İçeriğe atla

Lorenzo Ghiberti

Lorenzo Ghiberti
Lorenzo Ghiberti. Vaftizhane Cennet Kapisi uzerinde.
Genel bilgiler
Doğum adıLorenzo di Bartolo
Doğum1379
Floransa, İtalya
Ölüm1 Aralık 1455
Floransa, İtalya
Uyrukİtalyan
AlanıHeykeltıraş
Sanat eğitimiBartoluccio de Michele
Katıldığı akımlarRönesans Başlangıcı, Floransa Ekolü
Ünlü yapıtlarıCennetin Kapısı, Vaftizhane, Floransa

Lorenzo Ghiberti, (doğum adiLorenzo di Bartolo), (d. 1378 - ö. 1 Aralık 1455), İtalyan sanatçı.[1]

Hayatı

Ghiberti Floransa'da kuyumcu ve eğitim görmüş bir sanatçı olan Bartoluccio Ghiberti'nin oğlu olarak doğdu. Lorenzo Ghiberti Brunelleschi'nin de eğitim aldığı Bartoluccio de Michele atölyesine çırak olarak girdi. 1400'lu yıllarda veba salgını Floransa'ya geldiğinde Rimini'ye kaçtı. Orada ünlü paralı askerler birliği komutanı (condottiero) olan I. Carlo Malatesta'nın kalesinde hazırlanmakta olan duvar freskleri üzerinde çalıştı.

Ghiberti ilk kez 1401 yılında Floransa'daki Floransa Katedrali'nin hemen yanında bulunan Aziz Giovanni Baptisteri Vaftizhane'nin bronz kapıları için girdiği yarışma için "Isaac'ın Kurban Edilme Azabı" konulu bir bronz pano hazırlayarak katıldı. Bu katkısı dolayısıyla yarışmayı kazanınca dikkat çekti. Brunelleschi de bu yarışmaya katılıp ikinci gelmişti. Kapılar için önce düşünülen konular Hristiyan Kitab-ı Mukaddes'teki Eski Ahit'den sahneler idi. Ancak daha sonra plan değiştirildi ve kapının konusu olarak Yeni Ahit'ten sahneler kullanılmıştır.

Bu siparişi hazırlamak için Ghiberti büyük bir atölye hazırladı ve bu atölyeye aldığı ve yetiştirdiği çıraklar arasında sonradan İtalya'nın en çok tanınmış sanatkar olacaklar bulunmaktaydı. Bunlara arasında Donatello, Masolino, Michelözzo, Paolo Uccello ve Antonio Pollaiuolo sayılabilir. Ghiberti antik Yunan ve Romalıların bronz heykel dökmek için kullandıkları kaybolan mumla döküm (cera persa) metodunu yeniden bulup kullanmaya başladı. Bu o zaman için yeni gelen metodun kullanılması dolayısıyla atölyesi genç artistler için özel bir eğitim merkezi oldu.

Ghiberti tek bir kapı için gerekli olan 28 bronz panoyu hazırlayıp döktünden sonra kendisine kilisede bulunan ikinci kapı için bir ikinci grup bronz pano hazırlamak ve dökmek için sipariş verildi. Bu siparişin konusu ilk kapı siparişinin değiştirilen konusu olan Eski Ahit'ten sahneler idi. Hazırladığı ilk kapı gibi 28 nispeten küçük pano hazırlama yerine Ghiberti bu ikinci kapi için değişik yeni bir şekil denedi. Bu ikinci kapı için daha büyük ebatta 10 dikdörtgen pano hazırlayıp döktü. Bu seferki panolar daha doğal görünüşlü, perspektif kurallarına daha uyan ve konuyu daha da idealize eden bir sanat eseri olmuştu. Bu kapılar, Michelangelo tarafından onların güzelliğinden dolayı ve Rönesansın başlangıcı olarak söylendiğinden "the Gates of Paradise" ("Cennetin Kapıları") olarak isimlendirildi.[2] Bu isim günümüzde de Ghinberti'nin bu sanat şaheserleri için kullanılmaktadır. Bu iki eser ayrıca Floransa'da gelişmeye başlayan "Hümanizm Çağı" için bir anıt esr olarak kabul edilmektedir.

Ghiberti bundan sonra o zaman Floransa'da dışında bulunan ve eski şimdi kaybolmuş olan bir Aziz Michael manastırının sebze bahçesi olan Orsanmichele'ye yerleştirilecek olan bronz heykellerden bazılarını yapmıştır. Bunlar Arte di Calima (Yün Tüccarları Loncası) önündeki Vaftizci Yahya heykeli, Arte di Cambio (Bankerler Loncası) için Aziz Matta (Saint Matthew) heykeli ve son olarak Arte della Lana (Yün Üreticileri Loncası) önüne "Aziz Stephan" heykelidir.

Lorenzo Ghiberti ayrıca bir koleksiyoncu ve tarihçiydi. Hayatı boyunca hümanist fikirleri yaymıştır. Rönesans sanatı hakkında bilgiler bulunan ve bir otobiyografi çalışması olan Commentarii bitirememiştir. Bu çalışma Vasarı'nın Vite için önemli bir kaynak olmuştur. Ghiberti 1 Aralık 1455'te Floransa'da 77 yaşında olmuştur. Mezarı Floransa'da Santa Croce Basilikası'nda bulunmaktadır.[3]

Galeri

  • 1401'de Vaftizhane kapısını yapmak için yapılan yarışmada Ghiberti'nin kazanan eseri
    1401'de Vaftizhane kapısını yapmak için yapılan yarışmada Ghiberti'nin kazanan eseri
  • Cennetin Kapısı, Vaftizhane, Floransa. Günümüzde görülen Vaftizhane kapısı orijinal bronz döküm değil bir reprodüksiyondur.
    Cennetin Kapısı, Vaftizhane, Floransa. Günümüzde görülen Vaftizhane kapısı orijinal bronz döküm değil bir reprodüksiyondur.
  • Floransa Katedrali Vaftizhanesi "Cennetin Kapısı" üzerinde bulunan "İbrahim Peygamber" büstü[4]
    Floransa Katedrali Vaftizhanesi "Cennetin Kapısı" üzerinde bulunan "İbrahim Peygamber" büstü[4]
  • Orsanmıchele'de "Arte di Çalımala (Yün Tüccarları Loncası)" Aziz Vaftizci Yakup (St.Jonhn Baptist) heykeli
    Orsanmıchele'de "Arte di Çalımala (Yün Tüccarları Loncası)" Aziz Vaftizci Yakup (St.Jonhn Baptist) heykeli
  • "Arte di Cambio (Bankerler Loncası)" için Aziz Matta (Saint Matthew) heykeli
    "Arte di Cambio (Bankerler Loncası)" için Aziz Matta (Saint Matthew) heykeli
  • "Arte della Lana (Yün Üreticileri Loncası)" için "Aziz Stephan" heykeli
    "Arte della Lana (Yün Üreticileri Loncası)" için "Aziz Stephan" heykeli
  • Floransa 'Santa Croce Basılıkası'nda bulunan Ghiberti'nin mezarı[5]
    Floransa 'Santa Croce Basılıkası'nda bulunan Ghiberti'nin mezarı[5]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2010. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
Wikimedia Commons'ta Lorenzo Ghiberti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Davut</i> (Michelangelo)

Davut, 1501 ile 1504 yılları arasında Michelangelo tarafından yapılan, İtalyan Rönesans mimar sanatının mermerden bir şaheseridir. Davut, 5,17 metre yüksekliğiyle Yüksek Rönesans döneminde yapılan ilk devasa mermer heykeldir ve klasik antik çağdan bu yana 16. yüzyıl ve sonrası için bir emsal teşkil etmektedir. Davut, başlangıçta Floransa Katedrali'nin doğu ucunun çatı hattı boyunca konumlandırılmak üzere on iki peygamberden oluşan bir dizi heykelden biri olarak sipariş edildi, ancak bunun yerine Floransa'daki sivil yönetimin merkezi olan Palazzo della Signoria'nın önündeki halka açık meydana yerleştirildi ve burada 8 Eylül 1504'te açıldı. Heykel, 1873 yılında Floransa'daki Galleria dell'Accademia'ya taşındı ve 1910 yılında heykelin bir kopyası meydandaki orijinal yerine yerleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo da Vinci</span> İtalyan Rönesans polimat (1452–1519)

Leonardo di ser Piero da Vinci (

<span class="mw-page-title-main">Michelangelo</span> İtalyan sanatçı, mimar ve şair (1475–1564)

Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, İtalyan rönesans dönemi ressam, heykeltıraş, mimar ve şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Floransa</span> Floransa iline bağlı komün (Toskana, İtalya)

Floransa, İtalya'da, San Marino'nun batısında bulunan bir şehirdir. Kuzey İtalya'daki Toskana Bölgesi'nin başkentidir ve kendi ismini taşıyan ilin merkezidir. Kısa bir dönem, İtalya Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Donatello</span> İtalyan Rönesans heykeltıraş (1386–1466)

Donato di Niccolò di Betto Bardi, kısaca Donatello, Floransalı Rönesans öncüsü heykeltıraş. Natüralizm akımının gelişimine katkıda bulunmuştur ve tarihteki en önemli sanatçılardan biri olarak kabul edilmektedir.

Masaccio, İtalyan Rönesans akımı başlangıç döneminin ilk önemli ressamlarındandır.

Beato Angelico ya da Fra Angelico, asıl adı Giovanni da Fiesole, erken rönesans dönemi İtalyan ressam.

Filippo Brunelleschi,, Floransalı sanatçı ve İtalyan rönesans temsilcilerinden.

<i>Düşünen Adam</i> Auguste Rodinin inşa ettiği heykel

Düşünen Adam, Fransız heykeltıraş Auguste Rodin tarafından üretilmiş sanat eseri.

<i>Venüsün Doğuşu</i> (Botticelli) Sandro Botticelli tablosu

Venüs'ün Doğuşu, İtalyan ressam Sandro Botticelli'nin 1482–1486 yılları arasında tuval üzerine tempera ile çizdiği tablodur. Tabloda, Venüs'ün ergen bir kadın olarak denizden doğarak kıyıya çıkışı betimlenir. Dünyanın en bilinen resimlerinden biri olan tablo, Floransa'daki Uffizi'de sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">San Marco (Floransa)</span>

San Marco İtalya'nın Floransa şehrinde bulunan dini bir kompleksin adıdır. Bünyesinde bir kilise yapısı ve manastır bulundurmaktadır. Manastır şimdi müze olarak bulunmakta olup, üç üne sahiptir: 15'inci yüzyılda dominikan tarikatına mensup olan meşhur iki kişiye ev sahipliği yapmıştır. Bunlar ressam Fra Angelico ve vaiz Girolamo Savonarola dır. Ayrıca manastırda Michelozzo tarafından inşa edilmiş olan kütüphanede bulunan meşhur el yazması koleksiyona ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Giovanni Vaftizhanesi (Floransa)</span>

İngilizce: Florence Baptistry veya İtalyanca: Battistero di San Giovanni Floransa (Toskonya), İtalya'da küçük bazilika statüsüne sahip bir dini yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Santa Croce Bazilikası (Floransa)</span> Floransada bazilika

Santa Croce Bazilikası, İtalya, Floransa'da Franciskan mezhebinin en önemli kilisesi olup, Roma Katoliik Kilisesi'nin küçük bir basilikasıdır. Santa Croce Meydanı'nda konumlanır ve Duomo'nin yaklaşık 800 metre güneyindedir. Yapı yeri şehir surlarının dışında ve bataklık bir topraktı. Michelangelo, Galileo, Machiavelli, Foscolo, Gentile, Rossini ve Marconi gibi bazı en meşhur İtalyanların mezar yeridir. Bu nedenle ayrıca Temple of the Italian Glories olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Santa Maria Novella Bazilikası</span> Floransada bazilika

Santa Maria Novella İtalya Floransa'da aynı isimle anılan ana tren istasyonunun karşısında yer alan bir kilisedir. Tarihsel olarak Floransa'da ilk büyük basilikadır ve şehrin önemli Dominikan mezhebinin kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Giotto'nun Çan Kulesi</span> Floransada kule

Giotto'nun Çan Kulesi, İtalya'nın Floransa kentinde Duomo Meydanı'nda Floransa Katedrali'ni tamamlayan kompleksin bir parçası olup serbet bir şekilde durmakta olan bir çan kulesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lorenzo Bartolini</span>

Lorenzo Bartolini İtalyan heykeltıraş.

Agnolo di Cosimo, genellikle İl Bronzino veya Bronzino olarak anılmaktadır. İtalyan maniyerist üslubunda yağlı boya resim üzerinde çalışmalar yapmış bir ressamdır. "Bronzino" lakabının nispeten siyahımsı teni dolayasıyla verildiği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Paolo Uccello</span>

Paolo Uccello, asıl adı Paolo di Dono olan, İtalyan Rönesansı başlangıcında Floransa ekolünde bulunan ressam. Babası Dono di Paolo bir berber ve cerrah olup, annesi Floransa'nın ileri gelen ailelerinden d'Antonia di Giovanni del Beccuto idi. Uccello "Geç Gotik" resim gelenekleri ile çalışmış, daha sonra İtalyan Rönesans stili başlangıç çağında resim hazırlayan ressamlardan olup, perspektifi ilk kullanan ressamlardan birisi olarak tanınmıştır. Diğer başlangıç Rönesans ressamları klasik realist konulara önem verirken o eserlerinde renk ve eğlenceye önem vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Giambologna</span>

Giambologna, Flandralı asıllı ama önemli eserlerini Floransa, İtalya'da vermiş olan, maniyerizm güzel sanatlar stilinde heykeller yapan bir heykeltıraş sanatçı.

<span class="mw-page-title-main">Benozzo Gozzoli</span>

Benozzo Gozzoli Floransalı, İtalyan bir Rönesans ressamıydı. Fra Angelico'nun bir öğrencisi olan Gozzoli, en iyi Medici Riccardi Sarayı'nın Magi Şapelindeki bir dizi duvar resmiyle tanınır; ayrıntılara özen göstererek ve belirgin bir Uluslararası Gotik etkiyle şenlikli ve canlı alayları betimler. Şapelin fresk döngüsü, gerçekçi manzara tasvirleri ve canlı insan portreleri ile yeni bir Rönesans ilgisini ortaya çıkarır. Gozzoli, kuşağının en üretken fresk ressamlarından biri olarak kabul edilir. Ağırlıklı olarak Toskana'da faaliyet gösterirken, Umbria ve Roma'da da çalıştı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.