İçeriğe atla

Locarno Antlaşmaları

Locarno Antlaşması, 5-16 Ekim 1925 tarihleri arasında İsviçre'nin Locarno kentinde müzakere edilen ve 1 Aralık 1925'te Londra'da imzalanan antlaşma.

I. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa ülkeleri arasındaki ilişkileri normalleştirmeyi hedefleyen çabaların bir zinciri olan Locarno Antlaşması, Batı Avrupa'daki sınırların değişmezliğini teyit ederken Doğu Avrupa'daki sınırların revizyona tabi tutulmasına imkân tanıdı.[1]

Sebepler

Fransa, Almanya'nın Birinci Dünya Savaşı sonunda imzalamak zorunda kaldığı Versailles Anlaşması ile 1871'de kaybettiği Alsace-Lorraine bölgesini geri almıştı. Ancak savaşın sonunda Almanya'nın zamanında ateşkes teklif etmiş olması neticesinde, Alman ordusu örselenmeden kalmıştı.

Versailles Antlaşması'nın kısıtlayıcı hükümleriyle tatmin olmayarak savaş sonrasında Almanya çevresinde bir ittifak zinciri kurmak isteyen Fransa, aynı zamanda Almanya'nın sınırlarının değişmeyeceği hakkında güvenceler istemekteydi.

Bu tarihlerde, Almanya da kötü giden ekonomisini tamirat ve tazminat sorununda Fransa ile iyi ilişkiler kurarak ferahlatmayı hedefliyordu. Bu nedenle Alman Hükûmeti, Şubat 1925'te, Fransa'ya bir nota göndererek, bir karşılıklı güvenlik paktı kurulmasını önerdi. Böylece, Fransa ile Almanya arasındaki ilişkilerde bir yumuşama başladı.

Anlaşma

Bunun üzerine Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Belçika, Polonya ve Çekoslovakya arasında, 5 Ekim 1925'te, Locarno'da bir konferans toplanmıştır. Müzakereler sonunda, 16 Ekim 1925'te, Locarno Antlaşması imza için hazırlanmıştır ve 1 Aralık 1925'te Londra'da imzalanmıştır. Antlaşmaya göre, Almanya, Fransa ve Belçika sınırlarının kesin ve sürekli olduğunu kabul etmiştir. Bu konuda bir anlaşmazlık çıkması halinde kuvvete başvurulmaması ve sorunun Milletler Cemiyeti'ne götürülmesi hususunda da mutabık kalınmıştır. Bundan dolayı, Antlaşmanın Almanya'nın Milletler Cemiyeti'ne üye olduğunda yürürlüğe girmesi kabul edilmiştir.

Sonuçlar

Almanya, Locarno Antlaşması ile dışlanmış olduğu uluslararası sisteme yeniden dâhil edilmiştir. Antlaşmalardan hemen sonra da bu ülke, 1926'da Milletler Cemiyeti'ne üye olmuştur.

Öte yandan, Almanya bu antlaşma ile batı sınırlarının değişmezliğini kabul etmiş, ancak aynı güvenceyi doğu sınırları için vermemiştir. Bu durumda, Fransa kendi sınırlarını garanti almaya çalışırken Polonya ve Çekoslovakya'ya kefil olmak zorunda kalmış ve bu ülkelere güvenilirliği şüpheli ilave taahhütler vermek zorunda kalmıştır.[2]

Soldan sağa Gustav Stresemann, Austen Chamberlain ve Aristide Briand Locarno müzakereleri sırasında

Antlaşma kırılgan diplomasinin örneklerinden biri olmaktan kurtulamadı. Antlaşmadan büyük düş kırıklığına uğrayan Polonya'nın o dönemdeki Dışişleri Bakanı Józef Beck, varılan mutabakatı, "Almanya’ya Batı’daki barışın korunmasını teminen Doğu’ya saldırması resmi olarak rica edilmiştir." şeklinde yorumladı.[3]

1922 yılında Almanya ile imzaladığı Rapallo Antlaşması'na rağmen bu ülkenin yeniden Batı Avrupa eksenine girmesi, Sovyetler Birliği'nin de dışlanmışlık hissini pekiştirdi.

Buna rağmen, anlaşma Batı Avrupa'da bir diplomasi zaferi olarak kutlandı. Anlaşmanın müzakerecilerinden İngiliz Dışişleri Bakanı Sir Austen Chamberlain 1925'te, Fransız Dışişleri Bakanı Aristide Briand ve Alman Dışişleri Bakanı Gustav Stresemann 1926'da Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldüler.

Anlaşmanın anlamını yitirmesi

Barış ödüllerine rağmen barışın kendisi sağlanamadı. Weimar Cumhuriyeti'nin çöküşü ve Nazilerin iktidara gelişinden sonra Batılı devletlerin uyguladıkları Yatıştırma politikasının ilk kurbanı 1938'de Çekoslovakya oldu ve II. Dünya Savaşı da 1939'da Almanya'nın Polonya'ya taarruzu ile başladı. Bu iki devletten sonra da sıra Almanya'nın batı sınırına geldi ve Belçika ile Fransa, 1940'ta Alman işgaline girdi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Sander, Oral “Siyasi Tarih (1918-1994), İstanbul, 1998”
  2. ^ Rifat Uçarol, Siyasi Tarih, İstanbul 1985, s. 424
  3. ^ Marian Eckert, "Historia polityczna Polski, lata 1918-1939". Varşova 1989

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Münih Antlaşması (1938)</span> Almanca konuşulan Çekoslovakya topraklarının 1938de Almanyaya bırakılması

Münih Antlaşması, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Almanya arasında yapılan ve Çekoslovakya'nın Südet bölgesinin Almanya'ya verilmesini öngören 29 Eylül 1938 tarihli antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Paktı</span> Komünist ülkeler arasında imzalanan uluslararası askerî ittifak antlaşması

Varşova Paktı ya da resmi olarak Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardımlaşma Antlaşması, 14 Mayıs 1955 tarihinde Varşova'da, sekiz sosyalist ülkenin imzası ile kurulan askeri ve siyasal birlik. Antlaşmayı imzalayan ülkeler Arnavutluk, Bulgaristan, Çekoslovakya, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya, Romanya ve SSCB'ydi. Anlaşma, daha önceleri SSCB ile Çekoslovakya (1943); Polonya (1945); Bulgaristan, Macaristan ve Romanya (1948) arasında imzalanan ikili anlaşmaları bütünlüyordu. Pakt, Macaristan, Çekoslovakya ve Afganistan'ın işgalleri gibi önemli siyasal olaylarda askeri unsur olarak yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antlaşma</span> iki ya da daha çok devleti bağlayıcı nitelikteki anlaşma

Antlaşma, iki ya da daha çok devleti bağlayıcı nitelikteki anlaşmalara denir. Eski dilde antlaşmalara muâhede ya da ahidnâme de denirdi. Lozan muahedesi gibi. Modern diplomaside antlaşma terimi, özel önemi olan uluslararası antlaşmalar için kullanılır. Daha öz önemli antlaşmalara ise, sözleşme (mukavele), tenkihname (düzenleme), protokol, senet, konvansiyon ve anlaşma gibi adlar verilir. Günümüzde antlaşmayla sonuçlanan görüşmeler, Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşların gözetiminde yürütülmektedir. Antlaşmaların barış, mütareke, ateşkes, tenkihname (düzenleme), dostluk, yardımlaşma, saldırmazlık, ittifak ve konvansiyon (ticaret) resmî, gayriresmî gibi çeşitleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kellogg-Briand Paktı</span>

Kellogg-Briand Paktı ya da Harbin Millî Siyaset Aleti Olarak Kullanılmaması Hakkında Umumi Muahede, savaşın ulusal politika olarak kullanılmasını yasaklayan bir uluslararası antlaşmadır. Antlaşmanın mimarları, ABD Dışişleri Bakanı Frank B. Kellogg ve Fransa Dışişleri Bakanı Aristide Briand olmasından dolayı antlaşmaya "Kellogg-Briand Paktı" adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Paris Barış Konferansı</span> I. Dünya savaşı sonrasında İtilaf Devletlerinin yaptığı toplantı

Paris Barış Konferansı, I. Dünya Savaşı'nı sona erdiren antlaşmaların hazırlandığı uluslararası bir konferanstır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Almanya</span> Almanya Federal Cumhuriyeti (1949–1990)

Batı Almanya, Federal Almanya ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Fransa kontrolü altındaki bölgede kurulmuş devlet. "Batı Almanya", 15. yüzyıldan beridir Almanya diye adlandırılan ülkenin, II. Dünya Savaşı'ndan sonra politik ve coğrafi olarak ikiye ayrılması sonucu oluşmuştur ve bu ad, 1949'dan 1990'a kadar ABD ve Birleşik Krallık'ın sebebiyet verdiği politik arenada kullanılan bir ad olarak kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı</span> 1939 yılında Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan tarafsızlık paktı

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı veya Molotov - Ribbentrop Paktı, Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında Doğu Avrupa'yı aralarında paylaşan bir saldırmazlık paktıydı. Pakt 23 Ağustos 1939'da Moskova'da Almanya Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop ve Sovyet Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov tarafından imzalandı ve resmi olarak Almanya ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Arasında Saldırmazlık Antlaşması olarak biliniyordu. Gayri resmi olarak; Hitler-Stalin Paktı, Nazi-Sovyet Paktı veya Nazi-Sovyet İttifakı olarak da anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Willy Brandt</span> 4. Almanya şansölyesi

Willy Brandt veya doğum adıyla Herbert Ernst Karl Frahm, Federal Almanya Şansölyesi (1969-1974), Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) lideri (1964-1987).

<span class="mw-page-title-main">Südet Krizi</span>

Südet krizi, Nazi Almanyası'nın Çekoslovakya'nın Südet bölgesinin kendisine verilmesini diretmesiyle ortaya çıkan ve 1938 yılında belli başlı Avrupa ülkelerini savaşın eşiğine getiren gelişmelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Trianon Antlaşması</span>

Triyanon Antlaşması ya da Trianon Antlaşması, 4 Haziran 1920 tarihinde, I. Dünya Savaşı'nın galip İtilaf Devletleri ile Macaristan arasında, Fransa'nın Versay kentindeki Trianon Sarayı'nda imzalanan ve savaşı resmen sona erdiren antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Çiçerin</span> Sovyet diplomat ve politikacı (1872–1936)

Georgi Vasilyeviç Çiçerin, Rus marksist devrimci, 1918-1930 yılları arasında Sovyet Dışişleri Halk Komiseri görevi yapan Sovyet politikacı, diplomat, tarihçi ve müzikologdur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu</span>

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkelerini birleştirmesi amacıyla kurulmuş, altı üyeli uluslararası bir örgüttü. Bu örgüt Avrupa demokrasisinin temellerinin atılmasında ve günümüz Avrupa Birliği'nin gelişmesinde rol oynamıştır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslarüstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür. Topluluğun ilkeleri 9 Mayıs 1950'de, Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından Schuman Bildirgesi ile duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">John Foster Dulles</span> Amerikalı siyasetçi (1953-1959)

John Foster Dulles, Amerikalı avukat ve siyasetçi. Başkan Dwight D. Eisenhower döneminde ABD dışişleri bakanı (1953-1959). II. Dünya Savaşı'nı izleyen soğuk savaş döneminde ABD'nin dış politikasının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Versay</span> Fransada komün

Versay, Paris'in Batı banliyösündeki bir Fransız şehri. Paris'e 17,1 km uzaklıkta yer alır. İdari bakımdan İle-de-France bölgesinin Yvelines departmanınında bulunan bir komündür ve Yvelines departmanının merkez kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Rapallo Antlaşması (1922)</span> I. Dünya Savaşından sonra SSCB ve Alman Weimar Cumhuriyeti arasında imzalanan antlaşma

Rapallo Antlaşması, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetler Birliği ve Alman Weimar Cumhuriyeti arasında İtalya'nın Rapallo kentinde 16 Nisan 1922 tarihinde imzalanan antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya'nın İşgali</span>

Çekoslovakya'nın İşgali (1938-1945), Münih Antlaşması sonucu Almanya'nın, Südetler olarak bilinen bölgeyi işgal etmesiyle başlamıştır. 16 Mart 1939'da Alman birlikleri Çekoslovakya'nın geri kalanını da işgal ederek II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ülkenin varlığına son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edvard Beneš</span>

Edvard Beneš, Çekoslovak bağımsızlık hareketi lideri, Dışişleri Bakanı ve Çekoslovakya ikinci Cumhurbaşkanı. Beneš yetenekli bir diplomat olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Avusturya Cumhuriyeti</span> Avusturya devlet olma dönemi (1919–1934)

Birinci Avusturya Cumhuriyeti , I. Dünya Savaşı'nın sonunda 10 Eylül 1919'da Saint-Germain Antlaşması'nın imzalanmasından sonra kuruldu ve 1934'te Engelbert Dollfuss ve Anavatan Cephesi'nin diktatörlüğüne dayanarak Austrofascist Avusturya Federal Devleti'nin kurulmasıyla sona eren devlettir. Cumhuriyetin anayasası 1 Ekim 1920'de yürürlüğe girmiş ve 7 Aralık 1929'da değiştirilmiştir. Cumhuriyet döneminde sol ve sağ görüşlere sahip olanlar arasındaki şiddetli çekişmeler giderek daha belirgin hale geldi. Bu da 1927 Temmuz İsyanı'nı ve 1934 Avusturya İç Savaşı'nı başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Renanya'nın Yeniden Askerileştirilmesi</span>

Renanya'nın Yeniden Askerileştirilmesi, 7 Mart 1936'da Alman askerî güçlerinin Renanya'ya girmesiyle başladı ve bu durum Versay Antlaşması ve Locarno Antlaşmaları'nı doğrudan ihlal etti. Ne Fransa ne de İngiltere askeri bir karşılık vermeye hazır değildi, bu yüzden harekete geçmediler. 1939'dan sonra yorumcular sık sık 1936'da güçlü bir askeri hamlenin Hitler'in yayılmacı planlarını mahvedebileceğini söyledi. Ancak yakın dönem tarih yazımı, İngiltere ve Fransa'da hem kamuoyunun hem de elit kesimin askeri müdahaleye şiddetle karşı çıktığı ve her ikisinin de harekete geçmeye hazır bir orduya sahip olmadığı konusunda hemfikirdir.

Polonya-Romen ittifakı, savaşlar arası dönemde İkinci Polonya Cumhuriyeti ve Romanya Krallığı tarafından imzalanan bir dizi antlaşmaydı. Bunlardan ilki 1921'de imzalandı ve antlaşmalar birlikte iki ülke arasında 1939'da başlayan İkinci Dünya Savaşı'na kadar süren iyi dış ilişkilerin temelini oluşturdu.