İçeriğe atla

Louis Blanc

Louis Blanc
1848 yılında Louis Blanc
DoğumLouis Jean Joseph Blanc
29 Ekim 1811(1811-10-29)
Madrid, İspanya
Ölüm6 Aralık 1882 (71 yaşında)
Cannes, Fransa
MeslekGazeteci, tarihçi, sosyalist politikacı
Milliyet Fransa
Edebî akımSosyalizm
Önemli eserL’organisation du travail
L’histoire de dix ans (1830-1840)
Etkiledikleri

Louis Blanc veya Louis Jean Joseph Charles Blanc (d. 29 Ekim 1811, Madrid - ö. 6 Aralık 1882, Cannes), Fransız sosyalist politikacı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da sosyalizm hakkında birçok önemli olayda yer almıştır.

Hayatı

Blanc, İspanya'nın Madrid kentinde doğmuştu. Babası yönetici, finansal müfettiş olan Joseph Bonaparte idi. Bonaparte kökenli bir aileden gelmekteydi ama ailesi siyasi alanda gözden düşmüştü. Blanc'ın doğduğu yıllar Fransa için çok olaylıydı. Napolyon Bonapart önderliğinde Fransız orduları Avrupa'da birçok savaş başlatmıştı ve Fransa yenilmişti. Dolayısıyla Bonaparte ailesi bir süre Fransa'dan uzak kaldı. Blanc'ın ailesi İspanya topraklarında Bourbon Hanedanını düşürmeye çalışıyordu. Bunda başarılı oldular ve Blanc'ın babası Joseph Bonaparte İspanya kralı oldu. Bu sayede küçük Blanc, rahat bir hayat yaşıyordu. Fakat bu kısa sürdü. Napolyon Bonapart ile arası açık olan babası, Fransız yönetiminin baskısına mağruz kaldı ve 1813 yılında İspanya krallığından çekilmek zorunda kaldı. Fransa'nın da 1814 yılında müttefik ordularınca düşmesi sebebiyle ABD'ye gittiler. İkamet ettiği yerler arasında İngiltere de vardır. Bu olaylar Blanc'ın düşüncelerine büyük oranda etki etti. Birçok eski yazarın romanlarını ve düşünce kitaplarını okudu. Bunlardan sonra da sosyalizm düşüncesiyle yaşadı.

Fransız Devrim Hükümeti ve 1848 Devrimleri

Louis Blanc, Fransız kralı Louis-Philippe'yi sertçe eleştiren kitaplar yazdı. Özellikle 1840 yılında yazdığı kitaplar ile halk arasında şöhret sahibi oldu. Bunlarla beraber "Fransız Devrim Hükümeti"ne girmeyi başardı. Bu hükûmet milliyetçi idi, Blanc te Fransız milliyetçisiydi ve sosyalistti. Sosyalist olması, hükûmette çok sevilmemesine yol açtı. Blanc, 1848'te patlayacak devrimi önceden görmüştü ve hükûmetten işçilere birçok hak verilmesini istemişti. Bu istek şiddetle reddedildi. Blanc'ın düşündüğü gerçekleşti: 1848 yılında Almanya topraklarında Komünist Manifesto kitabının Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından kaleme alınmasından kısa bir süre sonra büyük bir işçi hareketi başladı. Bu olaylar İtalya'ya, Hollanda'ya, Fransa'ya ve birçok başka Avrupa ülkesine sıçradı. Fransa'da işçiler, Blanc'ın da bulunduğu hükûmeti devirdi. Blanc'ın işçileri savunması ve işçi taraftarı olmasına rağmen sınırdışı edilenlerden oldu. İngiltere'ye gitti.

Fransa'ya dönüş

Blanc, 1871'e kadar İngiltere'de kaldı. Bu sürede de düşüncelerini içeren yazılar yazdı. İngiltere'deki son zamanlarında "Bonaparte Hanedanı" tekrar hükümdarlığa yükselmiş ve III. Napolyon da kral olmuştu. Kral ile sanayi burjuvazisinin arası açıldı. Sonunda III. Napolyon da tahttan indi ve "Bonaparte Hanedanı" düştükten sonra Blanc, Fransa'ya döndü. Kurulan yeni hükûmette yer aldı. Ölümüne yakın, Fransız Devrimi üzerine 12 ciltlik bir çalışma yaptı. 1882 yılında öldü.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Bonapart</span> Fransız asker ve imparator (1769–1821)

Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">III. Napolyon</span> Fransa Cumhurbaşkanı (1848-1852) ve 3. Fransa İmparatoru (1852-1870)

III. Napoléon, 1848-1852 yılları arasında Fransa Cumhurbaşkanlığı yapmış, sonrasında tertiplediği darbeyle cumhuriyeti yıkarak imparatorluğunu ilan etmiştir. Son Fransa imparatoru olarak 1870'e kadar hüküm sürmüştür. 1870 yılında II. Dünya Savaşı'ndaki Alman işgaline kadar sürecek Üçüncü Fransa Cumhuriyeti'ni kuracak olan hareketle devrilmiştir. Fransa'nın doğrudan halkoyuyla seçilen ilk devlet başkanı, aynı zamanda son hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Napoli Krallığı</span> 1282-1816 yılları arasında İtalyanın güneyinde hüküm sürmüş eski bir devlet

Napoli Krallığı, İtalyan yarımadasının güneyinde, Napoli'de kurulmuş bir devletin modern ismidir. Zamanında, biraz yanıltıcı olarak Sicilya Krallığı adı ile anılmaktaydı; çünkü Napoli Krallığı Sicilya adasında 1282'de çıkan Sicilya Vesperleri adlı bir isyan sonucunda Napoli Krallığı'nin Sicilya Krallığı'ndan ayrılması ile ortaya çıkmıştı. Napoli Krallığı'nın ortada bulunduğu dönemde bu Krallık ya İspanyol veya Fransız asıllı bir kral tarafından idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louis-Philippe</span> 1830ʼdan 1848ʼe kadar Fransız Kralı

Louis-Philippe, Orléans Dükü Louis-Philippe, 1830-1848 arasında Fransızlar kralı. Yönetimini büyük burjuvazinin desteğine dayandırmış, sonuçta işçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanmayla devrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Fransız İmparatorluğu</span> Napolyon Bonapartın kurduğu eski bir ülke

Birinci İmparatorluk, Fransa'da Napoléon Bonaparte'ın imparatorluk dönemidir. 2 Aralık 1804'te Bonaparte kendisini imparator ilan etti. Takip eden süreçte Fransa Koalisyon Savaşları sonucu Avrupa'nın önemli bir kısmını kontrolü altına aldı.

<span class="mw-page-title-main">VII. Fernando</span> Ispanya Kralı

VII. Fernando, 1808-1833 arasında iki defa İspanya kralı olmuştur. Kendini tutanlar tarafından ; karşıtları tarafından el Rey Felón olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Bonaparte</span> Napolyon Bonapartın en büyük erkek kardeşi

Joseph Bonaparte (d. 7 Ocak 1768, Corte, Haute-Corse, Korsika - ö. 28 Temmuz 1844, Floransa, Toskana Büyük Dükalığı,, Napolyon Bonapart'ın en büyük erkek kardeşidir. Kardeşi tarafından 1806-1808 arasında Napoli Kralı ve 1808-1813 arasında da İspanya kralı yapılmıştır. Napolyon Bonapart'ın düşmesinden sonra Joseph kendini Survilliers Kontu olarak isimlendirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Louis Bonaparte'ın 18 Brumaire'i</span>

Louis Bonaparte'ın 18 Brumaire'i, Karl Marx tarafından Aralık 1851 - Mart 1852 tarihleri arasında yazılmıştır. İlk defa New York'ta Almanca basılan Die Revolution aylık dergisinde yayımlanmıştır. Daha sonraki basımlarında Louis Bonaparte'in 18 Brumaire'i olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afrancesado</span>

Afrancesado İspanya ve Portekiz'de, Aydınlanma Çağı fikirlerinin, Liberalizmin ve Fransız Devrimi'nin yandaşları olan, İberya'nın Fransa tarafından işgalini ve Birinci Fransız İmparatorluğu'nu destekleyen kişiler için kullanılan terimdir.

<i>Madrid Alegorisi</i>

Madrid Alegorisi (İspanyolca İspanyolca: Alegoría de la villa de Madrid, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1809 yılında yaptığı yağlı boya tablosu. Eserin yapıldığı dönemde İspanya, Fransızlar tarafından işgal altındaydı. Ülkenin kralı, Fransa İmparatoru Napolyon Bonapart'ın baskısı ve İspanya kraliyet ailesini esir alması sonucunda erkek kardeşi Joseph Bonaparte olmuştu. Goya tıpkı bir önceki kral IV. Carlos'un olduğu gibi I. Joseph'in de saray ressamıydı. Ressam, Madrid Alegorisi'ni ilk çizdiğinde tablonun sağ tarafındaki ovale Joseph'in portresini yerleştirmişti ve Madrid şehrini temsil eden kadın figürü eserin son halindeki kadar belirgin değildi. Böylece Goya, kralın şehre göre önceliğini vurguluyordu. Şehir, krala olan sadakatini ise ayağının ucunda Joseph'e dönmüş bir şekilde duran köpek ile gösteriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Fransa hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Fransa hükümdarları Fransa Krallığı'nın Orta Çağ'daki kuruluşundan 1870'e kadar ilk başta kral olarak, daha sonra imparator olarak yönettiler. Fransa'nın ortaya çıkışı üzerine bazı anlaşmazlıklar vardır. En eski veriler, Roma İmparatorluğu'nun Galya'daki son temsilcisi Syagrius'un, 486 yılında I. Clovis tarafından yenilmesiyle kurulan Merovenj krallığına kadar gitmektedir. 8. yüzyılda bu krallık yıkıldı. 843 yılında Verdun Antlaşması ile Batı Frank Krallığı kuruldu ki bu krallık zaman içerisinde modern Fransa'yı oluşturacaktır.

<span class="mw-page-title-main">François-René de Chateaubriand</span> Fransız yazar, politikacı ve diplomat (1768–1848)

François-René de Chateaubriand, Fransız yazar, politikacı ve diplomat. Fransız edebiyatı'nda Romantizm'in kurucusu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Krallığı (Bonapart Hanedanı)</span>

İspanya Krallığı, Napolyon Bonapart'ın Fransız Orduları İspanya'yı ele geçirilmesi sonucunda kurulmuş krallıktır. Kurulan krallığın başına Napolyon'un kardeşi Joseph Bonaparte geçmiştir. Joseph Bonaparte, devrim yasalarını ülkede yürürlüğe koydu.

<span class="mw-page-title-main">Berg Büyük Dükalığı</span>

Berg Büyük Dükalığı, Ren Nehri'nde Birinci Fransa İmparatorluğu ve Vestfalya Krallığı arasındaki topraklar üzerinde 1805 yılında yapılan Austerlitz Muharebesi ardından buraya giren Napolyon Bonapart tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Napoleon Louis Bonaparte</span> Fransız soylu (1804-1831)

Napoleon Louis Bonaparte Son Berg Büyük dükü ve Hollanda Krallığı'nın Bonapart Hanedanı'ndan gelen son kralı. I. Napolyon'un erkek kardeşi Louis Bonaparte ve Hortense de Beauharnais'in oğlu. Babasının tahtı bırakması üzerine taç giydi.

<span class="mw-page-title-main">Bonapart Hanedanı</span>

Bonapart Hanedanı, Fransız Devrimi'nden sonra 1804 yılında Fransa Krallığı'nı imparatorluğa yükselten Fransız askeri lider ve siyaset adamı I. Napolyon'un kurmuş olduğu hanedanlık. Napolyon, Grande Armée'yi büyük Avrupa askerî gücüne çevirdi ve Napolyon Savaşları sırasında Avrupa'da başarılar kazandı. Hanedanının gücünü genişleterek aile üyelerini kurdurduğu kukla devletlerin tahtlarına yerleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Augereau</span> Fransız siyasetçi

Charles Pierre François Augereau, Castiglione dükü, Fransız mareşal ve Yüksek meclis üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Lucien Bonaparte</span> Fransız siyasetçi

Lucien Bonaparte, Prens Français Fransız devlet adamı, Canino ve Musignano prensi.

<span class="mw-page-title-main">Orléans Hanedanı</span> Fransız Asilzâde Aile

Orléans Hanedanı, Fransa Kralı XIII. Louis'in ikinci oğlu Philippe'e Orléans Dükü unvanı verilmesiyle kurulan hanedan. Tarih boyunca hanedanın başkanları Fransa Kralı olmaya çalışmıştırlar. Bunun için Orléans Dükü II. Louis-Philippe Fransız İhtilaline destek vermiştir. Fakat kralın uzak akrabası olduğu için idam edilmiştir. Hanedanın başkanlarından III. Louis-Philippe, 1830'da Kral X. Charles'ın devrilmesiyle I. Louis-Philippe adıyla Fransızlar Kralı oldu. 1848 Devrimi ile devrildi. Hanedan üyeleri 1848'den beri Fransa Tahtında hak iddia etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Hortense de Beauharnais</span>

Hortense de Beauharnais, Fransız Devrimi'nin önemli isimlerinden biri olan Joséphine de Beauharnais'in kızıdır. Aynı zamanda, Fransa imparatoru Napolyon Bonapart'ın üvey kızı ve Louis Bonapart'ın eşidir. Hortense, kocası Louis'in Napolyon'un emriyle Hollanda kralı olması sonrası 1806'da Hollanda konsort kraliçesi olmuştur.