İçeriğe atla

Lucius Cincius Alimentus

Augustus dönemi antikçisi için, bkz. Cincius.

Lucius Cincius Alimentus, ünlü Roma hukukçusu ve annales yazarı, emrindeki iki lejyonla beraber MÖ 209 yılı Sicilya praetoru.[1] Ekseriyetle Yunanca yazmıştır.[2] Fabius Pictor ile birlikte ilk iki Romalı tarihçiden biri olarak addedilir. Bununla beraber bu iki yazar da eserlerini, belli bir edebî geleneği olan Yunancayla vermişlerdir.[3] Hukuk hizmetleri karşılığında ücret alınmasını yasaklayan Lex Cincia, adını bu yasayı öneren Lucius Cincius Alimentus'tan almıştır.[4]

Eserleri arasında İkinci Kartaca Savaşındaki esareti sırasında tuttuğu kayıtlar ve filozof Gorgias'ın biyografisi bulunur. Bu iki eser büyük ihtimalle yazdığı annales'in bölümleridir.[5] Tarafsızlığı, Halikarnaslı Doinysios ve Polybios tarafından övülmüştür. Tarihçi Festus da sıklıkla kendisinden alıntı yapmıştır.[6]

Cincius Alimentus, İkinci Kartaca Savaşının erken safhalarının birinde esir düşüp uzun yıllar Hannibal önderliğindeki Kartacalıların esiri olmuştur. Hannibal, Alplerden geçişi hakkındaki ayrıntıları ilginç bir şekilde kendisine anlatmıştır. Kendisi serbest kaldıktan sonra bu hikâyeyi kayda geçirmiş ve bu bilgiler daha sonraki birçok Romalı tarih yazarının vakayinamesinde kendine yer bulmuştur.[7]

19. yüzyılın seçkin Roma tarihçisi Barthold Georg Niebuhr, antik anıtlar üzerine yaptığı araştırmalarla ülkesinin tarihine ışık tutan Alimentus'u, "antik zamanın eleştirel bir araştırmacısı" sıfatıyla methetmiştir.[8] Bilhassa Alimentus'un erken Romalılar ve erken Latinler arasındaki ilişkiler konusunda yazdıkları, birçok tarihçiye göre çok daha az hamaset taşır. Alimentus'un günümüze ulaşan fragmanlarının birinde Roma'nın kuruluşu MÖ 729 veya 728 yıllarına tarihlenmiştir (12. Olympias periyodunun 4. yılı); Niebuhr bu farkı şöyle açıklar: Alimentus ve diğer annales yazarları kuruluş tarihini Tarquinius Priscus'un başa geçmesinden 132 yıl öncesine dayandıran bir kayda sahiplerdi. Bu yıl hesabında ise, Tarquinius Priscus Roma takvimini değiştirmeden önce, bir yılda on ay vardı. Niebuhr'un tezine göre Alimentus bu referans tarihini hesaplamadan (Tarquinius Priscus'un takvimi değiştirdiği tarih), 10 ay üzerinden hesaplanan 132 yılı, 12 ay üzerinden hesaplanan 110 yıla çevirmişti.

Alimentus'a atfedilen eserler arasında De Officio Iuriconsulti adlı, en az iki kitaptan müteşekkil bir inceleme, tek kitaplık De Verbis Priscis, yine tek kitaplık De Consulum Potestate, De Comitiis, De Fastis, en az iki kitaplık Mystagogicon ve birçok kitaptan müteşekkil De Re Militari bulunur. Mezkur eserlerin sonuncusunda ele aldığı konular askerî vergiler, seremoniler, savaş ilanları ve genel olarak Ius Fetiale'dir (Fetiales Hukuku).[9][10][11][12][13] Bu eserlerin bazıları, Alimentus'tan 200 sene sonra, Augustus döneminde eser vermiş olan antikçi Cincius'a atfedilir ve hatta bazı alimlere göre bu iki Cincius da aynı yazardır.[14]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Graves, John Thomas (1867).
  2. ^ Breisach, Ernst (2007).
  3. ^ T.P. Wiseman, Clio's Cosmetics (Bristol Phoenix Press, 2003, originally published 1979 by Leicester University Press), p. 9.
  4. ^ Will Durant, Caesar and Christ (1944).
  5. ^ Livy, Ab urbe condita xxi. 38
  6. ^ Conte, Gian Biagio (1999).
  7. ^ Prevas, John (2001).
  8. ^ Barthold Georg Niebuhr, i. p. 272
  9. ^ Aulus Gellius, Noctes Atticae xvi. 4.
  10. ^ Voss., Hist.
  11. ^ Voss.
  12. ^ F. Lachmann, De Fontib.
  13. ^ Zimmern, Röm.
  14. ^ J.G.F. Powell, "Dialogues and Treatises," in A Companion to Latin Literature, edited by Stephen Harrison (Blackwell, 2005), p. 229 online. 3 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kartaca</span> Tunusta arkeolojik bir sit alanı

Kartaca, MÖ 814 yılında, Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisidir. Kartaca, Fenike dilinde Kart-hadaşt yani "Yeni Kent" anlamına gelmektedir. Kart Hadaşt, 22 sessiz harften oluşan Fenike abecesiyle QRT-HDST olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pön Savaşları</span> Kartaca Savaşları

Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.

<span class="mw-page-title-main">Cannae Muharebesi</span> Kartaca ile Roma arasında yapılan II. Pön Savaşının başlıca üç çatışmasından birisi

Cannae Muharebesi, Kartaca ile Roma arasında yapılan II. Pön Savaşı'nın başlıca dört çatışmasından biridir. Bu muharebe, MÖ 2 Ağustos 216 tarihinde, güneydoğu İtalya'nın Cannae kasabası yakınlarında gerçekleşmiştir. Muharebe sonunda konsül Lucius Aemilius Paullus ve Gaius Terentius Varro komutasındaki Roma ordusu, Hannibal komutasındaki Kartaca ordusu tarafından imha edilmiş ve başta Capua olmak üzere birkaç şehir devletinin Roma ile bağları kopmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Roma Krallığı</span> Antik Romada kralların hüküm sürdüğü dönem

Roma Krallığı, Antik Roma döneminde Roma şehri ve topraklarının monarşi ile yönetildiği dönemdir. Efsaneye göre Roma'yı Romulus ve Remus kardeşler kurmuştur. Eski çağ tarihçileri, Roma Krallığı'nın başlangıcı olarak MÖ 753 tarihini verirler. Roma’nın krallık dönemi politik tarihi hakkında bilinenler oldukça azdır. Arkeolojik bulgulara göre Roma krallık döneminde geniş caddelerin ve görkemli yapıların inşa edilmeye başlandığı büyük bir şehir olma yolundaydı. Roma henüz bu dönemde Latium bölgesinde yaşayan Latin şehirleri birliğinin önderiydi. Etrüskler, üzerinde egemenlik kurdukları Latin köylerini birleştirip Roma kentini kurarken yerli halkı kentin kurulmasında zorla çalıştırmışlar. Bu durum iki toplumun arasını açmıştır. Latin halkının zamanla güçlenen aristokratları, iki buçuk yüzyıl sonra ayaklanarak MÖ 509 yılında Etrüsk kralını kovmuşlar ve Roma Cumhuriyeti'ni kurmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Publius Cornelius Scipio (MÖ 236'da doğan prokonsül)</span>

Publius Cornelius Scipio, bilinen adıyla Scipio Africanus, diğer adlarıyla Afrikalı Scipio, Scipio Africanus-Major, Yaşlı Scipio Africanus veya Büyük Scipio, İkinci Pön Savaşı sırasında general ve Roma Cumhuriyeti'nde bir devlet adamıdır. Birisi aynı adlı Publius Cornelius Scipio olan iki oğlu vardı ki, kendisi sağlık sorunları nedeniyle politik kariyer yapamamıştır, diğer oğluysa MÖ 174'te praetor olan Lucius'tur.

<span class="mw-page-title-main">Tacitus</span>

Gaius Cornelius Tacitus, MS 56-120 yılları arasında Roma'da yaşamış hatip, avukat, senatör ve tarihçidir. Roma senatosundaki görevleri, Roma tarihi ve imparatorluğun kuzeyindeki Cermenler üzerine yazdığı eserleriyle tanınır. Tacitus, modern akademisyenler tarafından en büyük Roma tarihçilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lucius Tarquinius Superbus</span> Cumhuriyet öncesi son Roma kralı.

Lucius Tarquinius Superbus Roma Krallığının yedinci ve son Roma Kralı. Beşinci kral Lucius Tarquinius Priscus'un oğlu ve altıncı kral Servius Tullius'un damadı olup Etrüsk kökenlidir ve MÖ 535 - MÖ 510 yılları arasında tahta çıkmıştır. MÖ 510 yılında tahttan indirilmesinin ardından Roma Cumhuriyeti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zama Muharebesi</span> zama muharebesi

Zama Muharebesi, MÖ 19 Ekim 202 tarihinde II. Pön Savaşının belirleyici muharebesidir.

Agrigentum Muharebesi, Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasında yapılan Birinci Pön Savaşının ilk meydan savaşıdır. Muharebe MÖ 262 yılında başlayan uzun bir muhasaranın ardından Sicilya'da yaşanmış ve Roma'nın adada artan hakimiyetinin başlangıcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mylae Deniz Muharebesi</span>

Mylae Deniz Muharebesi, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında yapılan ilk gerçek deniz muharebesidir. Muharebe, MÖ 260 yılında, Birinci Pön Savaşı'nın bir çatışmasıdır. Bu muharebe, Mylae'nin ele geçirilmesi kadar, Roma Cumhuriyeti'nin Sicilya üzerinde hakimiyet kurması yönünden de önemliydi. Aynı zamanda bir Roma filosunun ilk muharebe başarısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Pön Savaşı</span> I. Pön Savaşı

Birinci Pön Savaşı, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında MÖ 264 - 241 yılları arasında gerçekleşmiş olan muharebelerdir. Bu muharebeler, iki devlet arasında yaşanan üç büyük savaştan ilkidir. Bu iki güç 23 yıl boyunca Batı Akdeniz hakimiyeti, öncelikle Sicilya Adası'nın ve civar suların kontrolü için mücadele etti. Kendi esas hakimiyet alanları olan İtalya Yarımadası ve Kuzey Afrika'dan daha küçük ölçekteki bu bölge için mücadele, Akdeniz ticareti açısından stratejik önemdeydi. Savaş başladığında, bugünkü Tunus sınırlarında yer alan Kartaca, Batı Akdeniz'de hakim güç durumundaydı. Ancak savaşın sonunda zafer Roma Cumhuriyeti'nin oldu ve Kartaca'ya son derece ağır antlaşma şartları ile büyük bir mali savaş tazminatını kabul ettirdi.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Pön Savaşı</span> M.Ö 218 ile 201 yılları arasında Roma ile Kartaca arasında gerçekleşen ikinci savaş

İkinci Pön Savaşı ya da diğer adlarıyla Hanibal Savaşı, Kartaca Savaşı MÖ 218 - MÖ 201 yılları arasında Roma ve Kartaca devletleri arasında batı ve Doğu Akdenizde meydana gelmiş büyük savaştır. Numidyalı ve Berberi kabilelerinin ve diğer Avrupa uluslarınında katılımıyla geniş çapta bölgeyi etkilemiştir. Pön Romalılar'ın Kartacalılara verdiği isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Trebia Muharebesi</span>

Trebia Muharebesi, MÖ 218 ile 201 yılları arasında geçen İkinci Pön Savaşının MÖ 218 yılı Aralık ayında Hannibal’ın komuta ettiği Kartaca ile Roma Cumhuriyeti ordusu arasındaki ilk büyük çarpışması olup gündönümü zamanlarına tekabül etmektedir. Roma’nın ağır kayıplar verdiği savaş alanının kendi kısımlarında başarılı yaklaşık 2,5 lejyonunu Piacenza'ya geri çekmeyi başarmakla birlikte Roma’nın ağır kayıplarla büyük bir hezimete uğradığı çarpışmadır. Hannibal bu çarpışmada kendisini Roma’dan üstün bir duruma getiren dikkatli ve yenilikçi taktik yeteneğini uygulayarak büyük başarı ve ün kazandı. Aceleci ve dar görüşlü karşıt Roma komutanı Konsül Tiberius Sempronius Longus, kendisinin fiziksel koşulların uygun olmayışına rağmen cephe saldırısına tahrik edildiğini ve bir tuzağın içine çekildiğini fark etmekte başarısız oldu.

Quintus Fabius Pictor en eski Roma tarihçisi, bilinen ilk annales yazarı. Senatus üyesi, Fabia kabilesine (gen)) mensup.

Cincius, olası praenomen'i Lucius olan, cognomen'i ile ilgili herhangi bir kayıt bulunmayan, büyük olasılıkla Augustus döneminde eserler vermiş olan antikçi yazar. Sıklıkla, İkinci Kartaca Savaşında da savaşmış olan Lucius Cincius Alimentus ile karıştırılır. Bazı alimler Cincius Alimentus'un da bir antikçi olduğu yönündeki görüşte hala ısrarcıdırlar.

Annales Yazarları Roma tarihçileri arasından bir gruba verilen isim. Faal oldukları dönem İkinci Kartaca Savaşı ile Sulla'nın diktatörlüğü arasındaki dönemdir. Bu yazarlar Roma tarihini en erken zamanlardan başlayarak kendi yaşadıkları döneme dek yazmışlardır. Kendi dönemlerindeki olaylar daha ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Annales yazarları tarihçilerden farklıdır. Bir annales yazarının esas yaptığı, basitçe yaşanan olayları kayda geçirmekti. Yine de iki sınıf arasında geçişkenlik vardır. Bazı durumlarda "annales yazarı" Roma devrinde eser vermiş iki sınıf için de kullanılır.

Punica, Silius Italicus'un İkinci Pön Savaşı'nı Hannibal'in İspanya seferinden Publius Cornelius Scipio'nun Zama'daki zaferinin sonuna dek anlattığı epik şiiri. On yedi kitaptan oluşan Punica Latin edebiyatındaki en uzun tarihî destandır.

Roma'da monarşinin devrilmesi, Antik Roma'da MÖ 509'da gerçekleşen politik bir devrimdir. Devrim sonucunda son Roma kralı Lucius Tarquinius Superbus devrilmiş ve Roma Cumhuriyeti kurulmuştur.

Maharbal (Pönce: 𐤌‬𐤄‬𐤓𐤁‬𐤏𐤋, MHRBʿL ; mö.3. yüzyıl'da Hannibal komutasındaki süvari birliğinden sorumlu bir Numidya ordusu komutanı ve İkinci Pön Savaşı sırasında ikinci komutanıydı. Maharbal, Hannibal'in çok yakın arkadaşıydı ve ona büyük hayranlık duyuyordu. Kartaca'nın Roma'ya karşı savaş alanındaki başarısı için kritik bir komutandı. Hannibal, İtalyan seferi boyunca süvarilerde sayısal üstünlüğünü sürdürdü ve bu nedenle ordusuna bir avantaj sağlamak için onlara ve Maharbal'a güvendi.