İçeriğe atla

Looty Pijamini

Looty Pijamini
ᓘᑎ ᐱᔭᒥᓂ
Genel bilgiler
Doğum adıᓘᑎ ᐱᔭᒥᓂ
Doğum14 Kasım 1953 (70 yaşında)
UyrukKanada
Alanıheykeltıraş
Ünlü yapıtlarıGrise Fiord Arktik Sürgün Anıtı
Looty Pijamini tarafından yontulan Grise Fiord Arktik Sürgün Anıtı

Looty Pijamini (Doğu Kanada İnuitçesi ᓘᑎ ᐱᔭᒥᓂ[1] d. 14 Kasım 1953), Kanada'nın Nunavut bölgesinde İnuit sanatçı.[2] Grise Fiord'da yaşamaktadır.[3]

Aile

14 Kasım 1953 tarihinde Clyde River, Nunavut'ta doğmuş[4] ve 1961'de Grise Fiord'a taşınmıştır. Babası Royal Canadian Mounted Police görevlisi olan özel polis memurudur.[5]

Grise Fiord Arktik Sürgün Anıtı

Grise Fiord Arktik Sürgün Anıtı (Arctic Exile Monument in Grise Fiord), Yüksek Arktik Tehcirini anıtlaştırma projesi çerçevesinde Looty Pijimani tarafından yapılmıştır. Tehcir mutlu bir olay olmadığı için heykelde melankoli hakimdir. Yanında bir çocuk ve haski köpeği olan bir kadın ayrı düştüğü aile bireylerinin yolunu gözlercesine okyanusa doğru bakarken tasvir edilmiştir.[6] Yapımına 2009 yılında başlanan heykelin açılışı 10 Eylül 2010 tarihinde yapılmıştır.[7] Anıt, Canadian Broadcasting Corporation tarafından övgü almıştır.[6]

Kaynakça

  1. ^ "ᓄᓇᕗᒻᒥ ᓄᓇᑖᕐᓂᕐᒧᑦ ᐊᖏᕈᑎᐅᑉ ᐃᖅᑲᐅᒪᔭᐅᔾᔪᑎᒃᓴᖓ - ᓘᑎ ᐱᔭᒥᓂ". 5 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2013. 
  2. ^ "Looty Pijamini". Spirit Wrestler Gallery. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2011. 
  3. ^ Gregoire, Lisa (Ekim 2008). "Grise Fiord: Cold warriors". Canadian Geographic. s. 4. 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2011. 
  4. ^ "Grise Fiord Looty Pijamini". Arctic Exile Monument Project. Nunavut Tunngavik Inc. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2011. 
  5. ^ Watson, Paul (2 Aralık 2009). "Artist's legacy honours exiles". The Toronto Star. 5 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2011. 
  6. ^ a b "High Arctic exiles to be honoured". cbcnews|Canada. 6 Eylül 2010. 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2011. 
  7. ^ "ᑐᙵᕕᒃᑯᑦ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᔪᑦ ᐅᓪᓗᖏᓐᓂᒃ ᖁᑦᑎᒃᑐᒧᑦ ᐊᐅᓪᓛᖅᑕᐅᓂᑯᐃᑦ ᐃᖅᑲᐅᒪᔭᐅᔾᔪᑎᒃᓴᖏᑕ ᓴᖅᑭᑕᐅᓛᕐᓂᖏᑦ". 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Buz Denizi</span> Kuzey Kutbu bölgesinde bir okyanus

Kuzey Buz Denizi ya da Arktik Okyanusu, Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın kuzeylerinde yer alan, Kuzey Kutbu'nu kapsayan, buzlarla kaplı bir okyanustur. Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO) tarafından okyanus olarak kabul edilmektedir (Arctic Ocean). Yüzölçümü 14.090.000 km² olan devasa bir alandır. Diğer okyanuslara göre sığ olup, en derin noktası 5.449 m, ortalama derinlik 1.038 m'dir. Rusya, ABD, Kanada, Danimarka (Grönland), Norveç ile kıyıları vardır. Bunlara ek olarak soğuk ve elverişsiz iklimine rağmen çok önemli hayvan çeşitliliğine sahip olan Arktik Okyanus'ta birçok balık ve kuş türü yanında kompleks habitatlar oluşturan memeliler de yer alır. Özellikle kutup bölgesinin ikon hayvanları kutup ayıları, foklar, morslar, belugalar ve narvaller bu iklim ve çevre koşullarına milyonlarca yıllık bir evrimle adapte olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo halkları</span> Eski bir kuzey dünya topluluğu

Eskimolar ya da İnuit ve Yupikler, Arktik bölgedeki dört ülkeye dağılmış olarak, Doğu Sibirya, Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan ve Eskimo - Aleut dillerini konuşan Eskimo - Aleut halklarının en büyük grubunu oluşturan avcı ve toplayıcı halk.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Kanada İnuitçesi</span>

Doğu Kanada İnuitçesi, Kanada'da Doğu Kanada İnuitleri tarafından konuşulan İnuit dilleri kolundan bir Eskimo dili.

<span class="mw-page-title-main">Kanada Atabaskları</span>

Kanada Atabaskları, Yukon Toprakları, Kuzeybatı Toprakları, Britanya Kolombiyası ve Alberta eyaletlerinde daha çok Saskatchewan, Manitoba ve Nunavut eyaletinde ise daha az olmak üzere Kanada'nın batısında yaşayan ve Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubunun Kuzey Atabask dilleri alt grubundan dilleri konuşan Kuzey Atabasklarından, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Subarktik yerlisi Kızılderili halkları. Kanada yerlileri içinde First Nations yasal adıyla anılan Kanada Kızılderilileri arasında yer alır. Dil temelinde Kuzey Tuçoncası, Güney Tuçoncası, Tagişçe, Tahltanca, Kaskaca, Danezaca, Sekanice, Denetaca, Sahtuca, Tlınçonca, Denesulinece, Tsetsautça, Tsutinaca, Nadoten-Vetsuvetence, Dakelce, Çilkotince ve Nikolaca gibi 20 dil ve halk olarak sınıflandırılır. Esas olarak Alaska Atabasklarına giren ve Guçince, Hanca ve Yukarı Tananaca konuşanların yalnızca Kanada'da yaşayanları dahildir. Alaska Atabaskları ile birlikte Kuzey Atabaskları dil grubunu oluştururlar. Tsutinalar ile Nikola Atabaskları hariç tamamı Subarktik Kızılderilileri kültür grubuna dahildir.

Thule kültürü ya da Proto-İnuitler, MS 1000 yılında Kuzey Alaska kıyılarını bırakıp doğuya doğru genişleyerek Kanada'ya, 13. yüzyılda da Grönland'a ulaşan kültür. Bu kültürü oluşturan Arktika insanları günümüzdeki İnuit Eskimolarının atalarıdır. Bu süreçte, bölgede daha önce görülen Dorset kültürünün yerini alır. Thule kültürü ile günümüz İnuitleri arasında biyoloji, kültür ve dil bağı vardır. Adı, 1953 yılında Qaanaaq olarak değiştirilen kuzeybatı Grönland yerleşimi Thule'den gelir. Kuzey Germenleri (Vikingler) tarafından Skræling adıyla anılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Nunavik İnuitçesi</span>

Nunavik İnuitçesi ya da Nunavimmiut İnuitçesi, Kanada'da Québec eyaletinin özerk Nunavik ilçesi ile Nunavut eyaletinin Sanikiluaq adasında yaşayan Nunavik İnuitleri (Nunavimmiut) tarafından konuşulan Doğu Kanada İnuitçesinin bir lehçesidir. Nunavik-Labrador lehçe grubunda sınıflandırılır. Kanada 2001 nüfus sayımına göre Nunavik'teki 12.000 kişilik etnik nüfustan % 90 kadarı ana dillerini konuşabiliyor. İnuit hece yazısı ile yazılır. Güney Qikiqtaaluk (Baffin) İnuitçesine benzer. Fakat, idari olarak Nunavut'tan ayrı olması ayrışmayı körüklemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Qikiqtaaluk İnuitçesi</span>

Qikiqtaaluk İnuitçesi ya da Baffin İnuitçesi, Kanada'nın Nunavut bölgesinde Baffin Adası başta olmak üzere Qikiqtaaluk Bölgesinde konuşulan Kuzey Qikiqtaaluk İnuitçesi ile Güney Qikiqtaaluk İnuitçesinin oluşturduğu lehçe birliği.

Arviligjuaq İnuitçesi, Kanada'da Nunavut bölgesinde Kugaaruk yöresinde Batı Kanada İnuitlerinden Arviligjuarmiut (ᐊᕐᕕᓕᒡᔪᐊᕐᒥᐅᑦ) İnuitleri tarafından konuşulan Batı Kanada İnuitçesinin Natsilik İnuitçesi lehçesinin bir alt lehçesidir. LINGUIST List Arviligjuaq adını alternatif ad olarak aynı lehçenin Nattilik İnuitçesi alt lehçesinin (ikt-net) sinonimi sayar.

<span class="mw-page-title-main">Kugaaruk</span>

Kugaaruk ya da Arviligjuaq veya 3 Aralık 1999 öncesinde Pelly Bay, Kanada'nın Nunavut bölgesinin Kitikmeot Bölgesi'nde Pelly Bay su yolunun kıyısında kurulu mezra. Yöre Natsilik İnuitleri grubundan Arviligjuaq İnuitçesi lehçesini konuşan Arviligjuarmiut (ᐊᕐᕕᓕᒡᔪᐊᕐᒥᐅᑦ) İnuitlerinin toprağıdır. 2006 sayımına göre nüfusu 758 kişidir.

Ahiarmiutlar ya da İhalmiutlar, Kanada'nın Nunavut bölgesinde Hudson Körfezi'nin batı içbölgelerinde Kazan Nehri Ennadai Gölü, Küçük Dubawnt Gölü kıyılarında ve Thlewiaza (Aglirnaqtuq) nehrinin kuzeyinde yaşayan Kanada İnuitlerinin denizcil olmayan Kivalliq İnuitleri grubundan Eskimo halkı. Diğer Kivalliq İnuitleri gibi bunlar da Rengeyiği İnuitleri kültür grubunda yer alan rengeyiği avlayarak geçimlerini sağlayan avcı ve toplayıcı halktır. Sözlü tarihlerine göre 1886 yılındaki nüfusları tahmini 7.000 kişi iken sonraki yıllarda sayıları büyük ölçüde azalarak, 1920 yılında 450 kişi, 1947-48 yılında 40 kişi, 1950 yılına gelindiğinde ise yalnızca 30 kişi kalmışlardır. Günümüzde büyük ölçüde Arviat adlı mezrada yaşamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Inuvialuit Nunangit Sannaiqtuaq</span>

Inuvialuit Nunangit Sannaiqtuaq ya da Inuvialuit Settlement Region veya région désignée des Inuvialuit, Kanada'nın Kuzey Kanada bölgesinde çoğu Kuzeybatı Toprakları'nda birazı da Yukon Toprakları'nın Yukon North Slope kısmında, 1984 yılında imzalanan Inuvialuit Final Agreement gereği kurulan Batı Kanada İnuitlerinin yönetim alanı. 1986 yılında yasa gereği kurulan Inuvialuit Regional Corporation bölgedeki İnuvialuitlerin çıkarını koruyan ve bölge yönetimini denetleyen sorumlu kuruluştur. Inuit Tapiriit Kanatami tarafından temsil edilen Kanada İnuit Topraklarının en batısını içerir ve 906.430 km² alanı kaplar. Bu alan büyük ölçüde ağaç hattının kuzeyinde kalan çorak topraklardır. Bölge birkaç alt bölgeye ayrılır: Beaufort Denizi, Mackenzie Nehri Deltası, "Yukon North Slope", Kuzeybatı Toprakları'nın kuzeybatı kısmı ve batı Kanada Arktik Adaları

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kanada</span>

Kuzey Kanada, Kanada'nın coğrafi ve siyasi farklı farklı tanımlanan en geniş ve en kuzey bölgesi. Siyasi olarak Yukon Toprakları, Kuzeybatı Toprakları ve Nunavut'tan oluşan üçlü Kanada bölgesidir ve güneyde Batı Kanada bölgesinden bir çizgiyle ayrılır. Benzer şekilde, Far North Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde kalan ve Arktik Kanada denen Kanada topraklarını, diğer kısımları ise Nunavik ve Nunatsiavut'u içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kanada'da insan hakları</span>

Kanada'da insan hakları, 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ni imzalamasından sonra Kanada hükûmetinin bu bildirinin Kanada yasalarının bir parçası olması için çalışmaları. Kanada'da insan haklarını korumak için dört temel mekanizma bulunmaktadır: Canadian Charter of Rights and Freedoms, Kanada İnsan Hakları Yasası, Kanada İnsan Hakları Komisyonu ve Kanada'nın eyaletleri ve bölgelerindeki insan hakları yasaları ile mevzuatı.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Arktik Tehciri</span>

Yüksek Arktik Tehciri, 1950 lerdeki Soğuk Savaş döneminde Kanada Hükûmeti tarafından Nunavik İnuitçesi konuşan 87 İnuitin Québec'ten alınıp Nunavut'un verimsiz toprakları olan Yüksek Arktik'e zorla tehcir ettirilmesidir. 1953 yılında on aile, 1955 yılında ise sekizden fazla aile tehcir edilmiştir. Tehcir tartışma kaynağı olmuştur: hükûmet kanadı yerlilerin kaldıkları açlık tehlikesine karşı koruyucu önlem olarak geçimlerini sürdürmeleri için insani jest yapıldığını iddia ederken, İnuit Eskimoları ve insan hakları savunucuları bu zorunlu göçün hem Soğuk Savaş döneminde hem de Kanada Arktik Takımadaları'nın tartışmalı toprak iddialarının sürdüğü dönemde "insan bayrak direkleri" olarak kullanıp Uzak Kuzey egemenliğini savunmak için federal hükûmet tarafından kışkırtıldığını söylerler. Her iki taraf da, Inukjuak'tan Resolute Bay'a yapılan zorunlu tehcirden sonraki ilk yıl aç kalmamaları için İnuitlere yeterli gıda takviyesi yapılmadığında hemfikirdir. Bu tehcir Kanada'da insan hakları içinde etnik ihlallerden biri olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kanada Arktik Adaları</span>

Kanada Arktik Adaları ya da Arktik Adaları, Kuzey Amerika kıtasının kuzey tarafında kalan bu adalar Grönland'a kadar gitmektedir. Bu adalarının bir kısmı Kuzeybatı Toprakları eyaletine, diğer adaları Nunavut eyaletine bırakılmıştır. Adalarının en büyüğü Baffin Adası'dır.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Lenin heykelleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sovyetler Birliği zamanından beri birçok şehirde Vladimir Lenin'in heykelleri bulunmaktadır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra heykeltıraşlarından izin almaksızın birçoğu kırılmış ve tahrip edilmiştir. Daha öncelerinde de post-komünizm ülkeleri olan Baltık devletlerindede bu tip olaylar yaşanmıştır. Hâlen daha bazı eski Sovyet ülkelerinde heykeller durmakta ya da yenileri yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Axel Heiberg Adası</span> Kanadada bulunan ada

Axel Heiberg Adası Kanada, Nunavut, Qikiqtaaluk Bölgesi'nde bulunan bir adadır. Arktik Okyanusu'nda yer alır ve Kanada'nın 7. en büyük, dünyanın ise 31. en büyük adasıdır. Alanı 43.178 km2 (16.671 sq mi) dir.

<span class="mw-page-title-main">Southampton Adası</span> Kanadada bulunan ada

Southampton Adası Kanada'ya bağlı ada. Ada, Kanada'da Foxe Havzası'nın Hudson Körfezi girişinde yer alan büyük bir adadır. Kanada Arktik Adaları'nın büyük bir üyesidir. Nunavut'un Kivalliq Bölgesi'nde yer alır ve 41.214 km2 (15.913 sq mi) bir alanı kaplar. Dünyanın 34., Kanada'nın 9. en büyük adasıdır. 2011 sayımına göre adada 814 kişi ikâmet etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Vatanseverlik Savaşı Sırasında Sovyet Arktik Muhafızları Anıtı</span>

Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Sovyet Arktik Muhafızları Anıtı ya da Alyoşa Anıtı, Murmansk'ta yer alan Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında savaşan Sovyet askerlerini anmak için inşa edilen anıttır. 1969'da başlanan inşası 1974'te tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeybatı Geçidi</span> Deniz yolu

Kuzeybatı Geçidi, Avrupa ve Kuzey Atlantik açısından, Arktik Okyanusu'ndan Büyük Okyanus'a, Kuzey Amerika'nın kuzey kıyılarında, Kanada Arktik Adaları üzerindeki su yollarından oluşan bir deniz yolu rotasıdır. Buna göre, Norveç'in Arktik kıyıları ve Sibirya'nın doğusundaki rota ise Kuzeydoğu Geçidi olarak adlandırılır.