İçeriğe atla

Louise de Savoie

Louise de Savoie
Doğum11 Ekim 1476(1476-10-11)
Pont-d'Ain
Ölüm22 Ekim 1531 (55 yaşında)
Grez-sur-Loing
EvlilikCharles d'Orléans
Çocuk(lar)I. François
Marguerite de Navarre
Ebeveyn(ler)II. Philippe (babası)
Marguerite de Bourbon (annesi)

Louise de Savoie (11 Eylül 1476, Pont-d'Ain - 22 Eylül 1531, Grez-sur-Loing), Fransız soylu, Auvergne ve Bourbonnais naibesi, Nemours düşesi ve Fransa Kralı I. François'nın annesi. 1515, 1525-1526 ve 1529 yıllarında Fransa naibesi olarak görev yapmıştır.

İlk yılları ve ailesi

Louise de Savoie, Savoie Dükü II. Philippe ile karısı Marguerite de Bourbon'un ilk kızı olarak 11 Eylül 1476'da, Pont-d'Ain'de doğdu. Babasının 1497'deki vefatının ardından Louise de Savoie'u erkek kardeşi II. Philibert, Savoie'un yeni dükü olmasının yanında ve Savoie Hanedanı'nın yeni lideri oldu. Annesi Claudine de Brosse olan diğer erkek kardeşi III. Charles ise, Philibert'in 1504'teki ölümünün ardından onun yerine geçmişti.

Yedi yaşında annesini kaybeden Louise de Savoie, kardeşi VIII. Charles sayesinde Fransa naibesi olan Anne de Beaujeu tarafından yetiştirildi.[1]

Evliliği

Kaynak El Yazması'ndaki büyük resimden Charles d'Angoulême ve Savoylu Louise'in satranç oynamasının ayrıntılı görüntüsü

16 Şubat 1488'de, 11 yaşındayken, Angoulême Kontu Charles d'Orléans ile Paris'te evlendi. Eşi ile birlikte yaşamaya evlilikten birkaç sene sonra, 15 yaşındayken başladı.[2]

Çiftin ilk çocuğu olan Marguerite, 11 Nisan 1492 günü; ikinci çocuğu I. François ile 12 Eylül 1494 günü dünyaya geldi. 1495 kışında hastalanan eşi Charles, 1 Ocak 1496 günü yaşamını yitirdi.[3]

Eşinin ölümünün ardından

19 yaşında eşini kaybetmesinin ardından, iki yıl boyunca çocuklarıyla birlikte Cognac'ta yaşadı.[4] Sonrasında ise kocasının kuzeni olan Kral XII. Louis'nin yanına yerleşti.

Louise karmaşık politika ve diplomasi konusunda büyük bir farkındalığa sahipti ve Rönesans İtalya'sında sanat ve bilimin ilerleyişine oldukça ilgi duymaktaydı. Günah çıkarmak için başvurduğu papaz Forli'li Cristoforo Numai'nin de yardımıyla çocuklarının İtalyan Rönesans ruhuna uygun bir biçimde eğitildiğinden emin oldu. Onlar için özel kitaplar sipariş etti ve François'ya İtalyanca ile İspanyolca öğretti.[5]

XII. Louis 1505 yılında hastalananınca François'nın kendisinden sonra tahta çıkmasına ve Louise ile eşi Anne de Bretagne'ın da naiplik konseyine katılmasına karar verdi.[6] İyileştikten sonra François kralın gözdesi haline geldi ve 8 Mayıs 1514 tarihinde kralın kızı Claude ile evlendi. Bu evlilikle birlikte XII. Louis François'yı resmen tahtın vârisi olarak belirledi.

Kralın annesi

XII. Louis'nin 1 Ocak 1515'teki ölümüyle birlikte François Fransa kralı oldu. Louise'e 4 Şubat 1515 tarihinde Angoulême Düşesi, 15 Nisan 1524 tarihindeyse Anjou Düşesi unvanı verildi.

Bourbon mirası

Annesi Bourbon ailesinin ana dalının son düklerinden birinin kardeşi olan Louise, 1521 yılında Bourbon Düşesi Suzanne'ın ölümünün ardından yakın akrabalığa dayanarak Auvergne Düklüğü ve Bourbonların sahip olduğu diğer mülkler üzerinde de hak iddia etti. Bu Suzanne'ın dul kocası Bourbon Dükü III. Charles ile kral oğlu tarafından desteklenen Louise'in rekabet içerisine girmesine yol açtı. Sorunu çözmek için Louise Charles'a evlenmek teklifi etti; ama teklifi reddedilince Louise ondan kurtulmak için çalışmalara başladı. Bu Charles'ın sürgün edilmesine ve kaybettiği statüsünü geri kazanmak için krala savaş açmasına yol açtı. 1527 yılında kaybettiği topraklar ve unvanları geri alamadan öldü. Louise topraklarına el konulmuş Auvergne'i geri kazandı ve düşes oldu.

Naibeliği

Louise de Savoy özellikle hükümdarlığının ilk yıllarında oğlunu temsilen siyasi olarak aktif kaldı. Ülkede bulunmadığı durumlarda onun adına naibe olarak görev aldı. Louise kral İtalya'da savaştayken 1515 yılında ve 1525-26 yıllarında kral yine savaştayken ve İspanya'da esirken Fransa Naibeliği yaptı.

1524 yılında hizmetlilerinden biri olan Jean-Joachim de Paasano'yu bir barış antlaşması için Kardinal Wolsey ile gayri resmî müzakereleri başlatmak üzere Londra'ya gönderdi. Müzakereler başarılı olmasa da ertesi yıl imzalanan More Antlaşması için zemin hazırlamış olabilir.

Louise de Savoy 1525 yılında resimde sembolize edilmiş bir biçimde idareyi ele alarak resimde ayaklarının önünde yatır şekilde gösterilen Kanuni Sultan Süleyman'dan yardım talep ederken.

Kanuni Sultan Süleyman'a yardım talebinde bulunan bir heyet göndererek Osmanlı İmparatorluğu'yla dostluk ilişkilerine önayak oldu; ama heyet Bosna'dayken kayboldu.[7] 1525 yılının aralık ayında Jean Frangipani önderliğinde Osmanlı başkenti İstanbul'a ulaşmayı başaran ve Habsburglara yapılacak bir saldırıyla kral I. François'nın kurtarılmasını talep eden gizli mektuplar taşıyan ikinci bir heyet gönderildi. Frangipani 6 Şubat 1526 tarihinde Süleyman'dan olumlu bir yanıtla geri döndü ve böylece Fransız-Osmanlı ittifakının ilk adımı atılmış oldu.[7]

Fransa ve Kutsal Roma İmparatorluğu arasında Cambrai Antlaşması için yapılan ve 3 Ağustos 1529 tarihinde sona eren müzakerelerde baş müzakereciydi. "Hanımların Barışı" olarak anılan bu antlaşma Valois Hanedanı'nın başı olan I. François ile Habsburg Hanedanı'nın başı olan V. Karl arasındaki İkinci İtalya Savaşı'nı sona erdirdi. Antlaşma geçici olarak İtalya'da Habsburg egemenliğini sağlıyordu. Antlaşma Fransa adına Louise de Savoy ve Kutsal Roma İmparatorluğu adına yengesi Avusturyalı Margaret tarafından imzalandı.

Ölümü

Louise de Savoy 22 Eylül 1531 günü Grez-sur-Loing'de öldü. Anlatılanlara göre bir kuyruklu yıldızı seyrederken soğuk almıştı.[8] Naaşı Paris'teki Saint-Denis'de defnedildi. Ölümünün ardından Auvergne de dahil olmak üzere sahibi olduğu topraklar kraliyete devredildi. Kızı Margaret d'Angoulême ve torunu Jeanne d'Albret aracılığıyla Fransa'nın Bourbon krallarının atasıdır. Torunun oğlu Fransa kralı IV. Henri olarak taç giymiştir.

Kaynakça

  1. ^ Knecht, R.J.; sf. 1
  2. ^ Jansen, Sharon L.; sf. 182.
  3. ^ Knecht, R.J.; sf. 3-4
  4. ^ Jansen, Sharon L.; sf. 184
  5. ^ Knecht, R.J.; sf. 6
  6. ^ Knecht, R.J.; sf. 12
  7. ^ a b Merriman, sf. 129
  8. ^ Elson, Henry W. (28 Şubat 2008). Comets, Their Origin, Nature and History. Foreman Press. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İspanya Veraset Savaşı</span>

{{İspanya Veraset Savaşı muharebeleri kutusu (Avrupa)}} İspanya Veraset Savaşı (1701–1714) çocuksuz İspanya Kralı II. Charles'ın Kasım 1700'deki ölümüyle tetiklenmiş, 18. yüzyılın başlarında yaşanmış bir Avrupa savaşıydı. Hanedan haklarının farklı ülkeler arasındaki güç dengesini korumakta ikinci planda olduğu ilkesini oluşturdu. 1700–1721 Büyük Kuzey Savaşı, Macaristan'da Rákóczi'nin Bağımsızlık Savaşı, Fransa'nın güneyindeki Camisard isyanı, Kuzey Amerika'daki Kraliçe Anne Savaşı ve Sömürge Hindistanı'ndaki küçük mücadeleler ilgili çatışmalar arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. François</span> Ortaçağ Fransa Kralı

I. François, 1515 ile 1547 yılları arasında hüküm süren Fransa Kralı. Valois Hanedanının Angoulême kolundan gelen beş hükümdardan ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Savoie Hanedanı</span> Savoia ve İtalyada kraliyet ailesi

Savoy Hanedanı, tarihsel Savoy bölgesinde 11. yüzyıl başlarında ortaya çıkan bir soylu hanedandır. Bu bölgede önce küçük bir kontluk yöneten bu hanedan zamanla hükümdarlık yetkilerini geliştirerek sonunda 1861 ile II. Dünya Savaşı sonunda Savoy-Carignano hanedan dalı tarafından İtalya Krallığı hükümdarı olmayı başarmıştır. Savoy Hanedanı genişleyip birleşen İtalya'ya üzerinde 85 yıl krallık yapmıştır. Savoy Hanedanı'nın İtalya Kralı olan üyeleri II. Vittorio Emanuele, I. Umberto, III. Vittorio Emanuele ve II. Umberto olmuşlardır. Son İtalya kralı olan II. Umberto ancak birkaç hafta hüküm sürmüş ve bir Anayasal Referandum ile tahttan indirilmiş ve İtalya'da yeni bir cumhuriyet ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louis-Philippe</span> 1830ʼdan 1848ʼe kadar Fransız Kralı

Louis-Philippe, Orléans Dükü Louis-Philippe, 1830-1848 arasında Fransızlar kralı. Yönetimini büyük burjuvazinin desteğine dayandırmış, sonuçta işçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanmayla devrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mary Tudor (Fransa kraliçesi)</span> Fransa Kraliçesi, Suffolk Düşesi, İngiltere Prensesi

Mary Tudor, VII. Henry ve Yorklu Elizabeth'in son kızları. 1514'te Fransa Kralı XII. Louis ile evlendi ve Fransa Kraliçesi oldu. Kocası bir yıl sonra ölünce ülkesi İngiltere'ye geri döndü. İngiltere'de Suffolk Dükü Charles Brandon ile evlendi, çiftin üç çocuğu oldu. 1533 yılında 37 yaşında hastalık sonucu öldü. Torunu Leydi Jane Grey'dir.

<span class="mw-page-title-main">I. Zygmunt</span>

I. Zygmunt, Jagiellon Hanedanı üyesi Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü (1506-1548). Ayrıca Silezya Düküydü.

<span class="mw-page-title-main">Pavia Muharebesi</span>

Pavia Muharebesi, 24 Şubat 1525 tarihinde İtalya Savaşları dahilinde yaşanmış bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Nice Kuşatması</span>

Nice Kuşatması, 1543 yılında gerçekleştirilen ve 1542-1546 İtalya Savaşı'nın bir parçası olan; Fransa-Osmanlı ittifakı çerçevesinde Osmanlı İmparatorluğu ve Fransa Krallığı gemilerinden oluşan donanmanın, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı olan ve Savoie Dükalığı tarafından yönetilen Nice şehrine yaptığı kuşatma. Kuşatma sonucunda Osmanlı ve Fransa kuvvetleri şehri ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Osmanlı ittifakı</span> Tarih Yazılısı

Fransa-Osmanlı ittifakı, 1536'da Fransa kralı I. François ile Kanuni Sultan Süleyman arasında teşekkül etmiştir. Bu stratejik ve bazen de taktiksel olan ittifak, Fransa tarihinin en önemli ittifaklık ilişkilerinden birisidir. Bu ittifakın aynı zamanda İtalyan Harplerine de kısmen de olsa etkisi olmuştur. Fransız-Osmanlı ittifakı 1553 yılında Fransa kralı II. Henry döneminde zirveye ulaşmıştır.

Jean Frangipani, Hırvat soylu. Fransa Kralı I. François'nın 24 Şubat 1525'teki Pavia Muharebesi sonrasında Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu'na esir düşmesinin ardından, François'nın annesi Louise de Savoie tarafından yardım istemek amacıyla Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'a gönderildi. Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın 5 Aralık 1525'te kabul ettiği ve olumlu yanıt verdiği mektubu taşıyan Frangipani'nin, şubat 1526'da Fransa'ya dönmesiyle iki ülke arasındaki ittifakın ilk adımı atılmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">XII. Louis</span> Fransız hükümdar (1462-1515)

XII. Louis, 1498 - 1515 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşındayken, babası 1498 yılında arkasında varis bırakmadan ölen VIII. Charles'dan sonra tahta geçmiştir. Charles tarafından başlatılan İtalya Savaşlarının ikinci büyük seferini düzenlemiştir. 1501 - 1504 yılları arasında Napoli kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">XI. Louis</span> Fransa kralı (1423-1483; hd. 1461-1483)

XI. Louis, İhtiyatlı Louis olarak da adlandırılır. 22 Temmuz 1461 − 30 Ağustos 1483 arası dönemde Fransa kralı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Milano Dükalığı</span>

Milano Dükalığı İtalya'nın kuzeyinde yer alan Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı devlet. Başkenti Milano olan devlet Gian Galeazzo Visconti tarafından 1395 yılında kurulmuştu. Dükalığın komşuları doğuda Venedik Cumhuriyeti, batıda Savoy Dükalığı, güneyde Ceneviz Cumhuriyeti ve kuzeyde ise İsviçre Kantonlarıydı. Resmi olarak kullanılan diller Lombardca ve İtalyancaydı.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Savaşı (1521-1526)</span>

Bazen Dört Yıl Savaşı olarak da bilinen 1521-1526 İtalyan Savaşı, İtalyan Savaşlarının bir parçasıydı. Savaş, Fransa Kralı I. François ve Venedik Cumhuriyeti'ni Kutsal Roma İmparatoru Şarlken, İngiltere Kralı VIII. Henry ve Papalık Devletlerine karşı çekti. Çatışma, Şarlken'nin 1519-20'de İmparator olarak seçilmesi konusundaki düşmanlıktan ve Papa X. Leo'nun Şarlken ile Martin Luther'e karşı ittifak kurma ihtiyacından ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Marie Thérèse Charlotte</span>

Marie-Thérèse Charlotte, Madame Royale, Fransa Kralı XVI. Louis ve Kraliçe Marie Antoinette'in en büyük çocuğuydu.

<span class="mw-page-title-main">Fransalı Claude</span> Fransız siyasetçi (1499-1524)

Claude de France, Türkçe Fransalı Claude,, Valois Hanedanı'ndan Fransız Kralı XII. Louis'nin kızı ve tahtın varisi kuzeni I. Fransuva ile evlenerek Fransa kraliçesi oldu. 1514'ten 1524'teki ölümüne kadar Bretonya düşesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Charles (Vendôme dükü)</span> Fransız soylu (1489 – 1537)

Charles de Bourbon, Vendôme düküydü. Vendôme dükü François ve Lüksemburglu Marie'nin oğludur. I. François'in yaptığı Marignano Muharebesi'ne katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Anne de Pisseleu</span> Fransız soylu (1508-1580)

Anne de Pisseleu d'Heilly, Étampes düşesi ve Fransa kralı I. François'in metresiydi. Picardieli soylu Guillaume de Pisseleu ve Anne Sanguin'in kızıydı. 1522'den önce Fransa kraliyet sarayına geldi ve Marie de Luxembourg'un ardından I. François'in annesi Angoulême düşesi Louise de Savoie'un nedimelerinden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Charles (Angoulême kontu)</span> Fransız soylu (1459-1496)

Charles, Angoulême kontuydu. Angoulême kontu Jean ile Marguerite de Rohan'ın oğluydu. I. François'nın babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bretonyalı Anne</span>

Bretonyalı Anne, 1488'den ölümüne kadar Bretonya düşesiydi. 1491 ile 1498 ve 1499'dan ölümüne kadar Fransa kraliçesiydi. Bretonya dükü II. François ile Marguerite de Foix'in kızıdır. 1490'da I. Maximilian ile evlendi. VIII. Charles evliliğini sonlandırmak için sefere çıktı ve başarılı oldu. Anne, 1491'de VIII. Charles ile evlendi. 1498'de Charles öldü. 1499'da Charles'in yerine geçen XII. Louis ile evlendi. 1514'te öldü ve kızı Claude bretonya düşesi oldu.