İçeriğe atla

Lymantria dispar

.

Lymantria dispar
Lymantria dispar dispar erkeği
Lymantria dispar dispar dişisi
Bilimsel sınıflandırma Edit this classification
Kingdom: Animalia
Phylum: Arthropoda
Class: Insecta
Order: Lepidoptera
Superfamily: Noctuoidea
Family: Erebidae
Genus: Lymantria
Species:
L. dispar
Binominal isim
Lymantria dispar

(Linnaeus, 1758)
alt türler

L. d. disparL. d. asiaticaL. d. japonica

Sinonimler
  • Phalaena dispar Linnaeus, 1758
  • Ocneria dispar (Linnaeus, 1758)
  • Porthetria dispar (Linnaeus, 1758)
Bir Lymantria dispar tırtılı

Lymantria dispar, Çingene güvesi [1] veya Süngerimsi güve [2][3] olarak da bilinen, Erebidae ailesinden bir güve türüdür. L. d. dispar ve L.d. japonica belirsizlik olmaksızın açıkça tanımlanabilir alt türlerdir. Lymantria dispar birkaç kıtada mevcuttur ve şu anda Avrupa, Afrika, Asya, Kuzey Amerika ve Güney Amerika'da bulunur. Polifag larvalar, çeşitli yaprak döken ve kozalaklı ağaçlarda yaşarlar ve toplu üreme yıllarında ciddi hasara neden olabilirler. Lymantria dispar bu özelliklerinden dolayı dünyanın en kötü 100 istilacı yabancı türü arasında yer almaktadır.[4]

Etimoloji

“Çingene güvesi” adının kesin bir kökeni yoktur ancak 1908'den beri kullanılmaktadır.[5]

Lymantriinae alt familyasının güveleri, tırtıllardaki tussock benzeri tüy tutamları nedeniyle genellikle tussock güveleri olarak adlandırılır.[6] :9

Lymantria dispar adı Latince kökenli iki kelimeden oluşur. Lymantria jenerik adı 'yok edici' anlamına gelir.[7] Tür sıfatı dispar Latincede 'ayırmak' anlamına gelir. Erkek ve dişilerde gözlenen cinsel dimorfizmi ifade eder.[6] :9

Taksonomi

Alt türler

Alt türler Dağılım Tanımlayıcı özellikler
Lymantria dispar disparAvrupa, Batı Asya ve Kuzey Afrika,[8] :6Doğu Kuzey Amerika Kanatlı ama uçamayan dişiler [8] :6
Lymantria dispar asiaticaDoğu Asya,[8] :6batı Kuzey Amerika [9]Kanatlı ve uçabilen dişiler; ışıklara ilgi [8] :6
Lymantria dispar japonicaTüm Japonya [8] :6Büyük erkekler, çok koyu kahverengi [8] :6

Kaynakça

  1. ^ "Bug experts seeking new name for destructive gypsy moths". king5.com. 9 Temmuz 2021. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021. 
  2. ^ ""Spongy Moth" Proposed as New Common Name for Lymantria Dispar". entsoc.org. 25 Ocak 2022. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2023. 
  3. ^ "'Spongy Moth' Adopted as New Common Name for Lymantria dispar". Entomological Society of America. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  4. ^ "100 of the World's Worst Invasive Alien Species". Global Invasive Species Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2018. 
  5. ^ "Gypsy moth etymology=19 November 2022". wttw. 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2023. 
  6. ^ a b The Gypsy Moth: Research Toward Integrated Pest Management, United States Department of Agriculture, 1981
  7. ^ "Free Dictionary for Lymantria". 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2023. 
  8. ^ a b c d e f Pogue, Michael. "A review of selected species of Lymantria Huber [1819]" (PDF). Forest Health Technology Enterprise Team. 12 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  9. ^ "Asian Gypsy Moth Lymantria dispar asiatica". Pest Tracker National Agricultural Pest Information System. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Biyolojik mücadele (tarım)</span> zararlıların popülasyonlarını düşürmek için kimyasal maddeler yerine popülasyonlarını düşürecek diğer canlıların kullanılması

Biyolojik mücadele, zararlıların popülasyonlarını düşürmek için kimyasal maddeler yerine popülasyonlarını düşürecek diğer canlıların kullanılması. Kültür bitkilerinde zararlılar ve yabancı otlar aleyhine yaşayan organizmaları kullanmak suretiyle zararlı popülasyonu ekonomik zarar eşiği altında tutmak amacıyla yapılan çalışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Naftalin</span>

Naftalin veya naftalen, kapalı kimyasal formülü C10H8 olan, aromatik hidrokarbondur.

<span class="mw-page-title-main">Çingeneler</span> Kuzey Hindistandan tüm dünyaya, özellikle Avrupaya yayılan göçebe bir topluluk

Çingeneler, aslen Kuzey Hindistan kökenli olup günümüzde ağırlıklı olarak Avrupa'da yaşayan göçebe bir halk. Türkçede Roman sözcüğü de sıklıkla Çingene anlamında kullanılır. Hindistan'ın Pencap-Sind nehir havzası boyunca Pakistan ve Afganistan'ın da içinde bulunduğu bölgelerden M.S. 420 civarında İran ve Anadolu üzerinden dünyaya yayılmış bir Hint-Avrupa halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Midye</span> yumuşakça türü

Mytilus galloprovincialis veya Midye, Mytilus cinsine bağlı bir yumuşakça türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Güve</span>

Güve, Lepidoptera (pulkanatlılar) takımından çeşitli kelebek türlerine verilen genel ad. Halk arasında buğday, odun, kumaş ve kürk gibi şeylere musallat olmaları ile bilinirler.

<i>Calosoma sycophanta</i> Carabidae familyasından faydalı kınkanatlı böcek

Calosoma sycophanta, Calosoma cinsine bağlı Avrupa'ya özgü bir böcek türüdür.

<i>Elymus repens</i>

Elymus repens, Elymus cinsine bağlı Asya, Kuzey Afrika ve en çok Avrupa'da bulunan bir bitki türüdür. Dünya üzerindeki istilacı bitki türlerinden biri sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Japon iğdesi</span>

Japon iğdesi, Güz zeytini veya Güz yemişi iğdegiller (Elaeagnaceae) familyasından iğde cinsinin bir türüdür. Güz zeytini adı ile de bilinir.Bu isim İngilizce ismi olan autumn-olive in çevirisidir. Doğu Asya'da Himalayalardan Japonya'nın doğusuna kadar olan geniş alana kadar yayılmıştır. Zira bitki azotu köklerine depolayıp, bağlar ve bu şekilde en verimsiz topraklarda bile yaşama kabiliyetine sahiptir. Doğal olarak bu özelliği ile verimsiz bir toprağı verimli hale getirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu meyve güvesi</span>

Doğu meyve güvesi uzak doğu kökenli bir güve çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">İstilacı türler</span> Bazı doğal ortamlarda hızlıca çoğalarak diğer canlıları tehdit eden tür

İstilacı türler, istilacı yabancı türler, yayılmacı türler ya da egzotik istilacı türler doğal habitatlarda flora ve fauna kategorizasyonunda kullanılan bir terimdir. İstilacı türler, doğal olarak yaşadıkları ekosistemden başka bir ekosisteme giren, çeşitli etkenlerle aşırı çoğalarak tüm ekosistemi etkileyen türler için kullanılan bir terimdir. Bazen dengesi bozulan bir ekosistemde baskın hale gelen yerli türler için de yerli istilacı tür terimi kullanılır.

<i>Neopalpa donaldtrumpi</i>

Neopalpa donaldtrumpi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kuzey Kaliforniya ve Meksika'nın Baja California bölgelerinde bulunan Neopalpa cinsi bir güve türü. Neopalpa donaldtrumpi ilk kez 2017'de Kanadalı bilim insanı ve biyolog Vazrick Nazari tarafından keşfedildi. Nazari, daha önce hiç görülmeyen bir tür olan güvenin sarı tüyleri nedeniyle ABD'nin 45. başkanı Donald Trump'ı çağrıştırdığını ve bu nedenle "Neopalpa donaldtrumpi" adını verdiğini açıkladı.

<i>Lythrum salicaria</i>

Kırmızı kan çiçeği, kınagiller (Lythraceae) familyasına mensup bir çiçek türü. Avrupa, Asya, Afrika'nın kuzeybatısı, Kuzey Amerika'nın kuzeyi ve Avustralya'nın güneydoğusunda yaygınlık gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Çim sazanı</span>

Çim sazanı, Doğu Asya'ya özgü sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait büyük bir otçul tatlı su balığı türüdür. Kuzey Vietnam'dan Sibirya-Çin sınırındaki Amur Nehri'ne kadar uzanan doğal bir alanda yaşamaktadırlar. Asya sazanı, Ctenopharyngodon cinsinin tek türüdür. Yılda beş milyon ton ile dünya genelinde en çok üretilen balık türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Attacus atlas</span> yilan baslı kelebek

Attacus atlas veya Atlas güvesi, Asya'daki ormanlara özgü büyük bir güve türüdür. Tür, ilk olarak 1758 yılında Carl Linnaeus'un Systema Naturae'nin 10. baskısı eserinde tanımlanmıştır. 24 santimetreye varan kanat açıklığıyla en büyük kelebek türlerinden biridir. Thysania agrippinadan sonraki en uzun kanat açıklığına sahiptir. Türün dişisi erkeğinden önemli ölçüde büyüktür. Türün erkeklerinin ise daha kalın antenleri vardır. Bu güve türünün ağzı yoktur ve enerji kazanamaz. Buna bağlı olarak sadece 1 veya 2 hafta yaşayabilir. Dişi, yumurtladıktan sonra ölür.

<span class="mw-page-title-main">Vitis rotundifolia</span>

Vitis rotundifolia veya muscadine, güneydoğu ve güney-orta Amerika Birleşik Devletleri'ne has bir asma türüdür.

Australian Plant Name Index (APNI) yayınlanmış tüm Avustralya damarlı bitkilerinin adlarını çevrimiçi sunan bir veritabanıdır. İçeriğinde geçersiz adlandırmalar, sinonimler veya mevcut adlarının da bulunduğu tüm adlandırmaları barındırır. Bunun yanı sıra Australian Plant Census (API) içeriğindeki dağılım bölgeleri, türlerin toplandığı haritalar, bitkilerin fotoğrafları, notlar, yorumlar gibi bibliyografya be temel detayları da sunar.

BugGuide, böcekler, örümcekler ve eklem bacaklılarla ilgili gözlemlerini paylaşan hem amatör hem de profesyonel doğa bilimcilerinden oluşan bir web sitesi ve çevrimiçi topluluktur. Web sitesi, bilgilendirici kılavuz sayfalarından ve Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada'dan tanımlama ve araştırma için kullanılan binlerce eklem bacaklı fotoğrafından oluşmaktadır. Ticari olmayan site, Iowa Eyalet Üniversitesi Entomoloji Bölümü tarafından barındırılmaktadır. BugGuide, 2003 yılında fotoğrafçı Troy Bartlett tarafından tasarlandı ve 2006'dan beri Iowa Eyalet Üniversitesi'nde entomoloji yardımcı doçenti ve kıdemli sistem analisti John VanDyk tarafından yönetilmektedir. Web sitesi, halkın böceklere yönelik algısını değiştirmeye yardımcı olduğu için tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan boğakurbağası</span>

Amerikan boğakurbağası, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde boğakurbağası olarak bilinen, doğu Kuzey Amerika'ya özgü büyük, gerçek bir kurbağadır. Tipik olarak bataklıklar, göletler ve göller gibi büyük su kütlelerinde yaşarlar. Boğa kurbağaları havuzlar, koi göletleri, kanallar, hendekler ve menfezler gibi insan yapımı habitatlarda da bulunabilir. Kurbağa, adını üreme mevsiminde erkeğin boğa böğürmesine benzeyen çıkardığı sesten alır.

<i>Biston betularia</i>

Biston betularia, gececil bir güve türüdür. Çoğunlukla Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'da bulunur. Biberli güve evrimi, popülasyon genetiğinin ve doğal seçilimin popüler bir örneğidir.

<i>Helicoverpa armigera</i> bir böcek türü

Helicoverpa armigera, Helicoverpa cinsine bağlı bir hayvan türüdür.