İçeriğe atla

Luiz Inácio Lula da Silva

Luiz Inácio Lula da Silva
2023'te Lula
35. ve 39. Brezilya Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
1 Ocak 2023
Başkan YardımcısıGeraldo Alckmin
Yerine geldiğiJair Bolsonaro
Görev süresi
1 Ocak 2003 - 1 Ocak 2011
Başkan YardımcısıJosé Alencar
Yerine geldiğiFernando Henrique Cardoso
Yerine gelenDilma Rousseff
Brezilya Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri
Görev süresi
17 Mart 2016 - 18 Mart 2016
BaşkanDilma Rousseff
Yerine geldiğiJaques Wagner
Yerine gelenEva Chiavon (Geçici)
İşçi Partisi Başkanı
Görev süresi
10 Şubat 1980 - 24 Ocak 1994
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenRui Falcão
Kişisel bilgiler
Doğum Luiz Inácio da Silva
27 Ekim 1945 (78 yaşında)
Caetés, Brezilya
Partisi İşçi Partisi
Evlilik(ler)
Maria de Lurdes da Silva
(e. 1969; ö. 1971)

Marisa Letícia Rocco Casa
(e. 1974; ö. 2017)
Bitirdiği okul Ulusal Hizmet için Endüstriyel Eğitim
Dini Roma Katoliği
İmzası
Lula (sağ), Rio de Janeiro eyaleti valisi Sérgio Cabral Filho (sol) ile, Christo Redentor'un Dünyanın Yeni Yedi Harikası seçilebilmesi için gerçekleştirilen Vote no Cristo ("İsa'ya oy ver") kampanyasının çerçevesinde ziyaret ettiği Rio de Janeiro şehrinin Corcovado tepesinde (14 Haziran 2007). Temmuz ayının başına kadar 10.000.000'dan fazla Brezilyalı telefon veya internet yoluyla oy kullandı ve 7 Temmuz 2007'de Lizbon'da Christo Redentor ve diğer altı harikanın seçildiği açıklandı.

Luiz Inácio Lula da Silva (d. 27 Ekim 1945, Caetés) veya tanınan kısa adıyla Lula, Brezilyalı siyasetçi, sendikacı ve Brezilya devlet başkanıdır. Daha önce iki dönem üst üste devlet başkanlığı görevini yürütmüştü. Siyasi kariyeri boyunca gelir eşitsizliği, yoksullukla mücadele ve Amazon ormanlarını korumak konusunda çalıştı.[1][2]

Daha önce 2002 ve 2006 yıllarında cumhurbaşkanı olarak seçilmiş ve 2003-2010 yılları arasında iki dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüştü. 2022 Brezilya genel seçimleri'nde tekrar cumhurbaşkanlığına seçildi. Selefi eski cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro'nun seçim sonuçlarını ve görevi devretmeyi reddetmesine rağmen Silva, 2023'te yemin ederek göreve başladı.

Brezilya İşçi Partisi'nin (Partido dos Trabalhadores, PT) kurucu üyesidir. Portekizcede Kalamar anlamına gelen "Lula" takma adını daha sonradan resmi adına dahil etti. İlk görevini Ekim 2010'da devlet başkanlığı seçimlerinde yerini aday gösterdiği halefi Dilma Rousseff'a devretti. 2022 Brezilya seçimleri'nde tekrar aday oldu ve Brezilya tarihinde iki dönem görev yapan ilk cumhurbaşkanı seçildi.

1974'ten bu yana Marisa Letícia ile evlidir ve beş çocuk sahibidir.

Gençlik

Pernambuco eyaletinin Caetés kentinde doğdu. 1952'den itibaren São Paulo'da büyüdü. Sekiz çocuklu Aristides Inácio da Silva ve Eurídice Ferreira de Mello çiftinin yedinci çocuğuydu. Yoksulluktan dolayı okula çok az gidebildi ve 12 yaşından itibaren ayakkabı boyacılığı, postacılık, çamaşırhane işçiliği gibi çeşitli işlerde çalıştı.

Daha sonra bir metal fabrikasında çalışmaya başladı ve metal işçiliği eğitimi gördü. 1966'dan sonra São Bernardo do Campo'da büyük bir metal işletmesinde çalışmaya başladı.

Sendikacılık ve politikaya giriş

Kardeşi üzerinden sendika hareketine katıldı. 1969'da metal işçileri sendikasının bölge grubu başkanı seçildi. 1975 yılında %92 oy alarak sendika başkanı oldu ve 100 bin kadar işçiyi temsil etmeye başladı.

1970'lerden itibaren aralarında büyük çaplı grevlerin de olduğu sendika faaliyetlerinin örgütlenmesinde yer aldı. Tutuklandı, bir ay tutuklu kaldı. Grevlerin başarısızlığı üzerine başka sendikacılar, aydınlar ve toplumun farklı kesimlerinin temsilcileriyle birlikte 10 Şubat 1980'de İşçi Partisi'ni (PT) kurdu. PT daha kuruluşunun ilk yıllarında ülkenin geniş kesimine yayıldı ve yüz binlerce üyeye ulaştı.

1986 yılında Brezilya kongresine seçildi. Yeni sivil anayasanın hazırlanmasına aktif olarak katılan PT bu sayede işçi haklarıyla ilgili önemli kazanımlara anayasal güvence altına almayı başardı. Ancak toprak mülkiyeti gibi konularda aynı başarıyı gösteremedi. 1989 yılında PT'nin adayı olarak sosyalist bir programla başkanlık seçimlerine katıldı. Ancak özellikle sermaye çevrelerinin karşı çıkması sonucu seçilemedi.

Daha sonra yapılan bütün başkanlık seçimlerine katıldı. 2002 yılındaki seçim kampanyasında işçi imajını değiştirerek ilk defa takım elbise giydi. Ayrıca Brezilya'nın dış borçlarını ödememesi gerektiğine yönelik taleplerini vurgulamaktan vazgeçti. Bunun yerine programında açlık ve yoksullukla mücadele ve daha iyi eğitim olanakları ön plana çıktı. Ayrıca sermeye çevreleriyle de yavaş yavaş güven ilişkisi geliştirmeye başladı. Bunu Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) güvenini kazanması izledi.

Birinci Başkanlık dönemi

27 Ekim 2002 tarihinde yapılan ikinci tur seçimlerini Brezilya Sosyal Demokrat Partisi adayı José Serra'ya karşı başarıyla tamamladı ve 1995 yılından beri başkanlık görevinde bulunan Fernando Henrique Cardoso'nun yerine Brezilya devlet başkanı oldu.

Aynı zamanda Mato Grosso valisi olan ve Greenpeace'in Brezilya'daki yağmur ormanlarının tahrip edilmesinden sorumlu tuttuğu sanayici Blairo Maggi gibi isimlerle yakınlığı yüzünden çokça eleştirildi. 2006 yılında yapılan seçimlerde rakibi sosyal demokrat Geraldo Alckmin'e karşı yeniden başarılı olarak başkanlık görevini sürdürdü.

Hapis cezası

12 Temmuz 2017'de eski cumhurbaşkanı Lula da Silva, yolsuzluk nedeniyle hüküm giymiş ve hakim Sérgio Moro tarafından tartışmalı bir şekilde dokuz yıl altı ay hapse mahkûm edilmiştir. Savcılar, Lula'nın 3.7 milyon real (yaklaşık 1.2 milyon dolar) değerinde rüşvet aldığını, bu parayla da Sao Paulo'daki tatil kasabası Guaruja'da bulunan lüks apartman dairesi aldığını ve daireyi yeniden inşa ettiğini iddia etti. Kesinleşen 12 yıl 1 aylık hapis cezası sonrasında 2018 yılının Nisan ayında polise teslim oldu.[3] Yolsuzluk ve kara para aklama suçlamaları nedeniyle yaklaşık 2 yıl hapiste kalan Lula Da Silva, 8 Kasım 2019'da hapishaneden tahliye edildi.[4]

Silva'ya mahkûmiyet kararı vererek 2018 Brezilya genel seçimleri'nde siyasi yasaklı olmasına sebep olan hakim Sergio Moro, daha sonra Silva'nın selefi Bolsonaro'nun kabinesinde Adalet ve Kamu Güvenliği bakanı olarak yer aldı. Kasım 2019'da Yüksek Federal Mahkeme, temyiz bekleyen hapsetmelerin hukuka aykırı olduğuna karar verdi ve sonuç olarak Lula cezaevinden serbest bırakıldı.

Mart 2021'de Federal Mahkeme, Silva'nın yargılanmasının yargı yetkisi bulunmayan bir mahkeme tarafından yapıldığına hükmederek verilen cezaları kaldırdı. Bu sayede Silva siyasal haklarını tekrar elde etti. Aynı yıl mahkeme hakim Sergio Moro'nun önyargılı bir yargılama yaptığına karar vererek Moro'nun Silva hakkındaki tüm suçlamalarını iptal etti.

Ödülleri

Kaynakça

  1. ^ "Brazil Election: Who Is Lula Da Silva, The Leftist Former President". Outlook India. 13 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  2. ^ "Brazil's Lula picks Amazon defender to run environment ministry". Al Jazeera. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  3. ^ "Lula: Former Brazilian president surrenders to police". BBC. 7 Nisan 2018. 6 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. 
  4. ^ "Brezilya eski Devlet Başkanı Lula serbest bırakıldı". Cumhuriyet. 8 Kasım 2019. 12 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2019. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Fernando Henrique Cardoso
Brezilya Devlet Başkanı
2003-2011
Sonra gelen:
Dilma Rousseff
Önce gelen:
Jaques Wagner
Brezilya Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri
2016
Sonra gelen:
Eva Chiavon (Geçici)
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Yeni makam
İşçi Partisi Başkanı
1980-1994
Sonra gelen:
Rui Falcão

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">São Tomé ve Príncipe</span> Batı Afrikadaki bir ada ülkesi

São Tomé ve Príncipe ya da resmî adıyla São Tomé ve Príncipe Demokratik Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batı kıyısında Gine Körfezi açıklarında yer alan bir ada ülkesidir. São Tomé ve Príncipe adaları ada ülkesini oluşturmaktadır. Ülkenin ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, Ekvator Ginesi ile Gabon'un açıklarında yer almaktadır ve Gabon'un kuzeybatı kıyıları 250 km uzaklıktadır. Ülkenin başkenti São Tomé'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Türkler</span> Türk aktivist ve sendikacı

Kemal Türkler, Türk sosyalist sendikacı ve siyasetçi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonunun kurucusu ve ilk genel başkanıdır, Türkiye İşçi Partisinin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Komünist Partisi</span> Brezilyada siyasi parti

Brezilya Komünist Partisi Brezilya'da faaliyet gösteren siyasi partidir. 23 Haziran 1988'de Brezilya Yüksek Seçim Mahkemesinin kararıyla yasal parti olarak kabul edilmiştir. Şu anki başkanı Luciana de Oliveira Santos'tur.

<span class="mw-page-title-main">Lech Wałęsa</span> 2. Lehistan cumhurbaşkanı

Lech Wałęsa, Polonya İşçi Partisi önderi ve 1990-95 arası Polonya Cumhurbaşkanı olmuştur. 1983 Nobel Barış Ödülü sahibidir. Polonya'da sosyalist dönemin ilk bağımsız işçi örgütü Dayanışma Sendikası'na (Solidarność) başkanlık etmiş, çok partili düzene geçişte önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dünyanın Yeni Yedi Harikası</span> İnsanların oylamaları sonucuyla seçilen "Dünyanın Yeni Yedi Harikası"

Dünyanın Yeni Yedi Harikası, İsviçre merkezli New 7 Wonders Vakfı tarafından 2001 yılında başlatılan bir kampanyaydı. Cep telefonu ve internet aracılığıyla yapılan bir oylama sonucunda, Dünyanın Yedi Harikası'na alternatif olarak seçilmiş ve kazanan yapılar 7 Temmuz 2007 tarihinde açıklanmıştır. UNESCO ise bu seçimi, oy kullananların şahsi görüşlerini yansıttığı gerekçesiyle desteklemediğini ifade etmiş ve Dünyanın Yedi Harikası listesinin korunmaya ve benimsenmeye devam edileceğini açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (Brezilya)</span> Brezilyada bir siyasi parti

İşçi Partisi, Brezilya'daki siyasi partileriden biridir. 1 Ocak 2003'ten Ağustos 2016'ya kadar birçok başka partiyle koalisyon hükûmetinde federal düzeyde idare edildi.

<span class="mw-page-title-main">Eurico Gaspar Dutra</span> 16. Brezilya devlet başkanı

Eurico Gaspar Dutra, Brezilyalı asker ve siyasetçi. 1945-1950 yılları arasında Brezilya Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yönetimi sırasında anayasal demokrasiye geri dönüldü.

<span class="mw-page-title-main">Dilma Rousseff</span> 36. Brezilya devlet başkanı

Dilma Vana Rousseff, Bulgar asıllı Brezilyalı ekonomist, siyasetçi ve Brezilya'nın ilk kadın Devlet Başkanı. Bir önceki Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva tarafından yeni Devlet Başkanı olarak aday gösterilmişti. Rousseff Lula'nın 2010 Devlet Başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva'nın belirlenmiş halefi olarak seçimleri kazandı. 12 Mayıs 2016 itibarıyla geçici bir süre görevinden uzaklaştırıldı. Yerine yardımcısı Michel Temer başkanlık görevini üstlendi. 31 Ağustos 2016 Çarşamba günü, Brezilya Senatosunun oylamasıyla yolsuzluktan dolayı görevinden alındı.

<span class="mw-page-title-main">São Bernardo do Campo</span> Brezilyanın São Paulo eyaletinde belediye

São Bernardo do Campo, Brezilya'nın Güneydoğu Bölgesi'nde São Paulo eyaletinin güneyinde yer alan bir belediye. Metropoliten São Paulo ve São Paulo mikrobölgesinin güneyini oluşturmaktadır. Birinci Haçlı Seferi'ne önayak olan ve Sistersiyen tarikatının kurucusu olan keşiş Aziz Bernard anısına adlandırılmıştır. Günümüzde bu şehir ABC bölgesi olarak adlandırılan bölgenin çekirdek yerleşkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya İstihbarat Teşkilatı</span>

Brezilya İstihbarat Teşkilatı 1960'ların ortalarında Castello Branco hükûmeti sırasında oluşan Serviço Nacional de Informações (SNI) ya da Ulusal Bilgi Servisi halefi kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Mary Robinson</span>

Mary Robinson, İrlandalı hukukçu, siyasetçi ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Michel Temer</span> 37. Brezilya devlet başkanı

Michel Miguel Elias Temer Lulia, Brezilyalı avukat ve siyasetçi. Ocak 2011 tarihinden itibaren Brezilya Devlet Başkan Yardımcısı oldu. 2010 seçimlerinde İşçi Partisi adayı Dilma Rousseff ve adayı olarak bekletildikten sonra göreve başladı. 12 Mayıs 2016'da, Devlet Başkanı Dilma Rousseff'in geçici olarak görevden alınmasından sonra Brezilya Devlet Başkan Vekili olarak başkanlık yetkilerini ve görevlerini üstlendi. Devlet başkanı Rousseff'in 31 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla senato tarafından fiilen görevden alınması ile birlikte söz konusu tarih itibarıyla resmen devlet başkanı olarak görevi üstlendi. 75 yaşında, göreve gelmiş en yaşlı kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Marisa Letícia Lula da Silva</span>

Marisa Letícia Lula da Silva, eski Brezilya first ladysi. Eski Brezilya başkanı Luiz Inácio Lula da Silva'nın eşidir. Eşinin başkan olduğu 2003 ile 2010 yılları arasında first lady unvanı taşımıştır. Eski Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ile evliliğinden 4 çocuğu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Getúlio Vargas</span> 14. ve 17. Brezilya devlet başkanı

Getúlio Dornelles Vargas, 1930-1945 ve 1951-1954 dönemlerinde Brezilya devlet başkanı. Kimilerince ilkesiz bir diktatörlük kurmakla suçlanmasına karşın, büyük iş insanlarıyla toprak sahiplerine karşı açtığı savaştan ötürü yandaşlarınca Yoksulların Babası olarak yüceltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya devlet başkanı</span> Brezilyanın devlet ve hükûmet başkanı

Brezilya devlet başkanı veya resmî adıyla Brezilya Federal Cumhuriyeti Devlet Başkanı, Brezilya'nın devlet ve hükûmet başkanıdır. Devlet başkanı, aynı zamanda federal hükûmetin yürütme kolunun başı ve Brezilya Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Devlet başkanlığı sistemi 1889'da İmparator II. Pedro'ya karşı düzenlenen askerî darbe sonucunda kuruldu. O zamandan beri, Brezilya'nın altı anayasası, üç diktatörlük ve üç demokratik dönemi var olmuştur. Brezilya Anayasası, çeşitli anayasal değişikliklerle birlikte, devlet başkanı ve görev süresinin ve seçim yönteminin gereklerini, yetkilerini ve sorumluluklarını belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Jair Bolsonaro</span> 38. Brezilya devlet başkanı

Jair Messias Bolsonaro, Brezilyalı subay ve siyasetçi. 2019 ile 2023 yılları arasında Brezilya devlet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Brezilya ilişkileri</span>

Arjantin-Brezilya ilişkileri, hem yakın hem de tarihseldir. Ekonomiyi, ticareti, kültürü, eğitimi ve turizmi kapsar. Savaş ve rekabetten dostluk ve ittifaka kadar bu karmaşık ilişki iki yüzyılı aşkın bir süredir devam ediyor. Ülkeler ayrıca, her ikisi de başkanlık sistemine sahip federal cumhuriyetler olan bir hükûmet sistemini paylaşır.

<span class="mw-page-title-main">2022 Brezilya genel seçimleri</span>

2022 Brezilya genel seçimleri, 2 Ekim 2022'de yapılan ilk turunda adayların hiçbirinin yüzde 50'ye ulaşamaması nedeniyle 2. turu 30 Ekim 2022'de yapılmış olan seçimdir. Luiz Inácio Lula da Silva, mevcut devlet başkanı Jair Bolsonaro karşısında oyların %50,90'ünü alarak kazandı.

<span class="mw-page-title-main">2023 Brezilya Kongre baskını</span>

2023 Brezilya Kongre Baskını, 8 Ocak 2023'te seçim sonuçlarını kabul etmeyen Bolsonaro destekçisi yaklaşık 8.000 kişinin Brasília'daki 8 kilometrelik yürüyüşü sırasında, 200–600 kişinin Kongre ve Yüksek Mahkemeyi basması olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fernando Haddad</span> Brezilyalı profesör, avukat, siyasetçi ve Brezilya Maliye Bakanı

Fernando Haddad, 1 Ocak 2023'ten bu yana Brezilya Maliye Bakanı olarak görev yapan Brezilyalı akademisyen, avukat ve siyasetçidir. Daha önce 2013-2017 yılları arasında São Paulo Belediye Başkanlığı ve 2005-2012 yılları arasında Brezilya Eğitim Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.