Sinan Paşa, 15. yüzyıl Osmanlı kelam alimi, matematikçi ve devlet adamı.

el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye ya da Selçuknâme, İbn Bîbî tarafından Farsça olarak yazılan eser. 1277 ve 1282 yılları arasında yazılan eser Anadolu Selçuklu Devleti döneminin birincil kaynağı olarak kabul edilmektedir.

İbrahim Hakkı Akyol, Cumhuriyet döneminin ilk coğrafyacılarından biri.

Mehmet Cavit Baysun Türk ordinaryüs tarihçi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. Aynı üniversitede tarih dersleri vermesinin dışında İstanbul Erkek Lisesi ve Galatasaray Lisesi gibi eğitim kurumlarında öğretmenlik yapmıştır. Türk Tarih Kurumu asil üyeliğinde de bulunan Cavit Baysun, 1960 yılında ordinaryüs profesörlüğe yükselmiştir. Tarihçi Salih Özbaran'ın lisans eğitimindeki öğretmenlerinden biridir.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, 14 Mart 1827'de II. Mahmut tarafından kurulan Tıphane-i Amire'nin ve Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin devamı olan, Türkiye'nin ilk ve en köklü iki tıp fakültesinden biridir. Fakülte adını; bulunduğu semte ismini veren, III. Murad ve III. Mehmed devrinde sadrazamlık yapmış bir hekim olan Cerrah Mehmed Paşa'dan alır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.