İçeriğe atla

Lyndon B. Johnson

Lyndon B. Johnson
Oval Ofis portresi, 1964
36. Amerika Birleşik Devletleri başkanı
Görev süresi
22 Kasım 1963 - 20 Ocak 1969
Başkan YardımcısıYok (1963-1965)
Hubert Humphrey (1965-1969)
Yerine geldiğiJohn F. Kennedy
Yerine gelenRichard Nixon
37. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı
Görev süresi
20 Ocak 1961 - 22 Kasım 1963
BaşkanJohn F. Kennedy
Yerine geldiğiRichard Nixon
Yerine gelenHubert Humphrey
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Ağustos 1908(1908-08-27)
Stonewall, Teksas, ABD
Ölüm 22 Ocak 1973 (64 yaşında)
Stonewall, Teksas, ABD
Partisi Demokrat Parti
Evlilik(ler) Lady Bird Taylor
Çocuk(lar) Lynda
Luci
Bitirdiği okul
Mesleği Öğretmen
İmzası

Lyndon Baines Johnson (d. 27 Ağustos 1908; Stonewall, Teksas – ö. 22 Ocak 1973; Stonewall, Teksas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 36. başkanıdır. Genellikle Lyndon B. Johnson veya kısaca LBJ olarak anılır. Başkanlığa John F. Kennedy'nin suikast sonucu öldürülmesi üzerine gelmiştir. Bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilmiştir.[1]

Siyasi hayatı

Lyndon Johnson

1908 yılında Teksas eyaletinde 6 çocuklu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası iş insanı ve politikacı Samuel Ealy Johnson Jr. annesi ise Rebekah Baines Johnson'dır. Kendisi İngiliz, Alman, İskoç ve İrlanda kökenlidir. 1934 yılında genç yaşta Teksas'tan Temsilciler Meclisine üye seçildi. 1948 yılında Teksas'tan Senatoya seçildi. 1960 yılında başkan adayı John F. Kennedy tarafından Demokratik Parti'den başkan yardımcılığına aday gösterildi. Çok çekişmeli olan bu başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Richard Nixon'dı. Seçimi John F. Kennedy-Lyndon B. Johnson ikilisi az bir farkla kazandılar. Başkan yardımcılığı döneminde Kennedy, Johnson'a fazla bir yetki vermedi. Sonuç olarak Johnson, Kennedy'nin başkanlığı döneminde arka planda kaldı. Ancak 22 Kasım 1963 tarihinde Kennedy'nin suikastı sonucu kendini beklenmedik bir şekilde başkanlık koltuğunda buldu.

Türkiye ile ilişkiler

Daha fazla bilgi: Johnson Mektubu

İlk sınavını Kıbrıs'ta verdi. O tarihte Kıbrıs'ta hava gergindi ve iki NATO müttefiki Türkiye ve Yunanistan savaşın eşiğindeydi. Bu krizde Yunanistan'ı destekleyerek Türk hükûmetine "Kıbrıs'a bir müdahalede bulunulduğu takdirde, ABD'nin sattığı silahların kullanılamayacağı"nı belirten çok ağır bir mektup yazdı.

Vietnam Savaşı

Daha fazla bilgi: Vietnam Savaşı

Başkanlığa geldiğinde Amerika Birleşik Devletleri o zamanlar ikiye ayrılmış olan Vietnam'da SSCB ve Çin destekli Kuzey Vietnam'a karşı Güney Vietnam'ı desteklemekteydi. Aslında ABD'nin Vietnam'daki iç savaşa karışması konusunda isteksizdi. Ancak Güney Vietnam'ın kuzeye yenik düşmesi halinde bütün uzak doğu ülkelerinin domino taşları gibi doğu blokunun eline düşeceğinden korkuyordu. 1964 yılında Tonkin Körfezi'nde Kuzey Vietnam'ın bir ABD destroyerine saldırdığı gerekçesiyle ABD kongresi Johnson'a Vietnam'daki Amerikalı güçlerini arttırması yetkisini verdi. Bu olay ABD için Vietnam'da bir dönüm noktası oldu. Bu olaydan sonra ABD giderek kendisini çok kanlı bir savaş olan Vietnam Savaşı'nın içinde buldu.

İç siyaset

1964 Medeni Haklar Yasası'nı imzalayan dönemin ABD başkanı Lyndon B. Johnson ve arkasında görülen Amerikan medeni haklar hareketinin önderi Martin Luther King (2 Temmuz 1964)
John F. Kennedy'nin öldürülmesinden sonra Dallas Love Field Havalimanı'nda bekleyen Air Force One'ın içinde federal savcı Sarah T. Hughes'in önünde bir Katolik dua kitabına el basarak ant içip Amerika Birleşik Devletleri başkanı olan Lyndon B. Johnson (22 Kasım 1963). Johnson'ın sağında eşi Lady Bird Johnson, solunda ise John F. Kennedy'in eşi Jacqueline Kennedy görünmektedir.

Aslında en büyük ideali ABD'de Refah Toplumu (Great Society) adını verdiği yoksulluktan arındırılmış herkesin yeterli sağlık koşullarına sahip olduğu müreffeh bir ülke kurmaktı. Bu amaçla Medicare adı verilen engellilere ve 65 yaşın üzerindeki yurttaşlara ücretsiz sağlık hizmetleri getiren bir sağlık sigortası sistemi kurdu. Ancak Vietnam Savaşı Johnson'un bu yöndeki amaçlarını gerçekleştirmesine fırsat vermedi. Vietnam'da Amerikalı askerlerin kayıplarının artmasıyla halk Johnson'a karşı döndü. 1968 yılındaki seçimlerde bir kez daha başkan seçilme hakkına sahip olmasına rağmen adaylığını koymamaya karar verdi. 1973 yılında da öldü.

New Deal politikalarının devamını ve genişlemesini istiyordu ve radikal bir program uyguladı. Kennedy gibi, ırkçılık ve yoksullukla mücadeleyi politikasının temel taşı yapmıştır. Irkçılığı ortadan kaldırmak için, 1964 ve 1968'de iki yurttaşlık hakları yasasının çıkmasını sağladı ve 1965'te siyahilerin oy kullanımı önündeki engelleri kaldıran bir başka yasayı onayladı. Yoksullukla mücadelede Büyük Toplum ve Yoksullukla Savaş sloganları kullandı. Engellilere, yaşlılara ve yoksullara ücretsiz sağlık programları, yoksul öğrencilere devlet yardımı, eğitime federal yardım, işsizlere iş eğitimi verecek ve iş bulmalarını sağlayan kurumlar (Head Start ve Job Corps), gençlere iş bulma programları,asgari ücretin yükseltilmesi, göçmenleri destekleyen bir kanun, silah kontrol yasaları, çevre koruma yasaları ve gıda yardımı programlarının devam ettirilmesi yine Johnson'ın eseridir. Johnson programının hemen hemen tamamını gerçekleştirmiştir. Onun döneminde yoksulluk belirgin oranda düşmüş ve siyahilerin ekonomik durumunda düzelme gözükmüştür. Daha sonra gelen Richard Nixon ve Gerald Ford hükûmetleri bile bu programları devam ettirmiş ve genişletmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Lyndon B. Johnson". The White House (İngilizce). 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Richard Nixon		Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı
1961–1963 		Sonra gelen
Hubert Humphrey
Önce gelen
John F. Kennedy		Amerika Birleşik Devletleri başkanı
1963–1969 		Sonra gelen
Richard Nixon
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Ernest McFarland		Demokratik Parti Senato Lideri
1953–1961 		Sonra gelen
Mike Mansfield
Önce gelen
Estes Kefauver		Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Adayı
Demokratik
1960		Sonra gelen
Hubert Humphrey
Önce gelen
John F. Kennedy		Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı
Demokratik
1964

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cemal Gürsel</span> 4. Türkiye cumhurbaşkanı (1961–1966)

Cemal Gürsel, Türk asker ve devlet adamı. 27 Mayıs Darbesi sonrası oluşturulan Millî Birlik Komitesi başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin dördüncü cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam Savaşı</span> 1955-1975 yılları arasında yapılan ve Kuzey Vietnam zaferi ile sonuçlanan savaş

Vietnam Savaşı veya İkinci Çinhindi Savaşı, Doğu Bloku ülkeleri olan Kuzey Vietnam, Çin ve Sovyetler Birliği ile ABD ve ABD destekçisi anti-komünist Güney Vietnam arasında yaşanan savaştır. Kore Savaşı'ndan sonra Soğuk Savaş'ın ikinci sıcak çatışması olmuştur. ABD, 1963-1973 yılları arasında savaşa dâhil olmuş ve 60.000 kadar asker kaybetmiştir. ABD kamuoyu, savaşa girilmesini sorgulamış ve savaştan sonra Anti-Amerikancılık yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Richard Nixon</span> 37. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1969–1974)

Richard Milhous Nixon, 1969'dan 1974'e kadar 37. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi ve avukat. Cumhuriyetçi Parti üyesi olan Nixon, daha önce Kaliforniya temsilcisi ve senatörü olarak ve 1953 ile 1961 yılları arasında Başkan Dwight D. Eisenhower'ın başkan yardımcısı olarak görev yaptı. Başkanlık döneminde ABD'nin Vietnam Savaşı'na katılımının azaltılması, Sovyetler Birliği ve Çin ile yumuşama, Apollo 11'in Ay'a inişi ve Çevre Koruma Ajansı ile İş Güvenliği ve Sağlığı İdaresi'nin kurulması gerçekleşti. Nixon'ın ikinci dönemi, Watergate skandalının bir sonucu olarak görevinden istifa eden tek ABD başkanı olmasıyla erken sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy</span> 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1961–1963)

John Fitzgerald Kennedy veya kısaca JFK, 1961'den 1963'teki suikastına kadar 35. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Başkan seçilen en genç kişiydi. Kennedy, Soğuk Savaş'ın en yoğun olduğu dönemde görev yaptı ve dış politikasının büyük bölümü Sovyetler Birliği ve Küba ile ilişkilerle ilgiliydi. Demokrat olan Kennedy, başkanlığından önce Birleşik Devletler Kongresi'nin her iki kanadında da Massachusetts'i temsil etti.

<span class="mw-page-title-main">Gerald Ford</span> 38. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1974–1977)

Leslie Lynch King Jr. veya bilinen adıyla Gerald Rudolph Ford Jr., 1974'ten 1977'ye kadar 38. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi. Daha önce 1965 ile 1973 yılları arasında ABD Temsilciler Meclisi'nde Cumhuriyetçi Parti lideri olarak ve 1973 ile 1974 yılları arasında Başkan Richard Nixon'ın başkan yardımcısı olarak görev yaptı. Nixon, 1974 yılında başkanlıktan istifa etti ve Ford, başkanlık koltuğuna oturdu, ancak 1976'da tam dönem seçilemedi. Ford, başkanlık ya da başkan yardımcılığı seçimlerini kazanmadan başkan olarak görev yapan tek kişidir.

Tonkin Körfezi, Güney Çin Denizinin kuzeybatı kolu. Kuzey ve doğuda Çin, doğuda Hainan Adası, güneybatı ve kuzeyde Vietnam'ın kuzey kesimiyle çevrilidir. Yaklaşık 480 km uzunluğunda 240 km genişliğindedir. En derin noktası 60 m'yi bulur. Kızıl Irmak bir delta aracılığıyla sularını körfeze boşaltır. Körfez kıyısındaki başlıca limanlar Çin'e ait Beihai ile Vietnam'a ait Haiphong'dur.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Kennedy</span> Amerikalı avukat ve siyasetçi (1925 – 1968)

Robert Francis Kennedy ya da kısaca RFK, Amerikalı siyasetçi ve avukattı. Ocak 1961'den Eylül 1964'e kadar 64. Amerika Birleşik Devletleri başsavcısı ve Ocak 1965'ten Haziran 1968'de Demokratların başkan adaylığı için yarıştığı sırada suikaste uğrayana kadar New York'tan ABD senatörü olarak görev yaptı. Kardeşleri John F. Kennedy ve Ted Kennedy gibi o da Demokrat Parti'nin önde gelen bir üyesiydi ve modern Amerikan liberalizminin bir simgesiydi.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy Suikastı</span> 1963te ABD başkanının öldürülmesi

Başkan John Fitzgerald Kennedy suikastı X, 22 Kasım 1963 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanı olan John Fitzgerald Kennedy'ye karşı Dallas'ta Lee Harvey Oswald tarafından yapılmış ve Başkan Kennedy’nin ölümüyle sonuçlanmış suikast.

<span class="mw-page-title-main">Hubert Humphrey</span> Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı (1911-1978; hd. 1965-1969)

Hubert Horatio Humphrey, Jr., Lyndon B. Johnson'ın başkanlığı döneminde, ABD'nin 38. başkan yardımcılığı yapmıştır. Humphrey, başkan yardımcılığından önce Minnesota eyaletinden senatör seçilmiştir. Humphrey aynı zamanda, Minnesota Demokrat-Çiftçi-İşçi Partisi'nin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">1964 Medeni Haklar Yasası</span> Amerika Birleşik Devletlerinde siyah ırka mensup kişilere yapılan ayrımcılıkları kaldıran yasa

1964 Medeni Haklar Yasası, Amerika Birleşik Devletleri'nde siyah ırka mensup kişilere okullarda, kamusal alanlarda ve işe alımda yapılan negatif ayrımcılığın yasaklanması konusunda dönüm noktası olan bir yasadır. 2 Temmuz 1964'te dönemin ABD başkanı Lyndon Johnson tarafından imzalanarak yürürlüğe giren bu yasa ile, ırkçı ayrımcılık yasa dışı kılınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tonkin Körfezi Olayı</span> Vietnam Savaşının başlama sebebi.

Tonkin Körfezi Olayı, Vietnam Demokratik Cumhuriyeti ve Amerika Birleşik Devletleri arasında yaşanan iki farklı olayı kapsayan olaylara verilen addır. 1964'te Kuzey Vietnam torpido botlarının iki ABD destroyerine ateş açtığına ilişkin haberler, ABD Kongresi'nin Tonkin Körfezi Kararnamesi'ni kabul etmesine ve ABD'nin daha etkin olarak katıldığı Vietnam Savaşı'nın (1965-75) başlamasına yol açtı. ABD Deniz Kuvvetleri'nin 1972'de Kuzey Vietnam limanlarının girişlerini mayınlaması üzerine körfezde sıcak çatışmalar yaşandı. 1995 yılında dönemin ABD Savunma Bakanı Robert McNamara eski düşmanı Vietnamlı komutan General Vo Nguyen Giap ile bir araya gelerek 1964 yılında meydana gelen ve ABD’nin Vietnam’a müdahalesine bahane edilen Tonkin Körfezi Olayında gerçekte ne olduğunu soracak ve Giap’dan “Hiçbir şey” yanıtını alacaktır. ABD Başkanı Lyndon Johnson’un Vietnam’a müdahale için bahane ettiği bu olayın hayali olma ihtimali yüksektir.

<span class="mw-page-title-main">Gordon Bunshaft</span> Amerikalı mimar (1909 – 1990)

Gordon Bunshaft 20. yüzyılda ağırlıklı olarak ABD’de eserler vermiş bir mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Bill Moyers</span> Amerikalı gazeteci

Bill Moyers Amerikalı gazeteci ve halkla ilişkiler danışmanı. 1965-67 yıllarında Lyndon B. Johnson Hükümeti'nde Beyaz Saray Basın Sekreteri olarak görev yaptı. Ayrıca televizyonda haber yorumcusu olarak çalıştı.

Nixon Doktrini, ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri başkanı Richard Nixon'un, 25 Temmuz 1969 tarihinde Guam'da yaptığı basın toplantısında dile getirilmiştir. ABD-Uzak Doğu ilişkileri uzmanı Gregg Brazinsky, Nixon'un bu konuşmasında, ABD'nin müttefik ve dostlarının gelişmesine ve savunmalarına yardım edeceğini, fakat özgür dünyanın jandarmalığına soyunmayacağının altını çizdiğini söylemiştir. Bu Doktrin uyarınca, ABD hiçbir müttefikinin savunmasından doğrudan sorumlu olmayacak, fakat talep halinde veya olası bir tehlike anında, onları nükleer koruma şemsiyesinin altına alacaktı. ABD ve müttefikleri arasında geliştirilecek iş birliği çerçevesinde, ülkeler arasında barışın tesis edilmesini öngörmekteydi. Richard Nixon bu Doktrinle, Asya'ya yönelik ABD politikalarının yönünü değiştirmek istiyordu. Özellikle Vietnamlaştırma (Vietnamizasyon) adı verilen yöntemle Vietnam Savaşı'ndan tamamıyla çıkmayı amaçlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kennedy Doktrini</span>

Kennedy Doktrini, 35. ABD Başkanı John Fitzgerald Kennedy'nin başkanlık görevinde bulunduğu 1961-1963 yılları arasında, ABD'nin özellikle Latin Amerika ülkelerine karşı, izlediği dış politikaları ve takındığı siyasi tutumu ifade eden siyasi bir tanımlamadır. Kennedy, kuşatma politikasıyla, Batı Yarımküre'de Komünizm'in yayılmasını engellenmesi gerektiği konusundaki fikirlerini yüksek sesle ve her fırsatta dile getirmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Teksas'ta siyaset</span>

Teksas'ta siyaset, ABD'nin eyaletlerinden biri olan Teksas'taki politik konuları ele alır.

<span class="mw-page-title-main">Holloway Kampı saldırısı</span>

Holloway Kampı saldırısı, 7 Şubat 1965 günü Vietnam Savaşı'nın ilk başlarında gerçekleşen saldırı. Holloway Kampı 1962'de ABD Ordusu tarafından Pleiku yakınlarında inşa edilmiş bir helikopter tesisi idi. Vietnam'ın Orta Yaylalarındaki Özgür Dünya Askeri Kuvvetleri'nin operasyonlarını desteklemek için inşa edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Cyrus Vance</span>

Cyrus Roberts Vance, ABD'li avukat ve 1977-1980 yılları arasında Başkan Jimmy Carter kabinesinde ABD Dışişleri Bakanı. Bu görevde bulunmadan önce Johnson İdaresinde ABD Savunma Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Kennedy yönetimi sırasında Ordu Sekreteri ve Savunma Bakanlığı Baş Hukuk Müşaviri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Samuel Ealy Johnson Jr.</span> Amerikalı siyasetçi (1877 – 1937)

Samuel Ealy Johnson Jr., Amerikalı iş insanı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Lady Bird Johnson</span> Lyndon B. Johnsonın eşi

Claudia Alta " Lady Bird " Johnson, 1963'ten 1969'a kadar Başkan Lyndon B. Johnson'ın eşi olarak Amerika Birleşik Devletleri'nin First Lady'si olarak görev yapmıştır


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.