İçeriğe atla

Loşna Kongresi

Kongrenin yapıldığı ev günümüzde müze olarak hizmet veriyor

Loşna Kongresi (ArnavutçaKongresi i Lushnjës), Tarihsel olarak Mbledhja Kombiare Lushje adıyla belgelenen, Arnavutluk'un Loşna kentinde 28 Ocak - 31 Ocak 1920 tarihleri arasında Arnavut siyasi liderlerinin düzenlediği bir konferanstır..[1]

Amacı, ülkenin ağırlıklı olarak İtalyan ve ikincil olarak Fransız birliklerinin askeri kontrolünden ve İtalyan yanlısı Dıraç merkezli hükûmetin siyasi liderliğinden kaynaklanan sorunları ele almaktır. Kaso Fuga'nın ikametgâhında düzenlenen toplantıya Arnavutluk'tan, Arnavutların yaşadığı komşu topraklardan ve Arnavut göçmen kolonilerinden 56 delege katıldı.

Etkinlikte kullanılan bayrak.

Elbasanlı Akif Paşa, kongrenini başkanı Ferit Vokopola ise sekreteri seçildi. Kongre, Dıraç hükûmetini geçersiz ilan etti ve Süleyman Delvina başkanlığında yeni bir kabine kurdu. Yeni hükûmet, Yüksek Konsey'den (ArnavutçaKëshilli i Lartë) ve Ulusal Konsey'den (ArnavutçaKëshilli Kombëtar) oluşuyordu. Kongrenin son kararı, Tiran'ın Arnavutluk'un yeni başkenti olarak belirlenmesi oldu. Kongre kararları, birkaç ay sonra Vlora Savaşı'na ve sonuç olarak İtalyan ordusunun Arnavutluk'tan tamamen çekilmesine ve ülkenin toprak bütünlüğünün 1921'de nihai olarak onaylanmasına yol açacaktı. Kongrenin apıldığı bina 1970 yılında müze haline geldi.

Katılımcılar

İlk komisyonunun üyeleri aşağıda listelenmiştir::[2]

  1. Besim Nuri
  2. Ferit Vokopola
  3. Ibrahim Karbunara
  4. Taullah Sinani
  5. Emin Vokopola
  6. Llazar Bozo
  7. Nebi Sefa
  8. Qemal Mullai
  9. Zija Mullai
  10. Mustafa Vokopola
  11. Eşref Fraşeri
  12. Jonuz Sefa
  13. Bayram Haxhiu
  14. İskender Poyani
  15. Kadri Jenisheri
  16. Teki Libohova
  17. Filip Papajani
  18. Abedin Nepravishta
  19. Jakov Bozo
  20. Andrea Papaj
  21. Kerim Arapi
  22. Rasim Hoca
  23. Arif Kurti
  24. Muntar Luarasi
  25. Reshat Shazivari
  26. Abdül Aziz
  27. Hasan Islami Like
  28. Hamit Xheka
28 Ocak 1920, toplantıdan sonra

Kararlar

Kongre, işgalci İtalyan ordusunun desteğini alan Dıraç Hükûmeti ile de ilgileniyordu. Kongreyi başlatan Abdül Üpi'nin, Kongre'nin diğer delegelerini korkutmak isteyen Dıraç Hükûmeti üyeleri tarafından öldürüldüğü iddia edildi. Kongre, ilk oturumunda oybirliğiyle Dıraç Hükûmeti'nin düşürülmesine ve güney Arnavutluk'un bir bölümünü kontrol eden İtalyan kuvvetlerine karşı silahlı örgütlenmeye karar verdi. Yüksek Konsey, yeni Arnavut devletinin liderlerinin işlevini yerine getirecek Luigj Bumçi, Elbasanlı Akif Paşa, Abdi Toptani ve Mihal Turtulli'den oluşurken, Ulusal Konsey Parlamento olarak görev yapacaktı. Kongrenin kararları, birkaç ay sonra Vlora Savaşı'na ve sonuç olarak İtalyan ordusunun Arnavutluk'tan tamamen çekilmesine yol açacaktı.

Kabine

  • Süleyman Delvina, Başbakan
  • Ahmet Zogoğlu – İçişleri bakanı
  • Mehmed Konica – Dışişleri bakanı
  • Kadri Prishtina – Adalet bakanı
  • Ndoc Çoba – Maliye bakanı
  • Sotir Peçi – Eğitim bakanı
  • Ali Rıza Kolonya – Savaş bakanı
  • Eşref Fraşiri – Kamu Hizmetleri direktörü
  • Idhomene Kosturi – Posta-Telgraf İdaresi direktörü
  • Elbasanlı Akif Paşa - Konferans başkanı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Pearson, Owen (2004). Albania in the twentieth century: a history. I.B.Tauris. s. 138. ISBN 978-1-84511-013-0. Erişim tarihi: 24 Aralık 2011. 
  2. ^ Elsie, Robert (2013). Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris. s. 5. 27 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avlonyalı İsmail Kemal Bey</span>

Avlonyalı İsmail Kemal Bey Arnavut bir diplomat, Osmanlı Meclis-i Mebusanı I. dönem Berat milletvekili, rilindas ve modern Arnavutluk'un kurucu babasıdır. Bağımsızlık bildirgesi'nin baş yazarı, daha sonra 1912'den 1914'e kadar olan dönemde Arnavutluk'un ilk başbakanı ve dışişleri bakanı olarak görev yaptı.

Arnavut alfabesi ,Arnavutçanın yazımında kullanılan alfabedir. Latin alfabesinden uyarlanmış olup 36 harften oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Esad Toptanî Paşa</span>

Esad Toptani Paşa veya Toptani Esad Paşa, Osmanlı Arnavut asker ve siyasetçidir. Balkan Savaşları'ndan sonra Balkan Birliği'ne destek vererek, özellikle Sırbistan yardımıyla orta Arnavutluk'ta Dıraç merkezli Merkezi Arnavutluk Cumhuriyeti adı verilen bir devlet kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'taki İtalyan himayesi</span>

Arnavutluk'taki İtalyan himayesi; Arnavutluk'ta İtalya Krallığı'nın De jure olarak ülkeyi himaye altına alması olayıdır. Bu durum 23 Haziran 1917 tarihinden 1920 yaz aylarına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi</span>

Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi, 28 Kasım 1912 tarihinde Arnavutluk'un Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Fraşiri</span> Arnavut siyasetçi

Mehdi bey Fraşiri, Arnavut bir entelektüel ve politikacıydı. İki kez Arnavutluk Başbakanı ve ayrıca ikinci dönem Arnavutluk'un Nazi Almanyası'ndaki kukla hükûmetinin Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Pandeli Evangjeli</span> Arnavut siyasetçi

Pandeli Evangjeli, bir Arnavut siyasetçi ve iki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı. Arnavutluk hükûmetinin başı olan ilk Ortodoks Hristiyandı.

<span class="mw-page-title-main">Avni Rüstemi</span> Arnavut halk kahramanı

Avni Rüstemi, Arnavut vatansever, militan, öğretmen, aktivist ve Arnavut parlamentosu üyesi. Rüstemi, hem Atdheu hem de Bashkimi demokratik örgütlerinin lideriydi ve aynı zamanda Haziran 1924 Devrimi öncesinde Arnavutluk Millet Meclisinde demokratik muhalefetin bir üyesiydi. Ayrıca Esad Paşa Toptani suikastı ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Viryoni Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Aziz Viryoni Paşa (1859–1919), 20. yüzyılın başlarında Osmanlı-Arnavut siyasetçidir. Meclis-i Mebûsan Berat mebusu, Arnavutluk Maliye Bakanı ve Tarım ve Maden Bakanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa ve Dışişleri Bakanlığı</span>

Arnavutluk Avrupa ve Dışişleri Bakanlığı Arnavutluk hükûmetinin diplomasi, dış politika ve Arnavutluk'un Avrupa Birliği'ne kabul sürecinden sorumlu bakanlık. Bakanlık, yurtdışında ikamet eden Arnavut vatandaşlarına da destek sağlıyor. Eylül 2017'de bakanlık yeniden yapılandırıldı ve Avrupa Entegrasyon Bakanlığı ile birleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Avlonyalı Süreyya Bey</span>

Avlonyalı Süreyya Bey Osmanlı Arnavut siyasetçisi, 1912 Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin aktif bir figürü ve Avlonya Meclisi delegelerinden birisi.

<span class="mw-page-title-main">Libhovalı Müfid Bey</span> Arnavut siyasetçi, diplomat ve maliyeci (1876-1927)

Müfid bey Libohova Arnavut ekonomist, diplomat ve siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin yapıldığı Avlonya Meclisi'nde delegelerden biridir. Arnavutluk Geçici Hükûmeti döneminde Arnavutluk'un ilk İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve o zamandan itibaren 1913-1927 yılları arasında dokuz kez farklı hükûmet görevlerinde bulundu, Adalet Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Manastır Kongresi</span> Arnavut alfabesini standartlaştırmak amacıyla Manastır şehrinde düzenlenen akademik konferans

Manastır Kongresi Arnavut alfabesini standartlaştırmak amacıyla 14-22 Kasım 1908 tarihleri arasında Manastır şehrinde düzenlenen akademik konferanstır. 22 Kasım artık Arnavutluk, Kosova ve Kuzey Makedonya'da ve ayrıca Arnavut diasporası arasında Alfabe Günü olarak bilinen bir anma günüdür. Kongreden önce, Arnavutça altı veya daha fazla farklı alfabenin ve ayrıca bir dizi alt varyantın bir kombinasyonu ile temsil ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ali Viryoni Paşa</span> Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi (1842-1895)

Beratlı Mehemed Ali Bey, Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi</span>

Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi, Hasan Tahsini, Fraşirili Abdül Bey, Veysel Bey Dino, Iljaz Pasha Dibra, Ömer Efendi Prizreni, Şemseddin Sâmi, Zija Prishtina, Ahmet Koronica, Mehmed Ali Viryoni, Seid Toptani, Mustafa Nuri Vlora, Vasa Paşa, Jani Vreto, Mihal Harito, Pandeli Sotiri, Koto Hoxhi ve Mane Tahiri gibi etkili bir Arnavut aydın, vatansever ve politikacı grubu tarafından 18 Aralık 1877'de İstanbul'da kurulmuştur. Komite başkanı Abdül Bey seçildi. Komite daha sonra daha pratik bir adla İstambul Komitesi olarak anılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Prenk Paşa</span>

Prenk Paşa Jön Türklerin Katolik üyesi ve Arnavutluk Prensliği politikacısı.

<span class="mw-page-title-main">Elbasanlı Akif Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Akif Paşa Biçakçiu, çoğunlukla Elbasanlı Akif Paşa olarak bilinir, Elbasan Sancağı'nda bir Osmanlı Arnavut siyasi figürüydü ve Jön Türk Devrimi'nden sonra Arnavut ulusal davası için bir aktivist oldu.

Debre Kongresi, 1 Kasım 1878'de Debre'li Iljaz Paşa başkanlığındaki "İki Debreli Arnavut Birliği Komitesi "nin girişimiyle Debre şehrinde düzenlendi. Kongre, Yanya Vilayeti'nin tamamının temsilcisi olarak katılan Fraşirili Abdül Bey tarafından hazırlanan bir muhtıra şeklinde bir kararı kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Abdül Üpi</span> Arnavut siyasetçi

Abdül Üpi (1876–1920) Arnavut siyasetçi ve Loşna Kongresi'nin başlıca başlatıcılarından birisidir.