İçeriğe atla

Müftüzade İsmail Hakkı Bey

Müftüzade İsmail Hakkı Bey
Meclis-i Mebûsan
4. Dönem Mebusu
Görev süresi
18 Nisan 1912 - 5 Ağustos 1912
Seçim bölgesi1912 – Siverek
10. Cebel-i Lübnan Sancağı mutasarrıfı
Görev süresi
1917-1918
Yerine geldiğiAli Münif Bey
Yerine gelenMümtaz Bey
Beyrut Vilayeti valisi
Görev süresi
7 Temmuz 1918 - 1 Ekim 1918
Yerine gelenVilayet, Fransız mandasının başlaması ile son bulmuştur
Kişisel bilgiler
Doğum 1870
Diyarbakır, Osmanlı İmparatorluğu
Mesleği Bürokrat · siyasetçi

İsmail Hakkı Bey (1870-?), Osmanlı bürokrat ve siyasetçi.

Diyarbakır ileri gelenlerinden Müftizade Ahmed Sabri'nin oğludur. İstanbul'da Mekteb-i Mülkiye mezunudur. Aldığı eğitim sayesinde Yıldız Sarayı'ndaki mabeyinliğine katip oldu. Padişah II. Abdülhamid'in (h. 1876-1909) 1909'da tahttan indirilmesinden sonra görevden alındı. Ancak İstanbul'un altıncı semtine belediye başkan yardımcılığına getirildi ve şehrin genel idare meclisi üyesi oldu. 1912'de Diyarbekir Vilayeti Siverek seçim bölgesinden Meclis-i Mebûsan mebusu seçildi. Mayıs 1914'te Mısır'daki Osmanlı yüksek komiserliğinin genel sekreteri oldu. 27 Mart 1917'de Cebel-i Lübnan Sancağı mutasarrıflığı, 7 Temmuz 1918'de Beyrut Vilayeti valiliğine atandı. Son görevinden 1 Ekim 1918'de ayrıldı ve Mart 1919'da Beyrut valisi olarak memur listesinden adı silindi.[1]

Cebel-i Lübnan Sancağı mutasarrıflığı

Lübnan'daki Osmanlı hakimiyeti, selefinin yönetimi sırasında oluşturulan siyasi idare İsmail Hakkı döneminde de devam etti. Bununla birlikte, yeni yöneticinin yerel nüfusa yönelik muamelesi, onların konumlarını ve koşullarını anlama, onlara karşı hoşgörü ve Lübnan'ın koşullarını iyileştirme ile çeşitli açılardan ilerletme eğilimi ile tasvir edilmiştir.[2] İsmail Hakkı dindardı, iyi ahlaka bağlı olarak biliniyordu ve yönetimi sırasında kıtlığın perişan ettiği Lübnan Dağı sakinlerine yapılan gıda kaçakçılığına göz yumdu ve kuşatma altındaki insanların yükünü hafifletmeye çalıştı; zenginleri, savaş sırasında talihsizliklere maruz kalan muhtaçlara yardım etmek için dernekler kurmaya teşvik etti.[2] Bu nedenle Lübnanlılar, İsmail Hakkı'ya karşı olumlu bir bakış açısına sahiptiler ve Osmanlı Hükûmeti'nin, Cebel-i Lübnan Sancağı Mutasarrıflığı görevini üstlenmesinden sadece bir yıl ve birkaç ay sonra Temmuz 1918'de[3] Beyrut valisi olarak tayin etme kararına üzüldüler.

İsmail Hakkı'nın hoşgörülü ve yerel halkın koşullarını anlamasına rağmen, sakinlerinin daha önce hiç yaşamadıkları şiddetli bir ıstırabın yönetimine damgasını vurdu. 1917 yılı gelir gelmez ekonomik kriz doruğa ulaşmış ve Lübnan'ın ekonomik hayatı tamamen değişmişti.[4] Lübnanlıların birçoğu vücutlarını örtmek ve soğuktan korunmak için paçavra giymek zorunda kaldılar ve yakıt bulamamaları nedeniyle zeytinyağıyla yakılan çömlek semerleri kullanmaya geri döndüler,[4] Arap kahvesi yapmak için kahve çekirdeği yerine arpa kavurdular. İnsanların düşüncelerine kaygı hakim oldu, ziyaretler kesildi, partiler ihmal edildi, tatiller önemini yitirdi, hayat sert ve monotonlaştı, korku ve endişe yarattı. Gıda maddelerinin ortadan kalkması ve temin edilememesi nedeniyle birçok Lübnanlı yiyecek bir şey bulamamıştı. Bunun üzerine dağdaki evlerini ve köylerini terk edip çeşitli yerlere dağıldılar, bir kısmı Suriye Çölü'ndeki Bedevi çiftliklerine ulaştı, bir kısmı da Havran'a sığındı ve çoğu Beyrut gibi kıyı şehirlerine gittiler. Trablus ve Sidon'a gittiler ve zenginlerin saraylarının yakınındaki çöplük ve atık yığınlarındaki artıklar aramak için sokaklarına çıktılar. Bazıları sokak kedi ve köpeklerini avlamaya gitti, hatta ölülerini yedi.[4] Raporlar, açlıktan ölmek üzere olan sakinlerin çocukları kaçırdığı, katlettikleri ve yediklerine dair hikâyeler anlatacak kadar ileri gidiyordu. Bu tür olaylar Lübnan Dağı ve yakın bölgelerde meydana geldi.

Kaynakça

  1. ^ Malek Sharif (17 Eylül 2015). "Hakkı, İsmail Bey". International Encyclopedia of the First World War. Freie Universität Berlin. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022. 
  2. ^ a b المصور في التاريخ، الجزء الثامن، دار العلم للملايين، بيروت - لبنان، تأليف: شفيق جحا، بهيج عثمان، منير البعلبكي: عهد المتصرفين الأتراك، صفحة: 32-33
  3. ^ يا بيروت: المنعطفات الرئيسية في تاريخ بيروت، الفصل الثاني 23 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ a b c المصور في التاريخ، الجزء الثامن، دار العلم للملايين، بيروت - لبنان، تأليف: شفيق جحا، بهيج عثمان، منير البعلبكي: المجاعة والمرض وأعمال الإغاثة، صفحة: 49-50

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lübnan</span> Batı Asya’da bir ülke

Lübnan, resmî adıyla Lübnan Cumhuriyeti, Batı Asya'da Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Orta Doğu ülkesidir. Kuzey ve doğuda Suriye, güneyde İsrail batıda Akdeniz ile çevrili olan ülkenin ayrıca Kıbrıs ile deniz sınırı bulunmaktadır. Lübnan, Akdeniz Havzası ile Arap Dünyası'nın kesişiminde yer alması nedeniyle zengin bir tarihe sahiptir ve kendine özgü bir kültürel kimlik geliştirmiştir. Tarihteki Fenike uygarlığının vatanı Lübnan ve kıyılarıdır. Ülke pek çok dine ev sahipliği yapmaktadır. Yüz ölçümü 10.452 km² olan Lübnan en küçük ülkelerden biridir. Nüfusu yaklaşık 6 milyon, başkenti Beyrut, ulusal ve resmî dili Arapçadır. Fasih Arapça'nın yanı sıra günlük hayatta konuşma dili olarak Lübnan Arapçası kullanılmaktadır. Ayrıca Fransızca da resmî olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün</span> Orta Doğuda bulunan bir Arap ülkesi

Ürdün ya da resmî adıyla Ürdün Hâşimi Krallığı, Orta Doğu'da bulunan bir Arap ülkesidir. Asya, Afrika ve Avrupa'nın kesişiminde bulunan ülke, Levant bölgesine dahildir ve Şeria Nehri'nin doğu yakasında yer alır. Kuzeyinde Suriye, kuzeydoğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria ile Lut Gölü yer almaktadır. Ülkenin güneybatıda bulunan 26 km kıyısı Akabe Körfezi yoluyla Kızıldeniz'e açılmaktadır. Akabe Körfezi Ürdün'ü Mısır'dan ayırır. Ürdün yarı kurak bir ülke olup yüz ölçümü 89 bin km², nüfusu yaklaşık 10 milyondur. Bu da Ürdün'ü 11. en kalabalık Arap ülkesi yapmaktadır. Halkının %95'i Sünni Müslüman olan Ürdün'ün resmî dini İslam'dır, ayrıca Hristiyan azınlık da bulunur. Başkenti ve en büyük şehri Amman'dır.

1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.

Bu madde, 1299–1922 yılları arasında altı asır boyunca hüküm sürmüş olan Osmanlı İmparatorluğu'nun tarihinden önemli olayların bir kronolojisini vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Ali Münif Yeğenağa</span>

Ali Münif Yeğenağa, Türk devlet ve siyaset adamı.

İslam ve antisemitizm, Yahudilere ve Yahudiliğe karşı İslami öğretiler ve İslam hakimiyeti altındaki Yahudilere yapılan muamelelerle ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Franko Paşa</span> Osmanlı devlet adamı ve karikatürcü

Yusuf Franko Paşa (1855-1933) Osmanlı devlet adamı ve karikatürcü. 1907'den 1912 yılına kadar Cebel-i Lübnan Sancağı mutasarrıfıdır. Suriye, Halep'ten Melkani Rum Katolik'tir. Nasri Franco Paşa'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu</span> Güneydoğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1299–1922)

Osmanlı İmparatorluğu ya da Osmanlı Devleti, resmî olarak Devlet-i Aliyye ve yine resmî olarak antlaşmalarda ve uluslararası kullanımlarda Türkiye, Batı kroniklerindeki kullanımlarda ise Türk İmparatorluğu, 1299 yılında Oğuz Türklerinden Osman Gazi'nin kurduğu Osmanoğlu Hanedanı'nın hükümdarlığında Orta Çağ'dan Yakın Çağ'a kadar varlığını sürdürmüş bir imparatorluktur.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Mütevekkilî Krallığı</span> 1918 ve 1970 yılları arasında Arap Yarımadasında var olmuş bir krallık

Yemen Mütevekkilî Krallığı, ilk dönem adıyla Yemen Zeydi Emirliği veya bilindik isimleriyle Yemen Krallığı ve Kuzey Yemen, kısaca ise Yemen ; İmam Yahya önderliğindeki Zeydîlerce Osmanlı İmparatorluğu'nun Yemen'den çekilmesinden sonra 1918 yılında kurulan ve 1970'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Orta Doğu'da yer alan Yemen Krallığı 195,000 km2 yüzölçümüne sahipti. Kuzeyinde Suudi Arabistan, güneyinde İngiliz hamiliğinde Güney Yemen yer alıyordu. Krallığın başkenti 1918'den 1948'e kadar günümüzde Yemen'in başkenti olan San'a, 1948'den 1962'ye kadar Taiz, para birimi ise Yemen riyaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan Dağı'nın Büyük Kıtlığı</span>

Lübnan Dağı'nın Büyük Kıtlığı (1915–1918), I. Dünya Savaşı sırasında ortaya çıkan, yaklaşık 200.000 ölümle sonuçlanan kitlesel açlık olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Selim Ali Selam</span> Lübnanlı siyasetçi

Selim Ali Selam Arap siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Baas Partisi (Irak ağırlıklı hizip)</span> Irak siyasi partisi (1963-2003)

Arap Sosyalist Baas Partisi, Irak yanlısı Baas hareketi olarak da anılan merkezi 2003 yılına kadar Irak'ın Bağdat kentinde bulunan Baasçı bir siyasi partidir. Orijinal Baas Partisi'nin 1966'daki bölünmesinden sonra ortaya çıkan iki partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Emir Emin Arslan</span> Lübnan doğumlu yazar, editör, gazeteci, Osmanlı diplomatı ve politikacı Arjantinde öldü (1868-1943)

Emir Emin Arslan, Lübnanlı yazar, gazeteci, editör ve konsolos. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bordeaux, Brüksel, Paris ve Buenos Aires Başkonsolosuydu. Arapça, İspanyolca ve Fransızca kitaplar ve makaleler yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Naum Coussa</span> Cebel-i Lübnan Sancağı mutasarrıfı

Naum Paşa (Naum Coussa), 1892'den 1902 yılına kadar Cebel-i Lübnan Sancağı mutasarrıfıdır. Suriye, Halep'ten Melkani Rum Katolik'tir. Nasri Franko Paşa'nın yeğenidir.

<span class="mw-page-title-main">Hamas-İsrail Savaşı</span> 7 Ekim 2023te başlayan Hamas-İsrail Savaşı

Hamas-İsrail Savaşı, İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından Aksa Tufanı Operasyonu ve İsrail tarafından Demir Kılıçlar Operasyonu olarak adlandırılan, 7 Ekim 2023 tarihinde paramiliter örgüt Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın, İsrail geneline geniş çaplı saldırısı ile başlayan bir savaştır. Saldırı sonrası İsrail, Hamas için savaş ilanı kararı almış ve çıkan çatışmalarda en az 1.400 İsrailli ve 15.000+ Filistinli sivil olmak üzere 15.000'den fazla kişi ölmüş, 45.000'den fazla kişi yaralanmıştır. 1 milyon Gazzeli ve 500.000 İsrail'li yerinden edilmiştir. İsrail Yom Kippur Savaşı'ndan bu yana ilk kez savaş ilanı kararı almış, Gazze'ye büyük bir bombardıman yapılmıştır.

Nakba veya Nekbe Filistinlilerin şiddet kullanılarak yerlerinden edilmeleri ve mülksüzleştirilmeleri ve toplumlarının, Filistin kültürünün, kimliklerinin, siyasi haklarının ve ulusal isteklerinin yok edilmesidir. Bu terim hem 1948 olaylarını hem de Filistin topraklarının devam eden işgalini ve bölge genelinde Filistinlilere yönelik zulüm ve yerinden edilmeyi tanımlamak için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Selim Hus</span>

Salim Ahmad al-Huss, Lübnanlı siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.