İçeriğe atla

Mátyás Szűrös

Mátyás Szűrös, 2001

Mátyás Szűrös, (d. 11 Eylül 1933, Püspökladány) Macar politikacıdır. 23 Ekim 1989'dan 2 Mayıs 1990'a kadar Macaristan'ın geçici cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Bu süreç, Macaristan'ın Doğu Bloku'ndan demokratik rejime geçişi sırasında gerçekleşti.[1][2]

Macar Sosyalist Partisi üyesi olarak 2002 yılına kadar parlamentoda kaldı ve genellikle parti konsensüsüne karşı oy kullandı. 2002'de partiden ayrıldı, yeni kurulan Yeni Sol Parti'ye katıldı ve parlamento seçimlerinde onların başbakan adayı oldu, ancak parti halk oylarının yalnızca %0,1'ini aldı. 2003 yılında Sosyal Demokrat Parti'ye katıldı ve daha sonra parti genel başkanlığına seçildi. 2005 yılında görevinden istifa etti.[2]

Kaynakça

  1. ^ "New Hungary Marks '56 Uprising: 'Gorby!' and 'Russians Out!' Mix". 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022. 
  2. ^ a b "30 Years of Freedom - Third Time's a Charm: The Hungarian Republic Reborn". Budapest Business Journal. 8 Mayıs 2020. 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macaristan</span> Orta Avrupada bir ülke

Macaristan, Orta Avrupa'da Karpatlarda kurulu olan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Komşuları; batıda Avusturya ve Slovenya, kuzeyde Slovakya, doğuda Romanya ve Ukrayna, güneyde Sırbistan ve Hırvatistan'dır. Başkenti Budapeşte olan Macaristan, OECD, NATO, AB, Vişegrad Grubu ve Schengen üyesidir. Ülkedeki resmî dil, Fin-Ugor dillerinden olan ve Avrupa Birliği'nin 24 resmî dilinden biri olan Macarcadır. Bu bağlamda Macarca, Avrupa Birliği'nde Fince, Estonca ve Maltaca ile beraber Hint-Avrupa dillerinden olmayan dört dilden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan tarihi</span> Macaristan ülkesinin tarihi

Macaristan tarihi, Macarların ya da Avrupa'da bilinen adları ile Hungarların kökenine ilişkin genel olarak kabul edilen görüş belirsiz ve tartışmalı olmasına karşın; onların milattan sonra 9. yüzyıla kadar Avrasya'nın ovalarında yaşayan göçebe topluluklar oldukları yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Çakmakoğlu</span> Türk siyasetçi

Sabahattin Çakmakoğlu, Türk bürokrat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Birlik 90/Yeşiller</span> Almanyada bir siyasi parti

Birlik 90/Yeşiller, 1998'den 2005'e kadar hükûmette yer alan bir Alman siyasi partisidir. 1980 yılında Batı Almanya'da kurulan Alman Yeşiller Partisi ile 1989 Devrimleri sırasında Doğu Almanya'da kurulan Birlik 90 partilerinin 1993 yılında birleşmesiyle teşekkül etmiştir. Yeşiller Almanya Federal Meclisi'nin seçim barajı olan yüzde 5 oy sınırını ilk kez 1983'te aştı. Parti liderleri Annalena Baerbock ve Robert Habeck'dir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Halk Cumhuriyeti</span> 1949-1989 yılları arasında Macaristanda hüküm sürmüş eski komünist devlet.

Macaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan'ın 1949'dan 1989 yılına kadar yani Sovyetler Birliği'nin rehberliğindeki komünist dönemde kullanılan resmi ismiydi. Komünizme karşıt geniş hareketin yapıldığı ilk yer Macaristan Halk Cumhuriyeti'dir. Bu hareketteki Macarlar özgürlük, demokrasi ve politik baskıya son verilmesini talep ediyorlardı. Kızıl Ordu'nun ülkeye müdahalesi ile hareketin liderleri öldürüldüler. Devlet, 1989 yılına kadar varlığını sürdürdü. 1989 yılında rejime karşı güçler birleşerek komünist rejime son verilmesine zorladılar. Macaristan Halk Cumhuriyeti kendini Macar Sovyet Cumhuriyeti'nin vârisi olarak görmekteydi. Macar Sovyet Cumhuriyeti 1919'da kurulan ve Sovyet Rusya'dan sonraki ikinci komünist devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Orbán</span> Macaristan başbakanı (1998–2002, 2010–görevde)

Viktor Mihály Orbán, Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pál Schmitt</span> Macaristan cumhurbaşkanı

Pál Schmitt, Macar sporcu ve siyasetçi. 2010'dan 2012 yılına kadar Macaristan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Macaristan Parlamentosunda 59'a karşı 263 oy ile cumhurbaşkanı seçilmişti. 6 Ağustos 2010 tarihinde yemin etti. Yaz Olimpiyatları'nda gençliğinde başarılı bir eskrimci olarak iki altın madalya kazandı. Bu görevinden önce Avrupa Parlamentosu başkan yardımcılığı ve Macaristan Ulusal Meclis Başkanlığı yapmıştır. Ayrıca Macarcanın yanı sıra Almanca, Fransızca ve İngilizce bilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">János Áder</span> Macaristan cumhurbaşkanı (2012-2022)

János Áder, Macar bir avukat ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Jobbik</span> Macaristanda bir siyasî parti

Jobbik - Muhafazakarlar, bir Macar siyasi partisi.

<span class="mw-page-title-main">1848 Macar Devrimi</span>

1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Károly Grósz</span> Macar siyasetçi

Károly Grósz Macarca telaffuz: [ˈkaːroj ˈɡroːs] Macar komünist siyasetçi. 1988 ila 1989 yılları arasında Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Genel Sekreterliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Béla Miklós</span> Macar general ve siyasetçi (1890-1948)

Vitéz Béla Miklós de Dálnok, Macar asker ve siyasetçi. 1944'ten 1945'e kadar Macaristan Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">János Kádár</span> Macaristan başbakanı (1912-1989, hd. 1956-1958 & 1961-1965)

János Kádár, Macar devlet adamı, politikacı, Macar Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri, 1956 yılından, emekli olduğu 1988 tarihine kadar 32 yıl boyunca Macaristan'a Başkanlık yapmış komünist lider. İlerlemiş yaşı ve buna bağlı sağlık problemleri yüzünden 1988 yılında emekli olmak zorunda kalıncaya kadar Parti Genel Sekreterliği görevini sürdürdü ve görevini daha genç reformcu kadrolara devretti.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Macaristan Cumhuriyeti</span>

İkinci Macar Cumhuriyeti 1 Şubat 1946'da Macaristan Krallığı'nın lağvedilmesinden kısa bir süre sonra kurulmuş ve 20 Ağustos 1949'da Komünist yönetimin iktidara gelmesinin ardından feshedilmiş parlamenter cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan başbakanı</span> Macaristanın hükûmet başkanı

Macaristan Başbakanı Macaristan'da hükûmetin başıdır. Başbakan ve kabine, parlamentoya, siyasi partilerine ve nihayetinde seçmenlere yönelik politika ve eylemlerinden toplu olarak sorumludur. Makamın şu anki sahibi, 29 Mayıs 2010'dan beri hizmet veren Fidesz - Macar Yurttaş Birliği'nin lideri Viktor Orbán'dır.

<span class="mw-page-title-main">Macar Sosyalist Partisi</span> Macaristanda siyasî parti

Macar Sosyalist Partisi, Macaristan'da sosyal demokrat bir siyasi partidir. Parti, 7 Ekim 1989 tarihinde Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin iki halefinden biri olarak kurulmuştur ve muhafazakâr rakibi Fidesz ile birlikte 2010'lara kadar ülke siyasetindeki iki baskın partiden biriydi. 2006 protestoları ve ardından 2008 mali krizi sonucunda halk desteğinin çoğunu kaybetti. 2010 seçimlerinin ardından yeniden ana muhalefet partisi haline geldiyse de bu konumu, 2018 yılından itibaren merkez sağ Jobbik'e geçti. Partinin gücü büyük oranda kendi içinde bölünerek oluşan Demokratik Koalisyon adlı yeni partiye geçti.

<span class="mw-page-title-main">Gergely Karácsony</span> Macar siyasetçi

Gergely Szilveszter Karácsony, Macaristanlı siyaset bilimci ve politikacı. 2010'dan 2014'e kadar Ulusal Meclis'in bir üyesiydi. 2014 yılında Zugló'nun belediye başkanı olarak seçildi. Şu anda ise Budapeşte'nin belediye başkanı konumunda.

<span class="mw-page-title-main">Klára Dobrev</span> Macar politikacı

Klára Dobrev, Temmuz 2019 ile Ocak 2022 arasında Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Macar sol görüşlü bir politikacı.

<span class="mw-page-title-main">István Szent-Iványi</span> Macar siyasetçi

István Szent-Iványi bir Macar politikacı, Macaristan'ın Slovenya Büyükelçisi, Hür Demokratlar İttifakı siyasi partisinin kurucu üyesi ve Avrupa Liberal Demokratlar ve Reform Partisi'nin bir parçası olan bu partinin Avrupa Parlamentosu adına eski üyesidir. Szent-Iványi, Ekim 2015 ile Nisan 2018 arasında Macaristan Liberal Partisi'nin dış politika baş danışmanıydı. 2021'den beri Szent-Iványi, UVNP'nin dış-politik danışmanıdır.

Macaristan'da siyaset, parlamenter temsili demokratik cumhuriyet şeklinde işlemektedir. Çok-partili bir sistem bulunmaktadır. Başbakan, hükûmetin başıdır ve sistemde etkili bir role sahiptir. Cumhurbaşkanı ise devlet başkanı sıfatı ile büyük ölçüde sembolik bir konuma sahiptir.