İçeriğe atla

Logothetis tu geniku

Logothetis tu geniku (YunancaGrekçeλογοθέτης τοῦ γενικοῦ) sıklıkla genikos logothetis ya da kısaca ho genikos (Greek: Grekçeὁ γενικός) (Yunanca: Grekçeὁ γενικός), makliyeden sorumlu bakandır, orta dönem Bizans İmparatorluğu'nda genikon logothesion.[1]

Tarihçesi ve fonksiyonları

Proedros ve genikos logothetēs Basileios Xeros'un mührü (11./12. yüzyıllar)

Genikon genel vergi ve gelirlerden sorumluydu, ayrıca mali vakalarda mahkeme olarak hizmet ederdi.[1] Praetorian prefecture'nun "genel şubesi"'nden türemesine rağmen daha erken dönem sacrae largitiones makamının görevlerini çok geniş şekilde kapsar.[2] İlk defa Logothetis tu geniku keşiş Theodotos ile 692 yılında rastlanır fakat makamın kurulması 626 yılına dayanır.[3]>[1] Genikon bürosu ve onun Logothetis makamı orta dönem Bizans'ın (7.–12.yüzyıllar) tamamında önemli bakanlıklardan biri olarak kalmıştır. Komninos Hanedanı boyunca önemi azalmıştır fakat Angelos Hanedanı döneminde önemini geri kazanmıştır. 1204 yılında Konstantinopolis'in düşmesi ve Bizans İmparatorluğu'nun dağılması sonrası ardılı olan İznik devletinde, 1261 yılında Paleologos Hanedanı döneminde tekrar kurulmasından sonra tamamen onursal bir unvan olmuştur.[1]

14. yüzyılın ortalarında pseudo-Kodinos'un Makamlar Kitabı'nda, megas logariastēs makamı saray hiyerarşisinde, parakoimōmenos ile prōtovestiaritēs arasında 20. sırada yer almaktadır.[4] Bu süre zarfında kendine özgü saray elbisesi ve işareti, beyaz ipekten kenrlı skiadion ismi verilen şapka, ipekten uzun kaftan benzeri beyazı, ipek uzun kaftan benzeri kabbadion ve tören ile festivaller için altın tel nakışı ile süslenmiş, ön ve arkasında imparatorun resmi olan beyaz ve altın ipekten kubbeli skaranikon giyerlerdi. Diğer yetkililerden farklı olarak, hiçbir ofis personeli (dikanikion) kullanmamıştır.[5] Paleologos döneminde bu makama atananlar arasında Georgios Akropolitis ve Thedoros Metokhites gibi önemli entelektüeller ve devlet adamları vardır. En son kaydedilen Logothetis tu geniku, 1380'de İoannis Androuses isimli birisidir.[1] Bununla birlikte, o zamana kadar, özgün işlevleri uzun zaman önce unutulmuştu; pseudo-Kodinos, "Genel Logothetis'in işlevi bilinmemektedir" şeklinde kayıt düşmüştür.[6]

Alt görevliler

Logothetis tu geniku'ya bağlı memurlar:

  • chartoularioi megaloi tou sekretou (Grekçeχαρτουλάριοι μεγάλοι τοῦ σεκρέτου, "büyük sicil departmanı"), çeşitli departmanların başı.[7]
  • chartoularioi tōn arklōn (Grekçeχαρτουλάριοι τῶν ἀρκλῶν, Grekçeἀρκλα "[para] kutusu" anlamına gelir, "hazine") ya da exō chartoularioi (Grekçeἔξω χαρτουλάριοι gibi, "taşra sivil memurları"). Adlarından da anlaşılacağı gibi, onlar eyaletlerde görevli kıdemli hazine yetkilileriydi. ("taşra", Konstantinopolis dışı).[7][8]
  • Thema'nın epoptai (Grekçeἐπόπται τῶν θεμάτων), eyaletlerde vergilendirmeyi kontrol etmekle görevli memurlar.[7]
  • komētes hydatōn (Grekçeκόμητες ὑδάτων, "su kontları"), eyaletlerde muhtemelen su kemerleri ve su temininden sorumlu yetkililer.[7][9]
  • chartoularios tou oikistikou (Grekçeχαρτουλάριος τοῦ οἰκιστικοῦ) basitçe, kesin işlevleri bilinmeyen ho oikistikos. 11. yüzyılda vergi muafiyetlerinden sorumlu olduğu ve bazı thema için çeşitli hukuki görevleri olduğu; ofis imparatorluk alan adlarıyla (oikoi) ilişkilendirilmiş olabilir. 11. yüzyılda ofis bağımsız bir büro haline geldi, ancak bundan sonra yok oldu.[10][11]
  • kommerkiarioi (Grekçeκομμερκιάριοι), gümrük memurlarıdırlar. 6. yüzyılın başlarından beri kaydedilmiştir, muhtemelen Notitia Dignitatum dokümanında bahsedilen come commerciorum memurlarının halefleridir. Başlangıçta sınırda konuşlandırıldılar, 7. yüzyıldan sonra limanlara yerleştirildiler veya tüm thema veya adalardan sorumluydular.[10][12]
  • epi tēs kouratōrias [basilikoi oikoi] (Grekçeἐπί τῆς κουρατωρίας [τῶν βασιλικῶν οἴκων], "[imparatorluk alanlarının] Küratörlüğünden sorumlu"), imparatorluk mülklerini denetleyen memurlardırlar.[13]
  • komēs tēs lamias (Grekçeκόμης τῆς λαμίας), muhtemelen madenlerden ve altın külçelerden (cf. Latincelamina/lamna, "altın, değerli metaller") sorumlu memurdur. Bu nedenle, genellikle eski comes metallorum per Illyricum halefi oldukları varsayılır. 11. yüzyıla kadar olan mühürbilim kanıtlardan, bu ofis bazen epi tōn oikeiakōn ("oikeiakoi sorumlusu", bir üst düzey saray mensubu sınıfı) ve genikon chartoularioi chartoularioi megaloi birinin pozisyonlarıyla birleştirilmiştir.[14][15]
  • dioikētai (Grekçeδιοικηταὶ), vergi tahsilatını denetleyen memurlar, bir dizi praktorun ("ajanlar") yardım eder.[14]
  • kom[v]entianos (κομ[β]εντιανός), fonksiyonu bilinmeyen memur.[16]
  • Bir prōtokankellarios altında bir grup kankellarioi (καγκελλάριοι, Latincecancellarius kelimesinden türemiştir) Başlangıçta praetoria idarelerinin üst düzey yetkilileriydiler, orta Bizans döneminde çeşitli bakanlıklarda orta düzey sekreterdiler.[17][18]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c d e ODB, "Genikon" (A. Kazhdan), pp. 829–830.
  2. ^ Fouracre 2005, Andrew Louth, "The Byzantine Empire in the Seventh Century", p. 305
  3. ^ Bury 1911, ss. 86-87.
  4. ^ & Verpeaux 1966, s. 137.
  5. ^ & Verpeaux 1966, ss. 156-157.
  6. ^ & Verpeaux 1966, s. 176.
  7. ^ a b c d & Bury 1911, s. 87.
  8. ^ ODB, "Arkla" (A. Kazhdan), p. 174.
  9. ^ ODB, "Komes hydaton" (A. Kazhdan), p. 1139.
  10. ^ a b & Bury 1911, s. 88.
  11. ^ ODB, "Oikistikos" (A. Kazhdan), p. 1516.
  12. ^ ODB, "Kommerkiarios" (A. Kazhdan, N. Oikonomides), p. 1141.
  13. ^ Bury 1911, ss. 88-89.
  14. ^ a b & Bury 1911, s. 89.
  15. ^ ODB, "Komes tes lamias" (A. Kazhdan), p. 1139.
  16. ^ Bury 1911, ss. 89-90.
  17. ^ & Bury 1911, s. 90.
  18. ^ ODB, "Kankellarios" (A. Kazhdan), p. 1101.
Genel

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Opsikion</span> Bizans Bölgesi (thema)

Opsikion Theması basitçe Opsikion, kuzeybatı Küçük Asya'da bulunan bir Bizans themasıdır. İmparatorluk maiyet ordusundan yaratılan Opsikion, Konstantinopolis'e en yakın konumda bulunan ilk themaların en büyük ve en prestijli olanıydı. 8. yüzyılda çeşitli isyanlara karıştı, yaklaşık 750'de üçe bölündü ve eski üstünlüğünü kaybetti. Dördüncü Haçlı Seferi sonrasına kadar orta kademe bir thema olarak hayatta kaldı.

Logothetis tu dromu ,cursus publicus idaresinin başı ve Bizans İmparatorluğunun en kıdemli maliye bakanlarından (Logothetis) biri.

<span class="mw-page-title-main">Megadük</span> Yüksek Bizans Askeri makamı

Megadük, geç Bizans İmparatorluğu dönemi hiyerarşisinin en yüksek pozisyonu, Bizans donanması komutanının unvanı. Bazen bu unvan yerine yarı Latinleştirilmiş megaduke ya da megaduks ifadeleri de kullanılırdı. Yunanca kelime δούξ, Latince terim dux kelimesinin helenleştirilmiş halidir, lider ya da komutan anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Domestikos ton sholon</span>

Domestikos tōn scholōn Bizans İmparatorluğu'nda kıdemli bir askeri makam, 8. yüzyıl ile en az 14 yüzyıl başlarına kadar kullanılmıştır. Başlangıçta basitçe seçkin tagmata alayları kıdemlisi Scholai komutanıydı, Domestikos hızlıca öne çıktı: 9. yüzyıl ortalarında unvanı taşıyanlar temelde İmparatorun yanında Bizans ordusu baş komutanıydı. Makam 12. yüzyılda Megas Domestikos ile çakıştı ve Paleologos Hanedanı döneminde sadece onursal orta seviye saray unvanlığına indi.

<span class="mw-page-title-main">Vestiaritai</span>

Vestiaritai Bizans İmparatorluğu'nda imparatorluk muhafız birlikleri ve malî memurlar, 11 ile 15. yüzyıllar arasında kayıtlarda görülürler.

Kuropalatis ya da cura palatii, Bizans İmparatorluğu'nda I. Justinianus döneminden 12. yüzyıl Komninos Hanedanı'na kadar en yüksek saray unvanlarından biri. Kuropalatai görevinin elinde tutan kişinin eşinin kullandığı dişi formu kuropalatissa idi.

Sebastos Antik Yunanlar tarafından Augustus'un Roma imparatorluk unvanı için kullanılan bir onursal ifade. Başlığın dişi formu sebastē (σεβαστή) idi. 11. yüzyılın sonlarından itibaren, Komnenos Hanedanı döneminde, Bizans İmparatorluğu için saray unvanlarının yeni sisteminin temelini oluşturan Sebastokrator, protosebastos, panhypersebastos ve sebastohypertatos gibi kelimeden çeşitli şekilleri türetilmiştir..

<span class="mw-page-title-main">Hetaireia</span>

Hetaireia ya da Hetaeria, Bizans İmparatorluğu döneminde bir muhafız birliği için kullanılan terim. "Bölük" anlamına gelir, antik Makedon muhafız atlı birliği ve Antik Yunanistan aristokratlarının katıldığı Sempozyum yansımasıdır.

Prōtospatharios, Orta Bizans döneminin en yüksek saray unvanlarından biriydi, üst düzey generallere ve vilayet valilerine, hem de yabancı prenslere verildi.

Parakoimōmenos, kelime anlamı [imparatorun odasının] yanında uyuyandır. Bizans saray görevidir. Genellikle hadımlar için ayrılmıştır. Pozisyonun imparatorlara olan yakınlığı, sahiplerinin nüfuzunu ve gücünü garanti altına aldı ve bunların birçoğu, özellikle de 9. ve 10. yüzyıllarda, Bizans İmparatorluğu'nun başbakanları olarak işlev gördüler.

Sakellarios İdari ve mali görevlerle görevlendirilmiş bir yetkilidir. Bu unvan Bizans İmparatorluğu'nda çeşitli işlevlerle kullanılmış ve Doğu Ortodoks Kilisesi'nde kullanımda kalmıştır.

Logariastēs 11. yüzyılın başlarından itibaren Bizans İmparatorluğu'nda harcamaların kontrolü ile görevli bir tür mali memurdur.

Protovestiarios Bizans yüksek bir saray görevidir, başlangıçta hadımlar için ayrılmıştır. Geç Bizans döneminde, İmparatorluğun en üst düzey mali yetkilisiydi ve bu makam ayrıca Orta Çağ Sırp devletleri tarafından da benimsenmiştir.

Barbarlar Bürosu, Roma İmparatorluğu/Bizans İmparatorluğu'nda bir hükûmet departmanıdır. İlk olarak beşinci yüzyılın Latince: Notitia Dignitatum dokümanında kaydedilmiştir ve Latince: magister officiorum kontrolündeydi.Latince: Notitia, Ya Latince: agentes in rebus mevcut birliklerinden ya da diğer bürolardan gelen dört sekreterin, Doğu İmparatorluğu'nun dört büyük idari bölümünün her biri için atandığını kaydeder. Bunlar, "Barbarlar" ile ilgili herhangi bir konu için protokol ve kayıt tutma konuları ile uğraşırlardı. Barbar devletlerinden ziyaret misyonları için çeviri hizmetlerinde de rol oynamış olabilirler. J. B. Bury, ofisin Konstantinopolis'i ziyaret eden tüm yabancılara nezaret yaptığına ve Logothetis tu dromu denetimi altında olduğuna inanıyordu.

Logothetis ton sekreton, Komninos Hanedanı döneminde Bizans İmparatorluğu'nun tüm sekreta denetleyen bir memurdu. 13. yüzyılın başlarında, ofis megas logothetis dönüştü.

Synkellos, latin harfleri ile syncellus, Doğu Ortodoks Kilisesi'nde kilise makamıdır. Bizans İmparatorluğu'nda, Konstantinopolis ekümenik patriğinin Sinkellos'u devlette büyük öneme sahip bir pozisyondu ve genellikle hüküm süren patriğin halefi olarak kabul edilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Bizans bürokrasi ve aristokrasisi</span> Bizans İmparatorluğu hükûmeti

Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'ndan miras kalan karmaşık bir aristokrasi ve bürokrasi sistemine sahipti. Hiyerarşinin zirvesinde imparator duruyordu; ancak "Bizans bir cumhuriyetçi mutlak monarşiydi ve ilahi haklara sahip bir monarşi değildi". İmparatorluk verasetiyle ilgili yazılı yasalar yoktu ve Roma Cumhuriyeti hiçbir zaman resmen kaldırılmadı, bu nedenle İmparator, hem Senato (Synkletos) hem de Ordu tarafından resmi olarak seçilmeliydi. Gerçekte, Senato yetkisi zamanla ciddi şekilde kısıtlandı ve Ordu pratikte seçim konusunda tekel konumuna geçti. Ayrıca, yarı cumhuriyetçi bir varlık iken, İmparatorlar genellikle çocuklarının halefini dolaylı yollarla, örneğin onları ortak imparator olarak atamak gibi, sağlamayı başardılar. Yazılı veraset kanunlarının ve usullerinin yokluğu ve İmparatorluğun askerileştirilmiş devleti, çok sayıda darbe ve isyana yol açarak, Malazgirt yenilgisi gibi birçok feci sonuçlara yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Drungarios tu ploimu</span> Bizans donanmasında imparatorluk filosu komutanı

Drungarios tu ploimu (Yunanca: δρουγγάριος τοῦ πλοΐμου/τῶν πλοΐμων, droungarios tou ploïmou/tōn ploïmōn;

Mandatōr, Latince "haberci" kelimesinden türetilen, orta dönem Bizans İmparatorluğu'nda madun bir memurdur.

Patria Konstantinopolus, Ayrıca Latince adı Scriptores originum Constantinopolitarum olarak anılır, Bizans imparatorluk başkenti Konstantinopolis'in tarihi ve anıtları üzerine bir Bizans tarihî eser koleksiyonudur.