İçeriğe atla

Luigi Nono

Luigi Nono (1979)

Luigi Nono (29 Ocak 1924, Venedik - 8 Mayıs 1990, Venedik), İtalya'nın önde gelen elektronik, raslamsal ve seriyal (dizisel) müzik bestecisi.

Padova Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü.Bir yandan doktorasını tamamlarken bir yandan da avant-garde besteci Bruno Maderna ve orkestra şefi Hermann Scherchen'den ders aldı.1950'de Arnold Schoenberg'in bir on iki ton teması üzerine yazdığı Variazioni Canoniche (Kanonik Çeşitlemler) adlı orkestra çeşitlemeleriyle dikkati çekti.1955'te Schoenberg'in kızı Nuria ile evlendi.Avant-garde teknikleri araştırmayı sürdürerek Avrupa ve ABD'de konferanslar verdi.1957'den sonra da Darmstadt'taki Kranichsteiner Müzik Enstitüsü'nde Yeni Müzik Yaz Okulu'nda öğretmenlik yaptı.

Nono'nun müziğinin başlıca özelliği biçiminin duruluğudur.Yedi çalgı için Polifonica-monodia-ritmica (1951) adlı yapıtında kontrapuntal çokseslilik (polifoni), monofoni (tekseslilik; armonisiz melodi) ve ritim olanakları dolaysız bir biçimde araştırılmıştır.Il canto sospeso (1955-1956; Askıdaki Şarkı) Nazizmin kurbanlarının mektuplarndan insan sesi, koro ve orkestra için yapılmış seriyal bir kompozisyondur; melodisi her seferinde genellikle birden fazla nota seslendirmeyen çalgı ve sesler arasında dolaşır.Nono insan sesleri ve vurmalı çalgılar içeren bazı yapıtlarında da melodiyi bu en küçük parçalarına ayırma tekniğini kullanmıştır.Kızının doğumu için bestelediği ve bir Çin halk şarkısına dayanan Per Bastiana Daiyang zheng (1967; Güneş Bastiana İçin Doğuyor) yapıtı bir ölçüde raslamaldır ve çeyrek tonlarda çalan üç çalgı grubuyla magnetik teyp gerektirir.

Kararlı bir Marksist olan Nono'nun siyasal içerikli çalışmalarının pek çoğu tartışmalara ve tepkilere yol açtı.Bir duvar resmi olarak söz ettiği Intolleranza (1960; Hoşgörüsüzlük) adlı olay yaratan operası faşizme, atom bombasına ve ırk ayrımına saldırıyor, tufan ve düyanın yok oluşuyla sona eriyordu.1970'lerin başlarında Milano'daki La Scala Nono'ya yeni bir opera ısmarladı.Adını Rimbaud'nun Les Mains de Jeanne-Marie (Jean-Marie'nin Elleri) başlıklı şiirinden alan Al Gran Sole Carico d'Amore (1972-1975; Çiçek Açan Sevginin Büyük Güneşinde) adlı bu operada sınıf mücadelesi konusu işleniyor, olay örgüsü ve karakterler gibi alışılmış öğelere yer verilmiyor ve Schoenberg'in I. Dünya Savaşı öncesi dışavurumculuğunun etkileri görülüyordu.İlk kez La Scala'da değil, Teatro Lirico'da sahnelenen bu operanın gözden geçirilmiş biçimi La Scala'da 1978'de sahneye kondu.

Garcia Lorca'da büyük bir esin kaynağı bulan Nono Der Rote Mantel'i (1954; Kırmızı Palto) onun bir şiirine dayanarak besteledi.Epitaffo per Federico García Lorca (1952; Federico García Lorca'ya Mezar Yazıtı adlı büyük yapıtı üç parçadan oluşan bir diziydi.Siyasal içerikli öbür yapıtları arasında nükleer savaş çağrışımlarını işleyen Sur ponte di Hiroshima (1962; Hiroşima Köprüsü Üzerinde), Komünist Manifesto'nun ses ve orkestra için yapılmış bir bestesi olan Ein Gespenst geht um in de Welt (1971; Yeryüzünde Bir Hayalet Dolaşıyor) ve Canto per il Vietnam (1973; Vietnam Şarkısı) sayılabilir.

İtalyan Komünist Partisi'nin (PCI) kıdemli bir üyesi olan Nono, 1975'te PCI Merkez Komitesi'ne seçildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Opera</span> Müzikli tiyatro eseri

Opera, genellikle konusunu tarihten, mitolojiden, efsanelerden veya güncel olaylardan alan, sözlerinin tümü veya birçoğu müzikle bestelenmiş, içinde güzel sanatların tümünü barındırabilen, teatral formda bir sahne eseridir.

Bülent Arel, Türk bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Verdi</span>

Giuseppe Verdi, 19. yüzyıl İtalyan operası ekolünden gelen en ünlü İtalyan besteci. Tüm dünyada eserleri en çok sahnelenen opera bestecilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gioacchino Rossini</span> İtalyan opera bestecisi (1792-1868)

Gioacchino Rossini,. İtalyan opera bestecisi. "Mösyö Kreşendo" takma adı ile anılır.

<span class="mw-page-title-main">Arnold Schönberg</span> Avusturyalı-Amerikalı besteci (1874 – 1951)

Arnold Franz Walter Schönberg

<span class="mw-page-title-main">Leyla Gencer</span> Türk soprano

Ayşe Leyla Gencer, Türk opera sanatçısı. 20. yüzyılın önemli sopranolarından biri olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Reşit Rey</span> Türk besteci (1904–1985)

Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist, eğitimci ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Manuel de Falla</span>

Manuel de Falla y Matheu, İspanyol besteci ve piyanist.

<span class="mw-page-title-main">Klarnet</span> üflemeli bir çalgı türü

Klarnet, sert ve dayanıklı ağaçlardan genellikle de abanoz ağacından yapılan üflemeli bir çalgı türüdür. Bir çeşit sert kauçuk olan ebonitten, ayrıca metalden yapılanları da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Gaetano Donizetti</span>

Domenico Gaetano Maria Donizetti İtalyan opera bestecisi. En ünlü bestesi 1835 yılında bestelediği Lucia di Lammermoor 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Trompet</span>

Trompet, bir ağızlık ve kendi üstüne kıvrılmış silindir bir borudan oluşan nefesli çalgıdır. (~Fr trompette / İt trompetta [küç.] bir nefesli çalgı, askerî borazan < İt tromba boru +ette) Aerophone sınıfına ait bir bakır üflemelidir.

Klasik Batı Müziği, kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayandırılan, daha sonra Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan Orta Çağ ve Gotik dönemde çok sesliliğin gelişimiyle beraber daha da biçimlenmiş, kilise ve saray baskısı altında Rönesans'ın erken yüzyılında vokal polifoni çerçevesi içinde gelişmiş, Yüksek Rönesans ile beraber çalgı müziğinin de yükselişiyle içeriği bugünün klasik müzik olarak adlandırılan biçimleri ve teknikleriyle gelişimini sürdürmüş bir kurumsal müziğin, kilise baskısına direnen halk müziğinin dans ve şarkı biçimleriyle karşılıklı etkileşimi sonucu gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası olarak kabul görmüş müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli ya da çok ezgili (polifonik) ve çok ritmli (poliritmik) olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Mascagni</span>

Pietro Mascagni. İtalyan opera bestecisi. 19. yüzyıl sonunda ortaya çıkan gerçekçilik (verismo) ekolunun başta gelen temsilcilerindir.

<span class="mw-page-title-main">La Scala</span>

La Scala, İtalya'nın Milano kentinde bulunan ve dünyanın en tanınan opera binalarından biri. 3 Ağustos 1778'de Nuovo Regio Ducal Teatro alla Scala adı altında Salieri'nin Europa riconosciuta operası ile açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenice Tiyatrosu</span>

Fenice Tiyatrosu, İtalya'nın Venedik kentinde bulunan ve İtalya'nın en önemli sayılan opera-evlerinden biridir. İsmi Feniks kuşundan gelmektedir ve bu mitik kuş gibi, ilk defa 1792'de açıldıktan sonra Fenice Tiyatrosuda birkaç kere yangın geçirip kül olmuş ve her seferinde yeniden inşa edilmiştir. En son 1989'daki yangınından sonra tekrar inşa edilmiş ve Kasım 2004'te La Traviata eserinin temsili ile yeniden açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Léo Delibes</span> Fransız besteci (1836 – 1891)

Clément Philibert Léo Delibes; 21 Şubat 1836 – Saint-Germain-du-Val köyü, La Fleche, Sarthe, Fransa– 16 Ocak 1891, Paris) en iyi bale, operet ve operaları eserleri ile tanınan bir Fransız Romantik bestecisiydi. Eserleri arasında Coppélia (1870) ve Sylvia (1876) baleleri ve iyi bilinen "Flower Duet" 'i içeren Lakmé (1883) operası bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amilcare Ponchielli</span>

Amilcare Ponchielli, İtalyan müzisyen, opera bestecisi ve eğitimci. Özellikle hazırladığı La Giaconda adlı opera ve içinde bulunan Saatlerin Dansı zamanımızda hala popüler olan klasik batı müziği eserleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Alfredo Catalani</span>

Alfredo Catalani. Özellikle opera eserleri ile tanınan bir İtalyan besteci. Günümüzde tanınmış eserleri Loreley (1890) ve La Wally (1892) operalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Cilea</span> İtalyan piyanist (1866-1950)

Francesco Cilea özellikle opera eserleri ile tanınan bir İtalyan besteci ve müzik eğitimcisi.

<span class="mw-page-title-main">Kornet</span>

Kornet, bakırdan veya pirinçten yapılmış bakır nefesli çalgılar grubuna bağlı üflemeli bir çalgıdır.