MÖ 3. yüzyıl
Olaylar
- 264 - Pön Savaşları'nın başlaması.
- 19 Ekim 202 - İkinci Pön Savaşı'nın son çatışması olan Zama Muharebesi.
Önemli kişiler
- Mete Han
Kartaca, MÖ 814 yılında, Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisidir. Kartaca, Fenike dilinde Kart-hadaşt yani "Yeni Kent" anlamına gelmektedir. Kart Hadaşt, 22 sessiz harften oluşan Fenike abecesiyle QRT-HDST olarak yazılmaktadır.
Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.
Trireme; eski bir savaş gemisi çeşididir. Korintli Ameinocles tarafından icat edildiği öne sürülür.
Aynı zamanda Kartacalılar olarak da bilinen Pönler kökenleri Fenikelilere dayanan Antik Kartaca halkıydı. Halkın konuştuğu dil olan Pönce, Fenikece dilinin bir lehçesidir.
Zama Muharebesi, MÖ 19 Ekim 202 tarihinde II. Pön Savaşının belirleyici muharebesidir.
Hamilcar Barca Kartacalı komutan ve devlet adamı, Barca ailesinin başı, Hannibal, Hasdrubal ve Mago’nun babasıdır. Damadı Hasdrubal (Adil) Kartaca ordu komutanıdır. Hamilcar ismi Fenike dilinde “kardeşim” anlamına gelir ve Kartacalılar arasında yaygındır. Barca ise Fenike dilinde “yıldırım” anlamına gelen “barak” kelimesinden türemiştir.
Korsika ve Sardinya, Korsika ve Sardinya adalarından oluşan antik Roma eyaleti.
Lipari Adaları Muharebesi, Birinci Pön Savaşı sırasında Roma Cumhuriyeti ile Kartaca donanmaları arasındaki ilk silahlı çatışmadır. Bir muharebeden çok bir pusudan oluşan çatışmada Kartaca zafer kazanmıştır.
Tunus Muharebesi, Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasında MÖ 255 yılı bahar aylarında gerçekleşen, Birinci Pön Savaşı'nın bir muharebesidir. Muharebe kesin Kartaca zaferiyle sonuçlanmıştır.
Aegates Adaları Deniz Muharebesi ya da Aegusa Adaları Deniz Muharebesi MÖ 10 Mart 241 tarihinde Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Muharebe, Sicilya'nın doğu açıklarındaki Aegadian Adaları civarında gerçekleşmiş olup Birinci Pön Savaşı'nın son muharebesidir. Kesin sonuçlu bir muharebe olması yanında Birinci Pön Savaşı'nın sonunu da belirlemiş, savaşın Roma tarafından kazanılmasında tayin edici muharebe olmuştur.
Utika Muharebesi Pön savaşları döneminde Birinci Pön Savaşının ardından Kartaca ile Kartaca saflarında Roma’ya karşı savaşmış paralı askerler arasında çıkan Paralı Askerler Savaşındaki ilk muharebedir. Paralı askerlerin Kartaca’ya karşı ayaklanmasını fırsat bilen Libya halkları da ayaklanmacılar saflarında savaşa dahil olmuştur.
Kartaca Muharebesi Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında savaşılan Pön Savaşlarının üçüncüsünün tek ve son silahlı çatışmasıdır. MÖ 149 yılında bir kuşatma harekâtı şeklinde başlamış ve 146 yılında Kartaca şehri ve devletinin yıkılması ve bir daha ayağa kalkamayacak şekilde tamamen ortadan kaldırılmasıyla sonuçlanmıştır.
Capua, Güney İtalya'da Caserta iline bağlı bir komündür.
Kerkouane veya Kerkuane, Tunus'un kuzeydoğusundaki Cape Bon'un yakınlarındaki yer alan bir Pön şehridir. Bu Fenike şehri, muhtemelen Birinci Pön Savaşı'ndan sonra terk edildi ve Romalılar tarafından yeniden inşa edilmedi. Şehir, yaklaşık 400 yıl boyunca varlığını sürdürdü.
Tarraco, İspanya'nın Katalonya Eyaletindeki günümüz Tarragona kentinin eski adıdır. Scipio Calvus tarafından İkinci Pön Savaşı sırasında kurulan şehir, İber Yarımadası'ndaki en eski Roma yerleşim yeriydi ve Roma İmparatorluğu döneminde Roma ili Hispania Citerior'un ve Hispania Tarraconensis'in başkenti oldu.
Mukasir, Tunus'un Silyana ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, başkent Tunus'un 140 km güneybatısında yer almaktadır. Yüzölçümü 343,8 km² olan belediyenin nüfusu 2022 yılı itibarı ile 29.021'dir.
Sakiyet Sidi Yusuf, Tunus'un El-Kâf ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, il merkezi El-Kâf'ın batısında Cezayir sınırında yer almaktadır. Yüzölçümü 728,1 km² olan belediyenin nüfusu 2022 yılı itibarı ile 16.638'dir.
Lemta, Tunus'un Münestir ilinde bulunan bir belediyedir. Belediye, il merkezi Münestir'in güneydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü 1,908 km² olan belediyenin nüfusu 2022 yılı itibarı ile 6.092'dir.
