İçeriğe atla

Lohengrin (opera)

Lohengrin
Löhengrin - Kuğulu Şövalye
MüzikRichard Wagner
Gala28 Ağustos 1850
İlk gösterim yeriWeimar
Oyuncular
  • Lohengrin: tenor
  • Elsa von Brabant: soprano
  • Ortrud: Telramund'un eşi, mezzo-soprano
  • Friedrich von Telramund: Brabant Kontu, bariton
  • Heinrich der Vogler: Alman Kralı, bas
  • Kralın habercisi: bariton
  • Dört Brabantlı soylu: tenor, baş
  • Dört İç Oğlanı: soprano, alto
  • Dük Gottfried: Elsa'nın erkek kardeşi, sessiz rol
  • Saksonya, Thüriğia ve Brabant kontları ve soyluları, nedimeler, genç iç oğlanlar, serbest köylüler, serfler


Lohengrin, 19. yüzyıl Alman bestecisi Richard Wagner tarafından hazırlanan altıncı opera olarak 1845 - 1848 döneminde yazılmış ve bestelenmiş ve 1850'de sahnelenmiş üç perdelik operadır.

Eserin konusu Orta Çağ Almanyasında mitik olan "kuğulu şövalye" hikâyesine dayanmaktadır ve bu mitik hikâye Alman yazar Wolfram von Eschenbach'ın "Parzıval" adlı eserinde, yazarı bilinmeyen Lohengrın eserinde ve Fransızca "Garın Le Lorrain" Geste des Lorrains adlı eserde bulunmaktadır. Wagner bu eserin üzerinde doktorunun tavsiyesi ile dinlenme ve tatil için 1845'te gittiği Marienbad'da başlamış ve 1848'de eseri bitirmiştir. Eserin ilk sahnelenmesi Weimar'da 1850'de yapılmıştır.

Lohengrin ilk sahnelenmesinden sonra hemen büyük bir sükse kazandı ve bu opera dünya opera evleri repertuvarlarında popüler olarak günümüze kadar sahnelenmektedir. Bu eserin içinde bulunan bazı parçalar kendi başlarında çok yaygın olarak icra edilmekte bilinmektedir; örnekler birinci ve üçüncü perdeler için prelüdler ve Lohergin'in İn fernem Land aryasıdır. Özellikle onüçüncü perdenin başında bulunan "Treulich geführt - Gelin Korosu" Batı Avrupa ve Kuzey Amerika'da düğün ve nikâhlarda gelininin girişi çalınan çok popüler bilinen bir parça olmuştur.

Hazırlanış ve prömiyer

Lohengrin gravür:Otto von Leixner, Leipzig 1880

Roller

Lohengrin : Gravür:Arthur Thiele (1841-1916)
Rol Ses tıpı Prömiyerde roller
28 Ağustos 1850
(Orkestra şefi: Franz Liszt
Lohengrin tenorCarl Beck
Elsa von Brabant sopranoRosa von Milde-Agthe
Ortrud, Telramund'un eşimezzo-soprano Josephine Fastlinger
Friedrich von Telramund, Brabant KontubaritonHans von Milde
Heinrich der Vogler (Alman Kralı) bas Hofer
Kralın habercisi bariton August Pätsch
Dört Brabantlı soylu tenor, baş
Dört İç Oğlanı soprano, alto
Dük Gottfried, Elsa'nın erkek kardeşisessiz rol Hellstedt
Saksonya, Thüriğia ve Brabant kontları ve soyluları, nedimeler, genç iç oğlanlar, serbest köylüler, serfler

Enstrümantasyon

Wagner'in hazırladığı partisyon notaları şu çalgıları kapsayan bir orkestra önermektedir:


Konu özeti

Ortrud rolünde Johanna Jachmann-Wagner (1826-1894)
Mekân: Anvers şehri, Esko Nehri üzerinde
Zaman: 10. yüzyıl

Arka plan

İ. Perde

Mekân: Anvers şehri, Esko Nehri kenarına bir mera

Opera Gral Motifi ile giren bir prelüdle başlar. Kemanların ince sesleriyle devam eden parçadan sonra Elsa'nın Rüyası ve eserin diğer motifleri duyulur. Preludun hatlarını Wagner'in deyişiyle; «Gökten yavaşça yeryüzüne süzülüp gerçekleşen kutsal Gral fikri çizer»

Alman Kralı Heinrich tahtında oturmakta, çevresinde Saksonya kişizadeleri ve Brabant Kontları yer almaktadır. Brabant'ların başında Kont Friedrich von Telramund ve karısı Ortrud görünmektedir. Ortaya çıkan bir teşrifatçı borusunu çalar ve Kralın oraya devlet işlerini görüşmeye geldiğini haber verir. Kral doğrularak şövalyeleri selamlar, Alman ulusunun Macarlar tarafından tehdit edildiğini, birleşmeleri gerektiğini söyler. Sözleri bitince halk Brabant'ların bir başa ihtiyacı olduğunu, bunu sağlamasını Kraldan rica eder, Kral Heinrich, Telramund'a durumu anlatmasını emreder. Telramund anlatır; Brabant dükü olurken biri erkek diğeri kız olan iki çocuğuna kendisini koruyucu olarak bırakmıştır. Fakat çok haris olan kızı Elsa bir gün erkek kardeşi Gottfied'i ormana götürmüş, oradan yalnız olarak dönmüştür. Elsa'nın kardeş katili olduğu sanılmaktadır (Dank König dir!). Kral derhal duruşma yapılmasını ve Elsa'nın sorguya çekilmesini emreder. Teşrifatçı borusunu çalarak cinayetle suçlandırılan Elsa'yı ortaya çağırır. Güzel kız eşliğinde nedimeleri ile birlikte gelir. Kral, kıza adını ve kendisini yargıç olarak tanıyıp tanımadığını sorar. Kız çok açılıdır. Soruları cevapsız bırakır; «Zavallı kardeşim!» diye mırıldanır, sonra bir rüyadan bahseder; rüyasında bir şövalyenin kendisini bu suçlamadan kurtaracağını görmüştür. Gral motifiyle başlayıp, ortalara doğru Löhengrin motifiyle devam eden bir arya, eserin en sevilen parçalarından biridir (Einsam ın trüben Tagen). Kral, Telramund'a bir diyeceği olup olmadığını sorar. Telramund; «Aşığını tanıyalım, onu koruyacak şövalye kimse onunla dövüşmeye hazırım» der. Haberci Kralın emriyle ortaya çıkarak; «Elsa von Brabant için dövüşmek isteyen alana gelsin» diye bağırır. Kimse gelmemiştir. Elsa mahkûm olacaktır. Bu sırada bir kuğun çektiği küçük bir kayık görünür. İçinde bir şövalye vardır. Herkes hayret içindedir. Bir mucize olmuştur. Parıltı zırhları ve başlığıyla kıyıya inen genç, şövalye Löhengrin'dir. Friedrich von Telramund ve kötü kalpli karısı Ortrud dehşet içinde kalmışlardır. Halk bu meçhul şövalyeyi selamlar, Löhengrin kuğuya teşekkür ederek gönderir (Nun, sei bedankt mein lieber Schwan). Sonra masum bir kızı savunmak için geldiğini söyler. Elsa'ya dönerek onu kurtarırsa kendisiyle evlenmeye söz vermesini ister. Ancak bir şartı vardır; ancak kim olduğunu ona hiçbir vakit sormayacaktır (Nie sollst du mich befragen). Elsa söz verir, Löhengrin Telramund ile dövüşmeye hazır olduğunu söyler. Kralın emriyle başlayan düello ilk hamlede Kontun bozguna uğramasıyla bitmiştir. Löhengrin ona hayatını bağışlar. Kral Heinrich olaydan çok memnundur. Tanrıya şükreder (Mein Herr und Gott). Sahne Kralın, Elsa ve Löhengrin'in de katıldığı kişizadelerin, halkın başarıyı kutlayan korosuyla biter.

II. Perde

Mekân: Anvers şehri, katedaralın dış avlusunda gece


III. Perde

1. Sahne

Mekân:Gelin Odası


2. Sahne

Mekân:Anvers - Esko Nehri kıyısı


Önemli parçalar

Bu opera eserinde bulunan bazı aryalar ve parçalar kendi başlarına konser parçaları olarak icra edilmektedir:

  • İ. Perde
    • Prelüd.
    • 'Einsam ın trüben Tage' (Elsa's Narratıve)
    • 'Wenn ich im Kampfe für dich siege'
  • II. Perde
    • 'Euch luften, die mein Klagen' (Elsa)
    • 4. Sahne prelud, İngilizce aranjman"Elsa's Procession to the Cathedral"
  • III. Perde
    • Prelüd
    • Gelin Korosu "Treulich geführt" İngilizce aranjman "Here Comes the Bride"
    • 'Das susse Lied verhallt' (Aşk düeti)
    • 'Höchstes Vertrau'n' (Löhengrin's Declaratıon to Elsa)
    • Kral Heinreich'in girişi
    • 'In fernem Land' (Löhengrin's Narration)
    • 'Mein lieber Schwan... O Elsa! Nur ein Jahr an deiner Seite' (Löhengrin'in vedası)

Seçilmiş ses kayıtları

Yıl Roller
(Löhengrin, Elsa, Ortrud, Telramund )
Orkestra şefi
Opera Evi ve Orkestra
Marka Katalog No.
1953 Rudolf Schock,
Maud Cunitz,
Margarete Klose,
Josef Metternich
Wilhelm Schuchter,
Kuzey Almanya Radyo Senfoni Orkestrası, Köln Batı Almanya Radyo Korusu, Kuzey Almanya Radyo Korosu Hamburg
EMİ Claşsıcs 65517
1954 (live) Wolfgang Windgassen,
Birgit Nilsson,
Astrid Varnay,
Hermann Uhde
Eugen Jochum,
Bayreuth Festivali Orkestra ve Korosu
Opera d'Oro/İODA (1998) 1149
1958 Sandor Konya,
Leonie Rysanek,
Astrid Varnay,
Ernest Blanc
Andre Cluytens,
Bayreuth Festivali Orkestra ve Korosu
Walhall Eternity Series WLCD 0250
1962 Jess Thomas,
Anja Silja,
Astrid Varnay,
Ramon Vinay
Wolfgang Sawallisch,
Bayreuth Festivali Orkestra ve Korosu
Decca 470592
1963 Jess Thomas,
Elisabeth Grummer,
Christa Ludwig,
Dietrich Fischer-Dieskau
Rudolf Kempe,
Viyana State Opera Korosu, Viyana Filarmonik Orkestra
EMİ Claşsıcs 67411
1966 Nicolai Gedda,
Aase Nordmo-Lovberg,
Barbro Ericson,
Ingvar Wixell
Silvio Varviso,
Kungel Hovkapellet, Stockholm
Ponto Recordings 1011
1966 Sandor Konya,
Lucine Amara,
Rita Gorr,
William Dooley
Erich Leinsdorf,
Boston Senfoni Orkestra, Boston Korosu Pro Musica
RCA Red Seal 50164
1971 James King,
Gündula Janowitz,
Gwyneth Jönes,
Thomas Stewart
Rafael Kubelík,
Bavyera Radyo Senfoni Orkestra ve Korosu
Deutsche Grammophon 449591
1981-83 René Kollo,
Anna Tomowa-Şintow,
Dünja Vejzoviç,
Siegmund Nimsgern
Herbert von Karajan,
Berlin Filarmonik Orkestra, Berlin Deutsche Oper Korosu
EMİ Claşsıcs 66519
1982 (live) Peter Hofmann,
Karan Armstrong,
Elizabeth Connell,
Bernd Weikl
Woldemar Nelsson,
Bayreuth Festival Orkestra ve Korosu
ÇBS 38594
1985 Plácido Domingo,
Jessye Norman,
Eva Randöva,
Siegmund Nimsgern
Georg Solti,
Viyana Filarmonik Orkestra, Viyana State Opera Korosu
Decca 470795
1994 Siegfried Jerusalem,
Cheryl Studer,
Waltraud Meier,
Hartmut Welker
Claudio Abbado,
Viyana Filarmonik Orkestra, Viyana State Opera Korosu
Deutsche Grammophon 437808
1994 Ben Heppner,
Sharon Sweet,
Eva Marton,
Sergei Leiferkus
Sır Colin Davis,
Bavyera Radyo Orkestra ve Korosu, Bavyera State Opera Korosu
RCA Red Seal 62646
1998 Peter Seiffert,
Emily Magee,
Deborah Polaskı,
Falk Struckmann
Daniel Barenboim,
Berlin Staatskapelle Orkestra ve Korosu
Teldec 21484

Medya

Gelin Korosu "Treulich geführt" Org: Kevin MacLeod

Ayrıca bakınız

Notlar

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Parsifal</span> Opera oyunu

Parsifal, Richard Wagner’in üç perdelik bir operası veya müzikal dramıdır. Wagner bu eserini şahsen olarak tanımlamayı tercih etmiştir. Parsifal operasının konusu çok serbest biçimde Wolfram von Eschenbach tarafından 13. yüzyılda yazılmış olan bir epik şiir olan Parzival'dir ve mitik İngiliz Kralı Artur zamanının bir şövalyesi olan Parzival'in Kutsal Kaseyi bulmak için geçirdiği serüvenleri anlatır.

<i>Büyük Diktatör</i>

Büyük Diktatör, Charlie Chaplin'in yönettiği ve başrolü Paulette Goddard ile paylaştığı, 1940, ABD yapımı politik komedi filmidir. Aynı zamanda Chaplin'in ilk sesli filmidir.

Peter Paul Rubens, Hollanda Altın Çağı sırasında yaşamış, Güney Hollanda'daki Brabant Dükalığı'ndan bir Flaman sanatçı ve diplomattı. Flaman Barok geleneğinin en etkili sanatçısı olarak kabul edilir. Rubens'in çok yüklü kompozisyonları klasik ve Hristiyan tarihinin bilgili yönlerine gönderme yapar. Eşsiz ve son derece popüler Barok tarzı, Karşı Reform'da teşvik edilen anlık, dramatik sanatsal stili izleyen hareketi, rengi ve duygusallığı vurguladı. Rubens mitolojik ve sembolik konuların sunaklarını, portrelerini, manzaralarını ve tarihi resimlerini yapan bir ressamdı. Aynı zamanda Flaman duvar halısı (goblen) atölyeleri için üretken bir taslak resim tasarımcısıydı ve Anvers'teki yayıncılar için ön parçaları yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Tannhäuser</span>

Tannhäuser Richard Wagner tarafından 1845'te yazılmış ve bestelenmiş üç perdelik operadır. Bu operanın konusu iki Alman Orta Çağlar efsanesi olan Tannhauser ve Wartburg Şatosu müzikçiler yarışmasından uyarılmıştır. Konunun teması kutsal ve kutsal olmayan aşk arasındaki ilişkiler ve insanların ruhunun aşk ile kurtulmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tristan ve İsolde (opera)</span>

Tristan ve İsolde Richard Wagner tarafından bestelenmiş ve liberettosu yazılmış üç perdelik bir Almanca operadır. Eser bir İngiliz efsanesi olan Tristan ve İsolde'nin Almanca Göttfried von Strassburg tarafından uyarlamasına dayandırılmıştır. 1857 ile 1859 arasında bestelenmiş ve prömiyeri Münih Opera Evi'nde Hans von Bulow'un orkestra şefliği altında 10 Haziran 1865'te yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yarasa (operet)</span>

Yarasa Johann Strauss II tarafından bestelenmiş bir Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operettir. Eserin librettosu "Carl Haffner" ve "Richard Genée" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 5 Nisan 1874de Viyanada Theater an der Wien eserini bestesinin orkestra şefliği altında yapılmıştır. Bu operet çok büyük bir ilgi görmüş ve dünyanın diğer opera evleri reperatuarları içinde devamlı bulunmuştur. Türkiye'de ilk temsili Ankara'da yapılmıştır. Kuzey Amerika'da sahnelenen 20 en popüler opera eseri listesinde 19'uncu sırada bulunmaktadır.

<i>Aida</i>

Aida misafir veya dönen anlamında bir dişi isimden gelme) Giuseppe Verdi tarafından bestelenmiş dört perdelik bir operadır. İtalyanca librettoyu, Fransız eski Mısır uzmanı Auguste Mariette tarafından yazılmış bir senaryodan uyarlayarak, Antonio Ghislanzoni yazmıştır. Operanın prömiyeri 24 Aralık 1871'de Kahire, Mısır'da Hidivlik Opera evinde orkestra şefi Giovanni Bottesini idaresi altında yapılmıştır.

Lüksemburg Kontu Avusturya-Macaristan doğumlu Macar asıllı besteci Franz Lehar tarafından bestelenmiş 3 perdelik bir operet eseridir. Eserin Almanca librettosu A. M. Willner, Leo Stein ve Robert Bodanzky tarafından yazılmıştır. Operetin prömiyer sahnelenmesi 12 Kasım 1909'da Viyana'da Theater an der Wien tiyatrosunda yapılmıştır. Sonradan bu operette çeşitli zamanlarda değişiklikler yapılmış ve son zamanlar yapımlarında tercih edilen versiyon ilk defa 4 Mart,1937de Berlin Theater des Volkes tiyatrosunda sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg'in Usta Şarkıcıları</span>

Nürnberg'in Usta Şarkıcıları 19. yüzyıl Alman bestecisi Richard Wagner tarafından 1868'de yazılmış ve bestelenmiş üç perdelik operadır. Bu opera dünya opera evleri repertuvarlarında popüler olarak günümüze kadar sahnelenmektedir. Popüler opera repertuvarı içinde, genellikle dört buçuk saatten daha fazla alarak, en uzun süren eserdir. Eserin mekânı 16. yüzyıl ortalarında o zaman bir bağımsız şehir olan ve Kuzey Avrupa Rönesansı'nın merkezlerinden biri olduğu kabul edilen Nürnberg şehirdir. Eserin hikâyesi çoğunluğu şehrin önemli loncalarına bağlı olan esnaf, usta, kalfa ve çırakların şarkıcılık ve güfteciliği bir zanaat prensiplerine göre geliştirip devam ettiren amatör müzisyen lonca mensuplarının hayatlarını ve bir şarkı ödülü için bir lonca mensupları arasındaki bir yarışmayı konu alır. Bu hikâye gerçekte tarihte geçmiş kişileri içerir; örneğin Hans Sachs (1494-1576) şehrin tarihinde çok ünlü bir Usta Şarkıcı idi.

<span class="mw-page-title-main">Richard Strauss</span> Alman Romantik Dönem bestecisi

Richard Georg Strauss, edebi alt yapıya sahip uzun senfonik şiirleri ve operaları ile ünlü Alman Romantik Dönem bestecisi. Ayrıca Strauss önemli bir orkestra şefi ve tiyatro yönetmeniydi.

'Zaide, KV. 344 unlu Avusturyalı besteci Wolfgang Amadeus Mozart tarafından 1780'de bestelenen ama öldüğü zaman daha bitiremediği iki perdelik bir Singspiel janrinda opera eseridir. Kaynaklar, bu eserin Mozart'ın âşık olduğu Zaide isimli Türk kızından ilham aldığını bildirirler. İlk basılımı 1838'dedir. Prömiyer sahnelenmesi 27 Ocak 1866'da Frankfurt'ta yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oberon (opera)</span>

Oberon orijinal adı İngilizce Oberon or The Elf King's Oath olarak Alman romantik dönem opera müziği bestecisi Carl Maria von Weber tarafından hazırlanmış 3 perdelik bir opera eseridir. İngilizce librettosu "James Robinson Planche" tarafından "Christoph Martin Wieland"'in bir şiirden, Shakespeare'in Bir Yaz Gecesi Rüyası oyunundan ve "Huon de Bordeaux"'in bir Fransız Orta Çağ macera masalından uyarlanmıştır. Bu opera besteci tarafından sipariş üzerine İngiltere'de İngilizce opera olarak hazırlanmış ve prömiyeri Londra'da eski "Covent Garden Tiyatrosu"'nda 12 Nisan 1826'da sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Engelbert Humperdinck</span> Alman bestecisi, müzik öğretmeni ve orkestra şefi

Engelbert Humperdinck bir Alman bestecisi, müzik öğretmeni ve orkestra şefi. Geç romantik akımına dahildir.

<i>Nabucco</i>

Nabucco veya uzunca ismi ile Nabucodonosor İtalyan opera bestecisi Giuseppe Verdi'nin bestelediği 4 perdelik bir opera eseridir. İtalyanca libretto Temistocle Solera tarafından Fransız Auguste Anicet-Bourgeois ve Francis Cornue'nun İncil'de Eski Ahit Yeremya kısmında bulunan bir hikâye dayanarak 1836da yazdıkları bir oyunundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Nabucco operasının ilk versiyonunun prömiyeri 9 Mart 1849'te Milano'da La Scala Tiyatrosu'nda yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rienzi</span>

Rienzi liberetto ve müzik bestesi Richard Wagner tarafından Temmuz 1840 ile Kasım 1840'da hazırlanmış ve prömiyer temsili 20 Ekim 1842'de Dresden'deki Hofoper'de yapılmıştır. Operanın konusu Orta Çağ'da Roma'da geçmekte ve halka iktidar sağlamak için soyluları ve destekçilerini kandırıp mağlup etmeyi başaran bir siyasi lider olan Cola di Rienzi (1313–1354)'in yaşamını anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Berberi</span>

Bağdat Berberi, Almanca adı Der Barbier von Bagdad Peter Cornelius tarafından hazırlanmış olan iki perdelik "komik opera" janrında bir opera eseridir. Eserinin librettosu Almanca olarak besteci tarafından Binbir Gece Masalları'ndan "Terzinin masalı" ve "Berber ve altı kardeşinin masalı"'ndan uyarlanmıştır. Bu opera eserinin prömiyer temsili 15 Aralık 1858de "Hoftheather", Weimar, Almanya'da yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ren Altını</span> Richard Wagnera ait opera eseri

Ren Altını, Richard Wagner'in librettosunu yazdığı ve bestelediği Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün birinci kısmıdır. Ilk temsili Münih'te 22 Eylül 1869 tarihinde yapılmıştır. Yüzüğün dövülerek hazırlanması ve bu yüzüğün lanetlenmesi hikâyesini anlatır. Fantastik yaratıklar ve tanrılarla dolu bu mistik diyar, daha perde kalkmadan, müzigi ile seyircileri sanki büyülemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Götterdämmerung</span> Richard Wagner operası

Götterdämmerung, Richard Wagner'in Nibelungen Yüzüğü adlı opera dörtlemesinin sonuncusudur. İlk gösterimi 17 Ağustos 1876 tarihinde, sonradan "Richard Wagner Tiyatro Salonu" olarak adlandırılan Bayreuth Festivali Salonu'nda, dörtlemenin ilk tam gösteriminin bir parçası olarak gerçekleştirilmiştir. Bu son kısım Nibelungen Destanı'nındaki Siegfried'in ölümüyle Ragnarok olayının birleştirilmesi sonucu oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Siegfried (opera)</span>

Siegfried, Richard Wagner'in librettosunu yazdığı ve bestelediği Nibelung Yüzüğü epik dörtlü operalarının üçüncü kısmıdır. Siegfried operasının prömiyer temsili 16 Ağustos 1876 günü Bayreuth Festivali Tiyatrosu'nda yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İphigenia Aulide'de</span>

İphigenia Aulide'de Christoph Willibald Gluck tarafından Fransızca olarak hazırlanmış 4 perdelik bir trajedik opera. Eserin librettosu Nicolas-François Guillard tarafından Fransızca olarak tanınmış Fransız trajedi yazarı Jean Racine'in antik Yunan mitinden uyarlanarak yazdığı "İphigenie (1674)" trajedisinden uyarlanarak yazılmıştır. Eserin prömiyer temsili 19 Nisan 1774'te Paris'te "Académie Royale de Musique" tarafından yapılmıştır. Bu eser Fransız opera sahnesinde temsil edilen ilk Fransızca opera eseri olmuştur.