İçeriğe atla

Luckenwalde

Kentin arması
Kentteki eski şapka fabrikası.

Luckenwalde, Almanya'nın Brandenburg eyaletindeki Teltow-Fläming bölgesinin başkenti. Nuthe-Nieplitz Doğa Parkı'nın doğu kenarında, Berlin'in yaklaşık 50 kilometre güneyindedir. Kent bölgesi, Frankenfelde ve Kolzenburg köylerini içerir. 17. yüzyılda faaliyete geçen Luckenwalde'nin kumaş ve yün fabrikaları Prusya Kralı Frederick II'in döneminde yükselişe geçti ve kısa sürede Almanya'nın en kapsamlıları arasına girdi. Diğer geleneksel endüstriler pamuk baskı ve boya işleri, bira üretimi ve metal ile bronz ürünlerin imalatı idi. 1808'de Luckenwalde resmi olarak şehir oldu.

20. yüzyılın başlarında Luckenwalde, kilit bir şapka üreticisi kenti olarak tanındı. 1921'de, en büyük iki şapka atölyesi olan Herrmann ve Steinberg, Luckenwalde'deki bir sanayi sitesinde fabrikalarını birleştirdi. Fabrika, 1923 yılında Alman mimar Erich Mendelsohn tarafından tasarlandı ve fabrika dışavurumcu mimarinin dönüm noktası oldu. Şapka fabrikası savaş döneminde ve sonrasında hizmet vermedi. 2001'de restore edildi, ancak bina genel olarak halen boştur.[1]

II. Dünya Savaşı, savaş esirleri için inşa edilen Stalag III-A burada kuruldu. Siviller için bir çalışma kampı da vardı. Naziler ailelerini öldürüleceği tehdidiyle insanları çalışmaya zorladı. Yiyecek eksikliği ve sıkı çalışma binlerce kişinin ölümüne neden oldu. Polonyalılar, İtalyanlar, Fransızlar ve pek çok ulustan insanlar burada öldü. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında 1941-42 arasında tifüs salgını sonucu 2 bin - 2.500 arası Sovyet savaş esiri öldü. Bu sayı kampta tutulan diğer ülkelerin esirlerine oranla çok fazla idi. Hayatını kaybeden diğer ülkelerden getirilen esirler askeri onurla gömülürken, Sovyet askerleri rastgele toplu mezarlara gömüldü.[2] Luckenwalde 22 Nisan 1945'te Kızıl Ordu kenti kontrol altına aldı.

Kaynakça

  1. ^ Hat Factory on Architectuul 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 4 Ağustos 2019
  2. ^ Schmidt, Roman. "Das Stalag III-A (1939-1945)" (PDF) (Almanca). Luckenwalde.de. 6 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sachsenhausen toplama kampı</span> Berline yaklaşık 35 km mesafede 1936-1945 arasında kullanılmış Nazi toplama kampı

Sachsenhausen, Almanya'nın başkenti Berlin'e yaklaşık 35 km uzaklıktaki Oranienburg bölgesinde 1936-1945 yılları arasında faaliyet göstermiş bir Nazi toplama kampıdır.

<span class="mw-page-title-main">OST-Arbeiter</span>

OST - Arbeiter, II. Dünya Savaşının Doğu Cephesindeki topraklarda yaşayan ve bu toprakların Nazi Almanyası işgaline uğramasıyla beraber esir işçi olarak çalışmaya zorlananlara Naziler tarafından verilen isim. OST-Arbeiter çoğunlukla Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bölgesinden sağlanmaktaydı. Beyaz Ruslar, Ruslar, Tatarlar da bulunuyordu. Savaş döneminde OST-Arbeiter sayısının 3.5 ila 5 milyon dolayında olduğu öne sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar</span>

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi.

<span class="mw-page-title-main">Stalag 350</span>

Stalag 350, Nazi-Sovyet savaşı sırasında Wehrmacht'ın Riga'da kurduğu esir kampı. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü.

Stalag 381, Nazi-Sovyet savaşı sırasında Wehrmacht'ın Estonya'nın Tallinn ve Tapa şehirlerinde kurduğu esir kampı. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü. Sovyet savaş esirlerini toplamak için inşa edilen 381 numaralı Stalag iki şube halinde Tallinn ve Tapa'da kuruldu. Tapa'daki "Stalag 381 XXI-B" adındaki şube Ekim 1941 - Mayıs 1943 tarihleri arasında faaliyet yürüttü. Tallinn'deki "Stalag 381/Z" adındaki aktif olduğu tam olarak bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dulag</span>

Dulag ya da tam adıyla Durchgangslager, Nazi Almanyası'nın İkinci Cenevre Sözleşmeleri kapsamındaki savaş esirlerinin kısa süreli konaklamaları amacıyla inşa edilen kamplardır. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı döneminde kullanıldı. İlk başlarda sabit tesisler olarak değil, savaş esirlerinin bir yerden bir yere nakillerine hizmet eden doğaçlama savaş kamplarıydı. Daha sonra esirlerin parmak izi alınmaya başlandı ve Stalag ve Oflaglara bölündü.

Stalag IV-A Elsterhorst, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Ordusu tarafından Dresden'in 44 km kuzeydoğusundaki Hoyerswerda içinde yer alan Elsterhorst köyünde kurulan Nazi esiri savaş kampı. Haziran-Eylül 1941 arasında yakalanan Sovyet esirler diğer kamplardan buraya getirildi. Kamptaki koşullar son derece ölümcüldü, açlık, salgın hastalıklar ve kötü muamele mevcuttu. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü. Ölen Sovyet esirler toplu mezarlara gömüldü.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VI-K</span>

Stalag VI-K Senne veya Stalag 326, II. Dünya Savaşı yıllarında kullanılan Nazi esir kampı. Yakındaki Senne köyünün ismini almış olmasına rağmen, aslında Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya'daki Schloß Holte-Stukenbrock kasabasına yakındı. 40 bin ila 60 bin Sovyet savaş esiri Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında bu kampta hayatını kaybetti. Ölenler çoğunlukla üç toplu mezara gömüldü. Savaşın ardından bu bölgeye anıt mezarlıklar kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VIII-C</span>

Stalag VIII-C, II. Dünya Savaşı sırasında Sagan'da Nazi esir kampı. Yakınında II. Dünya Savaşı başlarında inşa edilmiş olan Stalag Luft III vardır. Bu kampta 29.436 savaş esiri tutuldu. Kamp koşulları kötüydü; Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi açlık, salgın hastalık ve işkence kaynaklı çok sayıda esir öldü. 1942'nin başında hayatta kalanlar diğer kamplara transfer edildi.

Stalag VIII-E veya Stalag 308, II. Dünya Savaşı sırasında şimdi Polonya'ya bağlı Świętoszów'de yer alan Nazi esir kampı. Stalag VIII-C ve Stalag Luft III'ün yaklaşık 15 km güneyinde kurulmuştu. İlk esirler Temmuz 1941'de getirildi. Kampta toplam 57.545 Sovyet savaş esiri kaldı. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü. Günümüzde Polonya Kara Kuvvetleri'nin 10. Zırhlı Süvari Tugayı tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VIII-F</span>

Stalag VIII-F, Stalag 318 veya Stalag 344 II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu ve Armia Krajowa esirleri için Łambinowice'de kurulan Nazi esir kampı. Toplamda 108.471 Sovyet savaş esiri bu kampta tutuldu. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Sandbostel</span>

Sandbostel, Almanya'nın kuzey batısındaki Aşağı Saksonya'ya bağlı belediyedir. Bremen'in 43 km kuzey-doğusunda, Hamburg'un ie 60 km batısında yer alır. 2017 yılı sayımına göre nüfusu 771 idi.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VII-A</span> Moosburg an der Isar, Yukarı Bavyera, Almanyadaki bina

Stalag VII-A, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında kurduğu en büyük savaş esiri kampı. Bavyera'nın güneyindeki Moosburg'ın kuzeyinde inşa edildi. Kamp yaklaşık 35 hektar bir alanı kapladı. Mahkûmların diğer kamplara giderken uğradığı bir geçiş kampı olarak da kullanıldı. Savaş sırasında Nazilere karşı savaşan her ulustan mahkûmlar bu kamptan geçmiştir. 29 Nisan 1945'te ele geçirildiği sırada, ana kampta 76,248 mahkûm ve Arbeitslager olarak fabrikalarda çalışan, demiryollarını veya çiftlikleri tamir eden 40.000'den fazla işçi vardı.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VI-C</span> nazi almanyasında masum sivillerin ve esirlerin sistematik olarak yok edilmesi için kurulan yerleşke

Stalag VI-C, II. Dünya Savaşı döneminde Nazi Almanyası tarafından kullanılan savaş esiri kampı. Almanya'nın kuzeybatısında yer alan Emsland'ın 6'da batısındaki Oberlanger köyünde yer alır. Başlangıçta Naziler için bir hapishane kampı (Straflager) olarak buradaki bataklık alanda beş kişiyle birlikte inşa edildi. 1939'dan 1945'e kadar savaş esiri kampı olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Stalag V-A</span>

Stalag V-A, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Ludwigsburg kentinde inşa ettiği savaş esiri kampı.

<span class="mw-page-title-main">Bergen-Belsen toplama kampı</span>

Bergen-Belsen toplama kampı, Aşağı Saksonya'da, Celle yakınlarındaki Bergen kasabasının güneybatısında bulunan Nazi toplama kampı. 1943'te bir savaş esiri kampı olarak kuruldu, ardından bir kısmı toplama kampı hâline getirildi. Başlangıçta Yahudi esirlerin yurt dışında tutulan Nazi savaş esirleriyle değiş tokuş etmek amacıyla tutulduğu bir "takas kampı" idi. Kamp daha sonra diğer toplama kamplarındaki Yahudileri barındıracak şekilde genişletildi. Stalag XI-C 1943 yılında bu kampa dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Olsztynek</span>

Olsztynek, kuzey Polonya'da yer alanı Olsztyn ilçesindeki Varmiya-Mazurya Voyvodalığı'na bağlı bir kasaba. Mazurya'nın tarihi bölgesinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Stalag II-B</span>

Stalag II-B, II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan Nazi esir kampı. Pomeranya'ya bağlı Hammerstein köyünün 2.5 km batısında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Stalag XI-B</span>

Stalag XI-B ve Stalag XI-D / 357, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında Aşağı Saksonya'ya bağlı Fallingbostel'de kurduğu savaş esiri kampı.

Stalag III-C, II. Dünya Savaşı sırasında esir alının Müttefik Devletler'in askerleri için kullanılan Nazi esir kampı. Brandenburg eyaletine bağlı Neumark'da inşa edildi.