İçeriğe atla

Luksor Tapınağı

Koordinatlar: 25°42′0″K 32°38′21″D / 25.70000°K 32.63917°D / 25.70000; 32.63917
Luksor Tapınağı
UNESCO Dünya Mirası
Tapınağın girişi (ilk sütun)
Konum Mısır
KriterKültürel: i, iii, vi
Referans87-002
Tescil1979 (3. oturum)
BölgeArap Ülkelerindeki Dünya Mirasları
Koordinatlar25°42′0″K 32°38′21″D / 25.70000°K 32.63917°D / 25.70000; 32.63917

Luksor Tapınağı, bugün Luksor olarak bilinen şehirde Nil Nehri'nin doğu kıyısında bulunan büyük bir Eski Mısır tapınak kompleksidir ve yaklaşık MÖ 1400 yılında inşa edilmiştir. Mısır dilinde ipet resyt, "güney sığınağı" olarak bilinir. Luksor'da doğu ve batı kıyılarında birkaç büyük tapınak vardır. Erken gezginlerin ziyaret ettiği büyük morg tapınaklarından dördü Gurnah'daki I. Set Tapınağı, Deyrü'l Bahri'deki Hatşepsut Tapınağı, II. Ramses'in Tapınağı ve Medinet Habu'daki III. Ramses Tapınağı; doğu kıyısındaki iki ana kült tapınağı Karnak ve Luksor olarak bilinir.[1] Teb'deki diğer tapınaklardan farklı olarak, Luksor tapınağı bir kült tanrıya veya firavunun tanrısallığına adanmamıştır. Bunun yerine, Luksor tapınağı krallığın gençleşmesine adanmıştır; Mısır firavunlarının çoğunun gerçekte veya kavramsal olarak taçlandırıldığı yer olabilir.

Tapınağın arkasında 18. Hanedan'ın III. Amenhotep ve İskender tarafından yaptırılan şapeller bulunmaktadır. Tapınağın diğer kısımları Tutankhamun ve II. Ramses tarafından yaptırılmıştır. Roma döneminde tapınak ve çevresi bir lejyoner kalesi ve bölgedeki Roma hükûmetinin evi idi. Roma döneminde, başlangıçta tanrıça Mut'a adanmış Luksor Tapınağı içindeki bir şapel Tetrarşi kült şapeline ve daha sonra kiliseye dönüştürülmüştür.[2]

Kaynakça

  1. ^ Science, "Excavation of the Temple of Luxor," Science, 6, no. 6 (1885): 370.
  2. ^ "Chapel of Imperial Cult". Madain Project. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Dikilitaş veya obelisk yüksek, daire veya dört kenarlı tepeye doğru incelen taştan anıt. Genellikle belirli bir şahsı veya olayı anmak için yapılır. Antik dikilitaşlar tek bir taştan oluşurdu. Stel terimi genellikle klasik obelisk forumda olmayan diğer dikili duran farklı anıtlar için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">II. Ramses</span> Antik Mısırda, 19. Hanedan firavunlarından biri

II. Ramses, Mısır'ın 19. Hanedanının üçüncü firavunuydu. Genellikle Eski Mısır'ın en güçlü dönemi olan Yeni Krallık'ın en büyük, en ünlü ve en güçlü firavunu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Uksur</span> Mısırda bir şehir

Uksur ya da Luksor, Güney Mısır'da Uksur ilinin başkenti olan şehirdir. Nüfusu yaklaşık 200.000 kadar olan şehir, antik Mısır şehri Teb'in harabelerinin üstüne kurulmuş olduğundan dolayı dünyanın en büyük açık müzesi olarak da adlandırılır. Bu sebepten dolayı her yıl binlerce turist tarafından ziyaret edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Simbel</span>

Ebu Simbel, Güney Mısır'da bulunan antik tapınak.

<span class="mw-page-title-main">Krallar Vadisi</span>

Krallar Vadisi ya da Firavunlar Vadisi, Mısır'da bulunan MÖ 16. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar yaklaşık 500 yıllık bir süre boyunca 18. ve 20. Hanedanlık döneminde Yeni Krallık'ın firavunları ve dönemin ileri gelenleri için inşa edilen mezarların bulunduğu vadidir. Vadi, Luksor'un batı tarafında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kadeş Antlaşması</span> Antik Mısır ve Hitit devleti arasında imzalanmış bilinen en eski barış antlaşması

Kadeş Antlaşması, aynı zamanda Mısır-Hitit barış antlaşması, Ebedi Antlaşma veya Gümüş Antlaşma olarak da bilinir, her iki tarafın da versiyonlarının günümüze ulaştığı tek Antik Yakın Doğu antlaşmasıdır. Aynı zamanda bilinen en eski barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kadeş Muharebesi</span> Dünyadaki ilk bilinen savaş

Kadeş Muharebesi, Hitit Krallığı ile Yeni Mısır Krallığı arasında yapılan ve o döneme dek toplanan en büyük iki ordunun karşı karşıya geldiği savaş.

<span class="mw-page-title-main">Medinet Habu</span>

Medinet Habu, III. Ramses'in mezarının da yer aldığı tapınağa verilen genel addır. Mısır'ın Luksor kentinin Batı yakasında Medinet Habu kompleksinde yer alan önemli bir Yeni Krallık dönemi tapınağıdır. Mimari ve sanatsal öneminin yanında tapınak III. Ramses'in zamanında Deniz Kavimleri ve diğer halkların Mısır'a saldırılarını ve onların yenilgiye uğratılışını betimleyen röliyeflerle ve yazıtlarla donatılmıştır. Mısır tarihinin bu dönemiyle ilgili çok değerli bir bilgi kaynağı sağlayan kompleks aynı zamanda dönemin Antik Yakın Doğusu yönünden de değerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Battista Belzoni</span> İtalyan kâşif

Giovanni Battista Belzoni ya da Büyük Belzoni ünlü İtalyan Mısır bilimcisi ve kâşifi.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Kalabsha</span>

Yeni Kalabsha, Mısır'da Asvan kentinin güneyinde Asvan Barajı yakınlarında yer alan bölge.

<span class="mw-page-title-main">Asvan</span>

Asvan ya da Asuan, Güney Mısır'da Nil ırmağı kıyısında bir kent ve turizm merkezidir. Asvan aynı zamanda Mısır'ın Asvan ilinin idari merkezidir. Nüfusu yaklaşık 200,000 kadardır. Nil ırmağının doğu yanında yer alır ve Nil'in ilk şelalesini bünyesinde barındırır. Dünyanın en kuru yerleşim yerlerinden biridir. En son yağış 2006 yılında kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Esna</span>

Esna, güney Mısır'da Nil ırmağı kıyısında bir kenttir. Nil'in batı kıyısında Luksor ve Edfu kentleri arasında yer almaktadır. Luksor'un 55 km kadar güneyindedir. Mısır'ın Kena ilinin önemli şehirlerinden biridir. Nüfusu yaklaşık 69,000 kadardır. Esna kentinin önemi Eski Mısır tanrısı Khnum'a adanan dünyaca ünlü Esna tapınağını bünyesinde barındırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abidos (Mısır)</span> Antik Mısırın mirası

Abidos Antik Mısır'ın en eski kentlerinden biri ve Yukarı Mısır'ın 22 bölgesinden biri olan Ta-wer bölgesinin de başkenti. Nil nehrinin 11 km. batısında, şimdiki Sevhac yakınlarındadır. Abidos adı, kentin eski Mısırca'daki adı olan Abdju adından gelmiştir ve "kutsal emanetlerin veya sembollerin tepesi" anlamına gelmektedir. Buradaki "kutsal emanetler" Tanrı Osiris'in kesik başının içinde olduğu kutsal emanetlere yapılan bir göndermedir.

<span class="mw-page-title-main">Ramesseum</span> II. Ramsesin anıt tapınağı

Ramesseum, firavun II. Ramses'in anıt tapınağıdır. Nil Nehri'nin batısında, modern Luksor şehrinin karşısında, Yukarı Mısır'daki Teb nekropolünde yer almaktadır. Adı, 1829'da sitin kalıntılarını ziyaret eden ve ilk olarak II. Ramses'in duvarlarındaki isimlerini ve unvanlarını bulunduran hiyeroglifleri tanımlayan Jean-François Champollion tarafından icat edildi. İlk başlarda Amon bölgesinde Teb ile birleşen milyonlarca yıllık Usermaatra-setepenra'nın Evi olarak adlandırıldı. Usermaatra-setepenra II. Ramses'in prenomeniydi.

<span class="mw-page-title-main">Mısır tarihi</span>

Mısır tarihi, verimli Nil Nehri kıyıları ve deltası ile Mısır'ın yerli halkının başarıları ile uzun ve zengin olmuştur. Mısır hiyeroglifleri Rosetta Taşı'nın keşfi ve yardımıyla deşifre edilene kadar Mısır'ın eski tarihinin çoğu bir gizemdi. Antik Dünyanın Yedi Harikası arasında yer alan Keops Piramidi bu coğrafyada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Khnum</span>

Khnum ya da (Khnemu Romalılaştırılmış ), bilinen en eski Mısır tanrılarından biriydi, asıl olarak Nil'in kaynağının tanrısıydı. Nil'in yıllık selinin beraberinde alüvyon ve kil getirmesi ve suyunun çevresine hayat vermesi nedeniyle, çömlekçi çarkında kilden yaptığı ve yerleştirdiği insan çocuklarının bedenlerinin yaratıcısı olduğu düşünülüyordu. Daha sonra diğer tanrıları şekillendirdiği tanımlandı ve "İlahi Potter" ve "Kendinden yaratılan şeylerin Efendisi" unvanlarına sahipti.

Mısır'ın Yirminci Hanedanı, MÖ 1189'dan MÖ 1077'ye kadar süren Eski Mısır Yeni Krallık döneminin üçüncü ve son hanedanıdır. 19. ve 20. Hanedanlar ayrıca Ramsesler dönemi olarak bilinen bir çağı oluşturur.

Ptolemy III Euergetes MÖ 246'dan 222'ye kadar Mısır'daki Ptolemaios hanedanının üçüncü firavunuydu. Ptolemaios Krallığındaki hükümdarlığı sırasında gücünün zirvesine ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">VI. Ramses</span>

VI. Ramses Nebmaatre-Meryamun Mısır'ın Yirminci Hanedanlığının beşinci hükümdarıydı. MÖ 12. yüzyılın ortalarından sonlarına kadar yaklaşık sekiz yıl hüküm sürdü ve III. Ramses ile kraliçe Iset Ta-Hemdjert'in oğluydu. Bir prens olarak, Ramses Amunherkhepeshef olarak biliniyordu ve kraliyet katibi ve süvari generali unvanlarını elinde tutuyordu. Yerine, VII. Ramses Itamun geçti.

<span class="mw-page-title-main">Dev Memnon Heykelleri</span>

Dev Memnon Heykelleri, Teb Nekropolü'ndeki en büyük tapınak olan III. Amenhotep Tapınağı'nda bulunan Firavun III. Amenhotep'in iki büyük taş heykelidir. Antik Yunanlılar ve Romalıların yanı sıra erken modern gezginler ve Mısırbilimciler tarafından da iyi bilinen heykeller MÖ 1350'den beri ayakta durmaktadırlar. Heykeller, MS 20 ile 250 arasına tarihlenen Yunanca ve Latince 107 Roma dönemi yazıtını barındırır. En kuzeydeki heykelin üzerindeki bu yazıtların çoğu, heykelin o zamanlar -yanlışlıkla- temsil ettiği düşünülen Yunan mitolojik kralı Memnon'a atıfta bulunmaktadır.