İçeriğe atla

Louis-Philippe

Louis-Philippe
Franz Xaver Winterhalter tarafından Fransız kralı Louis Philippe (1841)
Fransız kralı
Hüküm süresi9 Ağustos 1830 – 24 Şubat 1848
Taç giymesi9 Ağustos 1830
Önce gelenX. Charles
(Fransa kralı olarak)
Sonra gelenJacques-Charles Dupont de l'Eure
(Geçici Hükümet Başkanı olarak)
Doğum6 Ekim 1773(1773-10-06)
Paris, Fransa Krallığı
Ölüm26 Ağustos 1850 (76 yaşında)
Surrey, İngiltere
Defin1876
Dreux Kraliyet Şapeli
Eş(ler)i
Marie-Amélie de Bourbon-Siciles (e. 1809)
Tam adı
Louis Philippe dʼOrléans
HanedanOrléans
BabasıOrléans dükü II. Louis Philippe
AnnesiLouise Marie Adélaïde de Bourbon
DiniKatoliklik
İmza

Louis-Philippe, Orléans Dükü Louis-Philippe (6 Ekim 1773-26 Ağustos 1850), 1830-1848 arasında Fransızlar kralı (FransızcaRoi des Français). Yönetimini büyük burjuvazinin desteğine dayandırmış, sonuçta işçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanmayla devrilmiştir.

Hayatı

Charles dükü Louis-Philippe Joseph de Bourbon-Orléans'ın en büyük oğluydu. Önce Valois dükü, babasının 1785'te Orléans dükü unvanını almasından sonra da, Chartres dükü yapıldı. 1789'da Fransız Devrimi başlayınca devrimci hükûmeti destekleyen ilerici soyluları arasında yer aldı. 1790'da Jakobenlere katıldı. Fransa'nın Nisan 1792'de Avusturya'yla savaşa girmesinin ardından, eylülde tümgeneral rütbesiyle Charles François Dumouriez komutasındaki Kuzey Ordusu'nda görev aldı.

Fakat Nisan 1793'te, Dumouriez'yle birlikte Fransa ordusundan kaçarak Avusturyalılara sığındı. Ardından İsviçre'ye geçerek takma adla Reichenau'daki bir okulda öğretmenlik yaptı. Babasının Kasım 1793'te Jakoben hükûmetince idam edilmesi üzerine Orléans Dükü oldu. İki yıldan fazla ABD'de yaşadıktan sonra Avrupa'ya dönmeye karara verdi. 1800 başlarında İngiltere'ye giderek Napolyon'a karşı bir muhalefet hareketi örgütlemeye çalıştıysa da, bunda başarılı olamadı. Ama Orléans hanedanıyla, başında sürgündeki Fransa kralı XVIII. Louis'nin bulunduğu Bourbon ailesinin en eski kolu arasında bir uzlaşmaya varılmasını sağladı.

Uzun süre İngiltere'nin Twickenham kentinde yaşadıktan sonra 1809'da Sicilya'nın Palermo kentine giderek Napoli kraliyet ailesinin yanına yerleşti. 25 Kasım'da da eski Napoli kralı IV. Ferdinando'nun kızı Marie-Amelie'yle evlendi.

Kral XVIII. Louis'nin 1814'te yeniden tahta çıkmasının ardından Fransa'ya döndü ve yurtdışında bulunduğu sırada satışa çıkarılmamış olan Orléans mülklerini geri aldı. Napolyon'un Mart 1815'te yeniden iktidarı ele geçirmesi üzerine İngiltere'ye kaçtı. XVIII. Louis'nin ikinci kez tahta çıktığı Temmuz 1815'ten sonra liberal muhalefetin önemli destekçilerinden biri oldu.

Kral X. Charles'ın baskıcı yönetimine karşı başlayan 1830 Temmuz Devrimi (27-30 Temmuz) Louis-Philippe'e uzun zamandır beklediği iktidar fırsatını verdi. Charles'ın tahttan çekilmesinden iki gün önce, 31 Temmuz'da meclis tarafından kral vekilliğine getirildi. 9 Ağustos'ta da tahta çıktı. Temmuz Devrimi büyük burjuvazinin aristokrasi karşısında önemli bir zafer kazanmasını sağladı. Louis-Philippe sağ kanatta yer alan koyu monarşi yanlıları (Lejitimistler) ile sosyalistler ve aralarında Bonaparteçıların da yer aldığı öteki cumhuriyetçiler arasında orta bir yol izleyerek gücünü pekiştirmeye çalıştı. Ama birbirini izleyen ayaklanma ve suikast girişimleri karşısında gitgide daha baskıcı önlemlere başvurdu. 1830'ların sonuna gelindiğinde muhaliflerini ya susturmuş yer altına çekilmek zorunda bırakmıştı.

İzlediği dış politikayla Fransa'nın Avrupa'daki konumunu güçlendiren Louis-Philippe İngiltere'yle işbirliği yaparak Hollanda'yı Belçika'nın bağımsızlığını tanımaya zorladı. Orta sınıfta oy hakkı tanımayarak bu kesimin desteğini yitirdiği bir ortamda, 1846'daki ekonomik bunalım halk arasında yaygın bir hoşnutsuzluğun doğmasına yol açtı.

İşçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanma karşısında 24 Şubat 1848'de tahttan çekilmek zorunda kalan Louis-Philippe, İngiltere'ye giderek Surrey'e yerleşti ve orada öldü.

Karısı ve çocukları

Maria Amalia Napoli ve Sicilyalıː Lois-Phillipe'nin eşi

Sicilyateyn Kraliyeti prensesi Maria Amalia Napoli ve Sicilyalı ile 1809'de evlilik yaptı. Şu çocukları olduː

  1. Ferdinand Philippe d'Orléansː Chartres Dükü (1810–1842)
  2. Louise d'Orléans (1812–1850)ː Evlilikː Belçika Kralı I. Leopold (1790–1865)
  3. Marie Christine d'Orléans (1813–1839) ∞ Evlilikː Württemberg Kontu Alexander von Württemberg (1804–1881)
  4. Louis d'Orléans, Nemours Dükü (1814–1896)
  5. Françoise (1816–1818)
  6. Clementine d'Orléans (1817–1907) Evlilik Prens August von Sachsen-Coburg und Gotha (1818–1881)
  7. François d'Orléans, Joinville Prensi (1818–1900)
  8. Charles, Penthièvre Kontu, (1820–1828)
  9. Henri d'Orléans, Aumale Dükü (1822–1897),
  10. Antoine d'Orléans, Montpensier Dükü (1824–1890)

Kaynakça

Dış kaynaklar

  • Teyssier, Arnaud (2010) Louis Philippe. Le dernier roi des Français, Paris, Perrin, ISBN|978-2-262-03271-5 (Fransızca)
  • Castillon du Perron, Marguerite (1963) Louis Philippe et la révolution Française, Librairie Académique Perrin, édition définitive, vParis Pygmalion, (Fransızca)
  • Howarth, T.E.B. (1961) Citizen King: The Life of Louis Philippe, King of the French, Londra: Eyre and Spottiswoode (İngilizce)
  • Beik, Paul (1965) Louis Philippe and the July Monarchy PrincetonːPrinceton University Press ̺̪(İngilizce)

Dış bağlantılar

  • Birch, Christian, (1851) Ludwig Philipp der Erste, Kaiser der Franzosen – Darstellung seines Lebens und Wirkens. Stuttgart 1851. 1. Band, 2. Band. (Almanca)
  • Jones, Peter (2013 2. ed.) The 1848 Revolutions, Londra ve New Yorkː Routledge ISBN 0582061067, ̺̪(İngilizce)[1]10 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Louis-Phillippe de Bourbon
Doğumu: d. 6 Ekim 1773 Ölümü: ö. 26 Ağustos 1850
Resmî unvanlar
Önce gelen
X. Charles, Fransa ve Navarra kralı

Fransızlar kralı

9 Ağustos 1830 – 24 Şubat 1848
Sonra gelen
1848 Fransız devrimi ile İkinci Cumhuriyet ilanı
Jacques-Charles Dupont de l'Eure
1848 Fransa Geçici Hükümeti başkanı.
Önce gelen
X. Charles

Andorra eş prensi
Simó de Guardiola y Hortoneda ile birlikte

10 Mayıs 1774 – 10 Ağustos 1792
Sonra gelen
Charles Louis Napoléon

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">III. Napolyon</span> Fransa Cumhurbaşkanı (1848-1852) ve 3. Fransa İmparatoru (1852-1870)

III. Napoléon, 1848-1852 yılları arasında Fransa Cumhurbaşkanlığı yapmış, sonrasında tertiplediği darbeyle cumhuriyeti yıkarak imparatorluğunu ilan etmiştir. Son Fransa imparatoru olarak 1870'e kadar hüküm sürmüştür. 1870 yılında II. Dünya Savaşı'ndaki Alman işgaline kadar sürecek Üçüncü Fransa Cumhuriyeti'ni kuracak olan hareketle devrilmiştir. Fransa'nın doğrudan halkoyuyla seçilen ilk devlet başkanı, aynı zamanda son hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">XV. Louis</span> Fransa kralı (1715-1774; hd. 1715-1774)

XV. Louis, lakabı Sevilen Louis, 1715-1774 arasında Fransa kralı. Güçsüz yönetimiyle krallık otoritesinin zayıflamasına yol açmış, 1789 Fransız Devrimi'nin patlak vermesinde etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adolphe Thiers</span> 3. Fransız Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Louis Adolphe Thiers, Fransız devlet adamı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in kurucularından ve ilk cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">XVIII. Louis</span> Fransa kralı (17 Kasım 1755 - 16 Eylül 1824)

XVIII. Louis, 1795'ten sonra Fransa kralı unvanını taşıyan ve Napolyon'un yeniden imparatorluğunu ilan ettiği Yüz Gün (1815) dışında, 1814-1824 arasında tahtta kalan hükümdar.

<span class="mw-page-title-main">X. Charles</span> Fransız siyasetçi (1757-1836)

X. Charles veya Artois Kontu Charles-Philippe, 1824-1830 yılları arasında Fransa kralı. XV. Louis'nin torunu, XVI. Louis ve XVIII. Louis'nin kardeşi. Hükümdarlık dönemi, yeniden iktidara gelen Bourbonların tanrısal hak temeline dayalı monarşi geleneği ile 1830 Devrimi öncesinde oluşan demokratik ortamın bağdaşmazlığını sergilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Restorasyon (Fransa)</span>

Restorasyon kavramı Fransız tarihinde Birinci Fransız İmparatorluğu'nun yıkılışıyla Temmuz Devrimi arasındaki dönemde Bourbon monarşisinin yeniden kuruluşunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Devrimi</span> 1830 yılında Fransada gerçekleşmiş bir devrim

Temmuz Devrimi, Fransa'da 27 Temmuz 1830'da başlayan ve Bourbon Hanedanının kesin olarak yıkılarak liberal bir monarşinin kurulmasına ve Restorasyon döneminin kapanmasına yol açan devrimdir.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Monarşisi</span> Fransada 1830 yılında meydana gelen Temmuz Devrimi sonucu X. Charlesin devrilerek Louis-Philippein tahta çıkmasıyla başlayan dönem

Temmuz Monarşisi, Fransa'da 1830 yılında meydana gelen Temmuz Devrimi sonucu X. Charles'in devrilerek Louis-Philippe'in tahta çıkmasıyla başlayan döneme verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">II. François</span> Fransız siyasetçi (1544-1560)

II. François, 10 Temmuz 1558 - 5 Aralık 1560 döneminde Fransa kralı ve 24 Nisan 1558 – 5 Aralık 1560 döneminde İskoçya kraliçesi Mary Stuart ile evliliği dolayısıyla İskoçya kraliçesi eşi.

<span class="mw-page-title-main">Bourbon Hanedanı</span>

Bourbon Hanedanı, Avrupa'nın önemli kraliyet ailelerinden biri ve Capetlerin bir alt koludur. Bourbon kralları ilk olarak Navarra krallığına ve Fransa'ya onaltıncı yüzyılda hükmettiler. On sekizinci yüzyılla beraber Bourbon hanedanı üyeleri İspanya, Napoli, Sicilya ve Parma'da da saltanatı ele geçirmiş bulunmaktaydı. İspanya ve Lüksemburg hâlâ bu ailenin alt kollarının üyelerinin yönetici olduğu monarşilerle yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fransa hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Fransa hükümdarları Fransa Krallığı'nın Orta Çağ'daki kuruluşundan 1870'e kadar ilk başta kral olarak, daha sonra imparator olarak yönettiler. Fransa'nın ortaya çıkışı üzerine bazı anlaşmazlıklar vardır. En eski veriler, Roma İmparatorluğu'nun Galya'daki son temsilcisi Syagrius'un, 486 yılında I. Clovis tarafından yenilmesiyle kurulan Merovenj krallığına kadar gitmektedir. 8. yüzyılda bu krallık yıkıldı. 843 yılında Verdun Antlaşması ile Batı Frank Krallığı kuruldu ki bu krallık zaman içerisinde modern Fransa'yı oluşturacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Louis Blanc</span> Fransız siyasetçi ve tarihçi (1811 – 1882)

Louis Blanc veya Louis Jean Joseph Charles Blanc, Fransız sosyalist politikacı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da sosyalizm hakkında birçok önemli olayda yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Charles</span>

VIII. Charles 1483 - 1498 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşında babası XI. Louis'nin yerine tahta geçer. İktidarı sırasında feodal derebeyleri merkezî iktidara karşı ayaklanarak 1485 - 1488 yılları arasında Mad Savaşı çıkartmış ancak yenilmişlerdir. Napoli Krallığında hak iddia etmek için İtalya'yı işgal edecek ve sonunda geri çekilmek durumunda kalacağı İtalya Savaşlarını başlatacaktır.

<span class="mw-page-title-main">XII. Louis</span> Fransız hükümdar (1462-1515)

XII. Louis, 1498 - 1515 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşındayken, babası 1498 yılında arkasında varis bırakmadan ölen VIII. Charles'dan sonra tahta geçmiştir. Charles tarafından başlatılan İtalya Savaşlarının ikinci büyük seferini düzenlemiştir. 1501 - 1504 yılları arasında Napoli kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">VI. Charles</span> Fransız hükümdar (1368-1422)

VI. Charles, Sevilen ya da Deli olarak adlandırılır. 1380-1422 yılları arasında Fransa kralı.

1830 Devrimleri, Avrupa'da 1830'da gerçekleşen devrimci bir dalgaydı. İki “ romantik milliyetçi ” devrimi içeriyordu : Hollanda Birleşik Krallığı'ndaki Belçika Devrimi ve Fransa'daki Temmuz Devrimi ile birlikte Polonya, İtalyan devletleri Kongresi'ndeki devrimler. Portekiz ve İsviçre bunu on sekiz yıl sonra, 1848 Devrimleri olarak bilinen çok daha güçlü bir başka devrim dalgası izledi.

<span class="mw-page-title-main">X. Louis</span> Fransa ve (1289-1316; hd. 1314-1316) Navarra kralı (hd. 1305-1316)

X. Louis, (İnatçı veya Kavgacı, 29 Kasım 1314 – 5 Haziran 1316: Fransa kralı. 4 Nisan 1305 – 5 Haziran 1316 Navarra Kralı

<span class="mw-page-title-main">Henri (Orleans prensi)</span>

Paris Kontu ve Fransa Dükü Henri, VII. Henry olarak feshedilmiş Fransız tahtına Orléans Hanedanı'ndan hak iddia eden kimseydi.

<span class="mw-page-title-main">Orléans Hanedanı</span> Fransız Asilzâde Aile

Orléans Hanedanı, Fransa Kralı XIII. Louis'in ikinci oğlu Philippe'e Orléans Dükü unvanı verilmesiyle kurulan hanedan. Tarih boyunca hanedanın başkanları Fransa Kralı olmaya çalışmıştırlar. Bunun için Orléans Dükü II. Louis-Philippe Fransız İhtilaline destek vermiştir. Fakat kralın uzak akrabası olduğu için idam edilmiştir. Hanedanın başkanlarından III. Louis-Philippe, 1830'da Kral X. Charles'ın devrilmesiyle I. Louis-Philippe adıyla Fransızlar Kralı oldu. 1848 Devrimi ile devrildi. Hanedan üyeleri 1848'den beri Fransa Tahtında hak iddia etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Capet Hanedanı</span>

Capet Hanedanı veya Fransa Hanedanı, Doğrudan Capetler veya sadece Capetler, 987'den 1328'e kadar Fransa Krallığı'nı yöneten bir Fransız hanedanıydı. Bu, Capet hanedanının ana koluydu ve Robertian Hanedanı'nın bir alt koluydu. Hanedanın atası Hugh Capet idi. Capetler bazen Üçüncü Kral Irkı olarak da adlandırılır. Hanedanın adı olan Capet adı, Hugh Capet'in lakabı olan Capet'ten gelmiştir.