İçeriğe atla

Lütercilik

Gül içine yerleştirilmiş haç Lüterciliği simgeler

Lütercilik,[1] Lutheryanlık,[2] Luteryenlik ya da Lutheranizm[3] eski bir Augustinuscu keşiş olan Martin Luther'in, Katolik Kilisesinin endülijans vermesi ve Kutsal Kitap'a uygun olmadığına inandığı diğer uygulamalara karşı başlattığı reform hareketiyle ortaya çıkmış bir mezheptir. Protestan hareketinin çıkışına ve kilisenin bölünerek binlerce kola ayrılmasına sebebiyet vermiştir. Luteryenlik, Avrupa'da Almanya başta olmak üzere, özellikle Kuzey Avrupa ve İskandinav ülkelerinde taraftar bulmuştur.

Doktrin

Martin Luther (1483-1546)

Kadim Ortodoks ve Katolik kiliselerinden farklı olarak sadece iki sakrament kabul edilir ve sadece imanla, iyi işlerden bağımsız olarak kurtuluşun geldiğine inanılır. "Sola Scriptura" yani "sadece Kutsal Kitap" kavramı da ilk Luteryen düşünce ile birlikte ortaya çıkmıştır.[4] Binlerce yıllık havarilerden günümüze gelerek korunmuş sözlü kilise geleneği bırakılarak sadece Kutsal Kitap esas alınmalıdır denmiştir. Kalvinist Reform kiliselerinden farklı olarak kiliselerinde resim ve heykel bulundurulur ve toplantılar daha gelenekseldir.

Kaynakça

  1. ^ "TDK". 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2009. 
  2. ^ Kışlalı, Ahmet Taner (2004). Siyaset Bilimi. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayını. s. 220. ISBN 9750602935. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
  3. ^ "Protestan Ahlakiliği Sorunu ve Philip Melanchthon". dergipark.org.tr. 2004. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Sola Fide-Sadece İman". 8 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Feminist teoloji genellikle Batı dini gelenekleri içinde bu dinlerin uygulamaları, gelenekleri, kutsal metinleri ve teolojilerini feminist bir perspektiften yeniden değerlendiren bir harekettir. Feminist teolojinin hedefleri arasında kadının din adamları ve dini otoriteler arasındaki rolünü genişletmek, Tanrı'nın erkeksi imajını yeniden yorumlamak ve inancın dili ve mitleri arasında dişi (female) tahayallü daha fazla göz önüne almaktır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

<span class="mw-page-title-main">Martin Luther</span> Protestanlık reformunu başlatan Alman rahip, teolog, üniversite profesörü ve yazar (1483–1546)

Martin Luther, Alman keşiş, teolog, üniversite profesörü, Protestanlığın babası ve Lüterciliği yaratan, geliştiren ve yayan kişi. Almanya'da baskılara rağmen Kutsal Kitap'ın Latinceden Almancaya tercüme edilmesinde rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Reform (tarih)</span> 16. yüzyılda yalnızca Kutsal Kitapa dayanan bir ilahiyat anlayışını ortaya çıkaran hareket

Reform veya Yenilikçi Devrim 16. yüzyılda başlatılarak tüm Avrupa’yı etkilemiş ve Katolik Kilisesi’ne karşı yapılmış dinsel bir harekettir. Bu hareket Avrupa'nın değişim ve dönüşümüne sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

Ekümeniklik, günümüzde genellikle, daha büyük bir dinî birliği ya da dinlerarası iş birliğini sağlama amacını güden girişimleri ifade eder.

Protestanlık, Hristiyanlığın en büyük üç ana mezhebinden biridir. 16. yüzyılda Martin Luther ve Jean Calvin'in öncülüğünde Katolik Kilisesi'ne ve Papa'nın otoritesine karşı girişilen Reform hareketinin sonucunda doğmuştur (1529).

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan mezhepleri</span> Hristiyan dinine bağlı mezhepler listesi

Hristiyan mezhepleri, üçe ayrılmaktadır. Bunlar; Katoliklik, Ortodoksluk, Protestanlık olarak bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Göttingen</span> Aşağı Saksonyada büyükşehir (Almanya)

Göttingen, Aşağı Saksonya eyaletinin güneyinde bulunan ve üniversitesi ile ünlü Almanya şehri. Üniversite ile şehir yapısal olarak da iç içedir.

Anglikanizm, İngiltere'nin resmî kilisesi olan İngiltere Kilisesi'ne has ilke, doktrin ve kurumlar. İngiltere Kralı VIII. Henry'nin kurduğu bir Hristiyan mezhebidir. İngiliz Reformu, Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olarak görüldüğü için Latince Via Media olarak adlandırılmıştır.

Piskopos, bazı Hristiyan kiliselerinde, birkaç cemaatten oluşan bir bölgenin başpapazı olan, fetva verme yetkisine sahip üst kademeden din adamı.

<span class="mw-page-title-main">Keşiş</span> evlenmeyen inzivaya çekilmiş din adamı

Keşiş, Hristiyanlık'ta evlenmemiş, manastırda yaşayan rahip ve rahibe.

Azize Tereza Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Katolik kilisesidir. İsmi, Lisieuxlü Azize Tereza'dan gelmektedir.

Hristiyanlık tarihi, İsa ile havarilerinden bu yana Hristiyanlık dininin tarihidir. Hristiyanlık, İsa'nın yaşamıyla öğretilerine bağlı tek tanrılı bir dindir.

<span class="mw-page-title-main">Doksan Beş Tez</span> Martin Luther tarafından yazılan dinî eleştiri metni

Doksan Beş Tez ya da özgün adıyla Endüljansların Kudretine ve Yararına Dair İfşaatlarla İlgili Münazara, kilise vaizleri tarafından Endüljans satışına karşı, 1517'de Martin Luther tarafından yazılmış ve Protestan Reform'un başlamasına sebep olduğu iddia edilen akademik şerh, doksan beş maddelik eleştiri.

Arnavutça, ait olduğu Hint-Avrupa Dil Ailesi'ne ait özellikler barındırmasına rağmen bulunduğu grup içinde yalıtılmış bir haldedir. Arnavutçanın dahil olduğu bu grupta konuşulmaya devam eden diğer diller Ermenice ve Yunancadır. Dilin kökeni hakkındaki ilk çalışmaları yapan ve Arnavutçanın Hint-Avrupa Dil Ailesi'ne mensup olduğunu kanıtlayan kişi Alman filolog Franz Bopp'dur. Arnavutçanın, eski zamanlarda Balkanlar'da konuşulan bir dil olan İlir diliyle bağlantısı olup olmadığı sıklıkla tartışılan bir konudur.

2019 yılı itibarıyla Lüksemburg nüfusunun %50'si Hristiyanlık mezheplerine bağlıdır.. Nüfusun %1'i Müslüman, %5'i ise diğer dinlerin takipçisidir. Nüfusun %1'inin dini inancı konusunda net bir bilgi yoktur.

Kateşizm, Hristiyanlıkta vaftiz olup dine girmeden önce alınan din eğitimine verilen isimdir. Modern tarih bağlamında değerlendirildiğinde bu kavram Hristiyanlığın temel kurallarını açıklayan bir kitaba da işaret etmektedir.

Hristiyanlığa göre cinsellik Tanrının bir armağanıdır. Hristiyanlığın kutsal kitabının ilk bölümünde şöyle yazar: