İçeriğe atla

Louis Nicolas Vauquelin

Louis Nicolas Vauquelin
Doğum16 Mayıs 1763(1763-05-16)
Saint-André-d'Hébertot, Normandiya,  Fransa
Ölüm14 Kasım 1829 (66 yaşında)
Saint-André-d'Hébertot, Normandiya,  Fransa
Kariyeri
Dalıkimya
Doktora
danışmanı
Antoine Francois de Fourcroy
Doktora öğrencileriFriedrich Stromeyer
Louis Thénard
EtkiledikleriMathieu Orfila

Louis Nicolas Vauquelin FRS (For) (16 Mayıs 1763 - 14 Kasım 1829), Fransız eczacı ve kimyagerdi. Hem krom hem de berilyum elementinin kâşifidir.

Hayatının erken dönemi

Kimyager Nicolas-Louis Vauquelin'in Saint-André-d'Hébertot'taki doğduğu ev.

Vauquelin, Fransa'nın Normandiya kentindeki Saint-André-d'Hébertot'ta, emlak müdürü Nicolas Vauquelin ve Catherine Le Charterier'in oğlu olarak dünyaya geldi.[1]

Kimya ile ilk tanışması Rouen'de bir eczacının laboratuvar asistanı olması ile oldu (1777-1779) ve çeşitli değişimlerden sonra 1783'ten 1791'e kadar laboratuvarında asistan olarak çalıştığı AF Fourcroy ile tanıştı.

Paris'e taşınarak Jardin du Roi'de laboratuvar asistanlığı yaptı ve bir kimya profesörüyle arkadaş oldu.

Calvados bölgesi, 20. yüzyılın başından kalma bir kartpostalda Vauquelin sütunu. Sütun, 1850'de dikildi. 1901'den kalma orijinal bronz büst, demir dışı metallerin seferber edilmesinin bir parçası olarak Vichy Fransası rejimi altında eritildi.

1791'de Bilimler Akademisi'ne üye oldu ve o andan itibaren Annales de Chimie (Kimya yıllıkları) dergisinin editörlüğüne yardım etti, ancak Fransız Devrimi'i zirvesindeyken bir süreliğine ülkeyi terk etti. 1798'de Vauquelin berilyum oksidi bir zümrütten (bir beril çeşidi) çıkararak keşfetti ve Martin Heinrich Klaproth elementi oksitten izole etti.[2]

Kimyaya katkıları

İlk başlarda eserleri, ustası ve hamisi olan Fourcroy'nin ismiyle, daha sonra ortak adlarıyla ortaya çıktı; 1790'da kendi başına yayın yapmaya başladı ve o 1790 ile 1833 arasında adı 376 gazetede anıldı. Bunların çoğu sabırlı ve zahmetli analitik operasyonların basit kayıtlarıydı ve analiz ettiği tüm maddeler arasında yalnızca iki yeni element tespit etmesi belki de şaşırtıcıydı: 1798'de berilyumu, 1797'de Sibirya'dan gelen kırmızı kurşun cevherinde kromu keşfetti. Ayrıca atmosferik basınçta sıvı amonyak elde etmeyi de başardı.Daha sonra Fourcroy ile birlikte platin kalıntısında 'ptène' adını verdikleri bir metal tespit etti. Bu 'ptene' veya 'ptène' isminin osmiyumun ilk eşanlamlısı olduğu bildirildi.[3]

Birlikte ya da ardı ardına maden müfettişliği, Maden Okulu ve Politeknik Okulu'nda profesörlük, altın ve gümüş eşya tahlilciliği, College de France ve Jardin des Plantes'te kimya profesörlüğü, Sanayi ve Ticaret Konseyi'nde eczane yasalarından sorumlu komisyon üyeliği ve son olarak 1809'da Fourcroy'un ölümü üzerine yerine geçtiği Tıp Fakültesi'nde kimya profesörülüğü yaptı. Uygulamalı laboratuvar öğretimiyle desteklenen derslerine daha sonra başarı kazanan birçok kimyager katıldı.

Daha az bilinen bir katkısı ve bulgusu, bilinen miktarda mineralle beslenen tavuklar üzerinde yapılan çalışmayı içermektedir. "Bir tavuğun beslendiği yulaftaki tüm kireci hesapladıktan sonra, daha fazlasını da yumurtalarının kabuklarında bulduk. Dolayısıyla maddenin yaratılışı vardır. Ne şekilde olduğunu, kimse bilmiyor," demiştir.

Nihai başarıları ve mirası

René-Descartes Eczacılık Fakültesi'deki Louis Nicolas Vauquelin'in heykeli.

Vauquelin, 1809'da Paris Üniversitesi'nde kimya profesörlüğü yapmaya başlamıştı. 1811'de Amerikan Felsefe Derneği üyeliğine[4] ve 1816'da İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin yabancı üyesi olarak seçildi. Ardından 1828'de Temsilciler Meclisi'ne seçildi. 1806'da kuşkonmazla çalışırken, o ve Pierre Jean Robiquet (ünlü kırmızı boya "alizarin"in gelecekteki kaşifi, o zamanlar genç bir kimyager ve asistanı), keşfedilen ilk amino asit olan asparajini izole ettiler. Ayrıca Vauquelin, elmada pektini ve malik asiti keşfetti ve kafurik asit (C¹⁰H¹⁶O formülüne sahip bir terpenoid[5]) ile kinik asidi (C⁷H¹²O⁶ formülüne sahip, çoğunlukla kahve çekirdeklerinde bulunan bir asit) izole etti.

Ölümü, doğduğu yeri ziyareti sırasında meydana geldi.

En çok bilinen eserleri arasında "Manuel de l'essayeur" (Testçinin El Kitabı) yer alır.

Onun onuruna bir bitki cinsine Vauquelinia, moleküler gastronomi ile ilişkili beyaz yumurta köpüğü olan bir maddeye Vauquelin ve Vauquelin'in kromu izole ettiği krokoit ile aynı madende keşfedilen minarelere Vauquelinit ismi verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Biographical Index of Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002 (PDF). The Royal Society of Edinburgh. July 2006. ISBN 0-902-198-84-X. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2019. 
  2. ^ Weeks, Mary Elvira; Leichester, Henry M. (1968). Discovery of the Elements. Easton, PA: Journal of Chemical Education. LCCCN 68-15217. 
  3. ^ Haubrichs, Rolf; Zaffalon, Pierre-Leonard (2017). "Osmium vs. 'Ptène': The Naming of the Densest Metal". Johnson Matthey Technology Review. 61 (3): 190-196. doi:10.1595/205651317x695631. 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "APS Member History". search.amphilsoc.org. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  5. ^ ""KAFUR - Ataman Kimya"". 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Michael Faraday</span> İngiliz bilim insanı (1791–1867)

Michael Faraday, elektromanyetizma ve elektrokimyaya katkılarıyla tanınan, İngiliz kimya ve fizik bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Robert Bunsen</span>

Robert Wilhelm Bunsen Eberhard, özellikle mineralojik ve analitik kimya üzerine çalışmış Alman kimyagerdir. Gustav Robert Kirchoff ile beraber sezyum ve rubidyum elementlerini keşfetmiş, ısıtılan elementlerin emisyon spektrumlarını incelemiş ve spektral analizi bulmuştur. Fotokimyaya öncülük eden Bunsen, bir deney esnasında koruyucu gözlük kullanmadığı için bir gözünü kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Organik kimya</span> karbon temelli bileşiklerin yapılarını, özelliklerini, tepkimelerini ve sentez yollarını inceleyen kimya dalı

Organik kimya, organik bileşiklerin ve organik maddelerin yani karbon atomlarını içeren çeşitli formlardaki maddelerin yapısını, özelliklerini ve reaksiyonların bilimsel çalışmasını içeren, kimyanın bir alt dalıdır. Yapının incelenmesi yapısal formüllerini belirler. Özelliklerin incelenmesi, fiziksel ve kimyasal özellikleri ve davranışlarını anlamak için kimyasal reaktivitenin değerlendirilmesidir. Organik reaksiyonların incelenmesi doğal ürünlerin, ilaçların ve polimerlerin kimyasal sentezini ve bireysel organik moleküllerin laboratuvarda ve teorik çalışma yoluyla incelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Louis Joseph Gay-Lussac</span> Fransız fizikçi ve kimyager (1778 – 1850)

Louis Joseph Gay-Lussac, Fransız kimyager ve fizikçidir. Genellikle gaz yasalarıyla ilgili çalışmalarıyla anılır. Bunun dışında, alkol-su karışımlarıyla yaptığı çalışmalarının ardından bir takım alkollü içkilerin alkol oranlarını ölçmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Linus Pauling</span>

Linus Carl Pauling, Amerikalı kuantum kimyageri ve biyokimyager. Ayrıca kristalografer, moleküler biyolog ve tıp araştırmacısı olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lawrence Bragg</span> Britanyalı fizikçi

William Lawrence Bragg, Avustralya doğumlu Britanyalı fizikçi. Bragg'in X-ray yasalarının ve X-ray kristalograferi kâşifi. 1915 yılında babası William Henry Bragg ile kristallerin yapılarını x ışınları yardımıyla analiz etmesindeki çalışmalarından dolayı Nobel ödülünü kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Wöhler</span>

Friedrich Wöhler, Alman kimyager. Üreyi laboratuvarda sentezleyen ilk bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">William Cullen</span>

William Cullen, İskoç doktor.

<span class="mw-page-title-main">Pikrik asit</span>

Pikrik asit (O2N)3C6H2OH formülüne sahip bir organik bileşiktir. IUPAC adı 2,4,6-trinitrofenoldür (TNP). "Pikrik" adı, acı tadı yansıtan "acı" anlamına gelen Yunanca πικρός (pikros) kelimesinden gelir. En asidik fenollerden biridir. Diğer yüksek oranda nitratlanmış organik bileşikler gibi pikrik asit de patlayıcıdır, dolayısıyla birincil kullanımıdır. Aynı zamanda, tıpta (antiseptik, yanık tedavileri) ve boyar maddelerde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Michel-Eugène Chevreul</span> Fransız kimyager (1786 – 1889)

Michel Eugène Chevreul, Fransız kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Henrik Dam</span>

Carl Peter Henrik Dam, Danimarkalı bilim insanıdır. 1943 yılında Edward Adelbert Doisy ile birlikte K vitamini keşiflerinden dolayı Nobel Fizik ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Wieland</span> Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyager

Heinrich Otto Wieland, Alman kimyager. Safra asitleri üzerine yaptığı araştırmalarla 1927 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazandı. 1901 yılında Wieland, Münih Üniversitesi'nde doktorasını aldı. 1904 senesinde ders verme hakkını kazandı ve ders vermeye başladı. 1907 senesinde Boehringer-Ingelheim'in danışmanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Meşrubat</span> alkolsüz içecek türü

Meşrubat, genellikle soğuk tüketilen alkolsüz içecek. Soda, gazoz, maden suyu, enerji içeceği, meyve suyu ve meyve aromalı diğer içecekleri kapsar. Türkçeye Arapça maşrūbāt (مشروبات) (içecekler) sözcüğünden geçmiştir ve şurb (içme) kökünden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Albert Eschenmoser</span> İsviçreli organik kimyager

Albert Eschenmoser (5 Ağustos 1925, Erstfeld - 14 Temmuz 2023), karmaşık heterosikilik doğal bileşiklerin, en önemlisi B12 vitamininin, sentezi üstüne çalışmaları ile tanınan İsviçreli organik kimyager. Organik sentez alanına yaptığı önemli katkıların yanı sıra, Eschenmoser'in yapay nükleik asitlerin sentetik yolları üstüne çalışmalarıyla Hayatın Kaynağı üstüne öncü çalışmaları vardır. 2009'da emekli olmadan önce ETH Zürih ve La Jolla, Kaliforniya'daki Scripps Araştırma Enstitüsü'ne bağlı Skaggs Kimyasal Biyoloji Enstitüsü'nde profesörlükleri vardı. Ayrıca Chicago Üniversitesi, Cambridge Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nde misafir profesör olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Sertürner</span> Alman Kimyager (1783 – 1841)

Friedrich Wilhelm Adam Sertürner alkaloid kimyasının öncülerinden olan Alman eczacı. 1804'te morfini keşfetmesiyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Claude Louis Berthollet</span> Fransız kimyager (1748 – 1822)

Claude Louis Berthollet 1804'te Fransız Senatosu başkan yardımcısı olan Savoy-Fransız kimyagerdir. Ters kimyasal reaksiyonların mekanizması yoluyla kimyasal denge teorisine yaptığı bilimsel katkılar ve modern kimyasal terminolojiye katkısıyla tanınır. Pratik bir temelde, Berthollet klor gazının ağartma etkisini ilk gösteren ve modern bir ağartma maddesi olarak bir sodyum hipoklorit çözeltisi geliştiren ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Charles Adolphe Wurtz</span> Fransız kimyager (1817 – 1884)

Charles Adolphe Wurtz, Alsaslı Fransız kimyager. Marcellin Berthelot ve Henri Étienne Sainte-Claire Deville gibi kimyagerlerin şüpheci görüşlerine karşı, atom teorisini ve kimyasal bileşiklerin yapıları hakkındaki fikirleri onlarca yıldır savunduğu için en iyi hatırlanan bilim insanlarından biridir. Wurtz, organik kimyacılar tarafından Wurtz reaksiyonu, alkil halojenürlerin sodyum ile reaksiyona sokulmasıyla karbon-karbon bağları oluşturulması ve etilamin, etilen glikol ve aldol reaksiyonu keşifleriyle tanınır. Wurtz aynı zamanda etkili bir yazar ve eğitimciydi.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Kolbe</span> Alman kimyager

Adolph Wilhelm Hermann Kolbe modern organik kimyanın doğuşuna büyük katkıda bulunan kimyagerlerden biridir ve Marburg ve Leipzig'de profesörlük yapmıştır. Sentez terimini kimyasal bağlamda ilk uygulayan Kolbe oldu ve organik madde asetik asidin karbon disülfürden sentezi yoluyla vitalizmin felsefi ölümüne katkıda ve aynı zamanda yapısal teorinin gelişmesine de katkıda bulundu. Bu, "radikaller" fikrinde yapılan değişiklikler, ikincil ve üçüncül alkollerin varlığının doğru tahmin edilmesi ve karboksilat tuzlarının Kolbe elektrolizi, aspirin hazırlanmasındaki Kolbe-Schmitt reaksiyonu ve Kömbe nitrik sentezi aracılığıyla ortaya çıkan organik reaksiyon dizisi yoluyla yapılmıştı. Wöhler ve Bunsen ile yaptığı çalışmalardan sonra Kolbe, Londra'da çalışarak kimyanın erken uluslararasılaşmasına dahil oldu.

<span class="mw-page-title-main">Antoine-François de Fourcroy</span> Fransız kimyager (1755 – 1809)

Antoine François Fourcroy, Fransız kimyagerdir. Fransız bilim insanı ve kimyacı Antoine Lavoisier'in çağdaşıdır. Fourcroy, kimyasal terminolojinin standartlaştırılmasına yardımcı olan bir çalışma olan Méthode de nomenclature chimique üzerinde Antoine Lavoisier, Guyton de Morveau ve Claude Berthollet ile işbirliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fausto Elhuyar</span>

Fausto de Elhuyar, İspanyol kimyagerdir. 1783'te kardeşi Juan José Elhuyar ile birlikte tungsteni ilk izole eden kişi olarak tanınır. İspanya Kralı'nın imtiyazı altında, México City'deki Maden Okulunu düzenlemekten sorumluydu ve dolayısıyla " Palacio de Minería " olarak bilinen Maden Sarayı adlı mimari bir yapının inşasından sorumluydu. Elhuyar, Meksika'daki İspanyol yerleşimcilerin çoğunun sınır dışı edildiği Meksika Bağımsızlık Savaşı'nın ardından Meksika'yı terk etmiştir.