İçeriğe atla

Lviv

Lviv
Львів
  • Yukarıdan sağdan sola Lviv Tarihî Merkezi
  • Opera ve Bale Salonu
  • Uspenska Kilisesi
  • Azize Elsbeth Kilisesi
  • Kent Meydanı
  • Potocki Sarayı
Lviv bayrağı
Bayrak
Lviv arması
Arma
Sloganlar:
"Lviv dünyaya açıktır"
"Semper fidelis" (tarihî)[1]
Ukrayna üzerinde Lviv
Lviv
Lviv
Koordinatlar: 49°50′33″K 24°01′56″D / 49.84250°K 24.03222°D / 49.84250; 24.03222
ÜlkeUkrayna Ukrayna
Bölge Lviv Oblastı
RayonLviv şehir belediyesi
Kuruluş1256
Magdeburg Yasası1356
İdare
 • Belediye BaşkanıAndriy Sadovyi
Yüzölçümü
 • Toplam148,9 km²
Rakım296 m
Nüfus
 (2021)
 • Toplam717.486
 • Yoğunlukoto/km²
 • Metropol
1.040.000
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Posta kodu
79000–79490
Alan kodu+380 32(2)
Resmî site
city-adm.lviv.ua

Lviv (Kırım Tatarcasıİlbav;[2] UkraynacaЛьвів; AlmancaLemberg; LehçeLwów), nüfus bakımından Batı Ukrayna'nın en büyük ve Ukrayna'nın yedinci büyük şehri. Ukrayna'nın kültür merkezlerinden biridir. 2020 verilerine göre nüfusu 755.800'dür. Nüfusunun %88'i Ukraynalı, %9'u Rus, %1'i de Polonyalıdır.

Şehrin adı, şehri kuran Galiçya Prensi Danilo'nun en büyük oğlu Leo'dan (Ukraynaca adıyla Lev) gelir.

2. Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetler Birliği'ne katılmıştır. 1991'de ise bağımsızlığının ardından Ukrayna'ya bağlı bir şehir haline gelmiştir.

Lviv, özellikle Rus Ukrayna'sında bastırıldığı çarlık döneminde orada gelişen Ukrayna kültürünün önemli bir yayıncılık ve kültür merkezidir. 1661 yılında kurulan ve Sovyet rejimi döneminde Ukraynalı şair ve gazeteci Ivan Franko'nun adını taşıyan üniversite, şehirdeki yüksek öğretim ve araştırma kurumlarından biridir.

Şehirde Lviv Üniversitesi ve Lviv Politeknik olmak üzere iki üniversite bulunur.

Lviv'de filarmonik orkestra ve Lviv Opera ve Bale Tiyatrosu bulunur. Tarihî şehir merkezi, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alır. Tarihi Galiçya bölgesinin merkezi olma özelliğini taşır. Şehir tarihi yapısını 2. Dünya Savaşı'nda korumayı başarmıştır.

Lviv ambleminde bir aslan yer alır ve şehrin 750. kuruluş yıl dönümü Ekim 2006 kutlanmıştır.

İklim

 Lviv iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 13,8 17,7 22,4 28,9 32,2 33,4 36,3 35,6 34,5 25,6 21,6 16,5 36,3
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) −0,1 1,3 6,3 13,6 19,4 22,0 23,9 23,5 18,3 12,9 6,0 0,9 12,3
Ortalama sıcaklık (°C) −3,1 −2,2 2,0 8,3 13,7 16,4 18,3 17,6 13,0 8,1 2,6 −1,8 7,7
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −6,1 −5,5 −1,7 3,6 8,4 11,3 13,2 12,5 8,4 4,1 −0,3 −4,6 3,6
En düşük sıcaklık (°C) −28,5 −29,5 −25 −12,1 −5 0,5 4,5 2,6 −3 −13,2 −17,6 −25,6 −29,5
Ortalama yağış (mm) 40 44 45 53 89 89 96 76 67 51 48 48 746
Kaynak: Погода и климат[3]


Tarih

13. yüzyılın ortalarında Galiçya Prensi Daniyel Romanoviç tarafından kurulan Lviv, tarihsel olarak günümüzde Ukrayna ve Polonya arasında bölünmüş bir bölge olan Galiçya'nın ana merkezi olmuştur. Doğu-batı rotalarını kontrol eden konumu ve Karpatlar üzerinden geçişleri kontrol etme fırsatı vermesi nedeniyle şehrin tarihi çok kanlı olmuştur.

1349'da Polonyalılar tarafından işgal edilen şehir,[4] kısa zamanda Doğu ile ticaretin merkezi haline geldi. 1356'da Magdeburg Yasası ile ticari ayrıcalık elde elen kentteki ekonominin gelişmesiyle şehre Rutenler (Ukraynalılar), Ermeniler, Yahudiler ve Tatarlar göç etti.[5]

1648'de Kazaklar, 1704'te İsveçliler ve 1772'de Polonya'nın ilk paylaşımında Avusturya tarafından kontrol ve adı Lemberg olarak değiştirilen şehir,[6] 1914–15'te Rusya tarafından işgal edildi.

Kısa ömürlü Batı Ukrayna Ulusal Cumhuriyeti hükûmeti 1918'de Lviv'de ortaya çıktı, ancak Polonyalılar Ukrayna birliklerini şehirden sürdü ve kontrolü yeniden ele geçirdi. Lviv, 1939'da Sovyetler Birliği tarafından ele geçirildi ve Alman işgalinden sonra 1945'te Sovyetler tarafından ilhak edildi.

Galiçya prensi Daniyel Romanoviç tarafından kurulan kent, adını bu prensin oğlu Lev'den almıştır. Adı ilk kez 1266'da geçen Lviv, 1349'da Polonyalılar tarafından işgal edildi.[4]

  • Lviv Pogromları[7]

Eylül 1914'te Ruslar'ın eline geçen Lviv, Haziran 1915'te Avusturya-Almanya tarafından yeniden alındı.[8] 1918-19'da Polonyalılar, Lviv'i Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin başkenti yapmayı düşünen Ukraynalılar'ı buradan kovdular.[9] 1920'de, Sovyet-Polonya Savaşı'ndan sonra Polonya'da kalan kent, İkinci Dünya Savaşı'na kadar Ukraynalılar'ın çıkardığı karışıklıkların merkezi oldu. 1939'da Polonyalılar, sırasıyla 10 Eylülde Alman Ordusu ve 21 Eylülde Sovyet Ordusu tarafından saldırıya uğradı ve ayın 22'sinde teslim olmak zorunda kaldı.

Bunun üzerine, SSCB'ye bağlanan Lviv, 30 Haziran 1941'de Wehrmacht tarafından yeniden işgal edildi, sonra 28 Temmuz 1944'te Kızıl Ordu tarafından geri alındı.[10]

Kardeş şehirler

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Poznaniak (9 Haziran 2006), Coat of Arms of Lwów between 1918-1939, 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Şubat 2022 
  2. ^ https://medeniye.org/lugat 11 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "Pogoda.ru.net" (Rusça). Weather and Climate (Погода и климат). Mayıs 2011. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2019. 
  4. ^ a b Jackson, Peter (2005). The Mongols and the West, 1221-1410. Harlow, İngiltere: Pearson Longman. s. 210. ISBN 978-0-582-36896-5. 
  5. ^ Wyrozumski, Jerzy (1999). Dzieje Polski piastowskiej. Kraków, Polonya: Fogra. s. 327. ISBN 83-85719-38-5. 
  6. ^ Walford, Adrian (2000). Encyclopedia of the Middle Ages. Chicago, Ill.: Routledge. s. 879. ISBN 1-57958-282-6. 
  7. ^ Paluch, Andrzej K. (1992). The Jews in Poland. Krakow: Jagiellonian University Press. s. 252. ISBN 978-8390771519. 
  8. ^ Buttar, Prit (2017). Germany ascendant: the Eastern Front 1915. Oxford, Birleşik Krallık: Oxford University Press. ISBN 9781472819376. 
  9. ^ Barański, Marek Kazimierz (2005). Dynastia Piastów w Polsce (Lehçe) (1. bas.). Varşova: Wydawn. s. 502. ISBN 83-01-14578-1. 
  10. ^ Hrytsak, Yaroslav. "Lviv: A Multicultural History through the Centuries". Harvard Ukrainian Studies. 24: 54. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna bayrağı</span> Ulusal bayrak

Ukrayna bayrağı, Ukrayna devleti tarafından kullanılan resmi ulusal bayraktır.

I. Dünya Savaşı çıktığında Ukrayna adı bir ulusu belirtmekten çok coğrafi bir bölgeyi tanımlamak için kullanılıyordu. Bugünkü Ukrayna sınırları içinde yer alan toprakların büyük bölümü Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altındaydı. Sınırları 1815 Viyana Kongresi'yle çizilen bölgenin batı bölümü Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun egemenliğinde bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Genel Hükûmet</span>

Genel Hükûmet, aynı zamanda İşgal Altındaki Polonya Bölgesi Genel Valiliği olarak da anılır. İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında 1939'da Nazi Almanyası, Slovakya ve Sovyetler Birliği tarafından Polonya'nın işgalinden sonra kurulan bir Alman işgal bölgesiydi. Yeni işgal edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti üç bölgeye ayrıldı: Merkezde Genel Hükûmet, batıda Nazi Almanyası tarafından ilhak edilen Polonya bölgeleri ve doğuda Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilen Polonya bölgeleri. Bölge, 1941'de, Sovyetler Birliği'nin Alman işgalinden sonra, yeni Galiçya Bölgesi'ni içerecek şekilde önemli ölçüde genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">MKS Pogoń Szczecin</span>

MKS Pogoń Szczecin Polonya'nın Szczecin kentinde kurulmuş bir profesyonel futbol kulübüdür. Kulüp, 1945 yılında Sovyetler Birliği'nin Polonya'nın doğu topraklarını ilhak etmesinden sonra Lwów'den batıya göç eden Polonyalılar tarafından kuruldu. Pogoń Szczecin'in kurucuları daha önce Pogoń Lwów takımın taraftarlarıydı ve yeni kulübün renkleri aslında eski kulübü yansıtmaktadır. Polonia Bytom ve Odra Opole takımlarıda aynı şekilde kurulmuş veya Lwów eski sakinleri tarafından tekrar canlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Banach</span> Polonyalı matematikçi

Stefan Banach (Lehçe telaffuz: [ˈstɛfan ˈbanax] , genellikle dünyanın en önemli ve etkili 20. yüzyıl matematikçilerinden biri olarak kabul edilen Polonyalı bir matematikçiydi. Modern fonksiyonel analizin kurucusu ve Lwów Matematik Okulu'nun orijinal bir üyesiydi. En önemli eseri, genel fonksiyonel analiz teorisi üzerine ilk monografi olan 1932 tarihli Théorie des opérations linéaires kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Ukrayna Savaşı</span>

Polonya-Ukrayna Savaşı 1918 ve 1919 yıllarında, Avusturya-Macaristan'ın dağılmasından sonra İkinci Polonya Cumhuriyeti ve Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin Doğu Galiçya üzerindeki kontrolü için çıkan bir çatışmaydı. Doğu Galiçya, Avrupa'da en büyük petrol rezervine sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Volhinya ve Doğu Galiçya'da Polonyalı Katliamları</span>

Volhinya ve Doğu Galiçya'da Polonyalı Katliamları veya kısaca Volhinya Katliamı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerle işbirliği yapan milliyetçi Ukrayna İsyan Ordusu'nun etnik Polonyalı sivil halka yönelik soykırım hareketi. Volin'deki katliam daha ziyade Polonya asıllılara yönelik olmasına karşın diğer etnik gruplar da bu katliamdan nasibini aldı. 1939 Mart ayında, önce Polonya kontrolü altındaki topraklarda Nazilerce başlatılan katliam, Nazilerin Ukrayna'ya girmesiyle buradaki milliyetçi isyan ordusu tarafından devam ettirildi. Katliamlar Sovyetler Birliği tarafından kurtarılan Polonya'nın 1943 Temmuz'unda karşı harekât yapmasıyla sona erdi. Polonya hükûmeti bu olayları soykırım olarak nitelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti</span>

Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti Kasım 1918'den Temmuz 1919'a kadar doğu Galiçya'da bulunan kısa ömürlü bir cumhuriyetti. Lviv, Przemyśl, Ternopil, Kolomyia, Boryslav ve Stanislaviv şehirlerini içeriyordu ve Bukovina ve Karpat Ruthenia'nın bazı kısımlarını talep etti. Siyasi olarak, Ukrayna Ulusal Demokrat Partisi, değişen derecelerde Yunan Katolik, liberal ve sosyalist ideolojinin rehberliğinde yasama meclisine egemen oldu. Temsil edilen diğer partiler arasında Ukrayna Radikal Partisi ve Hristiyan Sosyal Partisi de vardı. Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti arması masmavi, bir aslan yaygın veya. Bayrağın renkleri mavi ve sarı idi.

Nisan 1920'deki Varşova Antlaşması, Józef Piłsudski tarafından temsil edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti ile Symon Petliura tarafından temsil edilen Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Bolşevik Rusya'ya karşı askeri-ekonomik bir ittifaktı. Anlaşma 21 Nisan 1920'de, 24 Nisan'da askeri bir ilave yapılarak imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya-Volhinya Krallığı</span>

Galiçya-Volhinya Prensliği ya da, 1253'ten itibaren, Galiçya-Volhinya Krallığı, 1199'dan 1349'a kadar, Doğu Avrupa'nın Galiçya ve Volhynia bölgelerinde Altın Orda'nın bir vasalı olarak varlığını sürdürmüş, Orta Çağ devleti. Toprakları ağırlıklı olarak günümüzde Ukrayna'yı ve Belarus, Polonya, Litvanya'nın ufak parçalarını içerir. Novgorod ve Vladimir-Suzdal ile birlikte, Kiev Rus'unun çöküşünden çıkan en önemli üç güçten biriydi. Ana dili, modern Doğu Slav dillerinin öncülü olan Eski Doğu Slav diliydi ve resmi dini Doğu Ortodoksluğu idi.

<span class="mw-page-title-main">Stanislaw Ulam</span>

Stanisław Marcin Ulam matematik ve nükleer fizik alanlarında çalışmış Leh-Amerikalı bir bilim adamıydı. Manhattan Projesi'nde yer aldı, termonükleer silahların Teller-Ulam tasarımını yarattı, hücresel otomat konseptini keşfetti, Monte Carlo benzetimi icat etti ve Nükleer darbe itici gücünü önerdi. Saf ve uygulamalı matematikte, bazı teoremleri kanıtladı ve birkaç varsayım önerdi.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Bölümü</span>

Avusturya Bölümü, 18. yüzyılın sonlarında Polonya'nın parçalanması sırasında Habsburg Monarşisi tarafından ele geçirilen Polonya-Litvanya Birliği'nin topraklarını kapsamaktadır. Polonya; Rusya İmparatorluğu, Prusya Krallığı ve Habsburg Avusturya tarafından bölüşüldü ve Polonya Krallığı tamamen ortadan kaldırıldı. Avusturya, 1772'deki birinci bölünme sırasında ve 1795'te üçüncü bölünmesi sırasında Polonya topraklarını ele geçirdi. Üçüncü bölünmenin ardından Avusturya İmparatorluğu topraklarına 128,900 km² eklenmiş ve imparatorluğa 2,65 milyondan fazla insan dahil olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Galiçya'da Ukraynalıların pasifize edilmesi</span>

Doğu Galiçya'da Ukraynalıların pasifize edilmesi, Polonya'daki Ukraynalı azınlığa karşı, Polonya polisi ve ordusu tarafından 1930 yılının Eylül-Kasım aylarında, Ukraynalı milliyetçiler tarafından gerçekleştirilen bir sabotaj ve terör eylemleri dalgasına yanıt olarak gerçekleştirilen cezalandırma eylemleriydi. Eylemler, ülkenin üç güneydoğu voyvodalığının 16 ilçesinde veya Doğu Galiçya'da gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Lviv Opera ve Bale Tiyatrosu</span>

Solomiya Krushelnytska Lviv Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu veya Lviv Operası Ukrayna'nın en büyük batı şehri ve tarihi kültür merkezlerinden biri olan Lviv'de bulunan bir opera binasıdır. Aslen batık Poltva Nehri'nin eski bataklık arazisi üzerine inşa edilmiş olan Lviv Operası, günümüzde Özgürlük Caddesi'nde, şehrin Halych semtinde bulunan, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Lviv'in tarihi Eski Şehri'nin ağaçlarla çevrili merkezinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zygmunt Wojciechowski</span>

Zygmunt Wojciechowski Polonyalı bir tarihçi ve milliyetçi politikacıydı. 1900 yılında Avusturya'da doğdu, Lviv Üniversitesi'nde Orta Çağ tarihi alanında doktora yaptı. 1925'te Poznan'a taşındı ve 1929'da profesör oldu. 1934-1939'da milliyetçi parti Endecja'ya siyasi olarak dahil oldu. Polonya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali sırasında, Alman devleti tarafından yasaklanan yeraltı eğitimini sağlayarak Polonyalıların Almanlar tarafından soykırımına karşı Polonya yeraltı devletine hizmet etti ve Alman saldırganlığına karşı güvenlik sağlayacak gelecekteki Polonya sınırları ile ilgili çalışmalar yaptı. Sovyetler Birliği ile ittifakı destekledi ve savaştan sonra Polonya Halk Cumhuriyeti'nde tarihçi olarak çalışmaya devam etti. Almanya'dan kurtarılan eski Polonya topraklarını ve Polonya-Alman ilişkileri tarihini inceleyen Batı Enstitüsü'ne başkanlık etti. Polonia Restituta Komutan Haçı ve Subay Haçı Nişanı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Jakub Karol Parnas</span> Polonyalı kimyager ve siyasetçi (1884-1949)

Jakub Karol Parnas, Yakov Oskarovich Parnas olarak da bilinir, Otto Fritz Meyerhof ve Gustav Georg Embden ile birlikte Embden-Meyerhof-Parnas yolunun keşfine katkıda bulunan önde gelen bir Yahudi - Polonyalı - Sovyet biyokimyacısıydı.

Burandai 1176 - 1262 yılları arasında Kiyat klanından bir Moğol Tümen Başıdır. Subutay ile birlikte 1236-1242 yıllarında Moğolların batı seferinin liderlerinden biriydi, daha sonra Altın Orda'nın en batısındaki vali oldu.

Galiçyalı Daniel veya Daniyel Romanoviç Ruthenia Kralı, Galiçya Prensi (1205–1255), Przemyśl (1211) ve Volodymyr (1212–1231) idi. 1253'te Dorohochyn'de bir papalık başpiskoposu tarafından Ruthenia'nın ilk Kralı (1253-1264) olarak taç giydi.

Ukrayna Halk Militsiyası veya Ukrayna Ulusal Militsiyası, Ukraynalı Milliyetçiler Örgütü (OUN) tarafından işgal altındaki Polonya'nın Genel Hükümet bölgesinde ve daha sonra II. Dünya Savaşı sırasında Reichskommissariat Ukrayna'da oluşturulan paramiliter bir oluşumdu. 1941'de Sovyetler Birliği'nin işgali olan Barbarossa Harekatı sırasında kuruldu.