İçeriğe atla

Ludizm

Ludizm liderleri, 1812

Ludizm, 19. yüzyıl İngiltere'sinde tekstil işçilerinin, iş gücünden tasarruf sağlayan makinelerin üretim hanelere yerleştirilmesiyle işsiz kalacaklar düşüncesiyle tepkilerini makineleri kırarak ortaya koydukları eylemin adıdır.

Eylem, adını bir tekstil işçisi olan Ned Ludd'dan alır.[1] Daha sonraları anlamında değişme yaşanarak bu ifade, teknoloji düşmanı ya da teknolojiden anlamayanları tanımlamak için kullanılmıştır. 18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başlarında birbirini izleyen savaşların yaşanması, gıda ham maddesinde yaşanan kıtlık, halkta oluşan umutsuzluk ve 1799'da çıkarılan Birleşme Yasası'yla[2] birlikte işçilerin örgütlenmesinin önüne geçilmesi, işçileri yeraltı birtakım örgütler oluşturmaya itti. Kadın ve çocuk işçilerin katılımına açık olan ve üyelerinin yaklaşık %40'ını bu gurubun temsil ettiği Ludizm hareketi, İngiltere'de ortaya çıktı. İngiltere'de bu dönem işçi gruplarını temsil edecek örgütlenmelerinin eksikliği, kötü çalışma koşulları, sanayinin yeni yeni ortaya çıkması gibi nedenler Luddist hareketini, işçi nüfusunu azaltacak makineleri kırmaya itmiştir.[3][4]

Kaynakça

  1. ^ "What is Luddism". www.igi-global.com. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022. 
  2. ^ "Combination Acts". www.britannica.com (İngilizce). 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022. 
  3. ^ "The Future Encyclopedia of Luddism". The MIT Press Reader (İngilizce). 19 Ocak 2021. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022. 
  4. ^ Eric Hobsbawm (2019). Devrim Çağı 1789-1848. Dost Yayınevi. s. 48. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Surinam</span> Güney Amerika ülkesi

Surinam veya resmî adıyla Surinam Cumhuriyeti, Güney Amerika kıtasının Atlantik kıyısında yer alan egemen bir devlettir. Güneyde Brezilya, batıda Guyana ve doğuda Fransız Guyanası ile sınırı vardır. 165.000 km²'lik yüzölçümü ile Güney Amerika'nın en küçük ülkesidir. Surinam'ın nüfusu yaklaşık 575.990'dır ve çoğunluğu ülkenin kuzey kıyısında yaşamaktadır. Paramaribo ülkenin başkenti olup, en yüksek nüfusa sahip kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Sanayi Devrimi</span> 1760–1840 yılları arasındaki hızlı teknolojik değişim dönemi

Sanayi Devrimi ya da Endüstri Devrimi, bazen Birinci Sanayi Devrimi ve İkinci Sanayi Devrimi olarak ayrılan ve insan ekonomisinin Tarım Devrimi'ni takip eden daha yaygın, verimli ve istikrarlı üretim süreçlerine doğru küresel bir geçiş dönemidir. Büyük Britanya'da başlayan Sanayi Devrimi, yaklaşık 1760'tan yaklaşık 1820-1840 yılları arasındaki dönemde Kıta Avrupasına ve Amerika Birleşik Devletleri'ne yayıldı. Bu geçiş, elle üretim yöntemlerinden makinelere geçişi; yeni kimyasal üretim ve demir üretim süreçlerini; su gücü ve buhar gücünün artan kullanımını; takım tezgâhlarının geliştirilmesini ve makineleşmiş fabrika sisteminin yükselişini içeriyordu. Üretim büyük ölçüde arttı ve bunun sonucunda nüfusta ve nüfus artış hızında benzeri görülmemiş bir artış yaşandı. Tekstil endüstrisi modern üretim yöntemlerini ilk kullanan sektör oldu ve tekstil istihdam, çıktı değeri ve yatırılan sermaye açısından baskın sektör haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Anarko-sendikalizm</span> anarşizmin bir kolu

Anarko-sendikalizm, 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmış bir düşünce ve ilkeler akımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist</span> 1972de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı Maocu komünist parti

Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği'dir (TMLGB).

<span class="mw-page-title-main">Fabrika</span>

Fabrika veya üretimevi, içerisinde işlenmemiş veya yarı işlenmiş ürünün işçiler tarafından, makine, araç ve aygıtlar yardımıyla işlenerek tüketime hazır duruma getirildiği sanayi kuruluşu. Fabrika terimi, söz konusu işlemlerin gerçekleştirildiği, belli bir büyüklüğe sahip endüstriyel yapılar için de kullanılmaktadır. Fabrikalar gerekli işgücü, ana para ve tesis kaynaklarının bir araya gelmesi ile oluşur ve etkinlik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

Emek hareketleri, küresel sermayenin ekonomik sömürü ve siyasal baskılarına karşı, emekten yana olan toplumsal güçlerin geliştirdikleri örgütlü mücadeleler sürecidir. Bu toplumsal güçleri; işçiler ve onun bağlaşıkları olan kamu çalışanları, köylüler, esnaflar, işsizler, öğrenciler ve toplumun ezilen kesimleri oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Preston, Lancashire</span>

Preston, (

<span class="mw-page-title-main">Genel grev</span> bir şehir, bölge veya ülkedeki toplam işgücünün önemli bir bölümünün katıldığı grev eylemi

Genel grev, bir şehir, bölge ya da ülkede, nitelik veya nicelik olarak önem taşıyan bir topluluk tarafından yapılan bir hak arama etkinliğidir. Genel grevlerin, siyasi, ekonomik veya bunların her ikisini birden içeren hedefleri olabilir. Bir genel grevin, kendi akış hızını kazanması veya katılanların ya da destekleyenlerin sempatileriyle gelişmesi olasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bradford</span>

Bradford, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humberside bölgesinde bulunan bir kentsel yerleşke ve tek-seviyeli bir metropoliten bölge olan City of Bradford yerel idaresinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Bolton</span>

Bolton, Birleşik Krallık'ın Kuzey Batı İngiltere Bölgesi'nde kenttir. Bolton kenti yerel idare olarak törensel Greater Manchester Metropoliten Kontluğu'na ve 1986'dan itibaren tek-seviyeli Bolton Metropoliten Borough yerel idaresine bağlıdır ve Bolton Metropoliten Borough'de en büyük yerleşke ve yerel idare merkez kentidir

<span class="mw-page-title-main">SODAP</span> platform

Sosyalist Dayanışma Platformu, 8 Şubat 2004 yılında bir bildirge yayınlayarak kuruluşunu ilan etmiştir. Merkezi İstanbul'da bulunan ve kısa adı SODAP olan platformun yayın organı Sosyalist Dayanışma Dergisidir.

<span class="mw-page-title-main">Burnley</span>

Burnley, Birleşik Krallık'ta İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde birinci seviyede yerel idare olan Lancashire Kontluğu ve ikinci seviyede yerel idare olan Burnley (borough) sınırları içinde bulunan yerleşim merkezidir. Burnley Lancashire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede "metropolitan olmayan bölge" statülü yerel idare Burnley (borough)'un merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Huddersfield</span>

Huddersfield, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde West Yorkshire Metropoliten Törensel Kontluğu'nun içinde Kirklees metropoliten bölgesinin merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Rochdale</span>

Rochdale, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı İngiltere bölgesinde Greater Manchester Metropoliten Törensel Kontluğu'nun içinde "Rochdale Metropoliten Bölgesi"nin merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Cumhuriyet Partisi</span> Türkiyede eski bir siyasi parti (2010-2023)

Sosyalist Cumhuriyet Partisi, Sosyalist Cumhuriyet Partisi olmadan önce İşçi Partisi'nden istifa eden bir grup tarafından 2010 yılında Türkiye İşçi Köylü Partisi adıyla kurulmuştur. Geçmişte İşçi Partisi'nde Merkez Komite üyeliği ve Köylü Bürosu Başkanlığı görevlerinde bulunan İsmail Durna ve emekçilerden oluşan grup, İşçi Partisi'nin 2006 yılındaki tüzük ve program değişikliğini revizyonizm olarak nitelendiriyordu. Parti, tüzüğünde "İşçi sınıfının, köy emekçilerinin ve sosyalist aydınların siyasal partisi" olarak tanımlanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Hareketi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Hareketi, 18 Ağustos 2015 tarihinde yayınladığı "Yolumuza Devam Ediyoruz" bildirisiyle kuruluşunu ilan eden siyasi parti. Resmi kısaltması ''TKH'' olmakla beraber resmi logosu kırmızı arka plan üzerine sarı renkte orak-çekiç ve yıldızdır. Parti Merkez Komite tarafından Kolektif Önderlik ile yönetilir ancak yasal gereklilik sebebi ile Genel Başkan Aysel Tekerek olarak seçilmiştir. TKH, 1 Temmuz 2021 itibarıyla seçimlere katılmak için gerekli şartları ve örgütlenme yeterliliğini tamamlamıştır. Türkiye Komünist Hareketi, 1920’de temelleri atılan Türkiye Komünist Partisi’nden bugüne kadar yürütülen mücadelenin ana hattı içerisinde kendini tanımlayan geleneksel sol bir parti kimliği taşıdığını iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de anarşizm</span>

Türkiye’de anarşizm, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından, özellikle de 1986 yılında Kara dergisinin yayınlanmaya başlamasıyla görünürlük kazanan, radikal bir sol harekettir. Öncesinde Türkiye siyaset sahnesinde anarşist hareketin bir gelenek ihtiva ettiği söylenemese de, Türkiye’de bir anarşist geleneğin oluşumuna dair “yüzyıllık gecikme”ye rağmen, Anadolu topraklarında anarşizmin tarihsel köklerine dair izlere rastlamak da mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Genç İtalya</span>

Genç İtalya 1831 yılında Giuseppe Mazzini tarafından İtalyan gençliği için kurulan siyasi bir hareketti.

1799-1800 Birleşme Kanunu, Birleşik Krallık’ta, Parlamento kararıyla kabul edilen ve işçilerin kendi aralarında sendikalaşmasının kanuna aykırı olarak nitelendirildiği kanunları kapsar.