İçeriğe atla

Liza Nakaşidze-Bolkvadze

Liza Nakaşidze-Bolkvadze
DoğumAğustos 1885
Guria, Gürcistan, Sovyetler Birliği
Ölüm22. Şubat. 1938
MilliyetGürcü
MeslekAktivist, siyasetçi

Elisabed "Liza" Nakaşidze-Bolkvadze (Gürcüce; ელისაბედ [ლიზა] ნაკაშიძე-ბოლქვაძე); (Ağustos 1885 - 22 Şubat 1938), Sosyal Demokrat Parti mensubu Gürcü siyasetçi. 1919'dan 1921'e kadar Gürcistan Kurucu Meclisi üyesiydi. 1921'de Sovyetlerin Gürcistan'ı ele geçirmesinden sonra, yeni rejime muhalif olduğu için defalarca zulüm gördü ve sonunda 1937'de idam edileceği Sibirya'ya sürgüne gönderildi.[1]

O zamanlar Rus kontrolündeki Gürcistan'ın bir parçası olan Guria kırsalında soylu bir ailede doğdu. Liza Nakaşidze sonrasında Bolkvadze soyadlı bir köylüyle evlendi ve 1904'te Sosyal Demokrat Parti'ye üye oldu. Guria Cumhuriyeti olarak bilinen yerel devrimci harekette aktif olarak yer aldı. 1905 Rus Devrimi sırasında Guria'da bir kadın Sosyal Demokrat grubuna başkanlık etti. Sosyal Demokrat Parti içindeki bölünmede Bolşeviklere karşı Menşeviklerin yanında yer aldı. İmparatorluk polisi tarafından bir süre tutuklanıp sürgüne gönderildi. 1917'de Rus monarşisini deviren Şubat Devrimi'nden kısa bir süre sonra Gürcistan siyasetine yeniden girdi. Mart 1917'de Gurian Kadın Derneği'nin başkanı oldu. 1919'da Sosyal Demokrat Parti'nin üyeliğiyle yeni bağımsızlığını kazanan Gürcistan'ın Kurucu Meclisine seçildi. Böylece Gürcistan'ın demokratik olarak seçilmiş ilk 130 üyeli yasama meclisindeki beş kadından biri oldu. Mecliste çalışma komitesi üyesiydi ve 1921 anayasasının hazırlanmasında görev aldı.[2][3]

Gürcistan cumhuriyeti 1921'de Bolşevik işgaline uğradıktan sonra Nakaşidze-Bolkvadze, Sovyet karşıtı bir yeraltı örgütünün parçası olduğu gerekçesiyle tutuklandı. 1923'ten 1925'e kadar Ural'a sürgüne gönderildi. Kısa bir af dönemi yaşadı. 1926'da yeni hükûmetin Tiflis'teki iç ticaret dairesinde çalışmaya başladıktan sonra defalarca tutuklandı ve sürgüne gönderildi. Sonunda, Şubat 1938'de, Minusinsk'te sürgündeyken, Avrupa'daki Gürcü siyasi göçmenlerle temas halinde olmak ve karşı-devrimci bir örgüte liderlik etmek suçlamasıyla NKVD troykası tarafından alelacele yargılandı. Nakaşidze-Bolkvadze aynı yıl ölüm cezasına çarptırıldı ve vuruldu. 1956'da ölümünden sonra suçlamalardan aklandı.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Накашидзе-Болквадзе Елизавета Иосифовна (1884)". Открытый список (Rusça). 14 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  2. ^ a b "Liza /Elisabed/ Nakashidze-Bolkvadze". 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024. 
  3. ^ Ugrekhelidze, Mariam (2018). "The five women who crafted the Georgian constitution". JAMnews. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Menşevik</span> SSCB öncesi Rusyada bir siyasi grup

Menşevikler Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisinin 1903 yılında yapılan 2. Konferansında Lenin ile Julius Martov arasında yaşanan fikir ayrılıkları sonucu partinin bölünmesi sonucu ortaya çıkan iki gruptan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti</span> 1918 - 1921 yılları arası var olmuş ülke

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nisan tezleri</span>

Nisan Tezleri, 1917 Şubat Devrimi ile Rusya'daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Clara Zetkin</span> Alman politikacı (1857–1933)

Clara Zetkin, devrimci sosyalist ve Marksist-Leninist Alman politikacı ve kadın hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Zinovyev</span> Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisi (1883-1936)

Grigori Yevseyeviç Zinovyev, Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Feliks Dzerjinski</span> Sovyet devrimci ve bürokrat, Cheka ve OGPU örgütlerinin ve Kızıl Terörün mimarlarındandır

Feliks Edmundoviç Dzerjinskiy, , Demir Feliks lakabıyla bilinen Sovyetler Birliği'nin ilk istihbarat ve gizli servisi Çeka'nın kurucusu ve ilk önderi. Bolşevik devrimci ve Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) Merkez Komitesi üyesi (1917-1926). RKP (B) Politbüro üyesi (1924-1926).

<span class="mw-page-title-main">Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar</span> bir dizi askerî karışıklıklar

Bolşeviklere karşı sol ayaklanmalar, Ekim Devrimi'ni izleyen dönemde Sovyetler Birliği henüz resmen kurulmamışken SRlar, Sol SRlar, Menşevikler ve anarşistlerce iktidardaki Bolşeviklere yönelik planlanan ve yürütülen bir dizi ayaklanma eylemidir. Bu ayaklanmaların bazıları sürmekte olan Rus İç Savaşında Bolşevik iktidarına karşı oluşturulan Beyaz Orduyu desteklerken bazıları bağımsız hareketlerdir. Bu ayaklanmalar 1918 yılında başlayacak ve 1922 yılına kadar sürecektir. Bu ayaklanmalar sonucunda o döneme kadar diğer sol grupları da iktidara dahil etmek isteyen Bolşevikler bu çabaları bir kenara bırakarak ayaklanmaları askeri kuvvetle bastırma yoluna gitmiştir. Bazı çevreler tarafından gündeme getirilen sol ve devrimci partilerin koalisyon olarak iktidarı gerçekleşmeyecek Bolşevikler tek başlarına iktidarlarını sürdüreceklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Çernov</span> Rus Politikacı

Viktor Mihailoviç Çernov Rus devrimci, SR partisinin kurucularından. Partinin teorik hattının oluşturulmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Savinkov</span>

Boris Viktoroviç Savinkov Rus yazar, devrimci ve silahlı eylemcidir. SR partisinin savaş örgütü liderlerindendi. Rus İmparatorluğunda Çarlık rejimi yöneticilerine düzenlediği gösterişli suikastlerle bilinir. 1917 yılındaki Şubat Devriminden sonra Geçici Hükûmette Savaş Bakan Yardımcılığı yapmıştır. Ekim Devriminden sonra çıkan Rus İç Savaşı sırasında Bolşeviklere cephe almış ve 1920 yılında ülke dışına kaçmıştır. 1924 yılında ülkeye gizlice geri dönmeye çalışırken yakalanmış, hapiste öldürülmüş veya intihar etmiştir.

Tüm Rusya Kurucu Meclisi, Rusya’da 1917 Ekim Devriminden sonra toplanan ve demokratik seçimlerle seçilmiş olan yasama organı. 5-6 Ocak 1918 günlerinde sadece 13 saat toplanabilmiştir. Sovyet iktidarını tanımayı reddettiği için Bolşevikler tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Ulyanov</span>

Dimitri İliç Ulyanov - Rus devrimci, parti önderi ve doktor. Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk başkanı. Rus sosyalist devrimci ve Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir İliç Lenin’in erkek kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Valiko Cuğeli</span>

Valiko Cuğeli, Gürcü asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Polikarpe Mdivani</span> Rus Bolşevik devrimci, Sovyet siyasetçi

Polikarpe Gurgenoviç "Budu" Mdivani 1917 Rus Devrimleri ve İç Savaşa aktif olarak katılan deneyimli bir Gürcü Bolşevik siyasetçi, Sovyet hükûmet yetkilisi ve diplomattır. 1920'lerde, özellikle Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli bir rol oynadı ancak daha sonra 1922 Gürcistan Olayı sırasında Josef Stalin'in merkezileştirme politikası sırasında Komünist Gürcistan muhalefetine öncülük etti. 1930'larda Troçkist muhalefete desteği gerekçe gösterilerek işkence gördü ve Büyük Temizlik kapsamında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Giorgi Mazniaşvili</span>

Giorgi Mazniaşvili, Gürcü general ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin (1918–1921) önde gelen askeri şahsiyetlerinden biridir. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Bolşeviklerle birlikte hareket ederek Türkleri Batum'dan çıkarmış ve kenti Kızıl Ordu güçlerine teslim etmiştir. 1937'de Büyük Temizlik sırasında Stalin rejimi tarafından kurşuna dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ekvtime Takaişvili</span>

Ekvtime Takaişvili, Gürcü tarih çalışmalarına önemli katkısı olan Gürcü tarihçi, arkeolog ve toplum adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kakutsa Çolokaşvili</span> Gürcü asker

Kaihosro "Kakutsa" Çolokaşvili, Gürcü subayı ve Gürcistan'daki Anti-Sovyet gerilla hareketinin komutanıydı. Gürcistan'da ulusal kahraman olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Giorgi Kvinitadze</span>

Giorgi Kvinitadze, Rus İmparatorluğu subaylığından Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti başkomutanlığına yükselmiş Gürcü askeri komutan. Gürcistan'ın Sovyetleştirilmesinden sonra Fransa'ya sürgün edilen Kvinitadze, Paris'teyken Gürcistan'daki 1917-1921 olaylarıyla ilgili anılarını yazdı.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Glebov-Avilov</span>

Nikolay Pavloviç Glebov-Avilov - Rus devrimci. Kurucu Meclis üyesi. Sovyet devlet adamı. Rostselmaş Fabrikasının ilk müdürü. Sovyet hükûmetinin ilk Halk Posta ve Telgraf Komiseri (bakanı).

<span class="mw-page-title-main">Irakli Tsereteli</span> Amerikalı siyasetçi (1881 – 1959)

Irakli Tsereteli, Gürcü bir politikacıydı ve Rus Devrimleri döneminde Gürcistan Sosyal Demokrat Partisi'nin ve daha sonra Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDLP) önde gelen sözcülerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Tshakaya</span> Sovyet politikacısı (1865-1950)

Mihail Grigoryeviç Tshakaya, diğer adıyla Barsov, Gürcü devrimci ve Eski Bolşevik. Barsov, Gürcistan'daki Bolşevik hareketin üst düzey bir lideriydi ve 1880'den beri devrimci politikada aktifti. Sovyetler Birliği'ni oluşturan belgenin beş imzacısından biriydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.