İçeriğe atla

Möngün-Tayga (il)

Möngün Tayga İli
Монгун-Тайгинский кожуун (Rusça)
Монгун-Тайга кожуун (Tuva Türkçesi)
Konum
Möngün Tayga İli
Möngün Tayga İli
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Möngün Tayga ili
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge: Tuva Cumhuriyeti
Başkent:Mugur-Aksı
Genel bilgiler
Nüfus: 
Diğer bilgiler
Dili:Tuva Türkçesi


Möngün Tayga İli (Tuva Türkçesi: Монгун-Тайга кожуун= Möngün-Tayga kojuun) — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

Sözkökü

Möngün sözü gümüş anlamına gelmektedir. Tayga sözü ise dağlık ormanı ifade eder, çoğunlukla iğne yapraklı ağaçlar bulunur. Ayrıca düz ağaçlık yere ise Arga denmektedir.

Yönetim birimleri

Bölgede 2 idari küçük birim ve 10 yerleşim yeri vardır.

  • Kargın kırsal yerleşimi- Mugur-Aksı köyü
  • Mögen-Büren kırsal yerleşimi - Kızıl-Haya köyü

Nüfus

Nüfusu — 6,3 bin kişi (2002).

Coğrafya

Tuva ülkesinin çok fazla güneybatısında yer almıştır.

Relyef

Doğu Sibirya ve Tuva'nın en yüksek dağı Möngün Tayga (3970 m) burada yer alır ve üzeri buzullarla örtülüdür.

Su bulakları

Bölgenin arazisinde büyük dağ gölü olan Hindiktig-Höl yer alır. En büyük akarsu ise Mögen-Büren olup Moğolistan'ın batısında (Moğolistan batısında Türk soylu Kazak Türkleri ve Tuva Türkleri yaşamaktadırlar) yer alan Açit-Nuur adlı göle dökülür.

Ekonomi

Bölgede hayvacılık temel ekonomik geçim kaynağı olup en çok yetiştirilen koyundur. Ayrıca Tuva Türklerinin Sarlık adını verdiği Yak da yetiştirilir. Sarlık yetiştiriciliğinde ülkede birinci sırada Möngün Tayga bölgesidir. Mögen-Büren akarsuyunda küçük çapta Mini Hidroelektrik santrali kuruludur.

Ulaşım

Mugur-Aksı ve Handagaytı arasında otoyol vardır. Başkent Kızıl şehrine düzenli hava hizmetleri gerçekleşmektedir.

Görülecek Yerler

Uvs gölü havzası biyosfer rezerv alanıdır.[1] UNESCO tarafından dünya mirası içine alınmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bay-Tayga (il)</span>

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

<span class="mw-page-title-main">Kaa-Hem (il)</span>

Kaa-Hem ili ; Rusça:Каа-Хемский кожуун), Tuva Cumhuriyetinin 17 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Sarıg-Sep'tir.

Şablon:Bilgikutusu Rusya

<span class="mw-page-title-main">Handagaytı</span> Rusya, Tuva Özerk Cumhuriyeti, Övür bölgesinin yönetim merkezi

Handagaytı, — Tuva Cumhuriyetinin Övür bölgesinin yönetim merkezidir. Nüfusu — 3,2 bin kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Süt-Göl (il)</span> Tuva Cumhuriyetinde bir idari bölge

Süt Göl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

<span class="mw-page-title-main">Çedi-Göl (il)</span>

Çedi-Höl (Yedigöl) İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Hovu-Aksı. Eski bir şehir yerleşimi üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Bölgesi</span>

Tuva özerk bölgesi — Güney Sibiryadaki Sayan Dağları dolayında 11 Ekim 1944 tarihinde Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı yıllarındaki rejim ihracıyla ve yöneticilerini kendi tarafına çekmesiyle Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti içine kattığı 10 Ekim 1961 tarihine kadar süren özerk bölge.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

Moldurga Salçak — Tuva Türklerinde ünlü Tıva yazarı, şair, Tıva Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kültürünün tanınmış usta kalemi. Tıva Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mögen Buren (akarsu)</span>

Mögen Buren - Tıva Cumhuriyeti Möngün Tayga bölgesi ve Moğolistan'da uluslararası küçük bir akarsu. Moğolistan'ın sınır illerinden Uspa ili ve Bay Ölke ili içinden geçer.

Biçe Möngün Tayga, Tuva Cumhuriyeti'nin Möngün Tayga bölgesi ile Moğolistannın kuzeyinde Tandı dağları silsilesinde bir sınır dağ sırtı.

Sug-Aksı sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Sug-Aksı köyüdür. 2020 yılı nüfusu 3215 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Sug-Aksı köyüdür.

Ak Daş sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Ak-Daş köyüdür. 2020 yılı nüfusu 581 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Ak-Daş köyüdür.

Bora Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 750 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Bora-Tayga köyüdür.

Kara Çıraa sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 786 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kara-Çıraa köyüdür.

Kızıl Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 495 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kızıl-Tayga köyüdür.

<span class="mw-page-title-main">Handagaytı(sum)</span>

Handagaytı sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.