İçeriğe atla

Lomé Sözleşmesi

Lomé Sözleşmesi, ilk olarak 1975'te Togo'nun başkenti olan Lome şehrinde Avrupa Birliği ülkeleriyle Afrika, Karayip ve Pasifik Ülkeleri arasında imzalanan bir dizi anlaşmadır. Anlaşma AB ile 71 Afrika, Karayip ve Pasifik ülkesi arasında imzalanmıştır.

Antlaşma eski sömürgeleriyle Avrupa arasında ekonomik birlikteliği devam ettirme gelişmekte olan bu ülkelere özellikle bazı tarımsal ürünlerde gümrük avantajları sağlama amaçlarına dayanır. Anlaşma ayrıca Stabex ve Sysmin isimli ekonomik mekanizmalarla korunmaya çalışılmıştır. Bu uygulamaların amacı ihracat ve fiyat dalgalanmalarına karşı AKP ülkelerini korumaktır.

2000 yılında imzalanan Cotonou anlaşmasıyla bu anlaşma devreden çıkmıştır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin genişlemesi</span> Avrupa Birliğine zaman içinde olan değişimleri ele alan madde.

Avrupa Birliği'nin genişlemesi, Avrupa Birliği'nin yeni üye devletleri kabul etme sürecidir. Bu süreç ilke defa altı ülkenin Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu adı altında 1952'de başladı. Genişleme sürecinde AB, 2007'de Bulgaristan ve Romanya'nın da katılımı ile 27 ülkeye çıktı. 1 Temmuz 2013'te Hırvatistan birliğin 28. üyesi olmuştur. 2020'de Birleşik Krallık'ın birlikten ayrılmasıyla üye sayısı tekrar 27'ye düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Togo</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Togo, resmî adıyla Togo Cumhuriyeti, Batı Afrika'da yer alan bir ülkedir. Kuzeyde Burkina Faso, doğuda Benin ve batıda Gana ile komşudur. Güneyde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi'ne kıyısı bulunur. Başkenti ülkenin güneybatı ucundaki Lomé'dir. Yaklaşık 8 milyonluk nüfusu ve 57.000 km²'lik yüzölçümüyle Afrika'nın en küçük ülkelerinden biridir. Gana ve Benin sınırları arasında ortalama uzaklığı yalnızca 115 km olan Togo ayrıca dünyanın en dar ülkelerindendir.

<span class="mw-page-title-main">CAEU</span> 3 Haziran 1957 kurulan devletler arası kuruluş

CAEU, Kahire'de 3 Haziran 1957'de imzalanan anlaşma sonrası 30 Mayıs 1964 tarihinde Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Libya, Moritanya, Filistin, Suudi Arabistan, Sudan, Tunus, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen tarafından kurulan, amacı üye ülkeler arasında imzalanan anlaşmalar çerçevesinde ekonomik bütünleşme sağlamak olan bir birliktir. Bu konseyin 12 üyesi bulunmaktadır. Devletler bu anlaşmayla ekonomik büyüme göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">OECD</span> Uluslarası bir ekonomi örgütü

Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü bazen de İktisadi İş Birliği ve Gelişme Teşkilatı uluslararası bir ekonomi örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Devletler Topluluğu</span> bölgesel hükümetler arası organizasyon

Bağımsız Devletler Topluluğu, 8 Aralık 1991 tarihinde Rusya, Ukrayna ve Belarus arasında imzalanan anlaşma ile kurulmuş devletler topluluğudur. Anlaşma ile Sovyetler Birliği resmen yıkılmış oldu. 21 Aralık 1991 tarihinde de Estonya, Letonya, Litvanya, Ukrayna ve Gürcistan hariç tüm eski Sovyet Cumhuriyetleri bu anlaşmayı imzaladı.

<span class="mw-page-title-main">Panama</span> Orta Amerikada bir ülke

Panama veya resmî adıyla Panama Cumhuriyeti, Orta Amerika'da, Karayip Denizi ve Kuzey Büyük Okyanus kıyısında, Kolombiya ve Kosta Rika arasında yer alan bir ülkedir. Başkenti, ülke ile aynı adı taşıyan Panama şehridir (Panamá). Panama, 16. yüzyılda İspanyollar tarafından keşfedilmiş olup 1821'e kadar bir İspanyol kolonisi olarak kalmıştır. 1821'de ise Kolombiya ile birleşmiş ancak 1903 yılında Kolombiya'dan ayrılarak ABD’nin desteği ile bağımsızlığını ilan etmiştir.

Uluslararası ilişkiler, siyaset biliminin bir dalıdır ve "uluslararası sistem" içindeki aktörlerin, özellikle de uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilen devletlerin, diğer devletlerle, uluslararası/bölgesel/hükûmetler arası örgütler, çok uluslu şirketler, uluslararası normlar ve uluslararası toplumla olan ilişkilerini inceleyen disiplinlerarası bir disiplindir.

<span class="mw-page-title-main">Antlaşma</span> iki ya da daha çok devleti bağlayıcı nitelikteki anlaşma

Antlaşma, iki ya da daha çok devleti bağlayıcı nitelikteki anlaşmalara denir. Eski dilde antlaşmalara muâhede ya da ahidnâme de denirdi. Lozan muahedesi gibi. Modern diplomaside antlaşma terimi, özel önemi olan uluslararası antlaşmalar için kullanılır. Daha öz önemli antlaşmalara ise, sözleşme (mukavele), tenkihname (düzenleme), protokol, senet, konvansiyon ve anlaşma gibi adlar verilir. Günümüzde antlaşmayla sonuçlanan görüşmeler, Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşların gözetiminde yürütülmektedir. Antlaşmaların barış, mütareke, ateşkes, tenkihname (düzenleme), dostluk, yardımlaşma, saldırmazlık, ittifak ve konvansiyon (ticaret) resmî, gayriresmî gibi çeşitleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika, Karayip ve Pasifik Devletleri Örgütü</span>

AKP Devletleri Örgütü ya da Afrika, Karayip ve Pasifik Devletleri Örgütü, 1975'te Lomé Sözleşmesi'ni imzâlayan ülkelerdir. Gerekçesi, Avrupa'nın hammadde talebini ve denizaşırı ülkelerdeki ayrıcalıklı durumunu garanti altına almak istemesi ve kısmen de eski sömürgeci zamandan kalma üzerine alması gerektiğine inandığı sorumluluktu.

Cotonou Anlaşması veya Cotonou Sözleşmesi; 2000 yılında Benin'in en büyük şehri Cotonou'da Avrupa ülkeleri ve AKP ülkeleri arasında imzalanan bir ekonomik iş birliği anlaşmasıdır. Bu anlaşmadan önce yürürlükte olan anlaşma Lome anlaşması idi.

<span class="mw-page-title-main">Lomé</span> Togonun başkenti

Lomé, Afrika kıtasından bulunan Togo'nun 1998 yılı tahmini nüfusu 700.000 olan başkenti ve en büyük şehridir. Gine Körfezi'nde konumlanmış şehir, Togo'nun yönetim ve endüstriyel merkezidir. En önemli ihracat ürünleri kahve, kakao, hindistan cevizi ve palmiye çekirdeğidir. Yağ rafinerisi de şehrin önemli gelir kaynaklarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği tarihi</span>

Avrupa Birliği'nin temelini, II. Dünya Savaşı sonrasında sanayi bakımından özellikle önemli iki temel hammadde olan kömür ve çelik sektörünü güçlendirmek ve bunları uluslarüstü bir otorite ile kontrol ederek barışı sürdürmek amacıyla 1951'de kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu oluşturmaktadır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, 18 Nisan 1951'de Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya arasında imzalanan Paris Antlaşması (1951) ile kurulmuştur. Yine bu ülkelerin imzaladığı 25 Mart 1957 tarihli Roma Antlaşması ile bir başka topluluk daha, Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom) eklendi ve bu anlaşmayla, aynı tarihte Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) kurulmuş oldu. 1958'de yürürlüğe giren Roma Antlaşması üye ülkeler arasında önce gümrük birliğini, yani malların gümrük vergisi ödenmeksizin üye ülkeler arasında serbestçe alınıp satılmasını öngörmüştür. Bu yapının oluşturulmasının öncüleri Fransız Planlama Teşkilatı Başkanı Jean Monnet ve Dışişleri Bakanı Robert Schuman olmuştur. Jean Monnet ve ekibinin titizlikle hazırlamış olduğu ve Robert Schuman'ın 9 Mayıs 1950'de ilan ettiği metin "Schuman Bildirgesi" adını alacak ve daha sonraları 9 Mayıs, Avrupa Günü olarak kabul edilecekti.

Ortak pazar, ürün düzenlemeleri ve üretim faktörleri üzerine birtakım ortak politikalarla dolaşım serbestliği getirilmesini sağlayan bir tür gümrük birliğidir. Pazarda ortaklığın amacı, ortak ülkeler arasında anapara, işgücü, mallar ve hizmetin olabildiğince hızlı hareket edebilmesidir. Bu ortaklık iktisat literatüründeki ekonomik entegrasyonun dördüncü aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Roma Antlaşması (1957)</span>

Roma Antlaşması, 25 Mart 1957 tarihinde Fransa, Batı Almanya, İtalya, Benelüks ülkeleri Belçika, Hollanda ve Lüksemburg arasında imzalanan ve bağımsız bir uluslararası örgüt olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'nu oluşturan antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Gümrük birliği</span>

Gümrük birliği anlaşmaya varmış ülkelerin kendi aralarında gümrükleri kaldırdığı ortak dış gümrük tarifesi uyguladığı serbest ticaret alanıdır. Ortak ülkeler ortak bir dış ticaret politikası oluştururlar ancak bazı ithalat kotaları uygulayabilirler.

Avrupa Tek Senedi, Avrupa Birliği tek pazarını ve Avrupa Politik İş Birliğini resmen başlatan Roma Antlaşması'nda köklü değişiklikler yapan antlaşmadır.

Avrupa Yardım ve İş Birliği Ofisi, Avrupa Komisyonu'nun birimi olan bir genel müdürlüktür. 1 Ocak 2001 tarihinde faaliyete geçen kurum, komisyonun dış yardımlarının yönetiminin yeniden düzenlenmesi amacıyla oluşturulmuştur. Bu dış yardımlar Avrupa Birliği bütçesi ve Avrupa Kalkınma Fonu tarafından finanse edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">GUAM Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma Örgütü</span> 1997de kurulan demokrasi ve ekonomik kalkınma örgütü

GUAM Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma Örgütü; Gürcistan, Ukrayna, Azerbaycan ve Moldova gibi ülkelerin bulunduğu örgüttür. 10 Ekim 1997 yılında kurulmuştur. 1999-2005 yıllarında Özbekistan da örgüte katılmıştır. Örgütün adı, üye ülkelerin İngilizce isimlerinin baş harflerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Özbekistan'ın üye olduğu dönemde örgüt GUUAM adını taşıyordu. Örgüte üye ülkeler Gürcistan, Azerbaycan, Ukrayna, Moldovadır, örgüte sonradan Özbekistan'da katılmıştır. Türkiye ve Letonya ise gözlemci ülkeler arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları</span>

Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları, Birleşmiş Milletler'e üye devletlerin jeopolitik sınıflandırmasıdır. İlk yıllarda BM üye ülkeleri gayriresmî olarak 5 coğrafi bölgeye ayrıldı. Genel Kurul komiteleri için görev dağılımını paylaşmanın bir yolu olarak başlayan bu gayriresmî sınıflandırma, çok daha geniş roller üstlenmiştir. Birçok BM organı coğrafi temsil temelinde özgülenmiştir. Genel Sekreterlik ve Genel Kurul Başkanlığı da dahil olmak üzere üst düzey liderlik pozisyonları bölge grupları arasından dönüşümlü olarak seçilir. Gruplar ayrıca somut politikayı eşgüdümler ve müzakereler ve oylama için ortak cepheler oluştururlar.