İçeriğe atla

Lohuk

Lohuk
Alternatif isimkaşık tatlısı, çevirme, şerope blanko, beyaz şurup
Ülke(ler)Türkiye
YaratıcısıOsmanlı mutfağı
TürüAğda tatlısı

Lohuk (kaşık tatlısı)(çevirme) (şerope blanko) (beyaz şurup)[1] veya çevirme tatlısı bir çeşit ağda tatlısıdır. Yunanistan kralı Otto'nun saray şekercisi Alman asıllı Friedrich Unger, 1835'te İstanbul'u ziyaret etmiş ve yazdığı Conditorei des Orients yemek kitabında sakız, meyve, çiçek, yemiş kullanılarak yapıldığını yazmıştır.[2] Lohuk, esasında tıbbî bir ilâçtı. Bol şeker veya balla yapıldığından, zamanla hoş, lezzetli bir şekerleme olarak yapılmaya başlamıştır. Osmanlı'da merheme de lohuk denir.[3]

Osmanlı Mutfağındaki Çeşitleri

Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası yemek kitabında çevirme olarak geçmektedir. Çeşitleri; taneli vişne çevirmesi, vişne suyu çevirmesi, ananas çevirmesi, kayısı çevirmesi, kuru kayısı çevirmesi, şeftali çevirmesi, erik çevirmesi, kızılcık çevirmesi, Frenk üzümü çevirmesi, çekirdeksiz üzüm çevirmesi, kaya koruğu çevirmesi, portakal kabuğu çevirmesi, limon kabuğu çevirmesi, turunç kabuğu çevirmesi, ağaç kavunu çevirmesi, çilek çevirmesi, ağaç çileği çevirmesi, amberbaris çevirmesi, Şam fıstığı çevirmesi, Şam fıstığı çevirmesinin diğer çeşidi, gül çevirmesi, menekşe çevirmesi, zambak çevirmesi, amber çiçeği çevirmesi, filye çiçeği çevirmesi.[4]

XIX. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı İmparatorluğunda lohuk ya da çevirmenin portakallı, limonlu, vanilyalı, tarçınlı, yaseminli, salepli, yeşil çaylı, acı bademli, fıstıklı gibi çeşitlerinin yanı sıra çikolatalıları da yapılmaya başlanmıştır.[5]

Yörelere Göre Çeşitleri

Sakız Reçeli

İzmir ve çevresinde sakızlı yapıldığı için sakız reçeli olarak satılmaktadır.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Geçmişten kalan nadide bir lezzet: Çevirme tatlısı". 8 Mayıs 2021. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  2. ^ "Lohuk - Kültür Sanat İstanbul -". kultursanat.istanbul. 16 Ağustos 2022. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  3. ^ "Türk Kültür Hayatında Şerbet". Etimesgut Belediye BaşkanlığıKültür YayınlarıYayın No  : 5Cilt No  : 4ISBN No  : 978-9944-0677-4-4 (Tk) 978-9944-0677-9-9 (4.Cilt). 
  4. ^ "Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası" (PDF). Palet Yayınları. []
  5. ^ "İspanya'dan Osmanlı'ya: Bazı Yeni Kaynaklar Işığında Çikolatanın Tarihi Serüvenine Katkı". Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED) 2019, Cilt 5, Sayı 1, Sayfa 16-27. 
  6. ^ "Tapiyoka artık Türkiye'de - article - ODATV". www.odatv4.com. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erik</span> meyve

Erik, gülgiller (Rosaceae) familyasından Prunus cinsinden meyvesi yenen bazı ağaç türlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Pilav</span> Pirinç temelli yemek

Pilav; pirinç, bulgur gibi taneli bitkilerin veya şehriye, kuskus gibi makarna türlerinin suda pişirilmesiyle yapılan bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Dolma</span> doldurulmuş sebze, meyve, deniz ürünleri ve çiçek yemeklerinin genel adı

Dolma, Balkan, Güney Kafkasya, Orta Asya, Akdeniz, Ege ve Orta Doğu mutfaklarında yeri olan bir yemek çeşididir. Biber, domates, soğan, patlıcan ve kabak gibi sebzelerden yapılmaktadır. 2017 yılında Azerbaycan'ın "Dolma yapımı ve paylaşımı geleneği" UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine dahil edilmiştir. Bu geleneğe halen daha Azerbaycan'da rastlanmaktadır. Dolma aynı zamanda geleneksel Irak mutfağının en popüler yemeklerinden biridir ve Irak'ın yöresel yemeği olarak kabul edilir. Dolma, Irak'taki tüm etnik gruplar tarafından tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Üzüm</span> meyve, cins için Q191019 kullanın, türler için Q30046 kullanın

Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hoşaf</span> kuru meyvelerle yapılan tatlı

Hoşaf, Türk mutfağında, kurutulmuş meyvelerin şekerli su ile kaynatılması ile hazırlanan bir tatlı. Adı Farsça "tatlı su" anlamındaki hoş ab (خوشآب)'dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yaban mersini</span> fundagiller familyasından bir bitki türü

Yaban mersini veya ayı üzümü fundagiller (Ericaceae) familyasından ılıman iklimlere alışmış bir üzümsü meyve türüdür. Anavatanı Kuzey Yarımkürenin serin ve dağlık bölgelerinde yetişen birçok türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Aşure</span> Türk ve komşu ülkeler mutfağından jöleli bir tatlı

Aşure, tahıllar, meyveler, kuru meyveler ve kuruyemişlerden oluşan bir karışımdan yapılan bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şerbet</span> tatlı içecek

Şerbet, şekerli, ballı, güllü, baharatlı veya meyve aromalı ferahlatıcı içecek veya tatlı yapımında kullanılan şekerli sıvı.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

Arnavutluk tarih boyunca birçok devletin yönetimi altına girmiş, bu süreçte yalnızca siyasi veya askeri olarak değil, aynı zamanda kültürel açıdan da etkilenmiştir. Bu sebepten dolayı Arnavut mutfağı başta Türk, İtalyan ve Yunan mutfakları olmak üzere genel itibarıyla Akdeniz mutfağından izler taşımaktadır. Bugün Arnavut halkı tarafından sıkça tüketilen ve yapılan baklava, aşure, kadayıf gibi tatlılar; dolma, yaprak sarma, tarator gibi aperitifler ve ayran, siyah çay, Türk kahvesi gibi içecekler Osmanlı zamanından başlayarak Türk mutfağından Arnavut kültürüne geçen yiyecek ve içeceklerden bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Piruhi</span>

Piruhi; un, yumurta, tulum peyniri, tereyağı, et suyu ve ceviz içinden yapılan bir hamur yemeğidir. Pirohi, piruhi ve piruşki Rusça kökenli bir kelimedir. Bir çeşit mantıdır. Osmanlı mutfağında yer alır.

Gerdan tatlısı koyunun gerdan etinden yapılan bir tatlıdır. Kurban bayramında kesilen kuzuların gerdan kısmından yapılır. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tahin helvası</span>

Tahin helva, ana maddeleri tahin, şeker, çöven suyu, vanilya olan, ünlü bir Türk tatlısıdır. Çeşitlerine göre içerisine kakao, antep fıstığı, sakız, bal ve ceviz eklenir. 700 yıl önce Denizli’de Hasan Basri Efendi tarafından keşfedilmiştir. Son yıllarda tahin helva sanayinde şeker yerine glikoz oranı yüksek fruktoz oranı düşük mısır şurupları, yağ ve proteini bağlayıcı çeşitli katkılar kullanılmaktadır.

Melceü’t-Tabbâhîn (Aşçıların Sığınağı)(ملجأ الطباخين), Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şâhâne hocalarından Mehmed Kâmil’in yazdığı ve 1844’te taşbaskı halinde yayımlanan ilk yemek kitabıdır. Çorbalar, kebaplar, et yemekleri, külbastılar, yahniler, köfteler, pilakiler, börekler, sıcak ve soğuk tatlılar, zeytinyağlılar, pilavlar, hoşaflar, şuruplar vs. olmak üzere on iki fasıldan oluşmaktadır.

Ali Eşref Dede'nin Yemek Risalesi, Osmanlı'da yazılan ikinci yemek kitabıdır.1856 - 57 yıllarında Ali Eşref Dede, Melceü’t-Tabbâhîn yemek kitabından on iki on üç sene sonra bu kitabını yazmıştır.İçindekiler çorbalar, salata ve turşular, kebaplar, külbastılar, helvalar ve kadayıflar, paluzeler ve dondurmalar, kurabiyeler, revani ve benzerleri, turşular, hamurdan yapılan yemekler, lalanga ve börekler ,dolma çeşitleri, patlıcandan yapılmış paçalar ve mücverler, köfteler, ıspanak ve kabak türü sebze yemekleri, ilik yapımı ve yahniler,pilav çeşitleri, hoşaflar ve kompostolar ve suyu buz dondurmanın yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Zırva tatlısı</span>

Zırva tatlısı veya Zırvâ esas malzemesi nişasta, kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı olan tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Osmanlı Devleti fetihlerle yeni topraklara kazandıkça, zırva da malzemesini değiştirmiştir. Bal, pekmez, hurma ve daha sonraları ceviz, çam fıstığı gibi maddelerin katılması ile aşure kıvamında bir tatlı haline gelmiştir. Bartın mutfağında yapılan çeşidi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Acem pilavı</span>

Acem pilavı, bir çeşit pirinç pilavıdır. Koyun eti veya dana eti ile hazırlanır. Çam fıstığı, üzüm, tarçın, karanfil ve kakule eklenerek hazırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Samsa tatlısı</span>

Samsa tatlısı (Yunanca:Σαμουσάδες) bir çeşit şerbetli tatlıdır. Muska biçiminde bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vitis riparia</span>

Vitis riparia Michx, nehir üzümü veya don üzümü ile ortak isimlerin Kuzey Amerika'ya özgü bir asmadır. Tırmanıcı bir asma olarak, Québec'ten Teksas'a ve doğu Montana'dan Nova Scotia'ya kadar orta ve doğu Kanada ile Amerika Birleşik Devletleri'nin orta ve kuzeydoğu kısımlarında yaygın bir şekilde dağılmıştır. Kuzeybatı ABD'de izole popülasyon raporları vardır ancak bunlar muhtemelen doğallaştırılmıştır. Uzun ömürlüdür ve en uzun ağaçlardan yukarı gölgeliğe kadar ulaşabilir.