İçeriğe atla

Lockheed F-104 Starfighter

F-104
TürüAv önleme - bombardıman
Ulusal köken ABD
ÜreticiLockheed Martin
İlk uçuş1954
Hizmete giriş1958
Hizmetten çıkış1980 ABD Hava Kuvvetleri

1983 Kanada Kraliyet Hava Kuvvetleri

1984 Alman Hava Kuvvetleri

1993 Türk Hava Kuvvetleri

2004 İtalya Hava Kuvvetleri
DurumuHizmet Dışı
Üretim sayısı2,578

F-104 Starfighter (Yıldız Savaşçısı), Amerikan Lockheed firması tarafından tasarlanan bir bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-21 süpersonik savaş uçağıdır.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Almanya, İtalya, Japonya, Pakistan ve Türkiye tarafından kullanılmıştır. Türk Hava Kuvvetleri'ne 1964 yılında kullanılmaya başlanmış olup 1993 yılında emekli olmuşlardır.

Kısa trapez kanatları yüzünden herhangi bir motor arızası ya da güç kaybı sonucunda havada tutunması sınırlı olacağından dolayı süzülemez (planör uçuşu) ve hızla irtifa kaybederek düşer. Alman Hava Kuvvetleri'ndeki yüksek kaza oranından ötürü "uçan tabut" olarak anılmıştır.

Türk Hava kuvvetlerinde F-104G, TF-104G, F-104S, CF-104A ve CF-104D modelleri hizmet vermiştir. Kıbrıs Barış Harekâtı sonrası hava kuvvetlerini takviye etmek amacıyla, Amerikan silah ambargosundan dolayı İtalya'dan elde bulunan F-104G modellerinden oldukça farklı olan F-104 S tipi 40 adet uçak alımı yapılmıştır. Kanada yapımı CF-104A ve CF-104D modelleri Kanada tarafından 1983 yılında hibe edilmiştir. Harbiye Askeri Müzesi bahçesinde ve bazı il ve ilçelerde motorsuz olarak sergilenmektedir.

Motor

F-104, General Electric J79 turbojet motoru temelinde dizayn edilmiştir. 2 Mach'ın üzerindeki hızlara olanak veren motoru alüminyum yapısı ve motorun sıcaklık limitleri kısıtlamaktadır. Daha sonraki J79 modellerinde yapılan güncellemelerle itme kuvveti %30 kadar artırılmıştır.

Kullanıcılar

Eski kullanıcılar

 Belçika
 Kanada
 Tayvan
Tayvan F-104J
 Danimarka
 Almanya
 Yunanistan
 İtalya
 Japonya
 Ürdün
 Hollanda
 Norveç
 Pakistan
İspanya İspanya
 Türkiye
 ABD

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-4 Phantom II</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, McDonnell Douglas Firması tarafından ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması için geliştirilmiş, tandem iki koltuklu, çift motorlu, tüm hava koşullarına uygun, uzun menzilli süpersonik, 3. nesil jet önleme ve avcı-bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">AIM-9 Sidewinder</span> ısı güdümlü, Amerikan havadan havaya muharebe füze sistemi

AIM-9 Sidewinder, pek çok modern jet tarafından kullanılan, ısı güdümlü, Amerikan yapımı havadan havaya muharebe füze sistemidir (AAM). Etkili bir patlayıcı başlığa ve kızılötesi yol gösterici sisteme sahiptir. Birim fiyatı 90.000 dolardır.

<span class="mw-page-title-main">North American F-100 Super Sabre</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

F-100 Super Sabre ; ilk prototip uçuşu 25 Mayıs 1953'te gerçekleştirilen, North American firması tarafından geliştirilen ve tasarımı F-86 Sabre'a dayandırılan bir av-bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-19'dur.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan-Gureviç MiG-25</span> Sovyet yapımı savaş uçağı

MiG-25 Rus Mikoyan Gurevich Tasarım Bürosu (OKB) tarafından geliştirilip üretilmiş üçüncü nesil bir avcı/ önleyici ve yüksek hızlı keşif uçağıdır. Prototip olarak ilk uçuşunu 1964 yılında gerçekleştiren Foxbat, sesten üç kat hızlı seyredebilme yeteneği, güçlü radar sistemi ve uzun menzilli havadan havaya füze donanımıyla zamanının Batılı gözlemcilerini oldukça endişelendirmiş, bu endişeler orta vadede ABD tarafından F-15 Eagle savaş uçağının geliştirilmesine giden zemini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avcı uçağı</span> Savaş uçağı türü

Avcı uçağı veya av uçağı, öncelikli görevi diğer savaş uçaklarını avlamak olan savaş uçağı. Avcı uçakları genellikle küçük, hafif, hızlı ve manevra kabiliyeti yüksek uçaklardır. Pek çoğu aerobasi kabiliyetine sahiptir. Avcı uçakları, öncelikli görevi yer hedeflerini bombalamak olan bombardıman uçaklarına nazaran daha kısıtlı bombardıman kabiliyetine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">Canadair NF-5</span>

Canadair NF-5, Northrop F-5 Freedom Fighter avcı uçağının Kanada Hava Kuvvetleri modeli olan Canadair CF-5'in Hollanda Kraliyet Hava Kuvvetleri için Kanada'da geliştirilerek üretilen modeli. Türk Hava Kuvvetleri'nin akrotimi Türk Yıldızları'nda ana akrobasi uçağı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mürted Hava Meydanı</span>

Mürted Hava Meydanı Ankara ilinin 35 km kuzey batısında, Kahramankazan ilçesi yakınında yer alan, Türk Hava Kuvvetlerinin bir hava meydanıdır.

<span class="mw-page-title-main">North American F-86 Sabre</span>

F-86 Sabre, North American firması tarafından üretilmiş transonik avcı uçağıdır. İlk uçuşunu 1947 yılında yapan bu avcı uçağından 9860 civarında üretilmiştir. Modern F-15 uçakları ortaya çıkana kadar Amerikan Hava Kuvvetleri'nde görev yapmış ilk hava üstünlük uçağıdır. Zamanının en üstün performansına sahip uçaklardan birisidir ve bunu muadili olan sovyet Mig-15 uçakları karşısında kanıtlamıştır. Kanada tarafından da lisans altında üretilmiştir. Yeryüzünde uçan son askeri F-86 Sabre 1994 yılında Bolivya Hava Kuvvetleri'nde emekliye ayrılmıştır. Geçmişte Türk Hava Kuvvetleri'nde de uzun yıllar hizmet veren bu avcı uçakları bir adet General Electric J47-GE-27 turbojet motoru kullanmaktadır. Görüş açısı yüksek kanopi, hava-hava muharebelerinde atış avantajı sağlayan radarı, sağlam dış yapısı ve taşıdığı 6 adet M3 Browning makineli tüfeği ile üstünlüğünü kanıtlamış bu uçak Kore Savaşı'nda da uçmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Turbojet</span> jet motor türü

Turbojet, hava solumalı, havacılık sektöründe kullanımı olan bir jet motorudur. Motorun termodinamik çevrim patenti 19. yüzyılda Brayton tarafından alınmış olmasına rağmen, İngiltere'de Frank Whittle ve Almanya'da Hans von Ohain tarafından birbirinden bağımsız olarak 1930'lu yılların sonlarında çalışır prototipleri geliştirilmiştir. Günümüzde daha çok askerî uçaklarda ve süpersonik yani "ses üstü" hızlarda uçuş yapan hava taşıtlarında kullanılır. Geçmişte ise 70'li yıllardan 2003 yılına dek hizmet veren Concorde uçağı, turbojet kullanan ve seri üretimi yapılan yegane yolcu uçağı olmuştur. Turbojet motorlar, çok yüksek miktarda itiş gücü üretirler ve böylece çok kısa sürede ivmelenme sağlayarak monte edildiği uçağı ses üstü hızlara çıkartır. Ekstra hız ve ivme sağlamak için turbojet motorlara artyakıcılar eklenir.

<span class="mw-page-title-main">Joseph A. Walker</span> Amerikalı pilot (1921 – 1966)

Joseph Albert "Joe" Walker Amerikalı test pilotudur. NASA ve Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nin Man In Space Soonest prejesinde çalışmıştır. 1963 yılında deneysel X-15 roket uçağı ile gerçekleştirdiği iki test uçuşunda yerden 100 kilometre yüksekte uzay'ın sınırında uçmuştur. Bu uçuşlar ilk uzay uçağı uçuşlarında biridir. Aynı zamanda Walker bu uçuşlarla Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri ve Uluslararası Havacılık Federasyonu standartlarına göre astronot ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-9</span> Sovyet yapımı savaş uçağı

Suhoy Su-9, Suhoy tarafından üretilen Sovyet yapımı bir jet önleme uçağıdır. Uçak, 1950'lerde Su-7 ile birlikte geliştirilmiş olup delta kanatlara sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-11</span> Suhoy tarafından üretilen Sovyet yapımı bir jet önleme uçağı

Suhoy Su-11, Suhoy tarafından üretilen Sovyet yapımı bir jet önleme uçağıdır. Uçak, 1960'larda üretilmiş olup Su-9'un daha geliştirilmiş bir varyantıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed YF-22</span> ABD Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu avcı uçağı ve teknoloji göstericisi

Lockheed/Boeing/General Dynamics YF-22, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Hava kuvvetlerinin düzenlediği Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasının gösterim/doğrulama aşaması için iki prototipi üretilen tasarım, yarışmada finalist oldu. YF-22, Northrop YF-23'e karşı yarışmayı kazanarak Lockheed Martin F-22 Raptor adıyla üretime girdi. YF-22, üretim modeli olan F-22 ile benzer aerodinamik tasarıma ve düzene sahip olsa da; kokpit, dikey stabilizeleri, kanatların konumu ve tasarımı ile gövde iç yapısında birtakım farklılıklara sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT3D</span>

Pratt & Whitney JT3D, Pratt & Whitney JT3C turbojetten türetilen erken dönem turbofan uçak motoru. İlk olarak 1958'de çalıştırıldı ve 1959'da bir B-45 Tornado test uçağında ilk deneme uçuşu gerçekleştirildi. 1959 ile 1985 yılları arasında 8.000'den fazla JT3D üretildi. Bugün hala hizmette olan JT3D motorlarının çoğu askeri uçaklarda kullanılmaktadır ve USAF tarafından belirlenmiş TF33 ile kodu tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney PW1120</span>

Pratt & Whitney PW1120 turbofan, F100 turbofan'ın bir türevidir. Tek bir F-4E savaş uçağının bir modifikasyonu olarak kuruldu ve iptal edilen IAI Lavi'ye güç sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed P-80 Shooting Star</span>

Lockheed P-80 Shooting Star, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAAF) tarafından operasyonel olarak kullanılan ilk jet avcı uçağıydı. 1943 yılında Lockheed tarafından dizayn edilip üretilen P-80, dizayn sürecinden sadece 143 gün sonra göklerle buluşmuştur. 2. Dünya Savaşının bitimine yakın bir süreçte, 2 adet ön üretim modeli İtalya'da görev almıştır. Düz kanatlarla dizayn edilen F-80 tipi uçak, Amerikan Hava Kuvvetleri altında Kore'de geniş çaplı muharebelerde görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">General Electric J79</span>

General Electric J79, çeşitli savaş ve bombardıman uçaklarında ve süpersonik bir seyir füzesinde kullanılmak üzere inşa edilmiş eksenel akışlı bir turbojet motorudur. J79, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki General Electric Aircraft Engines tarafından ve dünya çapında birçok başka şirket tarafından lisans altında üretildi. Başlıca kullanımları arasında F-104 Starfighter, B-58 Hustler, F-4 Phantom II, A-5 Vigilante ve IAI Kfir vardı.

<span class="mw-page-title-main">Vance D. Brand</span>

Vance DeVoe Brand eski bir Amerikan astronotudur.