İçeriğe atla

Lorna Toolis

Lorna Toolis
Doğum6 Ekim 1952
Toronto, Ontario, Kanada
Ölüm11 Ağustos 2021
Winnipeg, Manitoba, Kanada
MeslekKütüphaneci, editör
Tanınma nedeniToronto Halk Kütüphanesi'nde Merril Bilimkurgu, Spekülatif Kurgu ve Fantezi Koleksiyonu Başkanı, 1986-2017

Lorna Diane Toolis (6 Ekim 1952 - 11 Ağustos 2021), Kanadalı bir kütüphaneci ve editör. 1986'dan 2017'ye kadar Toronto Halk Kütüphanesi'nde "Merril Bilimkurgu, Spekülatif Kurgu ve Fantezi Koleksiyonu"nun başkanlığını yapmıştır.

Çocukluk ve Gençlik Yılları

Lorna Toolis, Winnipeg, Manitoba'da dünyaya geldi. Robert Toolis ve Shirley Setter Toolis çiftinin kızı olarak Transcona'da yetişti. Winnipeg Üniversitesi'nde tarih alanında lisans ve Alberta Üniversitesi'nde kütüphane bilimi alanında yüksek lisans eğitimi aldı.[1]

Kariyeri

Toolis, Alberta'da okurken Edmonton Bilimkurgu ve Çizgi Roman Sanatları Derneği'nin[2] üyesi olarak görev aldı. Aynı zamanda Neology adlı haber bülteninde editör olarak çalıştı.[3][4] Edmonton merkezli bilimkurgu kongresi Noncon'un ilk organizatörleri arasında yer aldı.[5] Yüksek lisans eğitimini tamamladıktan sonra, Kuzey Alberta Teknoloji Enstitüsü kütüphanesinde teknik hizmetler başkanlığı yaptı. 1986'da Toronto Halk Kütüphanesi'ndeki bilimkurgu koleksiyonu Spaced Out Library'nin (SOL) yürütücülüğüne atandı. Bu koleksiyon, yazar Judith Merril tarafından verilen yaklaşık 5.000 parçalık bir bağışın üzerine inşa edildi.[6] 1987 yılında itibaren, SOL Rising adını ve Friends of the Merril Collection imzasını taşıyan, yılda iki defa yayımlanan bir dergi çıkardı.[7] 1995 yılında yeniden adlandırılan Merril Koleksiyonu'nu kütüphanenin Lillian H. Smith adlı şubesine taşıdı.[8]

Lorna Diane Toolis 2017 yılında emekli olduğunda Merril Koleksiyonu adı altında yayımlanmış eserler, el yazmaları, görsel ve işitsel materyaller, oyunlar ve efemera 80.000 bin parçayı bulmuştu.[9]

Toolis, Kanada'daki bilimkurgu topluluğu SF Canada'nın kurucu üyelerindendi. Tesseracts 4 (1992) adlı yayının Michael Skeet ile birlikte editörlüğünü üstlendi.[10][11] Kanada bilimkurgu öyküleri koleksiyonu ile Aurora Ödülü'ne layık görüldü. 2007'de, Planetary Society tarafından bir araya getirilen, Mars gezegeni hakkındaki bir koleksiyon olan Visions of Mars derlenmesine katkıda bulundu.[12] 2017 senesinde Kanada Bilimkurgu ve Fantezi Derneği'nin Onur Listesi'ne dahil oldu.[13]

Toolis'in adı bilimkurgu üzerine yapılan bilimsel çalışmaların teşekkür kısımlarında, roman ve öykü koleksiyonlarının atıf bölümlerinde sıkça anıldı.[14][15] Bunlar arasında en dikkate değer örnek ise Margaret Atwood'un The Blind Assassin'in (2000) kitabının teşekkür bölümünde Merril Collection ve Toolis'i anmasıydı.[16][17]

Kişisel Hayatı

Toolis, 1984 yılında Michael Skeet ile evlendi. 11 Ağustos 2021'de Toronto, Ontario'da hayatını kaybetti.

Kaynakça

  1. ^ "Lorna Toolis (1952-2021)". Locus Online (İngilizce). 17 Ağustos 2021. 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  2. ^ "Sci-Fi Fans Step Backwards". Edmonton Journal. 10 Ağustos 1981. s. 31. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  3. ^ "Lorna Toolis created a speculative fiction community with the Merril Collection". Quill and Quire (İngilizce). 17 Kasım 2021. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  4. ^ "Lorna Toolis – A Celebration". SF Canada (İngilizce). 30 Ekim 2021. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  5. ^ Dornan (29 Ağustos 1979). "Science Fiction Meet Anything but Typical". Edmonton Journal. s. 35. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  6. ^ "SFE: Toolis, Lorna". The Encyclopedia of Science Fiction. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  7. ^ "SOL Rising #1". The Friends of the Merril Collection. January 1987. 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  8. ^ "Merril Collection at 50: Stories from the Spaced Out Library". Toronto Public Library (İngilizce). 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  9. ^ Vint (2004). "The Merrill Collection". Journal of the Fantastic in the Arts. 15 (1 (57)): 91-93. ISSN 0897-0521. 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  10. ^ Tesseracts 4. Lorna Toolis, Michael Skeet. Victoria, B.C.: Beach Holme. 1992. ISBN 0-88878-322-1. OCLC 26854784. 
  11. ^ Grant (20 Mart 1993). "Canada's SF Writers Let Stories Do the Talking". The Gazette. s. 111. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021 – Newspapers.com vasıtasıyla. 
  12. ^ "Visions of Mars Credits, 2007". The Planetary Society (İngilizce). 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  13. ^ "Hall of Fame Inductees". Aurora Awards (İngilizce). 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  14. ^ The Routledge Concise History of Science Fiction (İngilizce). Routledge. 23 Şubat 2011. ss. xi. ISBN 978-1-136-82041-0. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  15. ^ Animal Alterity: Science Fiction and the Question of the Animal (İngilizce). Liverpool University Press. 2012. ss. ix. ISBN 978-1-84631-815-3. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  16. ^ Worlds of Wonder: Readings in Canadian Science Fiction and Fantasy Literature (İngilizce). University of Ottawa Press. 18 Şubat 2004. s. 14. ISBN 978-0-7766-1745-9. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  17. ^ The Blind Assassin (İngilizce). Knopf Doubleday Publishing Group. 18 Aralık 2007. s. 523. ISBN 978-0-307-42817-2. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bilimkurgu, bilim kurgu ya da bilim-kurgu, yakın ya da uzak gelecek ile ilgili öykülerin bugün olası olmayan bilim ve teknoloji unsurlarını da kullanarak oluşturulmasıdır. Bilimkurgu bazen geçmişi de kurgulayabilir. Bilimkurgu kitap, sanat eserleri, televizyon, film, bilgisayar oyunları, tiyatro eserleri ve diğer kitle iletişim araçlarında bulunabilir. Yapısal ve pazarlama bağlamında bilimkurgu güncel gerçeklik içinde bulunmayacak kurgusal ögeler içeren yaratıcı çalışmaları tanımlamak için kullanılabilir. Bu tanımlama fantastik, korku ve ilgili türleri de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Alberta</span> Kanadada eyalet

Alberta, Kanada'nın Batı Kanada bölgesindeki eyaleti. 1 Eylül 2005'te, Kanada Konfederasyonu'na katılmasının 100. yılını kutlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ray Bradbury</span> Amerikalı yazar (1920 – 2012)

Ray Douglas Bradbury Amerikalı bir yazardır. Fantezi, bilimkurgu, korku, gizem ve gerçekçi kurgu dahil olmak üzere çeşitli konularda yazmıştır. En çok bilinen kitapları 1950'de yazdığı kısa hikâyeler kitabı ve bir roman olan Mars Yıllıkları ve 1953'te yazdığı başyapıtı olan Fahrenheit 451'dir. En iyi bilinen eserlerinin çoğu spekülatif kurgudur ancak yaş gelişimi romanı Karahindiba Şarabı (1957) ve kurgusal anı kitabı Yeşil Gölgeler, Beyaz Balina (1992) gibi başka türlerde de çalıştı. Ayrıca Moby Dick ve Uzaydan Geldi gibi filmlere senaryolar ve televizyon uyarlamaları yazdı ve danışmanlık yaptı. Eserlerinin birçoğu çizgi romanların yanı sıra televizyon ve film yapımlarına uyarlandı. Ray Bradbury şiirler de yazmış ve Yıldızları Görmediler (2001) gibi birkaç şiir koleksiyonu yayınlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Todd Babiak</span> Kanadalı yazar

Todd Babiak, Kanadalı yazar, gazeteci ve senarist. Edmonton, Alberta'da yaşayan yazar, Edmonton Journal 'a da yazmaktadır. İlk romanı Choke Hold Rogers Writers' Trust Fiction Prize ödülünde finalist olmuş, Henry Kreisel Award ödülünü ise kazanmıştır. İkinci romanı The Garneau Block ile Scotiabank Giller Prize ödülüne aday olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Leigh Brackett</span> Amerikalı romancı ve senarist (1915 – 1978)

Leigh Douglass Brackett genellikle bilimkurgu türünde yazdığı eserleriyle tanınan Amerikan yazardır. Ayrıca senaristlik de yapan Brackett'ın en bilinen işleri The Big Sleep (1945), Rio Bravo (1959), The Long Goodbye (1973) ve Yıldız Savaşları: Bölüm V - İmparator (1980) adlı filmlerdir. Brackett'ın ilk bilimkurgu hikâyesi 1940 yılının Şubat ayında Astounding Science Fiction dergisinin bir sayısında yayımlandı. İlk romanı No Good from a Corpse ise 1944 yılında yayımlandı.

Bob Shaw veya doğum adıyla Robert Shaw,, Kuzey İrlandalı bilimkurgu yazarı.

Hugo Ödülü her yıl, Dünya Bilimkurgu Derneği tarafından bir önceki yılın en iyi bilimkurgu veya fantezi çalışmalarına verilir. Ödül, ismini öncü bilimkurgu dergisi Amazing Stories'in kurucusu Hugo Gernsback'ten almıştır ve bir zamanlar resmî olarak Bilimkurgu Başarı Ödülü olarak biliniyordu. Ödül, "spekülatif kurgu için iyi bir vitrin" ve "bilimkurgu yazanlar için en iyi edebiyat ödülü" olarak tanımlanmıştır. En İyi Dramatik Sunum Hugo Ödülü her yıl, bir önceki yılın tiyatral film, dizi bölümü veya bilimkurgu ve fantezi ile ilgili diğer dramatik çalışmalarına verilir.

Hugo Ödülleri her yıl, World Science Fiction Society tarafından bir önceki yılın en iyi bilimkurgu ve fantezi eserlerine verilir. Ödülün adı, bilimkurgunun öncü dergilerinden Amazing Stories'in kurucusu Hugo Gernsback'ın adından gelir ve önceleri resmi olarak Bilimkurgu Başarı Ödülü olarak bilinirdi. Ödül spekülatif kurgu için mükemmel bir vitrin ve bilimkurgu edebiyatı için en çok tanınan edebi ödül olarak tanımlanmıştır. En İyi Roman Hugo Ödülü bir önceki yıl İngilizce olarak yazılmış ya da İngilizceye çevrilmiş olan bilimkurgu ya da fantezi romanları için her yıl verilir. Eser, topluluk tarafından 40.000 kelimeyi aştığı takdirde roman olarak tanımlanmaktadır. Daha kısa eserler için ise kısa öykü, öykü ve kısa roman kategorilerinde ödüller verilmektedir. En İyi Roman Hugo Ödülü 1954 ve 1957 yılları dışında, 1953'ten beri her yıl dağıtılmaktadır. Normal Hugo Ödüllerine ek olarak, 1996'dan itibaren, Geçmişe Yönelik Hugo Ödülleri de verilmeye başlamıştır. Bu geçmişe yönelik ödüller yalnızca daha önce World Science Fiction Convention yapılmış ama ödül dağıtılmamış olan yıllar için dağıtılmaktadır. Günümüze kadar, 1946, 1951 ve 1954 yılları için en iyi roman ödülü verilmiştir.

Locus Ödülleri Oakland, California kaynaklı aylık Locus (magazine) dergisinin bilimkurgu ve fantezi türünde her yıl verdiği edebi ödüllerdir. Ödülü kazananlar dergi okurlarının anketleriyle belirlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gardner Dozois</span>

Gardner Raymond Dozois, Amerikalı bilimkurgu yazarı ve editördür. 1984'ten 2004'e kadar “Asimov Bilimkurgu” dergisinin editörü olarak görev yaptı. Çalışmalarıyla Hugo Ödülü ve Nebula Ödülü kazandı. Editör ve bilimkurgu yazarı olarak eserler kaleme aldı. Amerikalı yazar ve editör Gardner Dozois 27 Mayıs 2018'de 70 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Margaret-Ann Armour</span>

Margaret-Ann Armour, İskoçya doğumlu Britanyalı-Kanadalı kimyager ve eğitimci.

Who Goes There?, Amerikalı yazar John W. Campbell, Jr.'ın bilimkurgu öykülerinden oluşan bir koleksiyon. 1948'de Shasta Publishers tarafından 200'ü Campbell tarafından imzalanmış olan 3 bin kopya halinde yayınlandı. 1951 filmi Başka Bir Dünyadan Şey ve John Carpenter tarafından yönetilen 1982 versiyonu Şey, koleksiyona adını veren kısa hikâyeden uyarlandı. Hikâyeler esasında Astounding SF dergisinde Campbell'in kalem adı Don A. Stuart tarafından yayınlandı.

Nanopunk, siberpunka ve diğer bazı türevlerine kıyasla, başlangıç döneminde olmasına rağmen, çok fazla ortaya çıkan bir bilimkurgu alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">James E. Gunn</span>

James Edwin Gunn, Amerikalı bilimkurgu yazarı, eleştirmen ve İngilizce profesörü. Seçkin eser tarzında kaleme aldığı en önemli eseri altı ciltlik Road to Science Fiction serisidir.

Tanrı'nın Dokuz Milyar İsmi , İngiliz yazar Arthur C. Clarke'ın 1953 tarihli bilimkurgu öyküsüdür. Hikâye, 1970 yılında Amerika Bilimkurgu Yazarları tarafından Nebula Ödülleri'nin oluşturulmasından önce yayınlanan en iyi bilimkurgu öykülerinden biri olarak seçilen öyküler arasındaydı. The Science Fiction Hall of Fame, Volume One, 1929–1964'te yeniden basıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç ve gezegen</span>

Kılıç ve gezegen, diğer gezegenlerde geçen macera hikâyelerini canlandıran ve genellikle insanları kahramanlar olarak içeren bilim fantezisinin alt türüdür. Normalde, bu imtiyaz türünün itibari ana kahramanı Dünya'dan birisi olarak ortaya çıkar; bu karakter genellikle düşmanları ile beraber kılıçlarla savaşırlar.

Margaret Wander Bonanno, Amerikalı yazar ve tarihçi.

Fantastik bilimkurgu, hem bilimkurgu hem de fantezinin unsurlarını eşzamanlı olarak kullanan veya birleştiren spekülatif kurgu şemsiyesi içindeki karma bir türdür. Bir bilimkurgu öyküsünde, dünya bilimsel olarak mümkün olarak sunulur, bilim fantezi dünyası ise gerçek dünyanın bilimsel yasalarını ihlal eden unsurlar içerir. Yine de, bilim fantezisi dünyası mantıklıdır ve genellikle bu ihlallerin bilim benzeri açıklamalarıyla sağlanır.

Hafif bilimkurgu, sert bilimkurgunun aksine tanımlanan iki farklı tanımı olan bir bilimkurgu kategorisidir. "Sert" bilimleri araştıran sert bilimkurgunun aksine, "hafif" bilimleri araştıran bilimkurguya atıfta bulunabilir. Aynı zamanda, insan duygularını, sert bilimkurgunun bilimsel doğruluğu veya inandırıcılığına göre önceliklendiren bilimkurguya da atıfta bulunabilir.

Sert bilimkurgu ya da saltık bilimkurgu, bilimsel doğruluk ve mantık kaygısıyla karakterize edilen bir bilimkurgu kategorisidir. Terim ilk olarak 1957'de P. Schuyler Miller tarafından Astounding Science Fiction dergisinin Kasım sayısında John W. Campbell'ın Uzay Adaları romanının bir incelemesinde kullanıldı. Sert bilimkurguya benzetilerek oluşturulan tamamlayıcı hafif bilimkurgu terimi ilk olarak 1970'lerin sonlarında ortaya çıktı. Bu terim, Isaac Asimov'un matematiksel sosyoloji üzerine kurulu Vakıf serisi gibi genellikle "sert" bilimkurgu olarak kabul edilen örnekler olmasına rağmen, "sert" (doğal) ve "hafif" (sosyal) bilimler arasındaki popüler ayrıma benzetilerek oluşturulmuştur. Bilimkurgu eleştirmeni Gary Westfahl, her iki terimin de katı bir sınıflandırmanın parçası olmadığını ve bunun yerine, yorumcuların ve yorumcuların faydalı bulduğu hikâyeleri karakterize etmenin yaklaşık yolları olduğunu savunmaktadır.