İçeriğe atla

MÖ yüzyıllarda doğan filozoflar listesi

MÖ. yüzyıllarda doğan filozoflar (ve felsefe tarihinde önemli olan diğerleri), alfabetik olarak listelenmiştir:

Not: Bu listeye dahil olmak için asgari bir kriter vardır ve listedeki bazı kişilerin felsefeyle ilgisi tartışmalıdır.

A

B

  • Bādarāyaņa, (y. MÖ. 3. yy)
  • Blossius, (MÖ. 2. yy)
  • Gautama Buddha, (MÖ. 6. yy)

C

D

E

  • Ellopion of Peparethus, (MÖ. 4. yy)
  • Empedocles, (MÖ. 490-430)[a][b][c][d][e]
  • Epicharmus of Kos, (y. MÖ. 540-450)[d]
  • Epicurus, (MÖ. 341-270)[b][c][d][e]
  • Epimenides, (MÖ. 6. yy)
  • Eubulides of Miletus, (MÖ. 4. yy)
  • Euclid of Alexandria, (y. MÖ. 323-283)
  • Euclid of Megara, (y. MÖ. 400)
  • Eudoxus of Cnidus, (MÖ. 410 veya 408-355 veya 347)[a][d]

F

G

  • Gaozi, (y. MÖ. 420)[a]
  • Gautama, Aksapada, (y. MÖ. 2. yy)[d]
  • Gautama, Siddhartha (veya Buddha), (y. MÖ. 563-483)[a][c][d]
  • Gargi Vachaknavi (MÖ. 8. yy)
  • Geminus, (y. MÖ. 110-40)
  • Gongsun Longzi, (y. MÖ. 300)[a]
  • Ghosha (MÖ. 8. yy)
  • Gorgias, (y. MÖ. 483-375)[a][b][c][d]
  • Guan Zhong (veya Kuan Tzuveya Kwan Chung veya Guanzi) (MÖ. 740-645)[a][d]
  • Guiguzi

H

I

J

K

  • Kapila, (y. MÖ. 6. yy)
  • Kanada, (y. MÖ. 2. yy)

L

M

  • Mahavira, (MÖ. 599-527)[a][d]
  • Makkhali Gosala, (MÖ. 6. yy)
  • Melissus of Samos, (geç MÖ. 5. yy)[a][b][c][d]
  • Mencius (veya Meng K'o veya Meng-tzu veya Mengzi), (MÖ. 372-289)[a][b][c][d][e]
  • Markandeya, (y. MÖ. 1000)
  • Menedemus, (y. MÖ. 350-278)
  • Maitreyi (MÖ. 8. yy)
  • Metrocles, (y. MÖ. 300)
  • Metrodorus of Lampsacus (the elder), (MÖ. 5. yy)
  • Metrodorus of Chios, (MÖ. 4. yy)
  • Metrodorus of Lampsacus (the younger), (MÖ. 331-278)
  • Metrodorus of Stratonicea, (geç MÖ. 2. yy)
  • Mozi (veya Mo Tzu veya Mo Ti veya Micius), (y. MÖ. 470-390)[a][c][d]

N

  • Nagasena (d. MÖ. 150)

O

  • Ostanes, İranlı simyacı ve büyücü

P

Q

R

S

T

U

  • Uddalaka Aruni (y. MÖ. 1000)

V

  • Vasishtha (MÖ. 12. yy)
  • Vyasa

W

X

Y

  • Yajnavalkya, (fl. y. MÖ. 7. yy)
  • Yang Chu, (MÖ. 370-319)[a][d]
  • Yang Xiong (veya Yang Hsiung) (MÖ. 53-MS. 18)[a][d]

Z

Ayrıca bakınız

  • Filozof listeleri
  • 1. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar doğan filozoflar listesi
  • 11. yüzyıldan 14. yüzyıla kadar doğan filozoflar listesi
  • 15. ve 16. yüzyıllarda doğan filozoflar listesi
  • 17. yüzyılda doğan filozoflar listesi
  • 18. yüzyılda doğan filozoflar listesi
  • 19. yüzyılda doğan filozoflar listesi
  • 20. yüzyılda doğan filozoflar listesi

Kaynakça

  1. The Cambridge Dictionary of Philosophy, (Second Edition). Cambridge University Press; 1999. 0-521-63722-8
  2. The Oxford Companion to Philosophy, Oxford University Press; 1995. 0-19-866132-0
  3. The Oxford Companion to Philosophy, Oxford University Press; 2005. 0-19-926479-1

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokritos</span> Antik Yunan filozofu, Leucippusun öğrencisi, atom teorisinin kurucusu

Demokritos, geliştirdiği atomcu evren teorisi formülasyonu ile tanınan Sokrates öncesi Antik Yunan filozof.

<span class="mw-page-title-main">Laozi</span>

Lao Zi kimi pinyin kullanılmayan eski kaynaklarda adı Lao Tzu, Lao Tse, Laotze diye geçer. Lao Çince 'yaşlı', Zi ise 'üstad', 'bilge' anlamına gelir. Tao Düşüncesi'nin kurucusu kabul edilen önemli bir Çin düşünürüdür. Dao De Çing kitabının yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıslı Zenon</span> Antik Yunan filozofu, Stoacılığın kurucusu

Kıbrıslı Zenon. MÖ 334-262 yılları arasında yaşamış olan, Stoa Okulunun kurucusu, Yunan filozof.

<span class="mw-page-title-main">Stoacılık</span> felsefi sistem

Stoacılık, MÖ 3. yüzyılın başlarında Atina Agorası'nda Kıbrıslı Zenon tarafından kurulan bir Helenistik felsefe ekolüdür. Mantık sistemi ve doğal dünya hakkındaki görüşleriyle beslenen bir kişisel erdem etiği felsefesidir ve erdem pratiğinin eudaimonia'ya ulaşmak için hem gerekli hem de yeterli olduğunu savunur: Kişi etik bir yaşam sürerek gelişir. Stoacılar eudaimonia'ya giden yolu erdemi uygulayarak ve doğaya uygun yaşayarak geçirilen bir hayatla özdeşleştirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Elealı Zenon</span> Paradokslarıyla tanınan antik Yunan filozofu

Elealı Zenon veya Zeno, Magna Graecia'nın Sokratik öncesi bir Yunan filozofu ve Parmenides tarafından kurulan Elea Okulu'nun bir üyesiydi. Aristo, onu diyalektiğin mucidi olarak adlandırdı. Bertrand Russell'ın "ölçülemez derecede incelikli ve derin" olarak tanımladığı paradokslarıyla tanınır.

Batı felsefesi MÖ 6. yüzyılda Antik Yunan'da başladı. Sokrates öncesi filozoflar çoğunlukla Yunan dünyasının batı veya doğu çevrelerindendiler. Felsefi projeleri asıl, nihai ilkeyi bulmaya ve dış dünyanın doğasını çözmeye yönelikti. Şeylerin maddi ilkesini, kökenlerini ve yok oluşlarını algılamaya çalıştılar. İlk düşünürler olarak şeylerin ussal birliğini vurgulayarak dış dünyanın mitolojik açıklamalarını reddettiler. Cevap aradıkları başlıca meseleler şunlardır:

Her şey nereden geliyor?
Her şeyin yaratılış kaynağı nedir?
Doğada bulunan şeylerin çoğul oluşlarını nasıl açıklarız?
Matematiksel olarak doğayı nasıl tanımlarız?
<span class="mw-page-title-main">Filolaos</span> Yunan filozof, astronom ve Pisagorcu (MÖ yak. 470 - yak. 385)

Filolaos Pisagorcu ve Sokrates öncesi bir Yunan filozof idi. Her şeyin temelinde, uyum içinde bir araya gelen, sınırlayıcı ve sınırsızın oynadığı rol olduğunu savundu. Ayrıca, Dünya'nın Evrenin merkezi olmadığı teorisi olan güneşmerkezciliğin ortaya çıkmasıyla da tanınır. Nicomachus'tan alıntı yapan August Böckh'e (1819) göre Philolaus, Pisagor'un halefiydi. MÖ 5. yüzyılda Pisagorcu okulun önemli filozoflarından biri olmuştur. Çoğulculuk Okulu gibi Pisagorcuların da çatışan iki görüş arasında bir çözüm arayışında oldukları söylenebilir. Bir yanda sürekli olarak değişen bir evren düşüncesi, öte yandan değişmez bir evren düşüncesi arasındaki çatışmadır söz konusu olan. Pisagorcular bu yönde çözümlerini matematikte bulmaya çalışırlar. Filolaus da diğer Pisagorcu filozoflar gibi matematik ve müzik ile ilgilenmiş, evrenin ve varlığın açıklanmasında bunlardan yararlanmıştır. O da diğerleri gibi evrenin temelinin sayı olduğu fikrinden hareket etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

<span class="mw-page-title-main">Filozof</span> kapsamlı bir felsefe bilgisi olan kişi

Filozof, felsefe ile uğraşan kişidir. Filozof kelimesi Antik Yunanca bilgelik aşığı anlamına gelen φιλόσοφος (filasofos) kelimesinden gelir. Cicero ve Diogenes Laertius’un, Eflâtun’un öğrencisi Herakleides Pontikos’un bugün elde bulunmayan bir eserine dayanarak verdikleri pek kesin olmayan bir rivayete göre filozof kelimesini ilk kullanan düşünür Pisagor olmuştur.

Metrodorus, Yunan Antolojisinde görünen matematiksel epigramları toplayan bir Yunan gramerci ve matematikçi.

Cyreneli Theodorus, MÖ 5. yüzyılda yaşamış eski bir Libyalı Yunan matematikçi. Günümüze ulaşan ve ilk elden anlatılanlar, Platon'un diyaloglarından üçünde; Theaetetus, Sofist ve Devlet Adamı (Statesman) yer alır. Önceki diyalogda, şimdi Theodorus Sarmalı olarak bilinen matematiksel bir teoremi öne sürmektedir.

Sidonlu Zeno, Fenike şehri Sidon'dan Epikürcü bir filozof ve matematikçi. Yazıları günümüze ulaşamamıştır, ancak öğrencisi Philodemus'un yazıları arasında derslerinin bazı özetleri korunmuştur.

Lampsakoslu Polyaenus, aynı zamanda Polyenus olarak da yazılır, eski bir Yunan matematikçi ve Epicurus'ün bir arkadaşı.

Antik Roma felsefesi, büyük oranda Antik Yunan felsefesinden ve özel olarak Helenistik felsefeden etkilenmiştir. Felsefe tarihi için kayda değer dönüm noktaları bu dönemde gerçekleşmiştir. Roma'da felsefeye ilgiyi Akademik kuşkucu Karneades, Stoacı Babilli Diogenes ve Peripatetik Kritolaos uyandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hareket felsefesi</span>

Hareket felsefesi, hareketin varlığı ve doğası hakkındaki soruları keşfetmekle ilgilenen bir felsefe dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Budist felsefe</span>

Budist felsefe, Gotama Buda'nın ölümünden sonra Hindistan'daki çeşitli Budist okulları arasında gelişen ve daha sonra Asya'nın büyük kısmına yayılan felsefi araştırmalar ve araştırma sistemlerini ifade eder. Budist öğretilerinin yaşam, varoluş, bilgi, akıl, madde ve insan ahlakı değerlerine bakışı veya uygulanması, Budist felsefenin temel konusunu oluşturur. Buda’nın yaşamı boyunca kişisel olarak öğretilerini yazılı olarak kayıt etmemesinden dolayı, Budist felsefesi büyük oranda Budist okullarında geliştirilen Budist öğretilerinin yeniden inşası üzerine kurulmuştur. Budist felsefe’nin çalışma konusu, "Dukkha" kavramı ile başlar. Dukkha, Pali dilinde genellikle sefalet, mutsuzluk, keder, talihsizlik ve umutsuzluk anlamına gelir. Felsefe'nin amacına göre, Dukkha'dan Nirvana'ya ulaşmanın yolu dört asil hakikatte özetlenmiştir. Budizm’de Nirvana’ya ulaşmanın yolu hem felsefi akıl yürütme, hem de meditasyonu birleştirmekten geçer.

Zeno veya Zenon şunlara atıfta bulunabilir:

<span class="mw-page-title-main">Kleanthes</span>

Kleantes, Atina'daki Stoa okulunun ikinci başkanı ve Kıbrıslı Zenon'un halefi olan Yunan Stoacı filozof ve boksördür.

Bu sayfa bir antik felsefe konuları listesidir.

Gauḍapāda, ayrıca Gauḍapādācārya olarak da anılan erken Orta Çağ dönemi Hindu filozofu ve Hindu felsefesinin Advaita Vedanta okulunun bilginiydi. Biyografisi belirsiz olsa da fikirleri ona Paramaguru diyen Adi Şankara gibi başkalarına ilham verdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.